shaheedee khumaareean
karataar singh balagan
tarateeb
lahoorange laal fulaan daa guladasataa
shaheedee khumaareean savaragavaasee s karataar singh balagan deean itihaasak mahaanataa rakhade amar sheedaan dee samritee jaan yaad vich likheean kavitaavaan daa sangreh hai | inhaan daa mul saahit, deshabhagatee jaan kauamaprasatee te dhaaramak dristteekon naal kee hai eis daa utar balagan jee de shabadaan vich hee denaa sobhadaa hai kiaunk main ine thorrhe sbadaan vich is sundarataa te prabhaavapoorat dtang naal naheen keh sakadaa
amar rahindeean jag te uh kauamaan,
jide beer kidhare ghaalaan ghaalade ne|
chhane khoparree de farr ke put jis de,
aapanee kauam noo amrit piaalade ne|
safaa14
ate panjaab noo maan hai ki balagan jee dee is kasavattee ute ih pooraa saualaan vanee daa sonaa sidh hundaa hai
auh hai kauam poonjeedaar zindagee dee,
jide kol saramaaeaa shaheedeean daa |
safaa 12
eis saramaae vichon sachamach panjaab de bhaag pramaatamaa ne khulhe dil naal likh ditaa hai| is pusatak vich sree guroo arajan dev jee, sree guroo teg bahaadar jee, chhotte saahibazaade, vadde saahibazaade, bhaaee taaroo singh, s shaam singh attaaree aad sikh dharam de itihaasak sheedaan de naal hee s lachhaman singh, aoodham singh, laalaa laajapat raae aad aadhunik te varatamaan kaal de shaheedaan noo vee sradhaanjalee bhett keetee hai| laahauar, dilee, mere vatan, eitihaas boliaa, shaheed, aad kujh kavitaavaan ajiheean vee han jinhaan vich samachee kauam dee samachee shaheed fulavaarree vich, lahoorang laal fulaan daa guladasataa itihaasik giaan dee kalaa naal kavee balagan ne niree sundarataa naal hee
naheen banaaeaa sagon us vich beerataa, baleedaan dee preranaa te samachee bhaaratee kauam de maanataan daa rang ugharrad hai |
har kavitaa vich hee kee ik ajiheean tukaan han jo man noo haloon jaandeean han te is mittaiaale shor ton kise ucheree duneean saant par jeevan naal lahiraaundee duneean vich lai jaandeean han
a jis de naal vase bhaarat desh meraa,
auh zanjeer mittaan dee sochadaa haan |
a eih itihaas kahinde, moee hoee sikhee,
panjaan singhaan ne fer jivaal ditee |
balagan ganbheer kavee hon de naate ate janataa daa kavee hon karake manakhee man noo, aus dee manobhaavanaan noo ate udagaaraan noo haloonan jaanadaa hai | maachheevaarre vaalee us dee kavitaa sunan te parrhan vaalaa kauan hai parrhiaa, anaparriaa, budtaa jaan javaan, sikh jaan gair sikha jis deean akhaan vich atharoo ik vaar naheen lishak painde |
eiaun is kavee dee naveean keemataan niyat karan, muhaavariaan dee jarrat vich, dhaaramak, desh bhagatee dee preranaa den te itihaasak giaan te us dee yog varaton de kee ik sundar pramaan pusatak shaheedee khumaareean vich milade han |
main ih sangreh karan te prakaashat karan vaaliaan daa dhanavaadee haan ki unhaan ik uch kottee de kavee dee samritee noo is sangreh naal surajeet keetaa te sabhiaa hai|
2, autamagarrh, amritasar | s s amol
24975.
alabelaa panjaabee kavee
karataar singh balagan ik rangeelaa te rasik kavee see| mitthaa te milaaparraa subhaa | sir ton pair tak khaalas panjaabee| kade beeraras noo vee chhoonhadaa taan akheer tak ik sur nibhaandaa | kavitaa ne us noo jaan ditee te us dee jaan noo samen ton pahilaan hee lai jaan vaalee vee kavitaa hee see | kavitaa de roop vich uh kujh sadaa rahin vaaleean cheezaan vandd giaa hai, jo us noo vee kaav sansaar vich hameshaa zindaa rakhanageean|
mainoo ih vekh ke khushee hoee hai ki sheedee khumaareean de naan hetthaan us deean anachhapeean kavitaavaan daa ik sangreh chhaapiaa jaa rihaa hai | khararraa mere hath vich hai, main is noo vaachiaa hai | balagan sattej de ute changaa rang is vaasate banh sakadaa see ki us de bandaan dee bandash tikhee te upamaa bharapoor hundee see | sattej te bolan vaale kavee daa kavitaa vich ih gun hove taan uh kise noo adde naheen lagan dindaa| skalon vee uh sohanaa khuspes see | hathalee panthee dee pahilee hee nikee jihee kavitaa vich varatee gee upamaa chhane khaparree de... kitanee fabaveen te dtukaveen hai | fir laarree mauat dee varee panjaabeean ne...... upamaa aam hai, par varatan daa dtang navaan te niraalaa hai|
panjaabeean daa naap naam dee kavitaa de aakharee band daa mul koee naheen, hakeekat biaanee vee te kaav rang de lihaaz naal vee
eih panjaab hai, dosh paravaaniaan daa,
sooramataaee noo jidr te maan hoeaa|
hadaan ute panjaab dee rat ddulhee,
surakharoo saaraa hindusataan hoeaa |
laahauar kavitaa de ik band vich sikh raaj dee futt dee ik satar naal kitanaa daradanaak seen khichiaa hai
sikh raaj daa khinddiaa bohal ethe,
daanaa kise paase, daanaa kise paase|
saareean hee kavitaavaan vich balagan ne aapane khaas andaaz noo kaaeim rakhiaa hai| vatan noo sanbodhan keetaa taan us dee har ik cheej noo
naven dtang naal biaaniaa hai
fir kangheean ne chandteean vadt vadt julafaan de sap bhooe keete | fir longaan lishakaare maare fir mahindee ne laae paleete |
akheer te desh piaare sanbandhee aapanee drirrataa daa izahaar
eis tarhaan keetaa hai
par je banee desh te bheerraa,
sabh kujh is ton vaar diaange |
koee laag lapett naheen, sidhee gal aakh ditee hai| balagan ne jithe desh piaar vich rangeean kavitaavaan likheean han | othe sikh itihaas te sikh gurooaan sanbandhee vee sradhaa de jazabaat barre sidak naal pragatt keete han | guroo teg bahaadar, chhotte saahibazaadiaan dee shaheedee, jujhaar dee shaheedee, chamakauar dee garrhee, maachheevaarre val, shaheed bhaaee taaroo singh aad is sanchee deean kavitaavaan kavee de sikhee sidak daa pragattaavaa han | balagan dee jasamaanee gairahaazaree, aus deean ih kavitaavaan us naal piaar karan vaaliaan lee roohaanee khuraak daa kauam denageean | us dee yaadagaar dee ih ik amal sugaat hovegee| balagan de honahaar sapatar guracharan daa ih udam shalaaghaayog hai| is dee hauasalaafazaaee balagan de mitaraan te prasansakaan noo karanee chaaheedee hai |
guramukh singh musaafir
amar rahindeean
jag te uh kauamaan,
jidhe beer kidhare
ghaalaan ghaalade ne |
chhane khoparree de
farr ke put jisade,
aapanee kauam noo
amrit piaalade ne |
maan panjaaban
jad vee desh noo khoon dee lorr pai gee,
haamee has ke bharee panjaabeean ne|
jad vee zulam dee nadee vich kaang aaee,
chhaalaan maar ke taree panjaabeean ne |
rachiaa kite suanbar jaan vidh maataa,
laarree mauat dee varee panjaabeean ne |
chauahaan paasiaan ton kiton aaee golee,
pahilaan hik te jaree panjaabeean ne |
panjaan nadeean dee hai dharat jag ute,
jiharree mauat dee hik te vasadee e |
eik maan panjaaban en anakh badale,
jiharree put maravaa ke hasadee e |
panjaabeean daa naap
janiaan vaang jeenaan, maradaan vaang maranaan,
eih hai jag te naap panjaabeean daa|
jodhaa uh jo mare maidaan andar,
