کرتے کیآ باتا
(جپ دی بانی دا ِاّک وِسلےسن)
گُردیپ سِںگھ بھمرا
سمرپن
کرتے کیآ باتا
کرتے
نُوں
تتکرا
- کرتے کیآ باتا
- جپ دی بانی
- جپ دی بانی: جپ جی
- جپ دی بانی دے پںج سُوتردھار
- سِّکھی دی سمجھ
- جپ دی بانی دے پںج کھںڈ
- پںچ پروان
- جپ دی بانی دا نِچوڑ
کرتے کیآ باتا
گُربانی دا چِروکنا ادھِاَےن کردِآں جِهڑا وی وکت ِاس وِّچ گُجارِآ ِاه مےرے لای ِاّک سپھر ورگا سی۔ ِاه ِاّک بیج توں درکھت بنن دا سی۔
گُربانی نُوں گُربانی توں هی سمجھن دی آدت پای جدوں مَےنُوں سٹیکاں وِچلی وِآکھِآ وِّچ منمّت نجر آای۔ مَےں سٹیکاں دا ساتھ چھّڈ کے گُربانی نُوں پھڑ لِآ۔ واه لّگدی مَےں گُربانی دا ادھِاَےن گُربانی چوں هی کیتا هَے۔
گُربانی نے هی مےری ِاه سمجھ بناای هَے۔ گُربانی چوں مَےنُوں رستا نجر آيا۔ گُربانی نے مَےنُوں ِاس پّدھر تّک لَے آںدا کِ سارے تالے کھُلھدے گاے۔ بھےد اُجاگر هُںدے گاے۔ سو ِاس چوں نِکلے انُبھو چوں مَےں ِاه پُستک کرتے کیآ باتا آپنے پاٹھکاں دی نجر کر رِها هاں۔ مےری کوسِس هَے کِ مےرے پاٹھک ِاّک سمجھ وِکست کرن جِس توں اّگے گُربانی گُرسِّکھی, گُرمّت دیآں ساریآں دُبِدھاواں دُور هو سکن۔
ِاّک چَےپٹر سِّکھی دی سمجھ دے سِرلےکھ هےٹھ سامِل کیتا هَے, جِس دا مںتو سِّکھ وِچار دی پُوری سمجھ دا پرگٹاوا کرنا تے ِاس نُوں املی رُوپ وِّچ ورت کے ِاس توں انُبھو دی امیری نال سرسار هونا هَے۔
بھُّل چُک مےری, وادھا کرتے دا, کرتا پُرکھ کیآ باتا دا۔
جپ دی بانی
آد گرںتھ دی رچنا سمےں جِس بانی نُوں سرو پرتھم درج کیتا گِآ تے جِس بانی دا سِرلےکھ “جپُ” رّکھِآ گِآ, تے جِس نُوں گُربانی دا مُول ادھار منِّآ جاںدا هَے, ساڈی ِاس پُستک دا منورتھ اُس بانی دے مُول تّت نُوں سمجھن وِّچ مدد کرنا هَے۔ جپ دی بانی دا مهّتو سِّکھاں - گُرسِّکھاں تے نانک نام لےوا سںگتاں وِّچ لگبھگ ِاّکو جِها هَے۔ ِاس نُوں گُربانی دا دارسنِک پرمانیک ادھار کهِ دےنا اناُچِت نهیں هووےگا۔
آم مانتا انُسار ِاس بانی دے رچےتا سری گُرُو نانک دےو جی هن, اتے ِاه کِ ِاس بانی دی رچنا گُرُو ساهِب نے آپنے چھےکڑلے ورھِآں وِچ کیتی۔ ِاس وِّچ اُهناں دا اُمر بھر دے انُبھو تے گِآن دا نِچوڑ هَے۔ ِاه بانی سانُوں گُربانی دے باکی هِّسِآں نُوں سمجھن وِّچ مدد کردی هَے اتے کِسے وی دُبِدھا جاں بھُلےکھے دی سُورت وِّچ ِاس بانی دا پرمان هی ادھار منِّآ جاںدا هَے۔
جپ دی ِاه بانی اُهناں دا ِاّک آتم سںواد دے رُوپ وِّچ هَے, جِس نُوں سِّکھ وِچاردھارا, جاں گُرمّت منّ لِآنا اتِکتھنی نهیں هَے۔ جِتھے باکی بانی دا سںدربھ تے سںواد دا ڈھںگ وّکھرا هَے, جپ دی بانی دا پّدھر دارسنِک هَے۔ درسن دی پّدھر اُپر ِاّک سمجھ تِآر هُںدی سپسٹ پرتیت هُںدی هَے, جِس نُوں ِاّک سمپن سادھن وّجوں ورتے جان لای سان تے لايا گِآ هَے, تاں جُ آاُن والے سمےں وِّچ کِسے نُوں
کوای بھرم نا رهے۔ ِاںج ِاه بانی نا سِرپھ سمجھ تے بُّدھی دا مِآر تَےا کردی هَے سگوں اُس نُوں ورتن تے اُس دے ادھار اُپر سارے بھُلےکھِآں نُوں نِپٹااُن وِّچ وی مدد کردی هَے۔
گُربانی دے بهُتے پھَےسلے جپ دی بانی دے ادھار اُپر کیتے جا سکدے هن۔ گُرمّت دیآں بهُتیآں کٹھِناایآں جپ دی بانی هّل کردی هَے۔ ِاس لای ِاس نُوں سمجھنا بهُت جرُوری هَے۔ ِاس بانی دی سمجھ دے پّدھر اُپر وِآکھِآ تے پکڑ بهُت مجبُوت کرن دی لوڑ هَے۔
سِّکھاں وِّچ ِاس دا آم پاٹھ کیتے جان دا رِواج هَے۔ ِاه نِّت-نےم دی بانی هَے, بھاو کِ ِاه هر روج پڑھی جان والی بانی هَے۔ ِاس نُوں سِرپھ نِتنےم دے هِّسے وّجوں پاٹھ کرن تّک هی سیمت نهیں رّکھنا چاهیدا۔ ِاس اُپر گںبھیر وِچار کرنا بهُت جرُوری هَے۔ ِاس دی سمجھ توں باد هی سِّکھی دا اسل مںتو سمجھ پَےنا سُرُو هُںدا هَے۔
جپ دیآں 38 پاُڑیآں هن جو وّکھ وّکھ سمِآں وِّچ اُچاریآں گایآں تے پھِر باد وِّچ ِاهناں نُوں ِاکّٹھِآں کیتا گِآ۔ ِاس دا سںکےت ِاس دے رُوپک پّکھ توں مِلدا هَے۔ ساریآں پاُڑی وِّچ پںگتیآں دی گِنتی ِاّکو جِنّی نهیں, کِتے وّدھ هَے کِتے جِآدا, جدوں کِ سِدھ گوسٹ تے دّکھنی اَواںکار دیآں بانیآں وِّچ رُوپک پّکھ ودھےرے مجبُوت هَے۔ اُه راگ ادھارت بانیآں هن, جدوں کِ جپ دی بانی لای کوای راگ نِسچِت نهیں کیتا گِآ۔ ِاس توں ِاک سںکےت مِلدا هَے کِ جپ دی بانی وِّچ وِچار دی پردھانتا ودھےرے هَے دُوجا ِاس نُوں وّکھ وّکھ هِّسِآں وِّچ لِکھے جان کارن ِاه کای وِچاراں دا سںگرهِ جاپدا هَے۔
جپ دی ِاس بانی وِّچ دھرم نالوں سِّکھ سِدھاںت, جیون سَےلی وِاُهار اُپر ودھےرے گّل کیتی گای هَے۔ ِاس لای ِاس نُوں اُسے نجریاے توں دےکھنا چاهیدا هَے۔ سِّکھ دھرم نهیں, بھاوےں ِاس نُوں دھرم دے رُوپ وِّچ وےکھن تے سمجھن دی رواِات بهُت پُرانی هَے۔
گُربانی وِّچ کِتے وی ِاس نُوں دھرم دا ناں نهیں دِّتا گِآ۔ نا ِاه پھِرکا هَے, نا ِاه مّت, سگوں ِاس نُوں پںتھ آکھِآ گِآ هَے۔ نِآرا پںتھ; متلب وّکھرے تَور تے تُرن دا ڈھںگ۔ ِاسے لای سِّکھ هون دا متلب نا هِںدُو هونا هَے تے نا مُسلِم, دوهاں دھرماں دے لوکاں نُوں سمجھااُن لای گُرُو ساهِب نے سهی رستے تُرن تے چںگے کرم کرن دا پھُرمان دِّتا۔
گُرُو ساهِب نُوں, جپ دی بانی توں سپسٹ هو جاںدا هَے, پُورے برهِمںڈ دے سِسٹم دی پُوری سوجھی آ گای سی۔ اُهناں نے برهِمںڈ دی کارج پرنالی تے کارج سَےلی نُوں سمجھ لِآ سی تے اُس نُوں منُّکھ دے آم جیون تے سمجھ نال جوڑ کے وےکھنا سُرُو کر دِّتا سی۔ ِاسے لای پُوری بانی وِّچ سّبھ توں ودھےرے سپسٹتا گُرُو نانک بانی وِّچ هَے, سّبھ توں ودھےرے ترلتا تے کاوِکتا گُرُو نانک بانی وِّچ هَے۔ جِنّی ِاتھے هَے اَونی هور کِتے نهیں۔ گُرُو ساهِب نا سِرپھ وِچاراں دے پّدھر اُپر سںکلپاں نال کھےڈدے هن سگوں رُوپ پّکھ توں اجِها مُهاورا تِآر کردے هن کِ اُهناں دی گّل بهُت سرل تے سپسٹ هو جاںدی هَے۔
جے کر جپ دے مُول سروت دی گّل کرنی هووے تاں سانُوں ِاه آپنے سّبھ توں پُراتن رُوپ وِّچ آد گرںتھ وِّچ درج مِلن والی بانی هَے, جِس دے تتکرے وِّچ ِاس نُوں “جپ سری ستِگُرُو رامداس جیاَو کِآ”, چُوںک ِاه آد گرںتھ دی پوتھی دی پهِلی بانی هَے ِاس لای ِاس نُوں بِناں
کِتے کِںتُو-پرںتُو توں وِچارن لای ِاس دے مَوجُودا سرُوپ اُر نِربھر کیتا جا سکدا هَے۔
رُوپک پّکھ توں ِاس دا تِنّ چار هِّسے هن, پهِلا, مُول-مںتر جاں مںگلاچرن, دُوجا, جپ دے سِرلےکھ نال سرُو هوای بانی, تیجا سوچهِ سوچ نا هووای توں - نانک ندری ندر نِهالُ۔۔ تّک دی بانی جِس دیآں 38 پاُڑیآں هن تے آکھر وِّچ پون گُرُو - پانی پِتا والا سلوک۔ بانی کاو رُوپ وِچ هَے جِس واستے گُرُو ساهِب نے کاو پربںدھ دیآں ساریآں جُگتیآں دی ورتوں کیتی هَے۔ ِاس وِّچ مُهاورے هن, بِںب هن, الںکار هن, پرتیک هن جِهناں دی ورتوں نال گُرُو ساهِب نے پروانت تے پرمانِت سںکلپاں نُوں کھُّلھی چُنَوتی راهیں رّد کیتا هَے۔
