ناٹک دا پِچھوکڑ

(1950 دی بھُومِکا)

پِںڈ وِچوں جدوں کوای کُڑی دَوڑدی تاں سارے رَولا پَے جاںدا۔ تیویآ کوٹھِآں اُّتے چڑھ کے هاکاں ماردیآں۔ اجیب سنسنی چھا جاںدی۔ اکسر کِسے کتل جاں کُڑی دے دَوڑن اُّتے ِاهو جِها واےُو مںڈل اُسردا۔

مراسیآں دی کُڑی بَےنو بهُت سُهنی سی ۔ لںمی لّجھی چھمک ورگی۔ اُه دُپهِرے ٹوبھے اُتے کپڑے دھون جاںدی تاں جھِاُوراں دی جنّت وی اُس دے نال هُںدی۔ پِںڈ دیآں تیویآں اُهناں اُّتے نجر رّکھدیآں۔ پھِر بَےنو کِسے نال دَوڑ گای۔

کاکُو لُهار دی بیوی اُّنی سال گرهِستھی نِبھا کے گھروں نِکل گای سی۔ مَےں نِّکا هُںدا کاکُو لهار دی بھّٹھی تے جاںدا تے اُس دی بیوی نُوں سان دا پٹا کھِچدے دےکھدا۔ کاکُو کُهاڑیآ گںڈاسے تےج کردا تاں مَےں ِاهناں دے اُڈدے هواے چںگِآڑے پھڑدا۔

مَےنُوں اُس دی بیوی دے دَوڑ جان دا واکِآ بهُت دےر تیک ےاد رِها۔ بَےنو تے کاکُو دی بیوی دووےں مَےنُوں چںگیآں لگدیآں سن۔ اُه مَےنُوں هیر تے ساهِبا ورگیآں هی لگدیآں سن جِنھاں دے کِّسے کویشر گااُںدے هُںدے سن۔

1944 وِچ مَےں لوها کُّٹ دا پلاٹ گھڑِآ تے سوڈھی جُگِںدر سِںگھ (سُرِںدر کَور دے پتی) نُوں سُنايا۔ اُه ساایکالوجی دی اَےم.اے. کر رِها سی۔ اُس نُوں ِاس پلاٹ دا منووِگِآنک پّکھ تے ماں دھی دی ایرکھا تے پِآر دے وِرودھا-بھاشی رِستے چںگے لگے ۔ مَےں ناٹک لِکھنا سُرُو کیتا۔

ِاس دا ِاک سین مَےں مُراداباد دے پلےٹپھارم اُّتے گّڈی نُوں اُڈیکدے رات نُوں لِکھِآ۔ مےرے کول دی ِاںجن دھُوںآں چھڈدا تے مّچے هواے کولے کےردا نِکل جاںدا۔ ناٹک وِچ بھّٹھی دے کولے تے دھُوںاےں دا واتاورن ساِاد اُس ِاںجن دے دھُوںاے تے مگھدے کولِآں دا نتیجا سی۔

اگست 1944 وِچ مَےں ناٹک کھتم کیتا۔ پریت نگر وِچ سوڈھی جُگِںدر سِںگھ تے دو بھَےناں آگِآ کَور تے سمپُورن کَور نُوں سُنايا۔ اُه دووےں مےرے ناٹکاں وِچ اکسر ماں تے دھی دا پارٹ کردیآں سن۔ پھَےسلا کیتا کِ ِاه ناٹک سٹےج کیتا جاوے۔

مَےں ناٹک دا کھرڑا س: گُربکھس سِںگھ پریتلڑی نُوں دِتا کِ اُه مِهربانی کرکے ِاسنُوں پڑھ لَےن تے جے هو سکے تاں ِاسدا مُکھ-بںد لِکھ دےن۔

کھرڑا اُهناں کول کای هپھتے پِآ رِها۔ کای وار نوتےج توں پتا کیتا۔ اکھیر اُنھاں نے کھرڑا واپِس کر دِّتا ِاه آکھ کے کِ ِاه ناٹک سداچارک تے ساهِتک پّکھ توں ٹھیک نهیں۔

اُس پِچھوں مَےں کدے کِسے نُوں مُکھ-بںد لِکھن لای نا آکھِآ۔