rihaa mudt ton jaap panjaabeean daa|
jad tak zulam dee marrhee naa hoe tthanddee,
laahindaa kade naheen taap panjaabeean daa |
os kauam de sarr ge naseeb jihanoo,
miliaa kade saraap panjaabeean daa |
eih panjaab hai, desh paravaaniaan daa,
sooramataaee noo jide te maan hoeaa|
hadaan ute panjaab dee rat ddulhee,
surakharoo saaraa hindusataan hoeaa |
shaheed
aunhaan lokaan dee manjal daa raah sidhaa,
val jinhaan noo aaeaa shaheedeean daa |
auh hai kauam poonjeedaar zindagee dee,
jide kol saramaaeaa shaheedeean daa |
milade mauat noo galeen jo haar paa ke,
jeevan vich naheen unhaan dee haar vekhee,
jhalee jidee shaheedaan de ful bahute
ose kauam dee baagee bahaar vekhee|
hunde kadee muhataaj naheen deeviaan de,
har ik masiaa unhaan dee chaananee en |
jiharree kauam de anakhee patangiaan ne,
saj samhaan dee laatt te maananee en |
banade kade itihaas naheen es gale,
ki asaan raajiaan de ene poor jamen |
aaun vaaleean nasalaan ne puchhanaan en,
kiharree kauam ne bahute manasoor jamen |
begunaah maasoomaan dee rat paa paa,
varake jinhaan itihaas de rang le ne |
ant unhaan hee athare samen kolon,
hak chhaateean taan ke mang le ne |
dhaven man lai samen de jhakharraan ne,
os kauam deean hikaan kooleean de |
kee sadeean ton chhaatee te dharee firade,
jo nishaan saleebaan te sooleean de |
kauam meree samen ne dtol maare,
bhaaven unhaan vich teree aavaaz koee naheen|
jiharraa muradiaan taaneen nachaa sake,
kise kol tere varagaa saaz koee naheen |
bhakharr lakh bhule, einakalaab aave,
arash faras dee mittee urraan vaalaa |
tere suhane shaheedaan de khoon ute,
koee naheen jamiaan dhoorr vee paan vaalaa |
eishak jinhaan noo jhangaan te boliaan daa,
auh naheen vekhade takhat hazaariaan val |
kache gharre te taran dee chaah jihanoo,
kade paratade naheen kinaariaan val |
aapanaa jidaa itihaas naheen lana dendaa,
sooraj charriaan vee uhadee saver koee naheen|
jidhe kol ne marrheean shaheedaan deean,
os kauam lee kite haner koee naheen |
taaj mahilaan noo chunmane lakh deee,
karrak unhaan dee fer vee sakhanee en |
dtatthee kandh sarahand dee hashar teekar,
auchee pag par kauam dee rakhanee en |
saadde baag bageeche te chaman bhaaven
saare jagat dee nazar vich jach rahe ne |
para jalhiaan vaale ton guroo ke baag andar,
khiddaan vich vee kherre nach rahe ne |
manjal kaafale dee rahindee door jekar,
raahee tapadeean rotaan daa ruk jaandaa |
taradaa berraa aazaadee daa kiven,
jekar neer ubaladee deg daa suk jaandaa |
beh ke dilee de vich kashameer khaatar,
je koee ttheekaraa sees daa farradaa naa |
ttuttade samen de taaniaan vich koee,
tand dilee kashameer daa jorradaa naa |
amar rahindeean jag te uh kauamaan,
jidhe beer kidhare ghaalaan ghaalade ne |
chhane khoparree de farrake put jisade,
aapanee kauam noo amrit piaalade ne |
auh naheen kauam kheroon kheroon ho sakadee,
paaeean kise naheen uhadeean vanddeean ne |
band band kattavaa ke jithe beeraan,
saaree kauam deean aandaraan gandteean ne |
falade fulade ne kauamaan de birachh uho
kauamaan unhaan dee hee chhaaven bahindeean ne |
vich airr de vee jarrhaan jinhaan deean,
naal rat de gileean rahindeean ne|
ause kauam de buraj attal rahine,
maalak uh attaareean vaddeean dee |
fulaan jihe malhakarre laal jisade,
neenhaan vich paande rorree haddeean dee|
sadeean teek uh jhandde jhoolade ne,
auh paracham aakaash te farrakade ne |
jis vich naarr shaheedaan dee chaladee e,
jis vich dil shaheedaan de dharrakade ne |
bolan naal naa kise dee banee vadde,
galaan kise naheen sunaneean, kahineean ne|
tegaan, faanseean, goleean, sooleean ton,
ant samen shahaadataan laineea ne |
kadar zindagee dee oho paa sake,
jiharree kauam noo maran daa bal pai jaae |
paindaa ant noo mul kurabaaneean daa,
bhaaven aj pai jaae bhaaven kal pai jaae |
eitihaas boliaa
beh ke puchhee budtarre itihaas kolon,
galaan barreean puraaneean dasadaa e|
ho ke ronahaakaa sabar sidak deean,
barreean palacheean taaneean dasadaa e |
dharam, adal, manakhataa, eikhalaak deean,
daradanaak kahaaneean dasadaa e |
kale kale majaloom dee jind ute,
barre dharre chon dtaaneean dasadaa e |
chaanan karan lee nheriaan raahaan ute,
anhe, noor noo naar ton vaarade rahe |
jeevan jogiaan rab de bandiaan noo,
bande rab de naan te maarade rahe |
auh vee samaan see paap de hak andar,
jag de saare vidhaan kaanoon ho ge|
ttutt gee takarree akal inasaaf vaalee,
te niaan de raakhe fraun ho ge |
bhaaee bhaaeean dee jaan de bane vairee,
kaale moonh ho ge, chitte khoon ho ge|
asalaa aapanaa, mazab te sharam bhule
kauarre bahid ho ge mitthe loon ho ge |
dasadaa e gal tiaakalaan vaang bhaaven,
pathar dil itihaas par fis painde|
akhaan uhadeean de andar neer te naheen,
para khoon uhadiaan nainaan chon chon painde |
karade jadon khanghoor ke gal badtarraa,
dharr dharr chhaatee mazaloom dee dharrakadee e |
sun, einj kaleean chees vattadeean ne,
jiven sool kalejarre vich rarrakadee e |
einj nheranee aaundee e ghugeean noo,
jiven aahalane te bijalee karrakadee en |
einj machheean raavee chon vinhadeean ne,
jiven kandtiaan te ag bharrakadee e |
sun ke gal manakhataa aje teekar,
einj sahimadee, trabhakadee, jhakadee e |
sun ke naan dushaasan daa darapadee jiaun,
hun vee anbaron kanb ke takadee e |
auh kahinde, akhaan ne kee patangiaan noo,
aunj te laatt ton sarradiaan vekhiaa e |
main kee ver chup keetiaan gunchiaan noo,
degaan vich vee karradiaan vekhiaa e |
sarradee ret te keean namaazeean noo,
kalamaa yaar daa parrhadiaan vekhiaa e|
par main kee dasaan arajan guroo taaneen,
kidaan chikhaa te charrhadiaan vekhiaa e |
choe charabee de tirrakadee khoparee chon,
daarrhe vich san isatarhaan lattak jaande |
jiven hilade haramandar de chor ute,
ful motee de aa ke attak jaande |
taradai jiven sarovar vich haramandar,
har daa roop inj deg vich tar rihaa see |
chamake kalas jiaun kiranaan de ddang seh sahi,
karrachhe ret de is tarhaan jar rihaa see |
deevaa aap balake jiven la dendai,
sarrake is tarhaan chaananaa kar rihaa see|
vinhadaa rihaa bekirak sansaar bitt bitt,
sabar jitadaa te jabar har rihaa see |
garakee pee par jihee manakhataa noo,
koee manakh ubhaasar ke boliaa naa |
meean meer fakeer dee akh baajhon,
hanjhoo kise nadeede ne ddoliaa naa |
rondaa vekhake saanee noo kahin lagaa,
kaang zulam, de noo bol lain deee|
roz jindagee naheen uchech karadee,
bharam mauat noo vee kholh lain deee|
gumar nikal le jabar dee takarree daa,
auhanoo parabat sabar daa vee tol lain deee |
augharr jaanage khizaan de paaj aape,
hasade ful uhanoo rol lain deee|
jekar bhalaa bageeche daa lorranaa en,
jhul lain de jhakharr barabaadeean de |
kaahadaa pataa e inhaan haneriaan hee,
kholh dene ne raah aazaadeean de |
kiharree gal ute taare ginan lagon,
