ਵਿੱਚੋਂ ਛੇਕ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਧੀਆਂ-ਭੈਣਾਂ ਨਾਲ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਆਮ ਜਿਹੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਸਾਡੇ ਗੁਆਂਢੀ ਸੂਬੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਆਮ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਸੋ ਮੈਂ ਆਖ਼ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਪਰਗਟ ਨੇ ਦੋ ਮੁਹੱਬਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਅਵਸਥਾ ਨੂੰ ਬਾ-ਖੂਬੀ ਬਿਆਨ ਕਰਨ ਦਾ ਉਪਰਾਲ ਕੀਤਾ ਹੈ ਉੱਥੇ ਸਾਡੀਆਂ ਸਮਾਜਿਕ ਬੋਧਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਉਪਰਾਲਾ ਹੈ। ਜਿਸਨੂੰ ਇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਤੌਰ ਤੇ ਸੁਚੱਜੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨੇਪਰੇ ਚਾੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਸਫਲ ਵੀ ਹੋਇਆ। ਮੈਂ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ ਬਹੁਤ ਘਾਟਾ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੱਖੋਂ ਪਰੋਖੇ ਕਰਕੇ ਮੈਂ ਇਸ ਦੀ ਇਸ ਕਿਰਤ ਉੱਤੇ ਇਸਨੂੰ ਮੁਬਾਰਕਬਾਦ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਚੜ੍ਹਦੀਕਲਾਂ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕਰਦਿਆਂ ਉਮੀਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਸਮਾਜਿਕ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਚਰਦਿਆਂ ਸਮਾਜਿਕ ਚੇਤਨਾ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿਚ ਸਿਰਜਣਾ ਦਾ ਦੌਰ ਚਾਲੂ ਰੱਖੇ । ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਮੁਬਾਰਕਬਾਦ।

ਅਮੀਨ

ਸੰਤ ਸਿੰਘ ' ਸੋਹਲ '

ਸਾਨੀਪੁਰ ਰੋਡ ਸਰਹਿੰਦ

ਮੁਹੱਬਤ ਦਾ ਪਾਂਧੀ " ਪਰਗਟ ਰਿਹਾਨ"

