ਸੂਰਬੀਰਤਾ ਅਤੇ ਉੱਚਾ-ਸੁੱਚਾ ਆਚਰਨ ਸੰਸਾਰ ਅੰਦਰ ਇਉਂ ਚਮਕ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਪੰਛੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮੋਰ ਸ਼ੋਭਨੀਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਧਰੂ ਤਾਰਾ ਸੋਭਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਹੀਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਹਿਨੂਰ ਹੀਰੇ ਦੀ ਬੁੱਕਤ ਹੈ।

ਬੀਰਤਾ ਜਾਂ ਬਹਾਦਰੀ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਦੇ ਅਨੇਕਾਂ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਖਾਨ ਹੈ, ਇਹ ਭਾਂਤ-ਸੁਭਾਂਤ, ਰੰਗ-ਬਰੰਗੇ, ਟਹਿਕ-ਮਹਿਕ ਤੇ ਖਸ਼ਬੂ ਨਾਲ ਭਰੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਗੁਲਦਸਤੇ ਦੀ ਨਿਆਈਂ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਸੋਨੇ ਦੇ ਕਿਣਕੇ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਪਏ ਸੋਨਾ ਕਹਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਚਮਕਦੇ ਹਨ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੀਰਤਾ ਦੇ ਗੁਣ ਕਾਰਨ ਸੂਰੇ ਕੌਮੀ ਸਿਤਾਰੇ, ਚਾਨਣ ਮੁਨਾਰੇ ਤੇ ਲੁਕਾਈ ਲਈ ਪਿਆਰੇ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰੇ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸੂਰਮੇ ਅੰਦਰ ਬੀਰਤਾ ਪ੍ਰੇਮ, ਸਬਰ, ਸੰਤੋਖ, ਸੇਵਾ, ਸੱਚ ਆਦਿ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਸੰਜੋਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਰੁਹਾਨੀਅਤ ਦਾ ਸਿਖਰ ਮੰਨੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ੀਲ, ਦਇਆ, ਧਰਮ, ਧੀਰਜ ਤੇ ਗਿਆਨ ਦੇ ਥੰਮ੍ਹਾਂ ਤੇ ਖੜ੍ਹਦੀ ਹੈ। ਸੂਰਮਾ ਸਰੀਰ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਡਰਦਾ ਜ਼ਮੀਰ ਦੇ ਮਰਨ ਤੋਂ ਡਰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਨਿਰਮਲ ਸੋਚ ਖੁਲ੍ਹ-ਦਿਲੀ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਬੁਜ਼ਦਿਲੀ ਨੇੜੇ ਤੇੜੇ ਨਹੀਂ ਢੁੱਕਦੀ। ਜਿਵੇਂ ਸੋਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਅੱਗ 'ਚ ਪਾ ਕੇ ਪਰਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਿਵੇਂ ਸੂਰਮੇ ਦੀ ਪਰਖ ਮੁਸੀਬਤ ਦੀ ਭੱਠੀ ਵਿੱਚ ਪਾ ਕੇ ਪਰਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਵੀ ਬੋਲ ਹਨ:

ਸੂਰਾ ਸੋ ਪਹਿਚਾਨੀਏ ਜੋ ਲਰੈ ਦੀਨ ਕੇ ਹੇਤ॥

ਪੁਰਜਾ ਪੁਰਜਾ ਕਟ ਮਰੈ ਕਬਹੂ ਨ ਛਾਡੈ ਖੇਤ॥ (੧੧੦੫)

ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਅੰਦਰ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ (ਅਗਵਾਈ) ਦਾ ਗੁਣ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਅਰਥਾਤ ਜਿਹੜਾ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਦੀ ਮਿਥੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਅੱਗੇ ਲੱਗ ਕੇ ਤੁਰੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਅਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਵਾਤਾਵਰਨ ਉਸਾਰੇ ਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਵਿਧਾਨ ਨੂੰ ਸਖਤੀ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸੁਆਰਥ ਹੀਣਤਾ, ਦਲੇਰੀ, ਬਲਵਾਨਤਾ, ਤੜਕ-ਭੜਕ, ਜੁਆਬ-ਦੇਹੀ, ਨੇਕ-ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਭਰੋਸਗੀ ਵੀ ਇੱਕ ਉਤੱਮ ਜਰਨੈਲ ਦੇ ਖਾਸ ਗੁਣ ਮੰਨੇ ਗਏ ਹਨ।

ਸੰਸਾਰ ਅੰਦਰ ਭਾਵੇਂ ਅਨੇਕਾਂ ਜਰਨੈਲ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਪਰ ਸਰਦਾਰ ਹਰੀ ਸਿੰਘ ਨਲਵਾ ਵਰਗਾ ਬਾ-ਕਮਾਲ, ਪ੍ਰਤੀਵਾਨ, ਨੀਤੀਵਾਨ, ਬਾ-ਮਿਸਾਲ, ਠਾਠ-ਬਾਠ ਵਾਲਾ ਤੇ ਪ੍ਰਸੰਸਕ ਕੋਈ ਵਿਰਲਾ ਹੀ ਲਭੇਗਾ। ਸਰਦਾਰ ਨਲਵਾ ਕਿਉਂਕਿ ਜ਼ਮੀਰ,