raat reh gee adh ku pahir saaneean|
dteh jaan de zulam de kandtiaan noo,
aaee hoee aa ishak noo lahir saaneean|
saare saraan noo mataan hangaal sutte,
deg vich hee khooran de zahir saaeean |
khore mere ikale daa sees vik ke,
jaae bhaah aazaadee dee tthahir saaneean|
aje sahimeean kaleean kashameer deean,
haase fulaan de unhaan ton vaarane ne |
je naa deg vich taran dee jaach aaee,
kiven berre aazaadee de taarane ne |
jad vee puchhee saau itihaas kolon,
ese tarhaan nibhak ho boladaa e|
ful fol ke yaadaan de patar uh,
mere vatan deean peerraan faualadaa e |
eishak bhariaan ate patangiaan daa,
einhaan sidakeean de sir ton gholadaa e|
lakhaan kaangaan toofaanaan dee gal karadaa,
patharachit itihaas daa ddoladaa e|
par ih kathaa dasadaa ruk ke aakhadaa e,
dil vich darad mere haale pe hoe ne |
kaveean fer puchhee, haale chhadd khahirraa,
meree jeebh ute chhaale pe hoe ne |
laahauar
likhiaa hoeaa itihaas de paniaan te,
disade jadon laahauar daa naan mainoo |
tatee narak dee ag ton bhaasadee e,
auhadee tthanddarree te gooharree chhaan mainoo |
auhade rukh bootte dhukhade jaapade ne,
sarrade jaapade baag suhaan mainoo |
patan raavee de ag ugalachhade ne,
bhatthee banee jaape har ik thaan mainoo |
naam osadaa bulhaa te paae chhaale,
akhar osade jeebh noo laasade ne |
mahil maarreean galee baazaar mainoo,
tatee tavee de vaangaraan bhaasade ne |
auhade kilhe deean kandhaan hetth hun vee,
paladaa zulam te jabar main vekhadaa haan |
auhade masajidaan, mandaraan, hujariaan vich,
banade teg te tabar main vekhadaa haan |
othe shor ranajeet dee marrhee laage,
banee adal dee kabar main vekhadaa haan |
hoke nandaa maasoom noo vekhadaa haan,
kite sahimiaan sabar main vekhadaa haan |
es shahir daa ghug inasaaf mainoo,
vasade pindd ujaarradaa jaapadaa e |
thaan chaanan dee ethon daa har deevaa,
laanboo laa ke saarradaa jaapadaa e |
chitte din is vasade shahir andar,
tapadee tavee te chaarrhiaa giaa koee |
vagadee raavee de tthanddiaan patanaan te,
sarrade paanee vich kaarriaa giaa koee |
eis nagaravaasee bitt bitt rahe vinhade,
aaloo vaang jad raarrhiaa giaa koee |
sarr gee sarran jangee jeebh saariaan dee,
paa paa ret jad saarriaa giaa koee |
begunaah deean hasadeean akheean ton,
kise akh ne hanjhoo vee vaariaa naa|
galaan hor chhaddo, meean meer baajhon,
kise, haae daa naaharaa vee maariaa naa |
main ih manadaa haan es jooh andar,
kee nek te koee bebaak vee see|
panje ungalaan hon naa ik jiheean,
je paleet koee, taan koee paak vee see |
seeraan chhutteean vekh maasoom deean,
hoeaa kaalajaa keean daa chaak vee see|
haisan barro virodhee manakhataa de,
aipar keean daa uchaa ikhalaak vee see|
aipar deeve te vekh patang sarradaa,
akhaan jhukadeean chit sahaaradaa naheen |
yaaro bandaa rab daa uhanoo main kiven aakhaan,
je bandaa sarre te chauakaa vee maaradaa naheen|
sasee sarree je thalaan vich yaar pichhe,
es shahir ne kise mashoor kar le |
os kurree de laaddale vain sun sun,
sarr sarr keean ne chit manoor kar le |
kache gharre te charrh ke jhanaan taradee,
moorakh kurree de amal manazoor kar le |
parrh parrh rauan lagee uhade kaaranaame,
aakhan yaar us ishak de poor kar le |
para tapadee ret vich vekh ke rab sarradaa,
hoeaa kise noo vee ethe dukh naheen see |
taradaa ubalade neer vich rahe vinhade,
es shahir vich koee manakh naheen see |
vekho potheean fol itihaas deean,
bol bol sabh iho kahindeean ne |
jinhaan aahalanaan sidak daa baliaa naa,
es shahir vich uha bijaleean rahindeean ne |
baneean jiharreean sikhee de kaalaje lee,
ausalavatt chhureean ethe laindeean ne |
mudton laag ikhalaak manakhataa noo,
es shahir vichon bijaan paindeean ne |
ethe palachee see taanee panjaabeean dee,
pettaa kise paase taanaa kise paase |
sikh raaj daa khinddiaa bohal ethe,
daanaa kise paase daanaa kise paase |
meree kauam vich jadon tak zindagee e,
akhaan khoon vagaandeean rahinageean |
arajan guroo de boohe dee deed khaatar,
othe sangataan jaandeean rahinageean|
oeh ret tapadee sadaa akheean vich,
suramaa jaanake paandeean rahinageean |
akhaan zulam deean is itihaas kolon,
hashar teek sramaandeean rahinageean |
vasadaa rahe laahauar, manakhataa ton
aipar surakharoo kade naheen ho sakadaa|
kaalaa daag laahauar de moonh ute,
kadee raavee daa paanee naheen dho sakadaa |
shree guroo teg bahaadar
keetee araj kashameer de panddataan ne,
daataa safaa ih chukanee chaaheedee e |
guddee julam dee pahunch gee had ute,
hun had ih makanee chaaheedee e|
aaee kaang aniaan dee nadee andar,
te ih kaang hun mukanee chaaheedee e|
laj paap dee door tak gee aparr,
kise tarhaan ih ttuttanee chaaheedee e |
haahaakaar machee te haner chhaaeaa,
dukhee janataa, vaasate paa rahee e |
kise tarhaan muhaaniaan paar laa de,
berree dharam dee ddubadee jaa rahee e |
darad bharee dukhiaar dee kathaa sun ke,
akhaan gileean hoeean hazoor deean |
chokhe chir teek neenveen paaee rakhee,
ate sach leean sochaan door deean |
kandte baitth ke hor naa dekh sake,
eih maayooseean ddubade poor deean |
moonh te vekh ke shaan iraadiaan dee,
geean sooleean ddol manasoor deean |
aa gee jhunajhunee dharam de dhaual taaeen,
prithavee uhadiaan singaan te hal pee|
hak nikal ge kaaliaan anbaraan de,
tthanddee vaa kashameer vich chal pee|
taanheen kiton savaareean aa geean,
mere kalageean vaale sulataan deean |
chokhee umar par jaapade door daaeee,
naal fauajaan te palattanaan haan deean|
naag teeraan de keel ke jutt keete,
khich ke rakheean tandaan kumaan deean |
sutte jhag miaan vichon teg haladee,
hasan kol aasaan hindosataan deean|
akhaan vich masatee, noor mukharre te,
dil vich darad dee pandd see dharee hoee |
gal gal andar inj jaapadaa see,
kutt kutt filaasafee bharee hoee |
aa ke baitth ge pitaa dee gend andar,
lage kahin, daataa kee vichaarade ho
pai ke soch de ddoonghe samundaraan vich,
kihadeean ddubeean berreean taarade ho
putt ke ddoonghee daleelaan dee neenh eddee,
kiharree kauam de mahil usaarade ho
khod khod ke teeliaan naal jimeen,
kihadeean vigarreean daso savaarade ho
koee barree muhinm hai pee hoee,
das rahee biratee mainoo aapadee e |
laalee naheen hajoor deean akheean vich,
rat kise niradesh dee jaapadee e|
pitaa kihaa, chanaan kee niradosheean dee,
main takaseer mittaan dee sochadaa haan |
khichee gee je uchiaan neenviaan vich,
auh lakeer mittaan dee sanchadaa haan |
jisade naal vase bhaarat desh meraa,
auh janjeer mittaan dee sochadaa haan |
koee kashameer mittaan dee sochadaa e,
main takadeer mittaan dee sochadaa haan |
mere laal is ddige hoe dosh ute,
tadon bhaar gulaamee daa laaheedaa e |
eihade vaasate kise marajeeaurre ton
dharamaatamaa daa sees chaaheedaa e |
sunee gal mere ramazee paatashaah ne,
pitaa naal galavakarree laanvadaa e |
akhaa vich akhaan paa ke takadaa e,