پروانت سںکلپاں نُوں رّد کرن دی رواِات گُرُو ساهِب توں پهِلاں وی مَوجُود سی۔ بھگتی لهِر دی هوا وگ رهی سی تے بھگت کبیر, بھگت نامدےو, بھگت رویداس دی بانی آم پرچلت سی, جِس وِّچ دھرم دے سارے ستھاپت کرم کاںڈ نُوں چُنَوتی دے کے رّد کیتا گِآ سی۔ گُرُو ساهمنے دو وِکلپ سن, ِاّک اُه آپنے پروارِک دھرم دی لهِر وِّچ سامِل هو جاںدے, دُوجا اُه بھگتی لهِر دے نال کھڑھے هو جاںدے۔ جِس دھِر وِّچ اُهناں دا جنم هويا سی, اُس وِّچ دھرم بدلن ورگی کوای وی گُںجاِاس نهیں سی۔ کِسے نُوں اُس دے دھرم کرکے کِسے نَوکری توں برکھاست نهیں سی کیتا جاںدا۔ دھرم دے کرکے کِسے نُوں نکارِآ نهیں سی جاںدا۔
اُدوں هالے بابر نهیں سی آيا۔ مُسلِم ساسک جِهڑا رااے بُلار دے رُوپ وِّچ, نواب دَولت کھان لودھی دے رُوپ وِّچ مَوجُود سی جاں هور وی جِهڑے راجے نواب اُس وِوستھا دا اںگ سن, اُه
مِلورتن دے پّکھ وِّچ سن۔ سو دھرم دا رُوپ کرم کاںڈ دے رُوپ وِّچ هی مَوجُود سی۔ چاهے کوای هِںدُو هووے جاں مُسلِم, هرےک دھارمِک وِاکتی آپو آپنے ڈھںگ نال کرم کاںڈی سی۔ کرم کاںڈ دا کی متلب سی, ِاه کِسے دے چِّت چےتے وی نهیں سی۔ بھگتی لهِر دی آمد پںجاب وِّچ هو چُّکی سی۔ بابا پھرید دی سُر سُنی جاںدی سی۔ ناتھ ساهِت وی مَوجُود سی۔ بھگت نامدےو پںجاب دی ےاترا کر چُّکے سن۔ سںت کبیر تے سںت روِداس جی دی بانی آم لوکاں دی جبان اُپر سی۔ بھگتی لهِر نے دھرم دی پرمپراگت پرتھا نُوں نکار کے پربھُو نال سِّدھے تَور تے جُڑن دا راه درسايا۔
گُرُو ساهِب پرچلت دھرم نُوں رّد کرن دے هّک کھڑھے هواے۔ اُه بھگتی لهِر دے نُماِاںدے وجوں بھگتی لهِر دی وِچاردھارا دے پّکھ وِّچ کھڑھو گاے۔ بھگتی لهِر چُوںک کِرتیآں, کامِآں دی لهِر سی, ِاه کِرتی کامے, مِهنت کس سن, آپنے کںم دے ماهر, آپنے کںم دی کیمت آپنی مرجی نال وسُولن والے, جِهناں توں بِناں سماج دا ِاّک پل نهیں سی سردا; ِاه کّپڑا بُنن والے جُلاهے سن, چمڑے دا کںم کرن والے چمار, ناای دا کںم کرن والے, کّپڑِآں نُوں چھاپن دا کںم کرن والے, کساای دا کںم کرن والے کھےتی کرن والے, ِاه سارے هُنرمںد کامے سن, آم سماج اُهناں دے کںم دی کیمت چُکااُن توں اسمرتھ اُهناں نُوں سماجِک تَور تے نیںواں دِکھااُن اُپر تُلِآ هويا سی۔ ِاس واستے جدوں سماج دھرم دا ناں لَے کے اُهناں نُوں نیںواں دِکھا کے اُهناں دا آرتھِک سوسن کرنا چاهُںدا سی, تاں بھگتی لهِر دے سںستھاپکاں - سںتاں تے بھگتاں نے دھرم نُوں نوےں ارتھاں وِّچ سمجھِآ تے پرچارِآ۔
آپنے سمےں وِّچ ستھاپت سماج دھرم دی وِآکھِآ پرماتما نال مِلاپ دے سادھن دے تَور تے کردا سی تاں بھگتی لهِر نے وِآکھِآ اتے وِآکھِآ کرن والے دوهاں نُوں مُّڈھوں رّد کرکے ِاّک آپنے هی ڈھںگ نُوں ستھاپت کیتا۔
بھگت بانی آکھدی هَے کِ جے کر منُّکھا جنم دا اُدےس پرماتما نال مِلاپ هی هَے تاں پھِر ڈر کِس گّل دا, ِاس واستے کِسے کرم کاںڈ تے براهمن - پُجاری دی لوڑ نهیں۔ پرماتما دی بھگتی سِّدھے تَور تے وی کیتی جا سکدی هَے۔ بھگتی دا ڈھںگ اُهناں نے کیرتن دّسِآ۔ کیرتن دی نویں سَےلی ستھاپت کیتی۔ ِاّک اجِهی بھاسا بناای جو آم - سدھارن لوکاں دی بھاسا اُپر ادھارت سی تے ِاس بھاسا وِّچ پربھُو دی اُستتی کرن نُوں هی اسل بھگتی دّسِآ۔ بھگتاں دی بانی ِاس منورتھ نال ِاهو جِهے وِچاراں نال اَوت پوت هَے۔
بھگتی لهِر نے پَورانِک کتھاواں اُپر ادھارت سارے کرم کاںڈ رّد کرکے پرماتما دا جِهڑا سںکلپ پَےدا کیتا, اُه مُهورے دے تَور تے تاں سهی پرتیت هُںدا سی, پر املی تَور تے اُه وِگِآنک نهیں سی۔ بھگتی لهِر دا پرماتما جن سدھارن دے من-مستک وِّچ اُسے تھاں اُپر هی پهُںچااُںدا سی جِتھے پهِلاں توں ستھاپت پرماتما دی هوںد پهِلاں توں هی مَوجُود سی۔ سِرپھ کرم کاںڈ نُوں هی رّد کیتا گِآ سی۔ هِںدُو هون وّجوں تِلک نهیں لااُنا, اّکھاں بںد کرکے بھگتی نهیں کرنی, دان-پُنّ کرن لای آرتھِک سوسن دا سِکار نهیں هونا۔ پر لَے دے اُهو پرماتما, بیٹھل, اُس دے مںدر, اُس دی مُورتی, اُهو رام, اُهو کرِسن, اُهو گوبِںد, اُهو ٹھاکُر, اُهو رّب تے اُهو پرماتما; سںکلپ وّجوں ِاس وِّچ کوای وّڈا اںتر نهیں سی۔ جے کر اںتر سی تاں اُه رِستےداری دا سی تے رستےداری دا سی۔
مُول سںکلپ دے پّدھر اُپر کںم کرنا سری گُرُو نانک دےو جی دے هِّسے آيا۔ جِهڑی بانی ِاس اُدےس نال گُرُو ساهِب نے رچی اُه اُهناں دے سالاں دے انُبھو اُپر ادھارت سی تے ِاس بانی دی رچنا وی اُهناں دی اُمر دے آکھری پڑا اُّپر هوای منّی جاںدی هَے۔
جپ دی بانی گُرُو نانک دےو جی دے انُبھو دا نِچوڑ تے سںواد دی سمرتھا دا سِکھر هَے, ِاسے لای ِاس نُوں کِسے وی پّکھ توں نا رّد کیتا جا سکدا هَے تے نا هی ِاس اُّپر کوای پرسن کیتا جا سکدا هَے۔ گُرُو ساهِب دے وِچار رُوپ نُوں سمجھن لای اُهناں دی ِاس بانی نُوں سهی درِسٹیکون توں سمجھنا بهُت جرُوری هَے, ِاه وِسے وستُو توں ِالاوا رُوپک پّکھ توں وی گُرُو ساهِب دی کلاتمک تے کاوِک هُنر دا سِکھر هَے۔ ِاس وِّچ نا سِرپھ ستھاپت سںکلپ رّد هی کیتے گاے هن سگوں جِهڑا نواں سںکلپ اُسارِآ گِآ هَے, اُه منُّکھی امل دے اَےنا نےڑے هَے تے ِاه اَےنا سرل کر دِّتا گِآ هَے, کِ ِاس نے سارے پُراتن سںکلپ تے کار-وِهار وِهلے کر دِّتے هن۔
جِهڑا سںواد گُرُو ساهِب ِاس بانی وِّچ رچااُںدے هن اُه جپ دی بانی پڑھن والے دے اںدر تیک دی سمجھ نُوں بدل دِںدا هَے۔ ِاس لای ِاه بانی سِرپھ اُس نُوں هی پڑھنی چاهیدی هَے, جِس نے سمجھنی هووے, سمجھنی وی اُس نُوں هی چاهیدی هَے, جِس نے ِاس دا انُبھو کرنا هووے تے پھِر اُس نے آپنے آپ نُوں پُوری ترھاں بدل لَےنا هووے۔ سِرپھ پاٹھ کرن دے اُدےس نال ِاس نُوں پڑھی جانا گُرُو ساهِب دی سںواد سمرتھا دی بےادبی هَے۔ اُهناں نے دھرم دی لوڑ نُوں پرماتما نال مِلاپ دی بجااے ورتمان جیون نُوں سُچّجے ڈھںگ نال جین اُپر جور دِّتا۔
ِاه جّگ مِّٹھا, اگلا کِن ڈِّٹھا, انُسار ورتمان نُوں بِهتر تریکے نال جین دی آدت نُوں هی دھرم دا ادھار بنايا۔ ِاس لای گُرُو نانک جپ دی بانی نُوں جیون دا سلیکا سرل بنااُن لای لوڑیںدے سںکلپاں اُپر کںم کرن نُوں پهِل دِںدا هَے۔ کوای جو مرجی کهے, پر سپسٹتا ِاسے گّل وِّچ هَے کِ اک اونکار اُس سںکلپ نُوں درسااُن والا ِاّک چِنّھ هَے جِس دا ارتھ پُورے برهِمںڈ دا ورتارا هَے, ِاه ورتارا سارِآں لای ِاّک هَے۔ اَو برهِمںڈ دے ورتارے دا پرتیک هَے۔
ِاس دا دُوسرا پهِلُو وی هَے۔ جے کر ِاه سارا کُجھ پهِلاں توں هی مَوجُود سی, ادوَےت آ گِآ سی تے برهماں دی وِآکھِآ پُراناں دیآں کتھاواں راهیں هونی سُرُو هو گای سی, پھِر گُرُو ساهِب نے ِاه سارا کُجھ نوےں سِرے توں کِاُں آرںبھِآ?
