ਨਹੀਂ ਓਸ਼ੋ ਮਾਈਕਲ ਏਂਜਲੋ ਦੀ।

ਮਾਈਕਲ ਏਂਜਲੋ ਦੀ? ਮਹਾਨ ਜੀਵਨ। ਸਟੋਨ ਕੋਲੋਂ ਕਈ ਕੁਝ ਨਜ਼ਰੰਦਾਜ਼ ਹੋ ਗਿਆ। ਜੇ ਇਹ ਗੋਗਾਂ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਵੀ ਜੀਵਨੀ ਠੀਕ ਸੀ ਪਰ ਜੇ ਮਾਈਕਲਏਂਜਲੋ ਦੀ ਹੈ ਫਿਰ ਬਈ ਮੈਨੂੰ ਬਖਸ਼ਣਾ, ਮੈਂ ਸਟੋਨ ਨੂੰ ਮਾਫ ਨੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਪਰ ਲਿਖਤ ਉਸ ਦੀ ਕਮਾਲ ਐ। ਬੇਸ਼ਕ ਦੂਜੀ ਕਿਤਾਬ ਲਸਟ ਫਾਰ ਲਾਈਫ ਵਰਗੀ ਨਹੀਂ ਪਰ ਵਾਰਤਕ ਕਾਹਨੂੰ, ਉਸ ਦੀ ਲਿਖਤ ਖਾਲਸ ਸ਼ਾਇਰੀ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ ਵਰਗੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਸੀ ਦੂਜੀ ਕਿਤਾਬ ਕਿਉਂਕਿ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ ਵਾਂ ਗਾਗ ਤੇ ਸੀ ਜਿਸ ਵਰਗਾ ਕੋਈ ਬੰਦਾ ਨੀ ਹੋਇਆ। ਉਹ ਡੱਚ ਛੋਕਰਾ ਲਾਮਿਸਾਲ ਸੀ। ਇਕੱਲਾ ਖਲੋਤ। ਤਾਰਿਆਂ ਦੀ ਕਹਿਕਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਉਹ ਵੱਖਰਾ ਚਮਕਦੇ, ਆਪਣੇ ਰੰਗਾਂ ਵਿਚ, ਅਨੂਪਮ। ਉਸ ਉਪਰ ਮਹਾਨ ਕਿਤਾਬ ਲਿਖਣੀ ਸੌਖਾ ਕੰਮ ਹੈ, ਤੇ ਮਾਈਕਲ ਏਂਜਲੋ ਉਪਰ ਵੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਿਤਾਬ ਲਿਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਸਟੋਨ ਆਪਣੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਪੈੜਾਂ ਉਪਰ ਮੁੜ ਚੱਲਣ ਲੱਗਾ, ਇਹ ਗਲਤੀ ਹੋ ਗਈ। ਨਕਲ ਨਾ ਕਰੋ... ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੀ ਵੀ ਨਹੀਂ।

ਕਾਇਮ ਹੋ ਜਾਉ।

ਪਲ ਪਲ

ਨਾ ਜਾਣਦੇ ਹੋਏ

ਕੌਣ ਹੋ ਤੁਸੀਂ

ਕਿਥੇ ਹੋ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਹੈ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ

ਕਿ ਹੋ ਜਾਣਾ ਮੇਰੇ ਆਪਣੇ ਲੋਕ

ਵਿਚਾਰੀ ਚੇਤਨਾ, ਕਈ ਵਾਰ ਕਿਹੈ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿ ਮੇਰੇ ਵਸਤਰ ਬਰਫ ਵਰਗੇ ਸਫੈਦ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਨੇ। ਉਹ ਧੋਬਣ ਹੈ ਮੇਰੀ। ਜੋ ਹੋ ਸਕਦੈ ਕਰੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਵੀ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇ।

ਹਿਮਾਲਾ ਵਿਚਕਾਰ ਬੈਠਾ ਅੱਜ ਮੈਂ ਬੇਅੰਤ ਖੁਸ਼ ਹਾਂ। ਜਿਵੇਂ ਲਾਓਜ਼ ਨੇ ਚਾਹਿਆ ਸੀ, ਮੈਂ ਵੀ ਹਿਮਾਲਾ ਵਿਚ ਮਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਹਿਮਾਲਾ ਵਿਚ ਰਹਿਣਾ ਵਿਸਮਾਦਮਈ ਹੈ, ਹਿਮਾਲਾ ਵਿਚ ਮਰਨਾ ਹੋਰ ਵੀ ਵਿਸਮਾਦਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਰਫ ਜਿਥੇ ਮਰਜ਼ੀ ਹੋਵੇ, ਹਿਮਾਲਾ ਦੀ ਪਵਿਤਰਤਾ ਯਾਦ ਕਰਵਾ ਦਿੰਦੀ