nainaan naal bujhaarataan paanvadaa e |
nigaah maar ke teer talavaar ute,
bhule bhaa fir inj faramaanvadaa e |
ghar vich daualataan hon je pitaa mere,
fer baahar bhaalan kan jaavadaa e |
eis vich sach vichaar dee gal kiharree,
eih santushatt ho ke kahindee aatamaan en |
mere pitaa main soch naheen sakiaa haan,
vaddaa tere ton kauan pramaatamaan en |
sunee gal jaan pitaa pramaatamaan ne,
laaeaa hik naal put bhagavaan taaeen |
sir te fer ke hath piaar keetaa,
te chunm ke kihaa kirapaan taaneen |
main ih samajhiaan, rakh naheen sakadaa hun,
koee gaalam mere hindusataan taaneen |
tere jihe jodhe jad ne put uhade,
kiharraa chhoh sakadai uhadee aan taaneen|
khetee dharam dee chiraan ton suk rahee see,
rat naal main donaan piaal chanaan
es aadd noo giliaan rakhanaa e,
mate suk naa jaae nigaal chanaan
kihaa put ne pitaa de charan chhoh ke,
chalade neer main morr ke vekhane ne|
tere lahoo dee ik ik boond andar,
berre zulam de borr ke vekhane ne |
ttutte hoe aramaan ne paatashaahaa
tere desh de jorr ke vakhane ne |
aje is pravaar ne pitaa mere,
kee laal vichhorr ke vekhane ne |
aje pandh aazaadee daa naheen mukaa,
laashaan naal uhanoo aseen anganaan en |
bhaaratavarash dee dharatee ne pitaa haalee,
khoon keean niradoshaan daa manganaan en |
rabee faisale sun jaan put kolon,
masatee vich meraa angapaal aaeaa |
charrheean moonh te laaleean manaan moonheen,
rajavaan mathe te rabee jalaal aaeaa |
auhade chit dee charree jhanaan andar,
navaan darad daa hor uchhaal aaeaa|
bhakharr jhul pe, anbaraan haah maaree,
dharatee ddol gee, jihaa bhoochaal aaeaa|
hoeaa fer jo chaandanee chauak andar,
meree kalam uh bhed naheen kholh sakadee|
tuseen puchh lo aap itihaas kolon,
agon meree zabaan naheen bol sakadee|
dilee
dilee dil mudt yug guradeean daa
saanoo sadaa taareekh ih dasadee rahee |
eik akh uhadee chham chham rahee rondee,
doojee akh uhadee khirr khirr hasadee rahee|
khusheean naal ethe duneean rahee aaundee,
hanjhooaan naal ethon utth utth nasadee rahee|
vas vas ke ujarradee rahee dilee,
aujarr ujarr ke sadaa ih vasadee rahee |
ethe mugal chugataa angrez aaeaa,
har koee aapanaa jeevan parachaan aaeaa |
par ikale teg bahaadar noo vekhiaa e,
kise lee jo mauat gal paan aaeaa |
dharatee, anbar hisaab pe dasade ne,
ethe sadaa jhakharr behisaab aae |
laal kilhe de pathar pe bolade ne,
ethe barre khoonee inakalaab aae|
eihade uche munaare pe kukade ne,
barre ihade te joban subaab aae |
ro ro jamanaa de patan pukaarade ne,
ethe rab de kahiree sailaab aae |
bhariaa khoon de naal itihaas ihadaa,
poonjh poonjh akhaan fer fer dditthaa |
jo kujh hoeaa par chaandanee chauank andar,
duneean vich naheen jihaa haner dditthaa |
tak teg bahaadar noo, teg kanbee,
jhuk giaa jalaad satikaar de naal |
charreean jit deean laaleean zindagee noo,
mauat haar gee hauasalaa haar de naal 1
ho giaa kashameer daa bhaar holaa,
dilee ddol gee zulam de bhaar de naal|
bisee khaandiaan teg noo vekh ke te,
putalaa piaar daa boliaa piaar de naal |
poonee vaang bagaa teraa rang hoeaa,
tak ke lahoo meraa je toon harakhanaa en |
taan sidak mere gobind de bachiaan daa,
tege kamalee das kis parakhanaa en|
toon en teg hakoomat dee, ddaren kis ton,
sir ih kise namaane fakeer daa e |
tere fatt naheen kamalee peerr karade,
hakaa kise mazaloom daa cheeradaa e |
dilee vich main maraan kashameer khaatar,
eihade vich hee raaj takadeer daa e |
meree rat te charabee dee laa levee,
rishataa jorranaa dilee kasmeer daa e|
aj main dilee vich jiharree kashameer khaatar,
khoon naal nishaaneean deneean ne|
bhalake os kashameer lee es dilee,
raj raj kurabaaneean deneean ne |
aubalee deg, diaale noo garrhak aaeaa,
par naa zulam daa lathaa ubaal haalee|
seeraan chhutteean de uton loon paande,
jadon vekhiaa galee naheen daal haalee |
sarrade kaazee ne kihaa jalaad raaee,
eihade sidak de lohe noo dtaal haalee |
has ke kihaa diaale ne ddar kaahadaa,
ang sang meraa guroo naal haalee |
deg teg te sikhee dee neenh dharanee,
jiharree sikhee us kalageean vaale dee e |
teg, teg bahaadar de kol rakhee,
deg samajh lo saaree diaale dee e |
matee daas ne vekhiaa jadon aaraa,
chiharaa ho giaa shaant malang daa e |
deevaa jiven latt latt baladaa vekh ke te,
bhakhadaa laaleea kise patang daa e |
hath akhaan de jorr aradaas karadaa,
sikhee sidak satiguraan ton mangadaa e |
bhar ke buk fir rat de aaualh vichon,
moonh te ddulhade sidak noo rangadaa e |
moonhon aakhadaa sidak noo kaj laindaa,
jiven guroo mere parrade kajadaa e |
lok ishak dee jis ne namaaz parrhanee,
auhanoo khoon daa hee vajoo sajadaa e |
es dilee de nike jihe dil andar,
lakhaan dtakeean darad kahaaneean ne |
es budte itihaas noo moonh zabaanee,
chete saakheean kee puraaneean ne |
keean peerreean ton sunade aae khavare,
aje kadon tak es sunaaneean ne |
ethe begamaan baadashaahaan vain paae|
hanjhoo kere kee raaje raaneean ne |
hun vee chaandanee chauank de chaanane vich,
lokeen roj ihadee galeen rujh jaande |
jadon teg bahaadar daa naan aaundai,
deeve chaandanee chauank de bujh jaade |
khaalase dee manzil
hath vich dashames de ik chamakadee talavaar see,
valavale maasoom de san jidhe te musakaa rahe |
aas dukheean dee pee hasadee see dhaar te,
desh de aramaan san uhade te pailaan paa rahe |
auhade saae vich gareeb aabaad hundaa see piaa,
saamaraajee kilhe san, tak tak ke dtahinde jaa rahe |
auhade pairaan vich see thak ke kauam ik sutee hoee,
khaab san jihanoo kee aazaadeean de aa rahe |
aa muhaare tanboo noo us ne utaanh jaan chukiaa,
ddar ke neele anbaraan noo jhunajhunee jihee aa gee |
jiharree bijalee noo aapanee chamak ute maan see,
badalaan de ghundd vich uhanoo trelee aa gee|
muradiaan dee anakh te gauarav noo murrakaa aa giaa,
marad ne jad desh de mardau noo vangaariaa |
budarre aakaash de paapaan dee kantthee kanb gee,
jadon dharatee te khalo ke kise naaharaa maariaa |
dabee hoee gairat de moonh te trerraan aa geean,
bujhiaa aazaadee daa koee kankaooaa musakaa rihaa |
ghugeean ne baaj noo dditthaa ghuraakee vatt ke,
haraneean ne sher de laage khanghooraa maariaa |
gaj ke us ne kihaa jaago chiraan de sutio,
es duneean vich koee bhuchaal aaun lagaa je |
aao ddeekaan laao te raj raj piaake pee lavo,
jindagee de aj main maikhaane luttaavan lagaa je |
ghase hoe mathe diaan lekhaan noo rovan vaalio
aao aj main naveean takadeeraan banaavan lagaa haan|
zindagee te mauat vich jo bujdilee dee leek e,
dtaah ke unhaan dohaan noo katthiaan bitthaavan lagaa haan|
zulam dee arathee noo modtaa de sako, ese lee,
tak tuhaadde modtiaan te bhaar paavan lagaa haan |
saamaraajee khanddaraan te har nathaanven vaasate,
eik suhaanee te naveen duneean banaavan lagaa haan |
chhadd ke horaan deean joonaan te chugalaan khaaneean,