هرےک دھرم دی آپنی ِاّک کاسمولوجی هَے۔ اُس دا آپنی ِاّک وِآکھِآ هَے, جِس راهیں اُه آپنے آپ نُوں جاِاج ٹھهِرااُںدا هَے۔ گُرُو ساهِب دے وِچار تے انُبھو دا وِسا-وستُو سمپُورن برهِمںڈ هَے۔ اُه جدوں وی مُول سںکلپاں دا هوالا سِرجدے هن, جِهناں وِّچ اےکںکار, نِرںجن, اگوچر, اک اونکار, سچُ, ست نام کرتا پُرکھ اکال رُوپ آد سامِل هن, اُه برهِمںڈ تے پُورے امل دے هوالے نال گّل کردے هن۔ اُهناں دا وِسا وستُو پُورا برهِمںڈ, اُس دے نِےم, اُس دی نِےمبّدھتا, اُس دی گتیسیلتا, برهِمںڈ دے نِےماں دی جیون نال سُمےلتا تے تالمےل, ِاه سارا کُجھ ساهمنے رّکھ کے هی بِںب سِرجدے هن, هوالا دِںدے هن۔ ِاهو کارن هَے کِ بدلدے هالت تے بدلدے گِآن دے ساهمنے گُربانی دی لوا لٹ-لٹ بلدی هَے۔
جپ دی بانی: جپ جی
جپ سری گُرُو گرںتھ ساهِب دی سبھ توں پهِلی بانی هَے۔ سری گُرُو گرںتھ ساهِب دی پهِلی بانی هون کارن ِاس نُوں سری گُرُو گرںتھ ساهِب دی وِچاردھارا دا نِچوڑ سمجھِآ جاںدا هَے, پر اسل وِّچ ِاه ِاّداں نهیں هَے۔ ِاس دا مهّتو اُس توں وی اُّپر هَے۔
سردھا وّس ِاس نُوں کای پهِلُوآں توں دےکھِآ جاںدا هَے, ِاه سّبھ توں پڑھی جان وی بانی هَے۔ ِاه سّبھ توں وّدھ چےتے رّکھے جان والی بانی هَے۔ اکسر گّل بات وےلے ِاس چوں هوالے دِّتے تے لاے جاںدے هن۔ ِاسے کرکے ِاس دی سّبھ توں وّدھ اوهےلنا کیتی گای هَے۔ اکسر سِّکھ وِدوان تے پرچارک ِاس نُوں جپ دی بانی کرکے هی منّ لَےںدے هن۔ جدوں کِ ِاه سّبھ گھّٹ سمجھی گای بانی هَے۔
وِدواناں نے ِاس دا ٹیکا کردِآں, ِاس نُوں بهُت سردھا بھاونا نال کھولھِآ, پر کوای وِرلا هی ِاس دے اُس بھےت نُوں جان پايا جِس نُوں جپ سمجھ کے من وِّچ رّکھِآ جانا سی۔
جپ جی ِاّک اجِهی بانی هَے جِس اُپر نا کوای راگ هَے تے نا هی ِاس دے مهلے دا اُلےکھ هَے۔ سری گُرُو نانک دےو جی دی بانی مُول رُوپ وِّچ سری گُرُو رامداس جی توں آای هَے, جِس دا وےروا آد گرںتھ دی کرتارپُری بیڑ وِّچ مِلدا هَے, جِس دے انُسار ِاه سری گُرُو رامداس جی کول مَوجُود بانی دا اُتارا هَے۔ پُوری بیڑ وِّچ سِرپھ ِاس بانی دا سروت هی درج کیتا گِآ هَے۔
سںبھو هَے کِ ِاه سری گُرُو رام داس جی کول ِاس دا جِهڑا وی کھرڑا مَوجُود سی اُسے نُوں هی آد گرںتھ دے آرںبھ وِّچ درج کیتا گِآ تے ِاس دا وےروا بیڑ دے آرںبھ وِّچ لِکھے تتکرے وِّچ دے دِّتا گِآ سی۔
جپ دی بانی دا آرںبھ مُول مںتر نال هُںدا هَے, جا باد وِّچ هر راگ دے آرںبھ وِّچ مںگلاچرن وّجوں درج کیتا گِآ هَے۔ ِاس دے آرںبھ وِّچ اک اونکار دا چِنّھ اںکِت هَے, جو گُرمُکھی دے اےکے اتے کھُلھے مُوںه والے اَو نال بنِآ هَے۔ ِاس دا اُچارن ِاّک اَواںکار وّجوں کیتے جان دا رِواج هَے۔ اُچارن چاهے کوای وی هووے, ِاه جِس ترھاں پُراتن سروتاں وِّچ دِّتا گِآ هَے هُوبهُو اُسے پرکار جپ دے آرںبھ وِّچ لِکھِآ گِآ هَے۔
مُول مںتر / مںگلا چرن ست نام توں آرںبھ هو کے گُر پرساد تّک هَے۔ اُس توں اّگے ِاّک سلوک نال ِاه بانی سُرُو هُںدی هَے۔ ِاس دا اںت وی ِاّک سلوک نال هی هُںدی هَے۔ دوهاں دے وِچالے پاُڑیآں دی گِنتی 38 هَے۔ هرےک پاُڑی آپنے آپ وِّچ ِاّک وّکھرا وِچارا هَے۔ ِاهناں وِچاراں دا ساںجھا سُوتر اُهناں پاُڑیآں دے اںت وِّچ آاُن والیآں پںگتیآں هن۔ ِاهناں پںگتیآں نُوں سُوتردھار وّجوں لِآ گِآ هَے۔ ِاهناں سُوتردھاراں راهیں پاُڑیآں دی بانی مُول رُوپ وِّچ بانی دے کےںدری وِچار نال جُڑدی هَے۔
جپ دی بانی دا مهّتو سِکھاں لای بهُت جِآدا هَے, کِاُں کِ ِاه نِّتنےم دیآں بانیآں وِّچ سرووتم بانی هَے, اتے سارا سِّکھ جگت ِاس دا نےم نال پاٹھ کردا هَے۔ ِاه اںمرِت وےلے دیآں بانیآں وّجوں ستِکاری جاںدی هَے۔ سِّکھاں وِّچ ِاس بارے ِاّک وِسواس ِاه وی هَے کِ
ِاه سِّکھی تے سِّکھ مّت دیآں پرمپراواں دا ادھار هَے۔ وَےسے وی ِاس بانی نُوں سِّکھاں وِّچ تے سِّکھ وِدواناں وِّچ ِاّک درسن دے تَور تے مان پراپت هَے۔ سمجھِآ جاںدا هَے کِ ِاس بانی دی رچنا سری گُرُو نانک دےو جی نے آپنے چھےکڑلے سمےں وِّچ کیتی, جدوں اُه کرتار پُر وِّچ ٹِک گاے سن۔
بھاوےں جپ دی بانی دی انےکاں وار وِآکھِآ هوای هَے تے ِاس بارے بهُت کُجھ کِها سُنِآ گِآ هَے, پر اّج ساڈی کوسِس ِاس بانی دے رُوپک پّکھ توں ِاس دے وِچار تّک دا سپھر کرنا هَے اتے ِاه سابت کرنا هَے, ِاس دا وِچار دی ستھاپنا نال کی سبںدھ هَے۔ ِاس لای اسیں جپ دے اُهناں سُوتردھاراں دی مدد لَےن دا پھَےسلا کیتا هَے جِهڑے ِاس نُوں مُول بھاو نال جوڑدے هن تے اُس دی سمجھ وِّچ وادھا کردے هن۔
بانی دے ِاه سُوتر دھار نا سِرپھ بانی دی وِآکھِآ هی کردے هن سگوں بانی دی دے وِچاراں دی رُوپ رےکھا نُوں وی سپسٹ کردے هواے اُهناں نُوں ِاّک ترکسںگت ڈھںگ نال آپو وِّچ بُندے هن تے ِاّک بّجھوےں رُوپ وِّچ پےس کردے هن۔ ِاںج جپ دی بانی نا سِرپھ سِّکھی دی هی وِآکھِآ کردی هَے سگوں بڑے هی اسردار ڈھںگ نال سِکھ سِدھاںت تے گُرسِّکھ جیون سَےلی دا ِاّک پربھاوسالی چِںتن پےس کردی هَے۔
جپ دی بانی دے پںج سُوتردھار
جپ سری گُرُو گرںتھ ساهِب دی سبھ توں پهِلی بانی هَے, جِس اُپر نا کوای راگ هَے تے نا هی ِاس دے مهلے دا اُلےکھ هَے۔ سری گُرُو نانک دےو جی دی بانی مُول رُوپ وِّچ سری گُرُو رامداس جی توں آای هَے, جِس دا وےروا آد گرںتھ دی کرتارپُری بیڑ وِّچ مِلدا هَے, جِس دے انُسار ِاه سری گُرُو رامداس جی کول مَوجُود بانی دا اُتارا هَے۔ پُوری بیڑ وِّچ سِرپھ ِاس بانی دا سروت هی درج کیتا گِآ هَے۔
