ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਕੁੜੀ ਨੇ ਪ੍ਰੇਮੀ ਦਾ ਨਾਂ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ। ਉਹਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਪਿੰਡ ਵਾਲੇ ਉਹਨੂੰ ਜਾਨੋਂ ਮਾਰ ਦੇਣਗੇ। ਜਦੋਂ ਘਰ ਵਾਲੇ ਨਹੀਂ ਮੰਨੇ ਤਾਂ ਉਹਨੇ ਫ਼ਕੀਰ ਦਾ ਨਾਂ ਲੈ ਦਿੱਤਾ। ਪਿੰਡ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਫ਼ਕੀਰ ਦੀ ਬਹੁਤ ਮਾਰ-ਕੁੱਟ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਨਜਾਇਜ਼ ਬੱਚਾ ਵੀ ਉਸੇ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ।
ਫਕੀਰ ਨੇ ਚੁੱਪ ਚਾਪ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਰੱਖ ਲਿਆ। ਬਿਨਾਂ ਕੁਝ ਕਹੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਅਪਨਾ ਲਿਆ। ਉਸਨੂੰ ਬਾਹਵਾਂ ਵਿਚ ਚੁੱਕ ਲਿਆ। ਪਰ ਫਕੀਰ ਤਾਂ ਫਕੀਰ ਹੀ ਸੀ। ਉਹਦੇ ਕੋਲ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਖਾਣ ਲਈ ਵੀ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਹ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪਾਲਦਾ ? ਉਹ ਘਰ ਘਰ ਜਾ ਕੇ ਭੀਖ ਮੰਗਦਾ, ਪਰ ਉਸ ਲਈ ਹੁਣ ਪਿੰਡ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਬੂਹੇ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ ਸਨ।
ਇਕ ਦਿਨ ਜਦੋਂ ਫ਼ਕੀਰ ਰੋਂਦੇ ਕੁਰਲਾਉਂਦੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਅੱਗੋਂ ਦੀ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਰਿਹਾ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਦੌੜ ਕੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗੋਦ ਵਿਚ ਲੈ ਲਿਆ। ਪੱਲੂ ਨਾਲ ਢੱਕ ਕੇ ਉਹ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਪਿਆਉਣ ਲੱਗ ਪਈ ਅਤੇ ਉਹਨੇ ਰੋਂਦਿਆਂ ਰੋਦਿਆਂ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਹ ਬੱਚਾ ਫ਼ਕੀਰ ਦਾ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪ੍ਰੇਮੀ ਦਾ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਵਾਲੇ ਬਹੁਤ ਪਛਤਾਏ। ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਫ਼ਕੀਰ ਕੋਲੋਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗੀ।
"ਵੇਖਿਆ ਫ਼ਕੀਰ ਨੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਵੀ ਅਪਨਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਦੂਸਰੇ ਦਾ ਇਲਜਾਮ ਵੀ ਆਪਣੇ ਸਿਰ ਲੈ ਲਿਆ। ਇਹੀ ਸਹਿਜ ਭਾਵ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਗੱਲ ਨਾਲ ਕੋਈ ਫ਼ਰਕ ਹੀ ਨਾ ਪਵੇ, ਉਹੀ ਸਹਿਜ ਹੋ ਸਕਦਾ," ਇਮਰੋਜ਼ ਬੋਲੇ।
ਪਰ ਇਸਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਣਾ ਕਿੰਨਾ ਕਠਨ ਹੈ। ਸ਼ਾਇਦ ਇਸਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਣ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਅਧਿਆਤਮਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਉੱਚਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਕ ਵਾਰ ਹੋਰ ਮੈਂ ਇਸਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਗੱਲਾਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿਚ ਇਮਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਸੀ, "ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਜੀ ਨੂੰ ਏਨੀ ਸ਼ੁਹਰਤ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਕੀ ਤੁਹਾਡਾ ਕਦੀ ਮਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਓਨਾ ਹੀ ਮਾਣ-ਸਨਮਾਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਹਾਸਿਲ ਹੋਵੇ ?"
"ਤੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਉਮਾ ! ਓਸ਼ੋ ਨੂੰ ਕਦੀ ਕਿਸੇ ਸੰਸਥਾ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਟੈਲੀਵੀਜ਼ਨ ਉਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇਣ, ਕਿਸੇ ਇਕੱਠ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਨ ਜਾਂ ਕੋਈ ਇਨਾਮ ਦੇਣ ਲਈ ਸੱਦਾ ਨਹੀਂ ਭੇਜਿਆ, ਫੇਰ ਵੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਹਰ ਕੋਨੇ ਵਿਚ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦੇ ਨੇ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਲੱਗਪਗ ਸਾਰੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਵਾਦ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।"
ਫੇਰ ਨਿੱਕੀ ਜਿਹੀ ਚੁੱਪ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਬੋਲੇ, "ਹੁਣ ਤੂੰ ਹੀ ਦੱਸ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਮਿਲੀ ਕਿ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ।
ਇਸ ਸਭ ਦਾ ਕੀ ਮਾਹਨਾ ਹੋਇਆ ?
ਫੇਰ ਉਹ ਆਪਣਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਇਕ ਕਵਿਤਾ ਰਾਹੀਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਨ ਲੱਗੇ-