gidarr sheraan de vaangoon dtidd bharanaa sikh lo |
amar jeevan mauat dee ghaattee chon milade langh ke,
mauat de vanajaario, pahilaan maranaa sikh lo|
aa urhaan thaan thaan ute garadan jhukaavan vaaliaa |
aj main teree anakh noo magaroor hundaa vekhane |
tere nirabal ddoliaan vich paa ke hinmat dee kanee,
tere hathon desh daa dukh door hundaa vekhane|
baal ke jantee hanere vich diaa te dharam dee,
tere man mandar noo nooro noor hundaa vekhane|
teree kaaeirataa noo aj muhakam eiraade bakhash ke,
tere pairaan ch parabat choor hundaa vekhane |
rakh deve gaa toon jekar dhauan, meree teg te,
teg dee sahun saahibamukhataar ban jaaengaa toon |
chaarrhanaa tainoo naheen manasoor dee soolee te main,
charrh ke meree daar te saradaar ban jaaengaa toon |
teg dee is nikarree jihee dhaar vichon paandheea
teree manzil de sukhaale raah ttole jaanage|
aulajhanaan de vaaseea, talavaar dee is nok naal,
zindagee teree de gujhe bhet kholhe jaanage |
es khandde naal chanaa teree bujhee chikhaa chon,
anakh de kujh bhakhade chingiaarr farole jaanage |
sidak dee manddee ch bahutaa mul puaavan vaasate,
sir de sode es takarree naal tole jaanage |
mauat vichon zindagee miladee e jeevan jogiaa,
ful dee je lorr hove labhadaa e khaar chon |
jo sikandar noo naa miliaa ant tak aaehiyaat,
vekh lainaa ddulhanaa en aj meree talavaar chon|
fandd ke khanbhaan noo saaraa sahim kadt de panchheea
aj ton tere aalhane ch bijaleean paalaangaa main |
reejh paigee vekh ke jinhaan noo aazaadee teree, kaideea
tere lee sangal ajihe dtaalaangaa main |
ddubade manbhadhaar vich jiharree kinaaraa labh le,
tere lee anataarooaa berree jihee bhaalaangaa main|
zindagee labhe sarran vaale noo jis dee laatt chon,
bhanbattaa tere lee deevaa jihaa baalaangaa main|
tere tthandde hokiaan vich jhakharraan daa josh e,
os ch tikhaa koee toofaan paidaa karaangaa |
mushakalaan te aauakarraan noo go ke tere lahoo vich,
darad daa putalaa koee inasaan paidaa karaangaa |
vekhiaa fir muajazaa duneean ch vekhan vaaliaan,
teg vichon somaa amrit daa jagaa ditaa giaa |
meetteean akhaan kee, keean de deede paatt ge,
jad zindagee noo mauat dee gendee bitthaa ditaa giaa |
hokiaan dee vaaj gheeke haasiaan vich badal gee,
zindagee daa sahim saaraa hee mukaa ditaa giaa |
auttheean jhukeean hoeean dhauanaan, te taneean chhaateean,
gidarraan noo sher de jaame ch paa ditaa giaa |
dukhaan dee bhatthee ch paa ke, naam dhar ke khaalasaa,
vakharee ik kauam duneean ton banaa ditee gee|
kanddiaan dee hik te khanjaraan dee dhaar te,
khaalase dee aakharee manzil banaa ditee gee|
chhotte saahibazaadiaan dee shaheedee
sikhaa ddulhiaa kiaun en guroo raakhaa,
beh jaa kol mere ure aa taan sahee |
ho ke sikh te charrhadeean kalaan vaalaa,
eddaa ghaabare kiaun samajhaa te sahee|
arriaa das khaan maan jee ne kithe,
sunihaa unhaan daa koee pahunchaa taan sahee |
zoraavar te fatih udaas taan naheen |
mainoo unhaan dee gal sunaa taan sahee |
haae kamaliaa toon taan ro rihaa en,
o kade soorame hauasalaa haarade ne |
sikh satiguroo de tegaan maarade ne,
vaang kaaeiraan de dtaaeen maarade ne
sikh naal jakalanb de jihaa runaa,
nainaan vichon biaasaa vagaa ditee |
hoe zimeen asamaan te rukh bootte,
jharree kudarat ne darad dee laa ditee |
sikh masaan jihe boliaa,
paatashaahaa baneen zulam dee jaalamaan
paa ditee sikhee anakh de suhal kalajarre ton,
mugal raaj ne chhuree chalaa ditee |
ene sikhaan de hundiaan jag ute,
tere putaan de ddakare gineede ne,
zoraavar te fatih sarahand andar,
mahilaan vaaliaa kandhee pe chineende ne |
mahaaraaj ne sunee te kahin lage,
jitee hoee baazee ge har taan naheen
sikhaa das mainoo chhetee maran vele,
kidharo ddol giaa jaraavar taan naheen
rihaa khanddadaa naal khaddoniaan de,
mauat vekh kidhare giaa ddar taan naheen
see maasoom, gurapuree noo jaan vele,
kidhare yaad karadaa rihaa ghar taan naheen
chhetee das mainoo unhaan zaalamaan ne,
keetee unhaan maasoomaan de naal kee kee
aunhaan baal shaheedaan de maran vele,
keete haisan juaab suaal kee kee
daataa jaandiaan bhare darabaar andar,
saahibazaadiaan fatih gajaa ditee |
sat sree aakaal daa maar naaharaa,
tasabeeh kaazee de hathon chhuddaa ditee|
soobe aakhiaa karo salaam munddio,
aunhaan saahamane jutee vakhaa ditee|
aunhaan jadon talavaar daa khauaf ditaa,
agon has ke dhauan akarraa ditee |
soobe roh naal kihaa gusataakh munddio
aj tusaan dee anakh mukaa diaangaa |
jaan te has ke isalaam daa jaam pee lo,
naheen te mauat daa jaam pilaa diaangaa |
fatih singh ne kharrak ke kihaa age,
parabat daabiaan naal naheen hil jaande |
aseen asal faualaad de ddakare haan,
fookaan maariaan jiharre naheen dahil jaande |
aseen uh patange haan sarr marane,
jiharre shamaan ton vee pahilaan jal jaande,
bache hon jiharre sher babaraan de,
kadee bheddaan de vich naheen ral jaande |
hath sher dee muchh noo paan lagai,
eizat aapanee sagon bachaa saathon|
maas baaz dee chunjh chon khohan lagaa,
arriaa aapanaa maas chhuddaa saathon|
ditaa hukam murr soobe ne, paatashaahaa
einhaan dohaan noo kandhee chunaa dio|
einhaan jamadeean soolaan noo saarr sutto,
farr ke sapaan de put mukaa dio |
einhaan jiaundiaan kufar de putaliaan noo
farr ke mittee de vich milaa dio|
khoon ddolh ke inhaan de kaalaje daa,
mere jigar dee ag bujhaa dio |
bas hukam dee der see raaj bhairre,
dihaan kuleean te ittaan dharan lage |
odhar maran vele tere bhagat putar,
moonhon vaahiguroo vaahiguroo karan lage|
jadon suhal kaleje te kandh pahunchee,
saah chanaan daa rukiaa jaan lagaa|
tadon vekh ke fatih singh valon,
zoraavar daa chiharaa kumalaaun lagaa |
kee kihaa ee puchhiaa baadashaah ne,
zoraa haisee kamajoree vakhaaun lagaa
naheen baadashaah khauaf de naal naheen see,
zoraavar daa chit ghabaraaun lagaa |
auh te kahindaa see veeranaa main vaddaa,
ate toon maithon pahilaan maran lage|
kiharraa moonh vakhaavaangaa pitaa noo man,
chhottaa ho mainoo baazee karan lage |
shukar aakh ke pitaa aradaas sodhee,
toon hee rakhiaa lang daataar meraa |
meree tuchh jihee bhett manajoor ho gee,
palaa ho giaa paak sarakaar meraa
ditee teree amaanat main morr tainoo,
haualaa ho giaa karaz daa bhaar meraa |
ronde pe ne lok main aakhadaa haan,
safalaa ho giaa aj paravaar meraa |
khoon ddolh ke jis tarhaan putaraan ton,
cholee aapane vatan dee rangadaa haan |
tiven meraa vee ethe sareer lage,
taithon daataan karataar eih mangadaa haan|
jujhaar dee shaheedee
dasam pitaa ne baitthiaan garrhee andar,
ddigadee put dee jadon talavaar dditthee |
charrheean moonh te laaleean manaan moonheen,
jadon vagadee lahoo dee dhaar dditthee |
khirr gee chit dee kalee anaar vaangoo,
jadon ujarree kul gulazaar dditthee |
dditthee jit ajeet de moonh ute,
auhade lahoo vich ddubadee haar dditthee |