ਪਰਗਟ ਇਥ ਮਿਲਾਪੜੇ ਸੁਭਾਅ ਮਿਲਣਸਾਰ ਨੌਜਵਾਨ ਹੈ। ਖੁਦ ਕਿਰਤ ਕਰਕੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਕਿਰਤ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਸ ਨੌਜਵਾਨੋ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ "ਪੰਜਾਬੀ ਸਹਿਤ ਸਭਾ ਪਟਿਆਲਾ” ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਹੋਈ। ਇਸ ਦੀ ਤਮੰਨਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹਦੀ ਇਹ ਪ੍ਰੇਮ ਕਹਾਣੀ। “ ਇਸ ਮੋੜ ਤੋਂ ਬਚਕੇ " ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਪਾਠਕਾਂ ਦੇ ਸਨਮੁੱਖ ਹੋਵੇ। ਇਸੇ ਸਬੰਧ ਵਿਚ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦੁਆਰਾ ਕੁਝ ਉਪਰਾਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਹ ਉਪਰਾਲਾ ਸਾਰਥਿਕ ਹੋ ਨਿਬੜਿਆ। ਉਸ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਅੱਜ ਸਾਡੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿਚ ਹੈ। ਪਰਗਟ ਇਕ ਸੂਝਵਾਨ, ਮਿਹਨਤੀ ਨੌਜਵਾਨ ਹੈ। ਆਪਣਿਆਂ ਮਾਪਿਆਂ ਦਾ ਲਾਡਲਾ ਕਿਰਤ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸਮਾਜਿਕ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਧਾਰਨੀ ਸਮਾਜਿਕ ਵਰਤਾਰਿਆਂ ਵਿਚ ਵਿਚਰਨ ਵਾਲਾ ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਅਕਸਰ ਉਹ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਸਰਹਿੰਦ ਆਉਂਦਾ। ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਮੈਨੂੰ ' ਮੰਮੀ' ਕਹਿਕੇ ਬੁਲਾਉਣਾ ਮੈਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ। ਦਿਲ ਕਰਦਾ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਰਚਨਾ ਨੂੰ ਚਿੱਤ ਲਾ ਕੇ ਪੜ੍ਹਾਂ, ਪ੍ਰੰਤੂ ਕੁਝ ਮਜ਼ਬੂਰੀਆਂ ਵੱਸ ਸ਼ਾਇਦ ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਪੜ੍ਹ ਸਕੀ। ਪ੍ਰੰਤੂ ਫਿਰ ਵੀ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖਤ ਇਹ ਰਚਨਾ ਉਸ ਦੇ ਸੁਭਾਅ ਜਿਹੀ ਨਿੱਘੀ ਸਾਫ਼ ਸੁਥਰੀ ਅਤੇ ਉਸਾਰੂ ਹੋਵੇਗੀ। ਜੋ ਉਸ ਦੀ ਕਲਮ ਨੂੰ ਅਗਾਂਹ ਤੋਰਨ ਵਿਚ ਸਰਥਿਕ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਸ ਦੀ ਇਹ ਰਚਨਾ ਪ੍ਰਤੀ ਉਸਨੂੰ ਮੁਬਾਰਕਬਾਦ ਦਿੰਦਿਆਂ ਮੈਂ ਮਾਣ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਅਜੋਕੇ ਸਮੇ ਵਿਚ ਜਿੱਥੇ ਅੱਜ ਦੀ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜੀ ਨਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਤਬਾਹੀ ਵੱਲ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਉੱਥੇ ਇਹ ਨੌਜਵਾਨ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਮਿਸ਼ਾਲ ਲੈ ਕਲਮ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜ ਪ੍ਰਤੀ ਚੇਤਨਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਚਨਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਉਸ ਦਾ ਸਮੁੱਚਾ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਦੋਸਤ ਵਧਾਈ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਹਨ। ਸੋ ਉਸ ਦੀ ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਦੀ ਆਮਦ ਉੱਤੇ ਮੇਰੇ ਵੱਲੋਂ ਉਸਨੂੰ ਮੁਬਾਰਕਬਾਦ।

ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੌਰ ਬਾੜਾ

ਸਰਹਿੰਦ (ਫਗਸ)

ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਖੂਹੀਆਂ 'ਚ ਮੋਟਰਾਂ ਪਾਉਂਦਾ ਫਿਰੀ ਜਾਂਦਾ। ਇਸ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਕਾਫ਼ੀ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਸੀ। ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਹਰ ਆਦਮੀ ਦਾ ਕੰਮ ਉਸ ਦੇ ਸੁਭਾਅ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਚਲਦਾ ਏ। ਉਸਦੇ ਪਿਉ ਦੀ ਵੀ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਵਧੀਆ ਇੱਜ਼ਤ ਸੀ ਸਰਵ ਦਾ ਸੁਭਾਅ ਵੀ ਕਾਫੀ ਮਿਲਾਪੜਾ ਸੀ, ਉਸ ਦਾ ਬੋਲਣ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ ਕਿਆ ਬਾਤ, ਹਾਸੇ ਮਜ਼ਾਕ ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਸਹਾਰੇ ਸਨ। ਕੋਈ ਸੋਚ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਮੁਹੱਬਤ ਵਿੱਚ ਪਾਗਲਪਣ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਪਾਰ ਕਰ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਚ ਕੋਈ ਹੋਣੀ ਲਿਖੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਹੋ ਕੇ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਪਿੰਡ ਦੇ ਵੱਡੇ ਅੱਡੇ ਤੇ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਸਾਹਮਣੇ ਕਈ ਘਰ ਛੱਡ ਕੇ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਦਾ ਘਰ ਸੀ ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਮ ਪ੍ਰੀਤ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਬੀ.ਏ. ਫਸਟ ਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਸੀ ਅਤੇ ਗਰਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦੀ ਸੀ। ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਾਲਜ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਪਿੰਡਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਜਾਦਾ ਪੈਂਦਾ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੁੜੀਆਂ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਕਾਲਜ ਸੀ।

ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਕਾਲਜ ਹੀ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ । ਉਸ ਮੁਟਿਆਰ ਦਾ ਘਰ ਇਕ ਸਾਇਡ ਤੇ ਸੀ ਤੇ ਕਾਲਜ ਜਾਣ ਲਈ ਸਾਰੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਸਰਵ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੇ ਅੱਗਿਓਂ ਬਸ ਚੜ੍ਹਦੀਆਂ। ਸਰਵ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖਦਾ ਪਰ ਉਸਦੀ ਨਜ਼ਰ ਹਰ ਵਾਰ ਪ੍ਰੀਤ ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਰੁੱਕ ਜਾਂਦੀ। ਉਹ ਪ੍ਰੀਤ ਨੂੰ ਮਨ ਹੀ ਮਨ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਕਰਨ ਲੱਗਾ ਸੀ। ਕਈ ਵਾਰ ਉਹ ਸੋਚਦਾ ਕਿ ਉਹ ਕੁੜੀ ਕਦੇ ਉਸ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰੇਗੀ ਵੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਉਸ ਵੱਲ ਦੇਖਦੀ ਵੀ ਨਾ। ਸ਼ਾਇਦ ਉਸ ਦਾ ਧਿਆਨ ਸਿਰਫ਼ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿਚ ਸੀ ।

ਗੋਰਾ ਰੰਗ, ਸੰਗ, ਸ਼ਰਮ ਜਿਉਂ ਉਸਦੇ ਗਹਿਣੇ ਸਨ। ਇੰਜ ਜਾਪਦਾ ਸੀ ਉਸਨੂੰ ਪਿਆਰ ਨਾਮ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਤੋਂ ਨਫ਼ਰਤ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਵੀ ਕਰੇਗੀ। ਪ੍ਰੰਤੂ ਇਸ ਕਮਲੇ ਦਿਲ ਦਾ ਕੀ ਭਰੋਸਾ। ਸਰਵ ਦਾ ਉਸ ਵੱਲ ਹੋਰ ਰੋਜ਼ ਤੱਕਣਾ, ਤੇ ਅੱਖਾਂ-ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਉਸ ਨੂੰ ਅਜ਼ੀਬ ਜਿਹਾ ਲਗਦਾ।

“ਇਸ਼ਕ ਝਨਾ ਜਦੋਂ ਠਾਠਾਂ ਮਾਰੇ,

ਧੜਕਣ ਵਧਦੀ ਜਾਏ।

ਯਾਰ ਮਿਲਣ ਦੀ ਤਾਂਘ ਦਿਲਾਂ ਨੂੰ

ਘੁਣ ਜਿਉ ਵੱਢ ਵੱਢ ਖਾਏ। "

ਪਹਿਲਾਂ ਪਹਿਲ ਤਾਂ ਪ੍ਰੀਤ ਨੂੰ ਉਸਦਾ ਰੋਜ਼ ਰੋਜ਼ ਦੇਖਣਾ ਸ਼ਾਇਦ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਸਰਵ ਦੇ ਇਸ ਪਾਗਲਪਨ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸੋਚਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸ ਮੁੰਡੇ ਦਾ ਕੀ ਕਰਾਂ । ਉਸਨੂੰ ਜਾਪਦਾ ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਪਿੱਛੇ ਹੀ ਪੈ ਗਿਆ ਹੋਵੇ।