جپ دی بانی دا مهّتو سِکھاں لای بهُت جِآدا هَے, کِاُں کِ ِاه نِّتنےم دیآں بانیآں وِّچ سرووتم بانی هَے, اتے سارا سِّکھ جگت ِاس دا نےم نال پاٹھ کردا هَے۔ ِاه اںمرِت وےلے دیآں بانیآں وّجوں ستِکاری جاںدی هَے۔ سِّکھاں وِّچ ِاس بارے ِاّک وِسواس ِاه وی هَے کِ ِاه سِّکھی تے سِّکھ مّت دیآں پرمپراواں دا ادھار هَے۔ وَےسے وی ِاس بانی نُوں سِّکھاں وِّچ تے سِّکھ وِدواناں وِّچ ِاّک درسن دے تَور تے مان پراپت هَے۔ سمجھِآ جاںدا هَے کِ ِاس بانی دی رچنا سری گُرُو نانک دےو جی نے آپنے چھےکڑلے سمےں وِّچ کیتی, جدوں اُه کرتار پُر وِّچ ٹِک گاے سن۔
بھاوےں جپ دی بانی دی انےکاں وار وِآکھِآ هوای هَے تے ِاس بارے بهُتکُجھ کِها سُنِآ گِآ هَے, پر اج ساڈی کوسِس ِاس بانی دے رُوپک پّکھ توں ِاس دے وِچار تّک دا سپھر کرنا هَے اتے ِاه سابت کرنا هَے, ِاس دا وِچار دی ستھاپنا نال کی سبںدھ هَے۔ ِاس لای اسیں جپ دے اُهناں سُوتردھاراں دی مدد لَےن دا پھَےسلا کیتا هَے
جِهڑے ِاس نُوں مُول بھاو نال جوڑدے هن تے اُس دی سمجھ وِّچ وادھا کردے هن۔
جپ دی بانی وِّچ 38 پاُڑیآں هن, جِهڑیآں وّکھ وّکھ منکِآں واںگ ِاّک سُوتر وِّچ پروایآں هوایآں هن۔ ساریآں وِآکھِآواں ِاسے درِسٹیکون توں کیتیآں گایآں هن۔ ِاهناں وِآکھِآواں دا آپو آپنا مهّتو هو سکدا هَے, پرںتُو ِاس وِّچ ِاّک نهیں کای سُوتر هن۔ اسیں ِاهناں نُوں نِردھارت کرن لای ِاهناں دا ِاّکو جِها هونا پروانت کیتا هَے۔ ِاهناں سُوتراں دا وےروا ِاس پرکار هَے-
ا گُرا ِاک دےه بُجھاای۔۔ سبھناں جیآ کا ِاک داتا سو مَے وِسر نا جاای۔۔ (دو پاُڑیآں)
ا نانک بھگتا سدا وِگاسُ۔۔ سُنِاَے دُوکھ پاپ کا ناسُ۔۔ (چار پاُڑیآں)
ا اَےسا نام نِرںجن هوِا۔۔ جے کو منّ جانَے من کوِا۔۔ (چار پاُڑیآں)
س جو تُدھ بھاوَے ساای بھلی کار۔۔ تُو سدا سلامت نِرںکار۔۔ (چار پاُڑیآں)
ه آدےس تِسَے آدےس۔۔ آد انیل اناد اناهت جُگ جُگ اےکو وےس۔۔ (چار پاُڑیآں)
ِاهو پںج سُوتر هن جو ساری بانی نُوں مُول وِچار نال جوڑدے هن۔ ِاس دا مُول وِچار اک اونکار ست نامُ, آد سچ جُگاد سچُ۔۔ هَے بھی
سچ نانک هوسی بھی سچُ۔۔ اتے بانی دے اںت وِّچ آاے سلوک وِّچ هَے۔ گُر پرساد دا بھاو هُکم رجاای چلنا ... وِّچ پرگٹ هُںدا هَے۔
گُرا ِاّک دےه بُجھاای.... گِآن نے ِاّک سمجھ بناای هَے کِ سبھنا جیآ کا ِاّک داتا... متلب کِ جِهڑی سمجھ بنی هَے اُه سارِآں اُّپر لاگُو هُںدی هَے۔ سبھ نُوں جو کُجھ مِلدا هَے, اُه اُس سمجھ دے انُسار هی واپردا هَے۔
دُوجے سُوتر وِّچ جِهڑی گّل ستھاپت کیتی گای هَے, اُه هَے کِ جِهڑا ِاس سچ وِّچ وِسواس رّکھدا هَے, بھاو اُس دا بھگت هَے, سِرپھ اُس دا هی وِگاس هُںدا هَے, کِاُں کِ ِاس دی سمجھ آ جان نال سارے دُکھ تے پاپ کھتم هو جاںدے هن۔
تیجا سُوتر نام بارے هَے, ِاه نام ِاّک ورتارے دے رُوپ وِّچ ورتدا هَے, ِاه نِرںجن هَے بھاو وےکھِآ نهیں جا سکدا۔ ِاه مايا توں نِرلےپ هَے, بھاو مايا دے پربھاو وِّچ نهیں هَے۔ مايا توں متلب دھن بِلکُل نهیں۔ مايا تے سّتِا دو بھاو لاے گاے هن, وےداںت توں, مايا کُدرت اُه ورتارا جو سمےں نال بدلدا هَے۔ جِهڑی چیج بدل رهی هَے اُه دھِآن وِّچ آ جاںدی هَے, پر سّتِا ِاّک اجِها ورتارا هَے جو سمےں نال بدلدا نهیں۔ ِاه سِسٹم واںگ هَے جو آد وِّچ اُسے ترھاں هی رِها جِوےں هُن هَے۔ نام دا ورتارا اجِها هَے جو وےکھن وِّچ نهیں آاُںدا, جِس نے من کرکے منّ لِآ اُسے نے ِاسنُوں سمجھ لِآ۔
چَوتھا سُوتر اُه نام نِرںکار هَے, جو اُس نُوں بھااُںدا هَے اُسے ترھاں هُںدا هَے, ِاه اُس دی بھلی کار هَے, متلب نام دا سِسٹم نا کِسے نال لِهاج کردا هَے تے نا هی کِسے نال دُسمنی رّکھدا هَے۔
پںجواں تے آکھری سُوتر هَے, آدےس ِاه هَے کِ ِاه سِسٹم آد توں کروڑاں سالاں توں آپنے اناد رُوپ وِّچ مَوجُود هَے۔ سِرپھ رںگ ڈھںگ بدلدے هن, پر اُه سِسٹم اُسے پرکار ساری سرِسٹی وِّچ سُبھاِامان هَے۔
پںجے سُوتر سچ سبد نال جُڑدے هن۔ سچ دی وِآکھِآ کردے هن۔ سچ جو ِاّک اَےبسٹرَےکٹ ورتارا هَے, کُدرت دے نِےم رُوپ وِّچ مَوجُود هَے۔ ِاس نُوں جانن لای تے ِاس دا انُبھو کرن لای سچِآرا بننا پوےگا۔ سچِآرا توں بھاو بولے جان والے سّچ نال نهیں هَے, سگوں سچ دے رستے اُپر تُرنا پوےگا۔ ِاس واستے اُسے ترھاں کرنا پوےگا جِوےں سچ کردا هَے۔ بھاو هر گھٹنا دا ِاّک کارن هَے تے کارن تے گھٹنا دے تالمےل نُوں اپنے جیون دیآں ساریآں کِرِآواں دا ادھار بنااُنا پوےگا۔ گُر پرساد دا بھاو هَے گِآن نُوں انُبھو کرکے سمجھنا, آپے بیج آپے هی کھاه, نُوں سمجھنا هَے تاں جو بیجِآ هَے اُس نُوں اُّگدا دےکھ کے سمجھنا پوےگا کِ ِاه سِدھاںت کںم کردا هَے تے ِاه ِاّک سدیوی سّچ هَے۔
سِّکھی دی سمجھ
گُر مّت دے انُسار هر سِّکھ نُوں کرتا پُرکھ اُپر پُورن بھروسا, سِدک لوڑیںدا هَے۔ جِوےں-جِوےں اسیں کرتاپُرکھ دے ورتارے وِّچ وِچردے هاں اُوےں-اُوےں سانُوں کرتا پُرکھ دے نِےم دا انُبھو هونا سُرُو هو جاںدا هَے۔
کرتا پُرکھ دا دی رجا وِّچ رهِنا, جِس دے بارے آسا دی وار دی اںتلی پاُڑی نِرنا کردی هَے کِ سو کرے جِ تِسَے رجاِا, بھاو اُهی کر جو اُس دی رجا وِّچ هووے, اُس دے نےم وِّچ هووے۔ کرتا پُرکھ دی ساری وِآکھِآ آسا دی وار وِّچ کیتی گای هَے۔ جپ دی بانی توں باد آسا دی وار وِّچ کرتا دے ِاسے نِےم نُوں هور اّگے کھولھِآ گِآ هَے۔
گُربانی دا مُول آدےس کی هَے?