basatee khushee dee vekh ke bih hundee,
dasaven paatashaah musakaan lage |
ate sad ke kol jujhaar jee noo,
barre chaa de naal faramaan lage |
mere laalaan ton mahingiaa moteea oe
aab tere te naveen charraan lagaan |
mere dudhaan de paaliaa makhanaa oe
tainoo patharaan naal ttakaraaun lagaa |
chandaramaan ton chittiaa chaananaa oe
tainoo tangaan de saae chamakaan lagaan |
mere sihariaan vaaliaan binaan saahio,
tainoo mauat de naal paranaan lagaan |
charabee putaan dee paa paa ke aap hatheen,
daag panth de sadaa lee dhon lagaan |
rat paa ke aapane kaalaj dee,
aj main surakharoo kise ton hon lagaan |
autth teer kumaan dee parakh kar lai,
naale jaach lai dhaar kirapaan dee toon |
jaan jaan lagee taan fir jaan deveen,
raakhee kar par jandhiaa aan dee toon |
auhadeean sadharaan aasaa nee kal ter,
putar laj rakheen hindusataan dee toon
jiharree paaee see tere vadderiaan ne,
rasam kaaeim rakheen baleedaan dee toon |
jhakharr dukhaan de vagan hazaar bhaaven,
aipar bhaven naa chihare daa ful teraa |
langhee has ke teg dee dhaar uton,
painaa eso kasavattee te mul teraa |
sher, juse noo farrak ke kahin lagaa,
naven pitaa jee poorane paa diaangaa |
bhaarat maan deean aasaan te sadharaan te,
chun chun amal de ful charrhaa diaangaa |
chaarrh chaarrh talavaar dee takarree te,
manddee siraan te dharraan dee laa diaangaa|
tere amrit de saagar chon ghutt peetai,
aipar khoon de vahin vagaa diaangaa|
koee bharam naa karo ajeet jee noo,
kalaa ik vee gharree naheen rahin dendaa |
chhetee veer noo milaangaa paa jafee,
bhang jorreean vich naheen pain dendaa |
ho ke vidaa murr parat ke kahin lagaa,
daataa karaan je suno aradaas meree |
teree mihar te bakhash de naal badhee,
eik ik sadhar, eik ik aas meree |
auho vich daragaah de ginee jaanee,
jiharree gharree guzaree tere paas meree |
bhaaven har vele ang sang, e toon,
par naheen daras dee lahindee piaas meree |
es lee jaandaa jaandaa paratiaa naheen,
gharreean har de chaar jee lavaa main|
tere bhare samundar ch jee karadai,
paanee ghutt ku jaadiaan pee lavaan main |
jalaan thalaan de maalak ne kihaa agon,
beerraa chuk ke jaan taan jaanaa naheen see |
gaanaa banh ke mauat daa aap hatheen,
je sain giaa, taan parat ke aanaa naheen see |
jiharreean akhaan noo pitth vakhaaee saaee,
aunhaan akhaan noo moonh vakhaanaa naheen see |
sooramataaee dee suhaniaan aab ute,
paanee mang ke daag toon laanaa naheen see |
jithe jag vich teree bahaadaree daa,
paralo teekaraan kilhaa aabaad rahisee |
othe suhaniaan parat ke jang vichon,
paanee mangan dee gal vee yaad rahisee |
chanaan paanee kee mere ton manganaa en,
tainoo aabehiyaat piaaeaa e main |
lokaan vaasate mauat saherr ditee,
jeevan jogiaa tainoo jivaaeaa e main |
vas piaa haan aj main jag ute,
lokaan bhaane ih jhugaa luttaaeaa e main |
jaa ke veer ajeet ton mang paanee,
tainoo use daa raah vakhaaeaa e main |
agon has ke kihaa jujhaar jee ne,
paanee baajh naheen pitaa ghabaraaundaa saan |
kite jigaraa tuhaaddaa naa ddol jaae,
main taan pitaa jee tuhaanoo azamaaundaa saan |
varriaa jang andar jaa ke sher baankaa,
naare jaandiaan hee maaran lag piaa|
aapanee nikee jihee teg dee dhaar uton,
sees vaireean de vaaran lag piaa|
vagadee unhaan dee lahoo dee nadee andar,
ddub jaaniaan noo taaran lag piaa |
kalagee vaale daa laaddalaa put dil vich,
galaan maran deean dhaaran lag piaa |
taan hee dditthaa dashames deean akheean ne,
taaraa akheean daa vinhade ttutt giaa |
ddig ke jang de vich shaheed hoeaa,
hathon teer kumaan vee chhutt giaa|
autthe sree dashames jee has ke te,
saadde jere de vaang uh jare naaheen |
os manteean vaale dee laash ute,
chaar atharoo vee us ton sare naaheen |
lage kahin ih aj ton amar ho ge,
lank bholio ih koee mare naaheen |
de de ke lakhaan bachaa le ne,
sauade inhaan kolon hor khare naaheen |
meraa tusaan daa aj sarabandh ttuttaa,
lo hun bachio main vee chaladaa haan |
tuseen putar chal ke thaan malo,
hun main doojiaan duhaan noo ghaladaa haan |
chamakauar dee garrhee
haualee haualee sarakaar ne garrhee vichon,
de de baaparraa singh saradaar ttare |
vihalaa ho giaa jathaa, jaan jathe vichon,
eik ik kar ke jathedaar ttare |
aradal vich bas panj ku singh reh ge,
baakee chauanave sipaahasaalaar ttare|
pai gee singhaan noo sach jaan paatashaah ne,
vaaree naal ajeet jujhaar ttore |
singhaan sachiaa piaa haner bhaaven,
vinhade vihandiaan chan naa chaarrh bahee |
aaee khizaan, taan kite bahaar aasee,
mudton baag naa kite ujaarr bahee |
jaa ke kol hajoor de kahin lage,
daataa vakat sanbhaalanaa chaaheedaa e |
soorabeer jeeo neeteevaan ban ke,
aauakhee gharree noo ttaalanaa chaaheedaa e |
ang paal jeeo | saaddee benatee e,
ang sikhee daa paalanaa chaaheedaa e |
eiho raae hai saare sevakaan dee,
moeaa panth jivaalanaa chaaheedaa e |
aseen maraange larradiaan ant teekar,
aipar paatashaah tuseen tiaar ho jaao |
ethon nikal jaao neele te lat de ke,
lo lagadiaan jangalon paar ho jaao|
ttuke bulh hazoor ne khaa ghooree, kihaa,
kiharraa saradaar ih boladaa e
sevak boladai singh ne kihaa agon,
saaddaa saanjhaa vichaar ih boladaa e,
main naheen boladaa, balade panth saaraa,
balak desh piaar ih boladaa e |
baitthaa hoeaa mazaloom de dil andar,
piaa aap karataar ih boladaa e|
saadde jihe lakhaan paidaa karengaa toon,
paasaa asaan koee jagat daa bamhanaa naheen |
para je toon naa rahio dashames doole,
gobind singh murr ke fer jamanaa naheen |
aaeaa roh andar putalaa shaantee daa,
auhadee beerataa shaan vikhaan lagee|
teeraan uhadiaan ne gitth gitth jeebh kadtee,
aakarr osadee lain kamaan lagee|
shakee vaang damoohee de teg uhadee,
vatt vich miaan de khaan lagee|
neelaa hinakiaa, baaj ne khanbh fandde,
dharatee kanb ke hon hairaan lagee |
laattaan nikaleean uhadiaan netaraan chon,
ddolee osadee chhaleean pai geean |
kalagee os dee chon bijalee jihee lishakee,
fauajaan vich tarathaleean pai geean|
aus ne kihaa ganbheerataa naal, sikho
kee main pitth vikhaa ke natth jaavaan
jinhaan mauat teekar meraa saath dite,
main uh put maravaa ke natth jaavaan
chaar dinaan dee kurree jihee zindagee lee,
main hun ghorraa bhajaa ke natth jaavaan
amrit de ke jinhaan noo amar keete,
main uh put maravaa ke natth jaavaan
jekar aas maithon eeh rakhade ho,
tuseen sach jaanon kujh vee jaanade naheen |
valaa vakat pachhaanade ho bhaaven
par dashames noo tuseen pachhaanade naheen |
sikh naal jakalanb de bol utthe,
hun kujh sunan sunaan dee aagiaa naheen |
gobind singh, tainoo panth hukam dende,
ethe gharree langhaan dee aagiaa naheen |
toon hain guroo te khaalasaa guroo teraa
auhadaa hukam parataan dee aagiaa naheen |
teree jaan amaanat hai khaalase dee,
auhanoo kite gavaan dee aagiaa naheen |
chhetee uttho te kalageean jithe laaho,
