ਮੰਨਦਾ। ਉਹ ਵਿਚਾਰਾ ਬਸ ਲੇਖਕ ਹੀ ਰਿਹਾ, ਨੋਬਲ ਇਨਾਮ ਮਿਲ ਗਿਆ ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਇਆ। ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਨੋਬਲ ਪ੍ਰਾਈਜ਼ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦੇ, ਹੱਸ ਕੇ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਵਗਾਹ ਦਏਗਾ। ਪਰ ਕਿਤਾਬ ਬਹੁਤ ਸੁਹਣੀ ਹੈ, ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਚੁਣ ਲਿਆ ਹੈ।
ਸੱਤਵੀਂ ਕਿਤਾਬ। ਪਰੰਪਰਾਵਾਦੀ ਸਨਾਤਨੀ ਯਹੂਦੀ ਧਰਮ ਵਿਚ ਗਿਆਨੀ ਉਸਤਾਦ ਹੋਣਗੇ, ਪਤਾ ਨਹੀਂ, ਗਿਆਨ ਤੋਂ ਪਾਰ ਲੰਘ ਜਾਣਾ ਤਾਂ ਦੂਰ ਦੀ ਗੱਲਾ ਪਰ ਇਕ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਬਾਲ ਸ਼ਿਮ ਤੋਵ। ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਨਾ ਲੈਂਦਾ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮਾਫ ਨਾ ਕਰ ਸਕਦਾ, ਕੋਈ ਹੋਰ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਦਿਸਦਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੈਂ ਆਖਦਾ ਮਾਫ ਕਰ।
ਬਾਲ ਸ਼ਿਮ ਵ। ਤੋਵ ਉਸ ਦੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਨਾਮ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਤੋਵ ਪਿੰਡ ਦਾ ਬਾਲ ਸ਼ਿਮ। ਆਪਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਬਸ ਬਾਲ ਸ਼ਿਮ ਕਹਾਂਗੇ। ਇਸ ਬੰਦੇ ਬਾਰੇ ਮੈਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗਲਾਂ ਕਰ ਚੁਕਿਆਂ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਯਹੂਦੀ ਸਨਾਤਨਵਾਦ(Hassidism) ਬਾਰੇ ਬੋਲ ਰਿਹਾ ਸਾਂ ਉਦੋਂ ਕੋਈ ਜਰੂਰੀ ਪੱਖ ਛਡਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਮੈਂ ਤਾਓ, ਜ਼ੈਨ, ਸੂਫੀਮੱਤ ਤੇ ਯਹੂਦੀ ਸਨਾਤਨਵਾਦ ਬਾਰੇ ਗੱਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿਚ ਬੱਝਾ ਹੋਇਆ ਬੰਦਾ ਨਹੀਂ ਇਸ ਕਰਕੇ ਜਿਸ ਮਰਜ਼ੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਲ ਚਲਾ ਜਾਨਾ। ਮੈਨੂੰ ਨਕਸ਼ੇ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ। ਮੁੜ ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਾ ਦਿਆਂ :
ਹਾਜ਼ਰ ਹੋਣਾ
ਚਲੇ ਜਾਣਾ
ਮੁਰਗਾਬੀਆਂ
ਆਪਣੇ ਕਦਮਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਨਹੀਂ ਛਡਦੀਆਂ
ਨਾ ਮੁਰਸ਼ਦ ਭਾਲਦੀਆਂ ਹਨ।
ਬਾਲ ਸ਼ਿਮ ਨੇ ਗ੍ਰੰਥ ਨਹੀਂ ਲਿਖਿਆ। ਗਿਆਨ ਦੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਗ੍ਰੰਥ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ। ਉਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸੁਹਣੀਆਂ ਸਾਖੀਆਂ ਸੁਣਾਈਆਂ, ਇਨੀਆਂ ਸੁਹਣੀਆਂ, ਉਦਾਹਰਣ ਵਾਸਤੇ ਉਸਦੀ ਇਕ ਸਾਖੀ ਸੁਣਾਉਂਦਾ ਹਾਂ। ਇਸ ਨਾਲ ਪਤਾ ਲਗ ਜਾਏਗਾ ਬੰਦਾ ਕਿਸ ਨਸਲ ਦਾ ਸੀ।
ਬਾਲ ਸ਼ਿਮ ਕੋਲ ਇਕ ਔਰਤ ਆਈ, ਬੱਚੇ ਦੀ ਇਛਾਵਾਨ ਸੀ। ਉਹ ਇਹ ਕਹਿਕੇ ਬਾਲ ਸ਼ਿਮ ਦੀਆਂ ਮਿੰਨਤਾਂ ਕਰਦੀ ਰਹੀ- ਜੇ ਤੁਹਾਡੀ ਅਸੀਸ ਮਿਲ ਜਾਏ ਇੱਛਾ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਏਗੀ। ਕਿਰਪਾ ਨਿਧਾਨ ਮੈਨੂੰ ਬੱਚੇ ਦੀ ਦਾਤ ਦਿਉ।
ਅੱਕ ਕੇ ਬਾਲ ਸ਼ਿਮ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ- ਮੁੰਡਾ ਚਾਹੀਦੈ ਕਿ ਕੁੜੀ?
