ਸੀ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਤੱਕਿਆ ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਮੁਹਰੇ ਪੀਲੇ ਭੂਕ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਉੱਤੇ ਤਾਂਘ ਦੀ ਕਿਰਨ ਤੇ ਸੁਆਲਾਂ ਦੇ ਜਗਿਆਸਾ ਸੀ।
ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਉਠਿਆ ਤੇ ਸੁਆਲ ਕੀਤਾ, "ਮੇ ਮਾਲਕ, ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੇ ਸਾਡੀਆਂ ਆਸਾਂ ਤੇ ਇੱਛਾਵਾਂ ਨਾਲ ਖਿਲਵਾੜ ਕੀਤਾ। ਹੈ। ਅਸੀ ਬਹੁਤ ਦੁੱਖੀ ਹਾਂ, ਸਾਨੂੰ ਕੁਝ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ। ਸਾਡੀ ਤੁਹਾਡੇ ਅੱਗੇ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਹੌਂਸਲਾ ਦਿਓ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਸਾਡੇ ਦੁੱਖ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦੱਸੋ।”
ਉਸ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬੜਾ ਤਰਸ ਆਇਆ ਪਰ ਉਹ ਸ਼ਾਂਤ-ਚਿੱਤ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ ਦੱਸਣ ਲੱਗਾ, “ਜੀਵਨ ਹਰ ਜੀਊਂਦੀ ਚੀਜ ਨਾਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਂਦ ਵਿਚ ਹੈ, ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਖ਼ੂਬਸੂਰਤੀ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਜਨਮ ਲੈਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਖੰਭ ਲਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਸੱਚਾਈ ਉਦੋਂ ਵੀ ਸੱਚਾਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਰੂਪ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
“ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸਾਡੀ ਖ਼ਾਮੋਸ਼ੀ ਵਿਚ ਗਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਵਿਚ ਸੁਪਨੇ ਸਾਜਦੀ ਹੈ। ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਜਦੋਂ ਅਸੀ ਢਹਿੰਦੀਆਂ ਕਲਾ ਵਲ ਜਾ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉੱਚਾਈ ਦੀ ਸਿਖ਼ਰ ਉੱਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਸੀ ਦੁੱਖੀ ਹੋ ਕੇ ਰੋਂਦੇ ਹਾਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਮੁਸਕਰਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਅਸੀ ਜੰਜ਼ੀਰਾਂ ਵਿਚ ਬੱਝੇ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਾਣਦੀ ਹੈ।
"ਅਕਸਰ ਅਸੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਕੋਸਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਕੇਵਲ ਉਦੋਂ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਸੀ ਆਪ ਦੁੱਖੀ ਤੇ ਨਿਰਾਸ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਬੇਕਾਰ ਤੇ ਖੋਖਲੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ, ਅਜਿਹਾ ਕੇਵਲ ਉਦੋਂ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਾਡੀ ਆਪਣੀ ਰੂਹ ਉਜਾੜ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਭਟਕਦੀ ਫਿਰਦੀ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਹਊਮੈ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪ੍ਰਬਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
“ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਗਹਿਰ-ਗੰਭੀਰ, ਉਚੇਰੀ ਤੇ ਦੂਰ ਦੁਰਾਡੇ ਤਕ ਵਿਚਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਉਸ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਤਕ ਪੁੱਜਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ; ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਿਰੰਤਰ ਚਲਦੇ ਸੁਆਸ ਉਸ ਦੇ ਦਿਲ ਤਕ ਪੁੱਜਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਛਾਵੇਂ ਦਾ ਪਰਛਾਵਾਂ ਉਸ ਦੀ ਨਜ਼ਰ