door vaireean dee nazaron hatt jaao |
velaa paa ke fauaj tiaar kar lo,
fer dushamanaan de age ddatt jaao |
suniaan guroo ne guroo daa hukam naamaa,
chhetee sees jhukaa ke utth tturiaa|
hath jorr dite, akhaan bhar aaeean,
ate hukam bajaa ke utth tturiaa |
bhettaa panth dee kalageean jithe keete,
baaz ungalee laa ke utth tturiaa|
gobind singh aape guroo aap chelaa,
jagat taaeen vikhaa ke utth tturiaa|
eih itihaas kahinde moee hoee sikhee,
panjaan singhaan ne fer jivaal ditee|
gharree mauat dee aaee see panth ute,
sikhaan guroo ban ke fer ttaal ditee|
aradal vich ik sikh see paatashaah de
ate dushaman dee fauaj be paan saahaven |
auton raat anheree, naa raah khahirraa,
naa koee pindd, naa koee garaan saahaven |
berree aas dee kite naa nazar aave,
dise dukhaan dee charrhee jhanaan saahaven |
naa koee saak, naa sain naa yaar belee,
vairee jaapade see chirreean kaan saahaven |
ttiddee dal de jadon vichakaar puje,
neelaa jhatt khale giaa arree kar ke |
keetaa piaar, puchakaariaa barraa aipar,
ddaadtaa okarraa ho giaa arree kar ke|
leh ke ghorrion shaahasavaar dditthaa,
ghorraa kadam kiaun agaanh naa pattadaa hai |
naa hee raah de vich hai khaaee ttibaa,
ddakaa kite naa banee te vatt daa hai |
lagaa pataa aakaash dee lisk uton,
auraan paraan naa es lee hattadaa hai
age lath ajeet dee pee hoee hai,
neelaa charan uhade piaa chattadaa hai|
kihaa neele noo, eihanaan shaheedeean daa
eih satikaar mainoo karanaa chaaheedaa see |
langhiaa main shaheed dee laas uton,
eihade naal mainoo maranaa chaaheedaa see |
par main mitaraan hukam daa haan badhaa,
aaeaa aap naheen kise daa ghaliaa haan |
auchee karrak ke aakhiaa, kaaeiro oe,
auttho, boohe tuhaadde te khaliaa haan |
gobind singh main guroo je khaalaso daa,
larran maran noo kade naa ttaliaa haan|
mate karo choree nikal giaa see uh,
lai main vaj vajaa ke chaliaa haan |
mere naal koee fauaj naa koee saathee,
mainoo muradio rok naa sakade hai |
hinmat karo te pakarr lo aap mainoo,
kaahanoo moonh ik dooje daa takade hai |
ho ke kol ajeet de kahin lage,
putar meraa piaar kabool kar lo|
kam baakee hai tade main naheen aaeaa,
meraa ih hudaar kabool kar lo|
maithon vadh uchee padavee tusaan paaee,
tuseen sane jujhaar kabool kar lo|
te chamakauar de kul shaheed singh,
meraa dilee satikaar kabool kar lo|
enaa aakh ke, neele noo laa thaapee,
mere paatashaah ne chaale paa dite
par karataar chamakauar vich maran vaale
parale teekaraan amar banaa dite |
maachheevaarre val
garrhee vichon dashames tiaar ho pe,
vekh singhaan de tarale te haarre de val|
aradal vich lai ke deaa singh taaeen,
mathaa dhar liau ne maachheevaarre de val|
dditthaa naal satikaar de paatashaah ne,
jaandee vaaree shaheedee akhaarre de val|
langhade hoe jujhaar dee laash kolon,
pai gee nigaah kurabaanee de laarre de val|
pal bhar vekhiaa daate ne naal gauarav,
ate fer musakaa ke langh tturiaa|
faaheean laandeean aandaraan reh geean,
par uh palaa chhuddaa ke langh tturiaa|
bhubaan nikal geean deaa singh deean,
te uh gheranee khaa ke baitth giaa|
aus de lahoo libarre pairaan kuliaan te,
sikh sees jhukaa ke baitth giaa|
lahoo poonjh, kesaan vichon jhaarr mittee,
godee vich littaa ke baitth giaa |
val pitaa niramohee de vekh ke te,
deaa singh roh vich aa ke baitth giaa|
kee see moteean vaale daa vigarr jaandaa,
chaar hanjhoo je ful te ker jaandaa|
auhadee tiaag dee mahindee naa lathanee see,
sukaa hath je piaar daa fer jaandaa|
dditthaa kalageean vaale ne parat ke te,
auchee vaaj maaree, aa jaa deaa singhaa |
baajaan naal uddaareean laanvadaa sain,
faaheean kiharreean vich fas giaa singhaa |
barraa sukhee e mauat dee god andar,
eihanoo rahin de othe hee piaa singhaa |
khafan paandaa e kauan paravaaniaan noo,
chaadar vich lapett naa piaa singhaa
autaanh utth, auh naheen desh bhagat hundaa,
jo shaheed dee mauat te jhooradaa e |
auh taan manazalaan maar ke piaa lamaan,
saaddaa pandh par sajanaa door daa e |
kihaa singh ne, paatashaah tuseen chalo,
main deedaar kar ke hune aa jaanaan |
eihanoo milaangaa kiharre parraa ute,
eih ikaraar kar ke hune aa jaanaan|
meree aatamaa te bojh kuhamakaan daa,
haualaa bhaar kar ke hune aa jaanaan|
diau aagiaa ki doohaan chaniaan daa,
main sasakaar kar ke hune aa jaanaan|
chhadd ke fulaan noo mittee do vich ruladaa,
meraa hosalaa piaa taan aa milaangaa |
main sasakaar karanain saahibazaadiaan daa,
jekar jeeaudaa rihaa taan aa milaangaa |
guraan aakhiaa roh de naal murr ke,
autth, baneedaa e zinmevaar singhaa |
jitee hoee baazee naal ghaalanaan de,
diaan kis tarhaan das main haar singhaa |
meree nazar vich saare shaheed sute,
naa ajeet, naa koee jujhaar singhaa |
eiko jihe ne saare, je kar sakanen,
taan fir sabhanaa daa kar sasakaar singhaa |
mere kaalaje noo lakhaan zakham lage,
toon palosanaan en iko fatt arriaa|
meree akh chon vekh, koee inhaan vichon,
naheen ajeet, jujhaar ton ghatt arriaa |
eiko jihe ttotto mereean aandaraan de,
sikhaa jhaliaa vitakaraa kar rihaa en|
kandde mauat de chubho ne saariaan noo,
ful sharadhaa de kale te dhar rihaa en |
ethe sabhanaan savaasaan daa daan ditaa,
par toon ik khaatar hauke bhar rihaa en |
mainoo zindagee ditee e saariaan ne,
toon ajeet, jujhaar lee mar rihaa en |
je toon amrit dee shakatee grahin karadaa,
vakho vakhare tainoo naa but disade|
je toon bhaaee ghaneee ton sabak lainden,
tainoo saare dashames de put disade |
jiharre marade ne mauat bahaadaraan dee,
auh naheen khafan dee samajhade lorr singhaa |
eih ne ishak dee ag vich sarran vaale,
rakhade chikhaa dee naheen hanjorr singhaa |
maas inhaan daa khaan nisang ho ke,
eilaan, kaan tarorr tarorr singhaa |
taak anakh dee jag noo mile gurrhatee,
jaman surame lakh karorr, singhaa|
einhaan vaasate je khachhatth kol rakhadaa,
taan main vihandaa nangez kamajor daa naa |
hanjhoo inhaan lee hunde je akh andar,
taan main ihanoo piaasiaan turadaa naa |
meree rooh is mauat noo lochadee rahee,
par main hukam bajaa ke aa giaa haan|
lokee kahinage, kahin lakh vaar mainoo,
ki main putar maravaa ke aa giaa haan |
eihanaan mihaniaan ton samajhaan maan miladaa,
ki sarabans lattaa ke aa giaa haan |
eih vee kahin lokeen, taan vee sun lavaangaa,
ki main jaan bachaa ke aa giaa haan |
mainoo rataa paravaah naheen jag saaraa,
mainoo lakh vaaree ran daa chor samajhe|
par main ih naa sunaan, gobind singh ne,
sikh hor samajhe, putar hor samajho |
eih jo chaadare daa khachhan paa rihaa en,
eihade naal ih chale naheen saj singhaa |
parrade paa shaheedaan te khachhanaan de
eihanaan deean vaddiaaeean naa kaj singhaa |
larr ke jang jiharre edaan maran jodhe,
khachhan uhanaan noo hunde ne baj singhaa|
ttotte uhanaan de ginan nishang lokeen,
soorabeeraan dee ihade vich laj singhaa |