هر سِّکھ آپنے من وِّچ سواس سواس ِاس گّل اُپر بھروسا رکھے کِ اُس دے هر کرم نُوں اُس دا پھل مِلنا هَے۔ چںگے کرم چںگا پھل بُرا کرم بُرا پھل, ِاه نِےم دھرم دے رُوپ وِّچ مَوجُود هَے, پُورے برهِمںڈ دے ورتارے وِّچ, جِّتھے هر گھٹنا دے پِچھے ِاّک کارن مَوجُود هَے تے کارن تے گھٹنا دا گهِرا تالمےل هَے۔ جِهو جِها کارن اُهو جِها اُس دا نتیجا۔
جیون دے سارے پھَےسلے سوچ سمجھ کے کرو, سارے پھَےسلِآں وےلے کرتاپُرکھ دے نِےم نُوں ےاد رّکھو۔ کِاُں کِ تُهاڈے پھَےسلِآں نال
پربھاوت هون والے نتیجے اُس سچ دے نِےم انُسار هی مِلنے هن۔ همےسا ِاه سوچ کے چڑھدی کلا وِّچ رهو کِ سّبھ کُجھ کرتا دے نِےماں انُسار هی واپرنا هَے۔ سهِج تے سبر اُس سمےں لای هَے جدوں کُجھ بیج کے اُس دے سِّٹے دی اُڈیک کیتی جاںدی هَے۔
هر سِّکھ نُوں آپنے پھَےسلِآں لای کھُد جِںمےوار هونا چاهیدا هَے۔ ِاس دی جِںمےواری اُس نُوں آپ لَےنی چاهیدی هَے۔ کوای هور ِاس واستے جِںمےوار نهیں۔ کرتا نے تاں تُهاڈے کیتے هواے پھَےسلِآں نُوں پھل دےنا هَے۔ ِاس دے چںگے جاں مںدے هون وِّچ کرتا دا کوای هّتھ نهیں۔ ِاس لای جےهو جِها پھل لوڑیںدا هَے, اُهو جِها کرم کرو۔
کرتا دے نِےم نُوں منّنا بھاو کرتا دے مارگ اُپر چّلنا هی کرتا دی رجا وِّچ رهِنا هَے۔ سچِآر هونا توں بھاو کرتا ورگے هو جانا, ِاهو سّتِا دا نِےم هَے جو بھارتی درسن دے مُول وِچ پِآ هَے, جِس نُوں گُرُو ساهِب نے گُربانی وِّچ اّگے تورِآ۔
رجا نُوں ست کرکے منّنا, بھانے نُوں منّنا وی ِاسے دا هِّسا هَے۔ اسل وِّچ گُربانی سِّکھ نُوں کرتا پُرکھ دا هِّسا هی بنا دِںدی هَے۔ ِاسے لای چرِّتر دا ودھےرے مهّتو هَے۔ کارجسَےلی نُوں جِآدا اهِم منِّآ جاںدا هَے۔ سِّکھ دا کِردار اُس دی کارج سَےلی چوں نجر آوے۔
اُس دا بھروسا کرتا پُرکھ اُپر هووے۔ کرتا پُرکھ کوای وِاکتی نهیں سگوں سمپُورن تَور تے سچ دا ورتارا هَے۔ کرتا پُرکھ تاں ِاّک مُهاورا هَے۔ ِاس نُوں بهُت سدھارن تَور تے سمجھنا هَے تاں ِاس توں بھاو هَے کِ آپنے پھَےسلِآں لای آپ جِںمےوار هونا, آپنی هونی لای
آپ جِںمےوار هونا تے آپنے سارے پھَےسلے سوچ سمجھ کے کرو۔ کِاُں کِ ِاّک واری چُّکے گاے کدم پِچھے نُوں نهیں پُّٹے جا سکدے۔
گُرُو ساهِب دا ِاه وِچار پُوری ترھاں وِگِآنک هَے۔ وِگِآن ٹُوکاں وِچ نهیں پِآ, گُر مّت تاں آپنے آپ وِّچ سّبھ توں ماڈرن جیون جاچ هَے, جِس واستے کِسے کرم کاںڈ دی لوڑ نهیں۔ کوای اپرادھ بودھ نهیں۔ سِرپھ اّکھاں کھولھ کے تُرن دا نا سِّکھی هَے۔ سمجھدار هونا هی سِّکھی هَے۔ سِرپھ سمجھدار نُوں کرتا دے نِےم اُپر بھروسا هُںدا هَے۔ ِاه بھروسا تے ِاس نُوں سمجھن دے وِوےک دا دان هر گُر سِّکھ ارداس وِّچ مںگدا هَے۔
سربّت دا بھلا وی تاں هی هووےگا, جدوں تُهانُوں کرتا دے نےم وِّچ بھروسا هووےگا۔ اسیں تُهاڈی سَوکھ لای کرتا پُرکھ سبد ورت پَےںدے هاں, کرتا پُرکھ نُوں کِسے پاٹھ پُوج, ارچنا, چڑھاوے دی لوڑ نهیں۔ اُس دا نےم اٹّل هَے تے پُورے برهِمںڈ وِّچ ِاّکو جِها هَے۔ وِگِان نے وی ِاهو لّبھِآ هَے۔ ِاس تھاں پهُںچ کے ِاںج پرتیت هُںدا هَے جِوےں بابا نانک وِگِآنیآں دی کتار وِّچ کھڑھا هووے تے پُورے برهِمںڈ نُوں نِهار هووے۔
ِاس لای سِّکھ هون دے ناتے آپنے بّچِآں نُوں کھُوب پڑھن تے سِّکھن دے مَوکے ديو۔ اهناں نُوں پھَےسلے کرن دی آدت پااَو۔ اُهناں دے پھَےسلِآں نُوں اُهناں دے نتیجِآں دی سکل وِّچ سمجھااَو۔ اُهناں اُپر آپنے پھَےسلے نا لّدو۔ آپنے پھَےسلے آپ کرن تے اُهناں نُوں بھُگتن دی آدت پااُنا هی اُهناں نُوں سِّکھی نال جوڑنا هَے۔ اُهناں نُوں گُربانی پڑھدِآں ِاس دی سمجھ نال جانُو کرااَو۔
سِّکھی نا بھےکھ وِّچ هَے, نا دِّکھ وِچ, نا کرم کاںڈ وِّچ سِّکھی تُهاڈی سوچ وِّچ هونی چاهیدی هَے, تُهاڈی سمجھ وِّچ تُهاڈے چرِّتر وِّچ, تُهاڈی سمجھ وِّچ هونی چاهیدی هَے۔ تُهاڈے هر پھَےسلے وِّچ ِاس دا مَوجُود هونا هی تُهاڈی اسل سِّکھی هَے۔ هر ترھاں دے اپرادھ بودھ توں مُکت هووو۔ بھَےا رهِت هووو, بھروسا کرتا پُرکھ دے ست نام اُپر جِهڑا اکال رُوپ وِّچ هر تھاں سرب وِآپک هَے, ِاّک ورتارے دی سکل وِّچ۔
پاٹھکاں دے ادھِاَےن لای آسا دی وار دیآں پاُڑیآں دا هوالا دِّتا گِآ هَے۔
1
آپینھَے آپ ساجيو آپینھَے رچيو نااُ ۔۔
دُےی کُدرت ساجیاَے کر آسن ڈِٹھو چااُ ۔۔
داتا کرتا آپ تُوں تُس دےوهِ کرهِ پسااُ ۔۔
تُوں جانوای سبھسَے دے لَےسهِ جِںد کوااُ ۔۔
کر آسن ڈِٹھو چااُ ۔۔۱۔۔
2
نانک جیا اُپاِا کَے لِکھ ناوَے دھرم بهالِآ ۔۔
اَوتھَے سچے هی سچ نِبڑَے چُن وکھ کڈھے ججمالِآ ۔۔
تھااُ ن پاِان کُوڑِآر مُه کالَے دوجک چالِآ ۔۔
تےرَے ناِا رتے سے جِن گاے هار گاے سِ ٹھگن والِآ ۔۔
لِکھ ناوَے دھرم بهالِآ ۔۔۲۔۔
3
آپینھَے بھوگ بھوگ کَے هوِا بھسمڑ بھاُر سِدھايا ۔۔
وڈا هوآ دُنیدار گل سںگل گھت چلايا ۔۔
اگَے کرنی کیرت واچیاَے بهِ لےکھا کر سمجھايا ۔۔
تھااُ ن هووی پاُدیای هُن سُنیاَے کِآ رُوآيا ۔۔
من اںدھَے جنم گوايا ۔۔۳۔۔
4
ندر کرهِ جے آپنی تا ندری ستِگُر پايا ۔۔
اےهُ جیاُ بهُتے جنم بھرںمِآ تا ستِگُر سبد سُنايا ۔۔
ستِگُر جےوڈ داتا کو نهی سبھ سُنِاهُ لوک سبايا ۔۔
ستِگُر مِلِاَے سچ پايا جِنھی وِچهُ آپ گوايا ۔۔
جِن سچو سچ بُجھايا ۔۔۴۔۔
5
نااُ تےرا نِرںکار هَے ناِا لِااَے نرک ن جاایاَے ۔۔
جیاُ پِںڈ سبھ تِس دا دے کھاجَے آکھ گواایاَے ۔۔
جے لوڑهِ چںگا آپنا کر پُنّهُ نیچ سداایاَے ۔۔
جے جروانا پرهرَے جر وےس کرےدی آایاَے ۔۔
کو رهَے ن بھریاَے پاایاَے ۔۔۵۔۔
6
بِن ستِگُر کِنَے ن پاِااَو بِن ستِگُر کِنَے ن پايا ۔۔
ستِگُر وِچ آپ رکھيون کر پرگٹ آکھ سُنايا ۔۔
ستِگُر مِلِاَے سدا مُکت هَے جِن وِچهُ موهُ چُکايا ۔۔
اُتم اےهُ بیچار هَے جِن سچے سِاُ چِت لايا ۔۔
جگجیون داتا پايا ۔۔۶۔۔
7
سےو کیتی سںتوکھیایں جِنھی سچو سچ دھِآيا ۔۔
اَونھی مںدَے پَےر ن رکھيو کر سُکرِت دھرم کمايا ۔۔
اَونھی دُنیآ توڑے بںدھنا انّ پانی تھوڑا کھايا ۔۔
تُوں بکھسیسی اگلا نِت دےوهِ چڑهِ سوايا ۔۔
وڈِآای وڈا پايا ۔۔۷۔۔
8
سچا ساهِب اےک تُوں جِن سچو سچ ورتايا ۔۔
جِس تُوں دےهِ تِس مِلَے سچ تا تِنھی سچ کمايا ۔۔
