Back ArrowLogo
Info
Profile

ਭੱਟੀ ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਯਾ ਭਰਥਰੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਦੋ ਹੋਰ ਕਵੀ-ਸ਼ਰਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਹੋਣ ਤੇ ਸਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨਾਮ ਭਰਥਰੀ ਦੇ ਹੀ ਹਨ। ਭੱਟੀ ਕਾਂਵ੍ਯ ਨਾਮੇਂ ਪੁਸਤਕ ਦੇ ਟੀਕਾਕਾਰ ਕੰਦ੍ਰਪ ਵਿਦ੍ਯਾ ਵਿਨੋਦ ਤੇ ਸ੍ਰੀ ਧਰ ਸੁਆਮੀ ਸਾਰੇ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭੱਟੀ ਕਾਵ੍ਯ ਦਾ ਕਰਤਾ ਭਰਥਰੀ ਹਰੀ ਹੀ ਹੈ, 'ਵਾਕ੍ਯ ਪਾਯਾ' ਤੇ 'ਮਾਰਾ' ਦੇ ਵ੍ਯਾਕਰਣ ਦੇ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦਾ ਕਰਤਾ ਭੀ ਭਰਥਰੀ ਹਰੀ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸੋ ਸਾਰੀ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਖੋਜ ਵਿੱਚੋਂ ਇਹ ਗੱਲ ਪੱਲੇ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਭਰਥਰੀ ਹਰੀ ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਤੇ ਭੱਟੀ ਇਕੇ ਆਦਮੀ ਦੇ ਨਾਮ ਹਨ, ਤਦ ਉਹ ਮਹਾਰਾਜਾ 'ਸ਼ਿਲਾ ਦਿੱਤ੍ਯ ੨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਹੋਏ ਹਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਪਰ ਹੋਰ ਕੋਈ ਚਾਨਣਾ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ, ਸਿਵਾ ਇਸ ਦੇ ਕਿ ਦੋ ਤ੍ਰੈ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦਾ ਹੋਰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਓਹਨਾਂ ਦੇ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਮੈਕਡਾਨਲਡ 'ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਲਿਟ੍ਰੇਚਰ' ਵਿਚ ਲਿਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਈਟਸਿੰਗ ੨੦ ਵਰਹੇ ਹਿੰਦ ਵਿਚ ਰਿਹਾ, ਓਹ ਲਿਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਰਥਰੀ ਬੁਧ ਸਾਧੂ ਹੋ ਗਿਆ, ਪਰ ਸੱਤ ਵੇਰੀ ਮੁੜ ਗ੍ਰਿਹਸਤ ਵਿਚ ਗਿਆ ਤੇ ਸੱਤ ਵੇਰੀ ਮੁੜ ਸਾਧੂ ਬਣਿਆ। ਆਪਣੀ ਇਸ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਪਰ ਭਰਥਰੀ ਰੋਂਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਕਾਬੂ ਨਹੀਂ ਪਾ ਸਕਦਾ ਸੀ।

ਮਿਸਟਰ ਰੋਮੇਸ਼ ਚੰਦ੍ਰ ਦੱਤ, ਟੈਲੰਗ, ਕਾਲਬ੍ਰਕ, ਬੂਹਲਰ ਸਾਰੇ ਭਰਥਰੀ, ਭੱਟੀ ਨੂੰ ਇਕੋ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਤੇ ਕਨੂੰ ਮਲ ਜੀ ਭੱਟੀ ਭਰਥਰੀ ਨੂੰ ਸਮਕਾਲੀ ਲਿਖਦੇ ਹਨ।

੧੯੦੨ ਵਿਚ ਅਰਥਾਤ ਉਪਰਲਿਆਂ ਤੋਂ ਮਗਰੋਂ ਮਿਸਟਰ ਕਾਲੇ ਨੇ ਸਿੱਧ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਭੱਟੀ ਕਾਵ੍ਯਵਾਕ੍ਯ ਪਾਸ਼ਾ ਆਦਿ ਦੇ ਕਰਤਾ ਹੋਰ ਹਨ। ਮਿਸਟਰ ਪਾਠਕ ਦੀ ਖੋਜ ਦੇ ਆਸਰੇ ਆਪ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ 'ਵਾਕ੍ਯ

––––––––––––

* ਐਨਸਾਈਕਲੋਪੀਡ੍ਯਾ ਬ੍ਰਿ: ਦੇ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਇਕੋ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਯਾ ਭੱਟੀ ਭਰਥਰੀ ਦਾ ਪੁਤ੍ਰ ਮੰਨਿਆਂ ਜਾਂਦਾ ਸੀ

33 / 87
Previous
Next