نوےں پڑُّل توں نویں چھال

مےرا سبھ توں پهِلا ِاتِهاسک ناول لوهگڑھ سی ۔ پھِر سپھَےد پوس اتے پتھِک چھوٹے آکار دے دو سماجک ناول آاے اتے پھِر مےرا وڈے آکار دا ناول سبھرااَوں آيا, جِهڑا مُڑ ِاک ِاتِهاسک ناول سی ۔ ناول دے کوای دو هجار پنّے لِکھن پِچھوں مَےں آپنے پاٹھکاں نُوں پھِر چھوٹے آکار دا ِاک هور ِاتِهاسک ناول دے رِها هاں-انُوپ کَور ۔

ِاس وِچ مَےں' 'انُوپ کَور' نُوں ناِاک بنايا هَے ۔ انُوپ کَور بارے سِّکھ ِاتِهاس وِچ بهُت گھٹ ورنن مِلدا هَے ۔ جو کُجھ انُوپ کَور بارے جانِآ جاںدا هَے, اُس نُوں وی سِکھ ِاتِهاسکاراں نے کدے بهُتا گَورو جاں پرسںسا پردان نهیں کیتی ۔ ِاک ِاتِهاسکار واںگ مَےں انُوپ کَور بارے کھُسک تّتھاں دی پرمانیکتا دی چھانبین نهیں کیتی پرںتُو انُوپ کَور وِچ مَےنُوں ِاک اجےهے پاتر دی جھلک جرُور مِلدی هَے جِهڑا گُرُو گوبِںد جی دی سُورمگتی, آچرنک اُّچتا, ِاک نوےں سماج دے نِرماتا آگُو دے تّت تے اُنھاں دی داناای, سُوجھ-بُوجھ, هاجر-جوابی, چڑھت, جلال, اُدارتا, سَےںکتا, کلا, ساهِت تے سُںدرتا دی رسکتا اتے آپنے سردھالُوآں وِچ ساهس, سنمان اتے سُتںترتا دی کاونا بھرن والے امُل گُناں دا چِنّھ رُوپ وِچ سںکےت دے جاںدا هَے ۔

ِاس ناول وِچ مَےں گُرُو گوبِںد سِںگھ جی دا چرِّتر وی ِاک اوتار نالوں وّدھ ِاک اجےهے پرم سُوربیر دے رُوپ وِچ واچِآ اتے چِترِآ هَے, جِس نے بتالی سال دی بھر جوان پر چھوٹی اُمر وِچ پںجاب دے/ ساهسهین سماج وِچ روه اتے بگاوت دی اجوهی رُوه بھر دِّتی جِهڑی مُگل سامراج دے جُلم نُوں تھاں تھاں وںگارن لای تتپر رهِںدی اتے جِهڑی گُرُو گوبِںد سِںگھ جی نُوں پںجاب هی نهیں سگوں سمست بھارت دے وِدروه دی آواج اتے آگُو سمجھ کے اُس دے لای جاناں تک وارن اتے سمےں دی هکُومت دے کهِر نُوں هاکاں مارن لای تِآر رهِںدی ۔ مےرا ِاه وِسواس هَے کِ پںجاب دی دھرتی دے کِنکے کِنکے, پانی دے کترے کترے اتے انُو انُو وِچ گُرُو گوبِںد سِںگھ جی. دی اںمرِت سکتی اتے اُنھاں دے انیآلے تیر دی ساں ساں سدیوکال جیوت رهےگی ۔ پںجاب وِچ اُدوں وی تے هُن وی پںجابی-سِّکھ, هِںدُو تے مُسلمان- بھاوےں کِسے وی رُوپ وِچ هون, اُه گُرُو گوبِںد سِںگھ اتے هور گُرُوآں دے رِن توں باهر نهیں جا سکدے ۔

انُوپ کَور راهیں مَےں گُرُو کال دیآں اُنھاں سادھارن ِاستریآں دا ِاک سںکےتک چِتر چِّترن دا وی جتن کیتا هَے, جِهڑیآں سِّکھ لهِر نُوں آجادی اتے مجلُوماں دی سمرتھک اتے اتِآچاراں اتے انِآں دی وِرودھی لهِر سمجھکے ستِکاردیآں سن اتے دِلوں اُس دی سپھلتا دی لوچا کردیآں سن ۔ پر کُجھ وِرلیآں مرداں دا بانا پهِن, گھوڑے اُتے کاٹھی پا اتے هتھ وِچ تلواراں لَے کے ویراںگناں بن ےُّدھ-کھےتر وِچ کُّدن توں وی سںکوچ نهیں سی کردیآں۔

کوای وی لےکھک آپنی رچنا دے سرو-سمپنّ هون دا دااوا نهیں کر سکدا, پر مےرا وِچار هَے کِ ِاس نِکے جِهے پر مهّتو پُورن ناول نال مَےں ِاک نوےں پڑُّل توں نویں چھال مارن دا جتن کیتا هَے ۔

هرنام داس 'ساهِراای'