ਆਪਣੀ ਚੇਤਨ ਹਉਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਕੇ ਅਤੇ ਮੱਥੇ 'ਚ ਜਗਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਦੀ ਜੋਤ ਨੂੰ ਬੁਝਾ ਕੇ ਜਿਊਣਾ ਹੋਰ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਹਰਿਭਜਨ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਾਵਿ-ਪਾਤਰ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰਲੇ ਚਾਨਣ ਬਾਰੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਅਜੇਹੀਆਂ ਪੁੱਛਾ ਪੁੱਛਦਾ ਹੈ :
ਮੱਸਿਆ ਦੀ ਰਾਤੇ ਜੀ ਕਰਦਾ ਏ
ਅੰਨ੍ਹੇ ਖੂਹ ਤਕ ਜਾਵਾਂ
ਉਸ ਦੇ ਕੰਢੇ ਬਾਲ ਅਞਾਣਾ
ਦੀਵਾ ਇਕ ਜਗਾਵਾਂ
ਜੇ ਨਿੱਕੀ ਅੱਗ ਚਾਂਗਰ ਮਾਰੇ
ਮੂਲ ਨ ਚੁਪ ਕਰਾਵਾਂ ।...
ਜਗਦੀ ਮਘਦੀ ਇਕ ਛਿਟ ਅੱਗ ਦੀ
ਅੰਨ੍ਹੀ ਅੱਖ ਵਿਚ ਪਾਵਾਂ।
(ਟੁੱਕੀਆਂ ਜੀਭਾਂ ਵਾਲੇ, ਪੰਨਾ 10)
ਨਿੱਕਾ ਜਿਹਾ ਦੀਵਾ ਅੰਦਰ ਬਲਦਾ,
ਬਾਹਰ ਆਉਣਾ ਚਾਹੇ
ਚੁੱਪ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਚਾਨਣ ਚੜ੍ਹਿਆ,
ਕੀਕਣ ਕੋਈ ਬੁਝਾਏ
ਚੁੱਪ ਰਹਾਂ ਤਾਂ ਅੰਦਰ ਚਾਨਣ,
ਚੀਕੇ ਤੇ ਚਿਚਲਾਏ
ਜੇ ਬੋਲਾਂ ਰਾਜਾ ਜਰਵਾਣਾ
ਡਾਢੇ ਹੁਕਮ ਚੜ੍ਹਾਏ।
(ਟੁੱਕੀਆਂ ਜੀਭਾਂ ਵਾਲੇ, ਪੰਨਾ 11)
ਆਪਣਾ ਸਿਰ ਕਟਾ ਕੇ
ਤਲੀ 'ਤੇ ਟਿਕਾ ਕੇ
ਜੀਣਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ
ਪਰ ਆਪਣੇ ਮੱਥੇ ਵਿਚ
ਜੋਤ ਇਕ ਜਗਾ ਕੇ
ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਝੱਖੜ 'ਚੋਂ
ਅਣਬੁਝੇ ਹੀ ਲੰਘ ਜਾਣਾ
ਇਹ ਵੀ ਕਿਹੜਾ ਸੌਖਾ ਹੈ ?
(ਅਲਫ਼ ਦੁਪਿਹਰ, ਪੰਨਾ 84)