ستِگُر مِلِاَے سچ پايا جِنھ کَے هِردَے سچ وسايا ۔۔
مُورکھ سچ ن جاننھی منمُکھی جنم گوايا ۔۔
وِچ دُنیآ کاهے آيا ۔۔۸۔۔
9
بھگت تےرَے من بھاودے در سوهن کیرت گاودے ۔۔
نانک کرما باهرے در ڈھوا ن لهنھی دھاودے ۔۔
ِاک مُول ن بُجھنھِ آپنا انهودا آپ گناِادے ۔۔
هاُ ڈھاڈھی کا نیچ جات هور اُتم جات سداِادے ۔۔
تِنھ مںگا جِ تُجھَے دھِآِادے ۔۔۹۔۔
10
دان مهِںڈا تلی کھاک جے مِلَے ت مستک لاایاَے ۔۔
کُوڑا لالچ چھڈیاَے هوِا ِاک من الکھ دھِآایاَے ۔۔
پھل تےوےهو پاایاَے جےوےهی کار کماایاَے ۔۔
جے هووَے پُورب لِکھِآ تا دھُوڑ تِنھا دی پاایاَے ۔۔
مت تھوڑی سےو گواایاَے ۔۔۱۰۔۔
11
دھُر کرم جِنا کاُ تُدھ پايا تا تِنی کھسم دھِآيا ۔۔
اےنا جںتا کَے وس کِچھ ناهی تُدھ وےکی جگت اُپايا ۔۔
ِاکنا نو تُوں مےل لَےهِ ِاک آپهُ تُدھ کھُآيا ۔۔
گُر کِرپا تے جانِآ جِتھَے تُدھ آپ بُجھايا ۔۔
سهجے هی سچ سمايا ۔۔۱۱۔۔
12
پڑِآ هووَے گُنهگار تا اَومی سادھ ن ماریاَے ۔۔
جےها گھالے گھالنا تےوےهو نااُ پچاریاَے ۔۔
اَےسی کلا ن کھےڈیاَے جِت درگه گيا هاریاَے ۔۔
پڑِآ اتَے اَومیآ ویچار اگَے ویچاریاَے ۔۔
مُهِ چلَے سُ اگَے ماریاَے ۔۔۱۲۔۔
13
ستِگُر وِٹهُ وارِآ جِت مِلِاَے کھسم سمالِآ ۔۔
جِن کر اُپدےس گِآن اںجن دیآ
ِانھی نےتری جگت نِهالِآ ۔۔
کھسم چھوڈ دُوجَے لگے ڈُبے سے ونجارِآ ۔۔
ستِگُرُو هَے بوهِتھا وِرلَے کِنَے ویچارِآ ۔۔
کر کِرپا پار اُتارِآ ۔۔۱۳۔۔
14
کپڑ رُوپ سُهاونا چھڈ دُنیآ اںدر جاونا ۔۔
مںدا چںگا آپنا آپے هی کیتا پاونا ۔۔
هُکم کیاے من بھاودے راهِ بھیڑَے اگَے جاونا ۔۔
نںگا دوجک چالِآ تا دِسَے کھرا ڈراونا ۔۔
کر ااُگن پچھوتاونا ۔۔۱۴۔۔
15
ساهِب هوِا ديال کِرپا کرے تا ساای کار کراِاسی ۔۔
سو سےوک سےوا کرے جِس نو هُکم مناِاسی ۔۔
هُکم منِّاَے هووَے پروان تا کھسمَے کا مهل پاِاسی ۔۔
کھسمَے بھاوَے سو کرے منهُ چِںدِآ سو پھل پاِاسی ۔۔
تا درگه پَےدھا جاِاسی ۔۔۱۵۔۔
16
چِتَے اںدر سبھ کو وےکھ ندری هےٹھ چلاِادا ۔۔
آپے دے وڈِآایآ آپے هی کرم کراِادا ۔۔
وڈهُ وڈا وڈ مےدنی سِرے سِر دھںدھَے لاِادا ۔۔
ندر اُپٹھی جے کرے سُلتانا گھاهُ کراِادا ۔۔
در مںگن بھِکھ ن پاِادا ۔۔۱۶۔۔
17
تُرے پلانے پاُن وےگ هر رںگی هرم سوارِآ ۔۔
کوٹھے مںڈپ ماڑیآ لاِا بَےٹھے کر پاسارِآ ۔۔
چیج کرن من بھاودے هر بُجھن ناهی هارِآ ۔۔
کر پھُرماِاس کھايا وےکھ مهلت مرن وِسارِآ ۔۔
جر آای جوبن هارِآ ۔۔۱۷۔۔
18
ستِگُر وڈا کر سالاهیاَے جِس وِچ وڈیآ وڈِآایآ ۔۔
سهِ مےلے تا ندری آایآ ۔۔
جا تِس بھانا تا من وساایآ ۔۔
کر هُکم مستک هتھ دھر وِچهُ مار کڈھیآ بُرِآایآ ۔۔
سهِ تُٹھَے ناُ نِدھ پاایآ ۔۔۱۸۔۔
19
سبھ کو آکھَے آپنا جِس ناهی سو چُن کڈھیاَے ۔۔
کیتا آپو آپنا آپے هی لےکھا سںڈھیاَے ۔۔
جا رهنا ناهی اَےت جگ تا کاِات گارب هںڈھیاَے ۔۔
مںدا کِسَے ن آکھیاَے پڑ اکھر اےهو بُجھیاَے ۔۔
مُورکھَے نال ن لُجھیاَے ۔۔۱۹۔۔
20
آپے هی کرنا کیاَو کل آپے هی تَے دھاریاَے ۔۔
دےکھهِ کیتا آپنا دھر کچی پکی ساریاَے ۔۔
جو آيا سو چلسی سبھ کوای آای واریاَے ۔۔
جِس کے جیا پران ههِ کِاُ ساهِب منهُ وِساریاَے ۔۔
آپن هتھی آپنا آپے هی کاج سواریاَے ۔۔۲۰۔۔
21
جِت سےوِاَے سُکھ پاایاَے سو ساهِب سدا سمھالیاَے ۔۔
جِت کیتا پاایاَے آپنا سا گھال بُری کِاُ گھالیاَے ۔۔
مںدا مُول ن کیچای دے لںمی ندر نِهالیاَے ۔۔
جِاُ ساهِب نال ن هاریاَے تےوےها پاسا ڈھالیاَے ۔۔
کِچھ لاهے اُپر گھالیاَے ۔۔۲۱۔۔
22
چاکر لگَے چاکری جے چلَے کھسمَے بھاِا ۔۔
هُرمت تِس نو اگلی اَوهُ وجهُ بھِ دُونا کھاِا ۔۔
کھسمَے کرے برابری پھِر گَےرت اںدر پاِا ۔۔
وجهُ گوااے اگلا مُهے مُهِ پانا کھاِا ۔۔
جِس دا دِتا کھاونا تِس کهیاَے ساباس ۔۔
نانک هُکم ن چلای نال کھسم چلَے ارداس ۔۔۲۲۔۔
23
نانک اںت ن جاپنھی هر تا کے پاراوار ۔۔
آپ کرااے ساکھتی پھِر آپ کرااے مار ۔۔
ِاکنھا گلی جںجیریآ ِاک تُری چڑهِ بِسیآر ۔۔
آپ کرااے کرے آپ هاُ کَے سِاُ کری پُکار ۔۔
نانک کرنا جِن کیآ پھِر تِس هی کرنی سار ۔۔۲۳۔۔
24
وڈے کیآ وڈِآایآ کِچھ کهنا کهن ن جاِا ۔۔
سو کرتا کادر کریم دے جیآ رِجک سںباهِ ۔۔
ساای کار کماونی دھُر چھوڈی تِنَّے پاِا ۔۔
نانک اےکی باهری هور دُوجی ناهی جاِا ۔۔
سو کرے جِ تِسَے رجاِا ۔۔۲۴۔۔۱۔۔
جپ دی بانی دے پںج کھںڈ
جپ دی بانی دا سّبھ توں مهّتو پُورن هن اُه پںج کھںڈ جِهناں بارے وّکھو وّکھ وِدواناں دی آپو آپنی رااے هَے۔ اسیں آپنے سهُولت لای ِاهناں پںج کھںڈاں نُوں اُس بانی دا هِّسا منِّآ هَے جو سُوتراں توں باهر رهِ گای هَے۔ پںج کھںڈاں دی مدد نال جپ دی بانی نُوں سمجھن وِّچ مدد مِلدی هَے۔
جپ دی جِهڑے هِسے ِاس سُوتر توں باهر رهِ جاںدے هن, اُه هن, پاُڑی اںک 1 توں 4, پاُڑی 20 توں 27 تّک, پاُڑی 32 توں 38 تّک۔ ِاهناں وِّچ جپ دے چار کھںڈ وی هن, پهِلا هَے دھرم کھںڈ, دُوجا هَے گِآن کھںڈ, تیجا کرم کھںڈ تے چَوتھا هَے سچ, دھرم کھںڈ۔
دھرم کھںڈ دا سںبںدھ دھرم نال هَے, بھاو سماج توں مِلی هوای جانکاری وِّچ دھرم وی آاُںدا هَے, جِس توں مِلے بھاو انُسار دِکھاای دِںدی دُنیآ توں اُّپر پرماتما بارے جانکاری مِلدی هَے۔ بھَوتِک تَور تے دھرم دا کھںڈ دا مهّتو دھرم نُوں منّن تے اُس دی اگواای لَےنا هَے۔ دھرم چُوںک پروار تے سماج توں آاُںدا هَے۔ پهِلے وِسواس تے مانتاواں دا سروت دھرم هَے۔ ِاهو مانتاواں ساڈے من وِّچ گھر کر لَےںدیآں هن۔
دھرم نے دّسِآ کِ رّب بهُت تاکتور هَے, اُسدا ناں ِاّک هی هَے, گِآن کھںڈ وِّچ گِآن پرچںڈ هَے, کرم کھںڈ وِّچ کرم دی پردھانتا هَے, سرم کھںڈ وِّچ رُوپ دی پردھانتا هَے, پر سچ کھںڈ وِّچ سچ دی پردھانتا هَے۔ سچ جو سارِآں وِّچ سمايا هويا هَے, سچ کھںڈ دی
سمجھ آاُن توں باد هی نِرںکار دی سمجھ آاُںدی هَے۔ نِرںکار کوای وِاکتی نهیں هَے سگوں پُورے سِسٹم دا ِاّک ورتارا هَے۔