ਹੋਲੀ-ਹੋਲੀ ਸਰਵ ਦੇ ਖ਼ਿਆਲ ਉਸ ਦੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਬਣਨ ਲਗੇ, ਪਰ ਹਾਲੇ ਵੀ ਉਸਨੇ ਹਾਂ ਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ ਨਾ ਹੀ ਸਰਵ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਕਦੇ ਕੁਝ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਲੱਗਾ ਸੀ ਕਿ ਪ੍ਰੀਤ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਨ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਉਹ ਹਾਲੇ ਵੀ ਸਵਾਲਾਂ 'ਚ ਹੀ ਖ਼ੜਾ ਸੀ ਕਿ ਕੀ ਕਰਾਂ ਤੇ ਕੀ ਨਾ ਕਰਾਂ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਮਜੋਰੀਆਂ ਦੂਰ ਕਰਨੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਉਹ ਸੋਚਦਾ ਕਿ ਉਸ ਅੰਦਰ ਕੋਈ ਵੀ ਕਮੀ ਨਾ ਹੋਵੇ ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਉਸ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰ ਦੇਵੇ।

" ਮੁੱਖ ਸਜਨਾ ਦਾ ਅੱਖੀਆਂ ਭਾਵੇ

ਤੱਕ ਕਮਲੀ ਹੋ ਜਾਵਾਂ।

ਬਿਨ ਤਕਿਆਂ ਮੈਨੂੰ ਚੈਨ ਨਾ ਆਵੇ

ਪਲ ਪਲ ਮਰਦੀ ਜਾਵਾਂ

ਰੋਗ ਬ੍ਰਿਹਾ ਦਾ ਹੱਡੀਆਂ ਲਗਾ

ਕਿਸ ਨੂੰ ਦਰਦ ਸੁਣਾਵਾਂ ।”

ਦਿਲ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਬੜਾ ਹੀ ਅਜੀਬ ਹੁੰਦਾ ਏ ਜਦ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਜਾਨੀ ਮਿਲਣ ਦੀ ਆਸ ਬੱਝ ਜਾਵੇ। ਉਸ ਲਈ ਉਹ ਰੱਬ ਮਿਲ ਜਾਣ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਜਾਪਦੈ, ਭਾਵੇਂ ਹਾਲੇ ਕੁਝ ਨੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਸਿਰਫ਼ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ ਸੀ।

ਕੱਤਕ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਿਆਂ ਲੋਕ ਝੋਨਾ ਕੱਟ ਰਹੇ ਸਨ। ਸਰਵ ਦੇ ਘਰ ਕਣਕ ਕੱਟਣ ਵਾਲੀ ਕੰਬਾਇਨ ਸੀ ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਹਰ ਵਾਰ ਝੋਨੇ ਦਾ ਸੀਜਨ ਲਾਉਂਦਾ। ਇਕ ਦਿਨ ਸਰਵ ਝੋਨਾ ਕੱਟਣ ਲਈ ਪ੍ਰੀਤ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੇ ਖੇਤਾਂ 'ਚ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਕੱਟਣ ਲਈ ਆਇਆ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਖੇਤ ਵਿਚੋਂ ਪ੍ਰੀਤ ਦੇ ਘਰ ਵੱਲ ਵੇਖਿਆ। ਪ੍ਰੀਤ ਦੇ ਘਰ ਦੀ ਕੰਧ ਕਾਫ਼ੀ ਨੀਵੀਂ ਸੀ, ਸਰਵ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਦੇਖਣ ਦੀ ਹਰ ਵੇਲ਼ੇ ਹੀ ਤਾਂਘ ਰਹਿੰਦੀ, ਆਪਣੇ ਦਿਲਬਰ ਦਾ ਦੀਦਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਉਹ ਪਾਣੀ ਲੈਣ ਬਹਾਨੇ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਉਹ ਕੰਮ ਕਰ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਸਰਵ ਨੂੰ ਬੜੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਅੱਖਾਂ-ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਆਰ ਦਾ ਪੈਗ਼ਾਮ ਛੱਡ ਪਾਣੀ ਲੈ ਵਾਪਸ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਅਤੇ ਇਕ ਦੋ ਦਿਨ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚਲਦਾ ਰਿਹਾ। ਇਕ ਦਿਨ ਸ਼ਾਮ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰੀਤ ਨੂੰ ਘਰ ਇਕੱਲੇ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਤੇ ਇਕ ਪਰਚੀ