سچ کھںڈ کرم کھںڈ تے دھرم کھںڈ, گِآن کھںڈ تے سرم کھںڈ, سارِآں دا سُوتر ِاّک هی هَے۔ دھرم منُّکھ نُوں سماج توں مِلدا هَے, رواِات راهی, گِآن اُس دی آپنی چےتنا هَے, اُس گِآن دی ورتوں هُںدی هَے, کرم نُوں گھڑن وِّچ کرم کرکے اُس دا پھل پراپت کرن وِّچ, سرم کھںڈ وِّچ منُّکھ دی آپنا گھالنا هَے, جِتھے سِرجنا دی پردھانتا هَے, پر سارِآں وِّچوں لںگھ کے جدوں سچ جِس دا ورتارا کدے دھرم کِها گِآ, کدے اُس نُوں گِآن راهیں کھوجِآ گِآ, کدے سرم- گھالنا کرکے لّبھِآ گِآ, پر اںت وِّچ نِبےڑا سّچ دی سمجھ اُّپر هی نِبڑی۔ جو کراںگے تے جَےسا کراںگے تَےسا هی مِلےگا۔ ِاس سمجھ توں باد نا کوای دُکھ تے نا هی پاپ دا اپرادھ بودھ, نا کِسے دی این تے نا کِسے دی جِآدتی, جِهڑے ِاهو جِهی جِںدگی جی گاے, بهُت گھالنا کرکے, سِرپھ اُهو هی ِاّک سںتُسٹ اںت نُوں پراپت هواے۔
جِّتھے سچ وسَے سوای سچ کھںڈ, جِتھے سچ ورتے اُهی سچ کھںڈ, سچ دے راه سارے جنے چّلن اُتھے هی سچ وّسے, ودھے پھُلے تے پروان چڑھے۔ جِتھے سارِآں نُوں سچ دی سمجھ آ جاوے اُهو سچ کھںڈ۔ سچ کھںڈ وِّچ نِرںکار ورتے, کِسے اکار وِّچ جاهرا نجر نا آوے پر پر ورتے سچ هی۔ هر کیتے هواے ےتن نُوں پھل پوے, هر کیتے گاے ےتن دا کوای سِّٹا نِکلے اُهی سچ دا ورتارا, جِّتھے سچ نُوں روکِآ نا جاوے۔
سچ تاں سچ هی هَے, آد جُگاد توں, ِاه منُّکھ دی هونی نُوں گھڑن والا سمرتھ داتا هَے, اُس سِسٹم دا ادھار جِس نُوں اک اونکار آکھدے هو۔ ست دا نام هَے, ِاهو کرتا پُرکھ بھاو کرنهارا هَے, سمرتھ کرن هارا, جِسنُوں هرےک آپو آپنے ڈھںگ نال سمجھدا هَے۔
کوای پرماتما نُوں وِاکتی رُوپ وِّچ دےکھنا چاهُںدا هَے تے کوای سکتی دے رُوپ وِّچ, کِسے نُوں ِاه کوای اجب تاکت جاپدی هَے تے کِسے نُوں کُجھ هور; هرےک دا ِاس بارے آپنا هی تسّور هَے۔ هرےک ِاس نُوں آپنے ڈھںگ نال سوچنا تے سمجھنا چاهُںدا هَے۔ دھرم پُستکاں ِاس بھاو دی آپنے ڈھںگ نال وِآکھِآ کردیآں هن۔ ِاه وِآکھِآ اےنی تِّکھی هو جاںدی هَے کِ منُّکھاں نُوں آپو وِّچ وںڈ کے رّکھ دِںدی هَے۔ سِّٹے وّجوں کوای سِو بھگت هَے, کوای وِسنُوں اُپاسک هَے, کوای برهم توں گِآن لَے کے برهم گِآنی هونا لوچدا هَے۔
جپ دی بانی وِّچ اَےبسٹرَےکٹ توں ستھُول, ستھُول توں سُوکھم تے سُوکھم توں پھِر ستھُول تّک جاںدِآں ِاّک ابسٹرَےکٹ سمجھ بناای گای هَے۔ ِاه کاو رچنا دا ساهکار هَے۔ ِاه گُرُو ساهِب دی بَودھِک کرِت هَے, ِاهو جِهی جُڑت سانُوں دُنیآ دے کِسے ساهِت وِّچ نهیں مِلدی۔
پںچ پروان
پںچ کِسے پںچاِاتی راج دی نُماِاںدگی نهیں کردے سگوں ِاه پںج تّتاں دی پردھانتا دی گّل کردے هن۔ پںج پدارتھ, جِهناں توں ِاه سرِسٹی بنی هَے۔ ِاهناں سارِآں اُپر لاگُو هون والی کوای گّل, کوای نِےم تاں ِاّکو جِها هووےگا?
پںج تّت کِس دے ادھین هن? هوا پانی اّگ اکاس دھرت, اُه کِهڑی گّل هَے جو ِاهناں سارِآں نُوں پروان هَے تے سارِآں وِّچ پردھان هَے۔ پںجاں دا گُر بھےت, ِاّکو نهیں? سارے تّت جِس توں پربھاوت هُںدے هن? کی ِاهناں وِّچ کرتا تے کرنا سامِل نهیں? کی ِاه کرتے دے نِےم وِّچ آاُںدے?
ساری پاُڑی وِّچ برهِمںڈ دے ورتارے دی گّل هو رهی هَے۔ ِاه سارے ورتارے ستھُول هن۔ دھرتی دھرم دے بلد دے سِںگاں اُپر ٹِکی هَے والی گّل وی پرتاای گای هَے; کی ِاس وِآکھِآ نال برهِمںڈ وِّچ هور دھرتیآں دے مَوجُود هون دی سںبھاونا کھتم هو جاںدی هَے۔ ِاه سارے مُهاورے جِس دِسا وّل سںکےت کردے هن, اُه کوای گُپت ورتارا نهیں جِس نُوں ادھِآتم دے پّدھر اُپر جا کے سمجھنا پوے۔ پردھانتا تاں سِرپھ کرتا دے کرنی دی پرکرِآ هَے۔ اُه کِوےں ِاهناں سارِآں وِّچ ستھاپت هُںدی هوای پرتیت هُںدی هَے۔ ِاس دی سمجھ بنااُن دی لوڑ هَے۔
ِاس پاُڑی وِّچ ِاّک نهیں کای وِچار هن, ِاهناں نُوں ترتیب وار کھولھ لَےنا چاهیدا هَے?
پںچ پروان پںچ پردھان ۔۔
پںچے پاوهِ درگهِ مان ۔۔
پںچے سوههِ در راجان ۔۔
پںچا کا گُر اےک دھِآن ۔۔
جے کو کهَے کرَے ویچار ۔۔
کرتے کَے کرنَے ناهی سُمار ۔۔
ِاه پهِلا وِچار هَے۔ جے کوای ِاهناں اُپر وِچار کرے تے سمجھے کِ ِاه کرتے دی کرنی دے هی ادھین وِچردے هن, پںج بھَوتِک پدارتھاں دا ورتارا کرتے دے نِےم توں باهرا کِوےں هو سکدا هَے۔ (ِاه کرتے دا نِےم کارن تے گھٹنا دا تالمےل هی تاں هَے جو آد اناد کال توں پدارتھ نُوں سےدھ دے رِها هَے۔
دھَول دھرم ديا کا پُوت ۔۔
سںتوکھ تھاپ رکھِآ جِن سُوت ۔۔
جے کو بُجھَے هووَے سچِآر ۔۔
دھولَے اُپر کےتا بھار ۔۔
دھرتی هور پرَے هور هور ۔۔
تِس تے بھار تلَے کون جور ۔۔
دھرم دا منّنا هَے کِ دھرتی بلد دے سِںگاں اُپر کھڑھی هَے۔ پر اسل دھرم تاں سچ دا هَے, جِس دے کارن ساری سرِسٹی دا ورتارا ورت رِها هَے۔ جِس نے ِاه بُّجھ لِآ کِ سچ دا ورتارا هی اُس تان, تاکت دا مُول هَے, جِس نے سرِسٹی نُوں آپنے سرُوپ وِّچ ٹِکايا هويا هَے۔ کون جور اُس نِےم دا هَے جِس نُوں ستِا جاں سچ آکھِآ گِآ هَے۔
جیا جات رںگا کے ناو ۔۔
سبھنا لِکھِآ وُڑی کلام ۔۔
اےهُ لےکھا لِکھ جانَے کوِا ۔۔
لےکھا لِکھِآ کےتا هوِا ۔۔
کےتا تان سُآلِهُ رُوپ ۔۔
کےتی دات جانَے کَون کُوت ۔۔
کیتا پسااُ اےکو کوااُ ۔۔
تِس تے هواے لکھ دریآاُ ۔۔
سچ دا پسارا هی هَے ِاه سرِسٹی تے ساری سرِسٹی دا ِاّکو نِےم هَے, جِس توں ِاه سارا برهِمںڈ گتِمان هَے۔ سارے بِرتاںت دا نِچوڑ کرتا دا نِےم هی تاں هَے, جِس دے ادھین سارے پںج تّت هن۔
هرےک دھرم گرںتھ نے آپو آپنے ڈھںگ نال ِاس ورتارے دی وِآکھِآ کیتی هَے۔ هر پھِرکے, تے مجهب نے ِاس دے بارے کُجھ نا کُجھ آکھِآ هَے, پر ِاس گّل توں کوای وی مُنکر نهیں کِ بِناں کارن توں کِوےں کُجھ واپر سکدا هَے? اےک توں انےکتا بارے وی گّل ِاس پاُڑی وِّچ هَے۔ سارا پسارا هی ِاّک توں هَے تے اُه ِاّک کرتا
پُرکھ دا نِےم هَے۔ جِس دا ادھِاَےن آسا دی وار دیآں پاُڑیآں وِّچ مِلدا هَے۔
ِاس پاُڑی وِّچ سرِسٹی دے سںچالن دی نِےمبّدھتا نُوں سمجھن وِّچ مدد مِلدی هَے۔ آپنے وِچار سپسٹ کرن لای جِهڑے الںکار تے مُهاورے ورتے گاے هن, اُه بهُت ستھُول پّدھر دے هن تے آم سمجھ وِّچ پهِلاں توں مَوجُود سںکلپ رُوپ هن۔ ِاهناں دے هوالے نال جو سپسٹ کیتا گِآ هَے اُه هَے:
جے کو کهَے کرَے ویچار ۔۔
کرتے کَے کرنَے ناهی سُمار ۔۔
***********
جے کو بُجھَے هووَے سچِآر ۔۔
دھولَے اُپر کےتا بھار ۔۔
دھرتی هور پرَے هور هور ۔۔
تِس تے بھار تلَے کون جور ۔۔
***********
کیتا پسااُ اےکو کوااُ ۔۔
تِس تے هواے لکھ دریآاُ ۔۔
ِاه پںگتیآں ِاس پاُڑی دا سار رُوپ هن۔ ساریآں وِّچ ِاّک وی وِچار پرگٹايا گِآ هَے۔ ِاک هی سِسٹم جِس دا ادھار رُوپ ِاّک هَے, ِاّک هی نِےم ادھین کںم کرن والا وّکھ-وّکھ دھاراواں وِّچ دِکھاای دےن والا اسل وِّچ اک اونکار هَے۔
جپ دی بانی دا نِچوڑ
جپ دی بانی دراسل سچ دی بانی هَے, ِاه سچ دی وِآکھِآ هَے, سچ دے ورتارے دی وِآکھِآ هَے, جِس لای منُّکھ نُوں سچِآرا بنن دا آدےس دِّتا گِآ هَے۔ سچِآرا دا بھاو سّچ بولن والا نهیں سگوں سچ دے مارگ اُپر چّلنا هَے۔ سچ دے مارگ اُپر چّلنا دا متلب وی سچ واگُو ورتنا هَے۔
ِاه ست نام دی بانی هَے۔ ست دے ورتن نُوں هی ست نام آکھِآ گِآ هَے۔ بانی دا کےںدر سچ هَے, ِاس نُوں پهِلے سلوک وِّچ کھولھِآ گِآ هَے۔
آد سچ جُگاد سچُ۔۔
هَے بھی سچ نانک هوسی بھی سچُ۔۔
سچِآرا هون لای سچ دے رستے چّل کے جِهڑا انُبھو هووےگا, اُهو گُر پرساد هَے۔ متلب هںڈھا کے پراپت کیتا سِّدھا انُبھو, ِاس نے هی تُهانُوں اّگے تُرن دا رستا دِکھااُنا هَے تے جیون جاچ نُوں سهِج بنااُنا هَے۔
گُربانی وِّچ گُر پرساد کِسے ِاّک پرکار دا نهیں, سگوں ِاس وِچلی وِںبھِنّتا تے اُس دے نِچوڑ دا ِاکو جِها هونا گُربانی دی وِسےستا هَے۔
سچ نُوں پریبھاست کرن دا ِاّک بھرپُور پر سپھل جتن سانُوں جپ دی بانی چوں مِلدا هَے۔ ِاس دے پںج سُوتردھار جو ِاسدے رُوپک پّکھ دا ِاّک هِّسا هن, بهُت سُںدر تے سهِج ڈھںگ نال سچ سبد نال جا جُڑدے هن۔
ا گُرا ِاک دےه بُجھاای۔۔ سبھناں جیآ کا ِاک داتا سو مَے وِسر نا جاای۔۔ (دو پاُڑیآں)
ا نانک بھگتا سدا وِگاسُ۔۔ سُنِاَے دُوکھ پاپ کا ناسُ۔۔ (چار پاُڑیآں)
ا اَےسا نام نِرںجن هوِا۔۔ جے کو منّ جانَے من کوِا۔۔ (چار پاُڑیآں)
س جو تُدھ بھاوَے ساای بھلی کار۔۔ تُو سدا سلامت نِرںکار۔۔ (چار پاُڑیآں)
ه آدےس تِسَے آدےس۔۔ آد انیل اناد اناهت جُگ جُگ اےکو وےس۔۔ (چار پاُڑیآں)
پهِلے سُوتر وِّچ ِاک دےه بُجھااُنا, بھاو ِاّک بُجھارت کھولھنا هَے, جِس راهی سچ سارِآں دا ِاّک داتا رُوپ وِّچ پروان کیتا جاںدا هَے۔ دُوجے سُوتر وِّچ سُنِاَے ... اُپر جور هَے, کی سُنِآ? جِس نال دُوکھ تے پاپ دا ناس هو جاوے۔
تیجے سُوتر وِّچ اَےسا نام اُپر جور دِّتا گِآ هَے۔ جِس دے منّے جان نال منّیآں هوایآں گّلاں دی سمجھ آ جاوے۔ چَوتھے وِّچ جو تُدھ بھاوَے... متلب جو تَےنُوں بھاوَے, چںگا لّگے, اُس اُپر جور دِّتا گِآ هَے۔
پںجوےں سُوتر وِّچ آد انیل اناد اناهت جُگ جُگ اےکو وےس۔۔ دی گّل هو رهی هَے۔ پںجاں سُوتراں وِّچ کرتا پُرکھ دے کرتا هون دیآں گّلاں هن۔ اُس دے ورتارے نُوں سمجھن لای اسان سبداں وِّچ کیتی گای وِآکھِآ هَے۔
جے کر ِاهناں سارِآں لای کِهڑی بُوجھ دی سُوجھ, کِس نُوں سُنِاَے دُکھ تے پاپ بودھ دی سمجھ آ جاوے, کِهڑا نامُ, کِس نُوں کی بھاوے, کِهڑا آدےس, ِاهناں سارِآں دا اُّتر لّبھن دی کوسِس کیتی جاوے تاں ِاه کھوج سچ اُپر جا کے کھتم هُںدی هَے۔ جپ دی بانی دی آکھری پاُڑی ِاس نُوں هور کھولھدی هَے, پُوری سپّسٹتا دے نال-
جت پاهارا دھیرج سُنِآرُ۔۔
اهرن مت وےد هتھیآرُ۔۔
بھاُ کھلا اگن تپ تااُ۔۔
بھاںڈا بھااُ اںمرِت تِت ڈھالِ۔۔
گھڑیاَے سبد سچی ٹکسال۔۔
جِن کاُ ندر کرم تِن کار۔۔
نانک ندری ندر نِهال۔۔
جِس جِس نے ِاس سچ نُوں آپنے اںدر وسا لِآ, اُس دے جین, سوچن, سمجھن دا ڈھںگ بدل جاوےگا۔ اُس دی سوچ ِاس دے انُسار بدل جاوےگی۔ پھِر اُه جو کُجھ کرےگا, کهےگا, جِنّے وی پھَےسلے کرےگا, اُس سچ دے بھَےا وِّچ رهِ کے هی کرےگا۔ تے اُس دے وِسواس نُوں پھل پوےگا, ِاه وی لاجمی هَے۔
ِاس دا نِپٹارا جپ دی بانی دے اںت وِّچ درج کیتے سلوک وِّچ کر دِّتا گِآ هَے۔
پون گُرُو پانی پِتا ماتا دھرت مهتُ۔۔
دِوس رات دُِا داای دايا کھےلَے سگل جگتُ۔۔
چںگِآيا بُرِآایآ واچَے دھرم هدُورِ۔۔
کرمی آپو آپنی کے نےڑَے کے دُورِ۔۔
جِنی نام دھِآيا گاے مسکت گھالِ۔۔
نانک تے مُکھ اُجلے کےتی چھُٹی نالِ۔۔
ساڈے چںگے تے مںدے بھوِّکھ دا پھَےسلا ساڈے سمےں دا نِرنا ساڈے کرماں نے کرنا هَے۔ جِهو جِهے ساڈے کرم هونگے, جِهو جِها اسیں ورتمان سمےں وِّچ بیجاںگے, اُهو کُجھ سانُوں وّڈھنا پَےنا هَے۔ سماں هر چںگے تے ماڑے کرم نُوں اُس دی سمرّتھا انُسار پھل لگااُںدا هَے۔ ِاس لای جِنھاں نے اّج دے سمےں وِّچ کُدرت دے ِاس نام بھاو سِدھاںت نُوں من وِّچ ےاد رّکھ کے مسکت گھالی, گھالنا گھالی سِرپھ اُهناں دا سماں هی سُبھاگا رِها تے سُکھ بن کے مِلِآ۔
جپ دی بانی جیون جاچ سںبںدھی بهُت مهّتوپُورن سےدھ دِںدی هَے۔ ٹھیک گلت دا پھَےسلا کر سکن دی سمرتھا پردان کردی هَے۔ ِاه تُهاڈے اںدر دے سارے کھدسے دُور کردی هَے۔ ِاه تُهانُوں جِںدگی وِّچ سوچ سمجھ کے تے پُوری جُںمےواری نال پھَےسلے کرن دی سمرتھا بکھشدی هَے۔ ِاه تُهاڈے ِاس دھراتل, ِاس جیون وِّچ سپھلتا نال جیاُن دا رستا دِکھااُںدی هَے۔
تُهاڈے دُکھ تے سُّکھ دا کارن کوای هور نهیں تُسیں کھُد هو۔ تُهاڈے گلت پھَےسلِآں کارن هی تُهانُوں دُکھی هونا پِآ۔ جے سُکھ مِلِآ تاں وی اُه چںگی نیات نال کیتے گاے تُهاڈے پھَےسلے سن, جِهناں نے تُهاڈا رستا سَوڑا نهیں هون دِّتا۔ آسا دی وار وِّچ ِاس دا نِرنا گُرُو ساهِب نے بکھُوبھی کیتا هَے۔
کپڑ رُوپ سُهاونا چھڈ دُنیآ اںدر جاونا ۔۔
مںدا چںگا آپنا آپے هی کیتا پاونا ۔۔
هُکم کیاے من بھاودے راهِ بھیڑَے اگَے جاونا ۔۔
نںگا دوجک چالِآ تا دِسَے کھرا ڈراونا ۔۔
کر ااُگن پچھوتاونا ۔۔۱۴۔۔
نںگا دوجک چالِآ تا دِسَے کھرا ڈراونا...... متلب کِ هُن جدوں آپنے کیتے گلت پھَےسلِآں کارن جِںدگی نرک بنن لّگی هَے تے هُن جدوں کِسے کِسم دا بچاا نهیں رِها, (کّپڑے سریر نُوں سُکھ دِںدے هن, گرمی سردی توں بچااُںدے هن۔) هُن سّچ نںگا ساهمنے آ رِها هَے, بھاو کِ جدوں کُدرت تُهانُوں تُهاڈا کیتا پرتااُن لّگی هَے تاں بھوِّکھ توں ڈر آ رِها هَے۔ ااُگن کرکے هُن پچھتااُن دا کی لابھ۔ پهِلاں سوچنا چاهیدا سی۔ ِاس توں وّڈا وِگِآنک سّچ کی هو سکدا هَے, جِس دے انُسار هر کرِآ دی پرتیکرِآ دا هونا تَےا هَے۔
ِاه ساریآں کرتے کیآ باتا هن, جِهناں بارے گُرُو ساهِب نے پھُرمان کیتا, کهُ نانک کرتے کیآ باتا جو کِچھ کرنا سُ کر رهِآ۔