jekar ihanaan noo khachhan dee chaah hundee,
marade mahilee ih palanghaan navaareean te |
eih bekafan laashaan parrade paanageean,
bhaarat deean satavanteean naareean te |
amrit dhaareea aoon nishachint ho ke,
raazee kadee naheen saaraa sansaar rahindaa |
lat duheen berree main naheen rakh sakadaa,
jaan uraar hundaa, jaan main paar rahindaa |
eiko cheej hee sajanaa, rakhanee see,
jaan asool rahindaa, jaan paravaar rahindaa |
naheen see duhaan jangee dil vich thaan mere,
rahindee kauam, jaan putaan daa piaar rahindaa |
deaa singh agon bol sakiaa naa,
hanjhoo keradaa keradaa, ttur piaa uh|
sooramataaee de es paramaatamaa dee
maalaa feradaa feradaa, ttur piaa uh|
shaheed bhaaee taaroo singh
taaroo singh noo kahinde ne farran vele,
aaee fauaj talavaaraan te teeraan de naal |
eih vee kahinde ne laaeeo ne soorame noo,
hathakarree te berree zanjeeraan de naal |
eih vee dasade koee pee gal uhade,
eiko kurratee adhabaanheen see leeraan de naal |
eih vee kise itihaas vich vekhiaa e,
lagee bhukh see uhanoo vaheettaan de naal|
auhade mathe te vatt koee gamaan vaalaa
eih par kise vaddere ne dasiaa naheen |
aj tak kise taareekh vich naheen parrhiaa,
ki uh maran vele khirr khirr hasiaa naheen
taaroo singh noo banh ke lai chale,
galabaa pai giaa jadon takadeer daa e |
ttuttee saanjh javaan dee pindd naalon,
ttutte saak jiaun jind sareer daa e|
taan hee ttaakaraa galee vich ho jaandai,
jaande jaandiaan bhain te veer daa e |
vinhade saar hee bhain noo samajh aa gee,
melaa iho hee saaddaa akheer daa e |
bhubaan maar bharaa noo kahin lagee,
jaandaa hoeaa vakhaaee taan de jaandaa |
laarree mauat viaahun lee chaliaa e,
veeraa vaag farraaee taan de jaandaa |
sadake jaan koondaa kiaun naheen das te sahee,
achanachet tturiaun kiharre daa chanaa|
bhain raj gee aj tak naheen lathaa,
meraa ghorreean gaaun daa chaa chanaa |
vagade julam te jabar de jhakharraan vich,
tainoo lage naa tatee vaa chanaa|
aseen jameen vase duneean aapanee ih,
par saak jag te bhain bharaa chanaa |
kachee lilh vaangoo ttutt pain lagaa,
aje mevaa piaar daa pakanaa see |
gaanaa mauat daa hune hee banh baitthe,
main te choorraa bharajaaee daa takanaa see|
sabh saak changere ne jag ute,
par bhainaan jigar daa saak akhavaaundeean ne|
chanaveer naa rataa ku nazar aave,
bhainaan anheean ho ho jaandeean nen |
bane ge noo rataa ku chir lage,
beh beh aauanseean raahaan te paandeean ne |
sukaa ttuk nagoonaa vee khaan lagan,
eih vee kaliaan kade naa khaandeean ne |
mere tule de kale muhaaniaan ve,
toon te mauat dee neen vich tar chaliaa|
kalagee vaale dee akh de chaananaa ve,
aj bhain noo anhiaan kar chaliaa|
aipar veer ve, hauansalaa kaaeim rakheen,
aukaa ddareen naa tainoo ddaraanage uh |
eih vee charaj naheen gal toon sach jaanee,
band band vee add karaanage uh|
jeebh sarre meree, main naheen aakh sakadee,
tere charakhee to toonbe uddaanage uh |
eih vee karan, taan vee vaddee gal koee naheen,
tainoo aare de naal charaanage uh |
meraa bharam naa kareen main samajh lavaangee,
tainoo pitaa meraa naale lai giaa see |
anpar ih naa sunaan ki maran vele,
mathe vatt bharaa de pai giaa see|
tere binaan jahaan ujaarr hone,
karasee ghar boohaa taan taan chanaa|
teree rat de naal hee chamakanaa see,
aipar es khanavaade daa naan chanaan |
mate ghaabare jadon dabaa paanee,
tainoo pee samajhaandee haan taan chanaan |
kareen naanh je aakhanee dharam chhadd de,
puchhan maranaa ee aakh dee haan chanaan|
veeraa aapanee jind te khedd ke vee,
je toon hind daa kujh savaar legaa |
ddub ke zindagee de saagar vich chanaan,
aapaneean ikeean kulaan noo taar lengaa |
agon has ke zindaa shaheed kahindaa,
aukaa bhain jee main jhuraan jhukaangaa naanh |
hove sataan valaitaan dee baadashaahee,
kadee parat ke odharon takaangaa naanh |
sidakee sikh vaangoon chhaatee ddaah diaangaa,
kadee rog noo pitth te ddakaangaa naah |
jaf maaraangaa aareean charakheean noo,
aaee mauat taaeen pichhaanh dhakaangaa naanh |
lokeen kahinde ne ranbee de naal charadaa,
taaroo singh gal aakharee kar rihaa see |
meree bhain taaneen lok aakh denaa,
teraa veer has has ke mar rihaa see|
shaheed bhaaee lachhaman singh
suniaan bhain aradaasaa jaan veerane daa,
auhade moonh te palatanaan varat geean|
aus ne samajhiaa baabal de baag uton,
aaeean hoeean bahaaraan ne parat geean|
bholee jihee bharajaaee noo vekh ke te
nand netaraan chon chham chham vasadee e|
haae es namaanee noo kon vekho,
honee tere banere te hasadee e |
auhade bulhaan te vekh ke chup baitthee
dil vich mittee daleelaan dee gholadee e |
ddolee bhain dee taree see veer jithon
othon bhain aj veer noo ttairadee e|
hanjhoo poonjhe jaan naragasee akheean chon,
aus ne daaj dee suchee kameez de naal |
moorat naanak dee laahee parrachhatee uton,
mathaa ttekiaa dhar ke dahileez de naal |
gal vich ratarre saaloo daa paa palaa,
kharree ho gee sidak de raah age |
barre darad de naal aradaas keetee
aus ne fer naanak paatashaah age |
sun ve veeranaa naanakee bhain diaa,
meraa darad naa koee pachhaanadaa e |
kee ne aandaraan bhain bharaa deean,
tere baajh baabaa kiharraa jaanadaa e |
eihade naal te kisamataan bajheean ne,
eihade baajh sabhe futt jaanageean |
tere rahinage sadaa rabaab vajade,
par taaraan bhain deean ttutt jaanageean|
vasadee rahe talavanddee dee jooh teree,
auhanoo lai ke kise naa bhaj jaanaa |
chaabee kise nanakaane dee rakhanee naheen,
para mere baabal daa jandaraa vaj jaanaa|
lage daag naa veer de sidak uton,
chhetee bhain de mathe bharaa lage |
bhaanbarr kanddiaan de tthaaran vaaliaa ve,
mere veer noo tatee naa vaa lage |
khaare hanjhooaan vich tasaveer bhijee,
naal ro ro ke akheean suj geean
jithe haarre bharaa de aparre see,
bhain deean aradaasaan vee puj geean |
bhain hauakiaan de bakharre barre chhadde,
par naa badal naseebaan de chhadd sakee|
ttuttaa aapanaa jeraa taan gandt lio soo,
aipar veer dee ttuttee naa gandt sakee |
jadon aauakarre bhaagaan naa haar manee,
navaan hor hathiaar azamaan lagee|
moh dee tandee daa pechavaan jaal laa ke,
panchhee veer de sidak noo faahan lagee |
jhootthee musakanee bulhaan te tol ke te,
lagee kahin kidhar kamaraan kaseean neen |
ve main sahik lathee aj de din teekar,
kise taaneen naa dil deean daseean neen|
aah muttiaar jiharree tere larr lagee,
ve chonh bhuaatteean dee jiharree chor ho gee |
eihade naal vee karen naa bol saanjhe,
teree nazar namohareea hor ho gee|
aa sanbhaal aapanaa lagaa ghar boohaa,
es shohadarree noo peke ghaladee haan |
jathiaan naal toon chaar din saitt kar lai
main vee sahuriaan de boohe chaladee haan |
andar baitth kaise dukh sukh foladaa sain,
khore nazar kisadee lag gee tainoo |
kantthe jeddee saherr ke ghar vaalee,
ghar dee bhoomanaa aje naa pee tainoo |
karan kaaran e vaalee talavanddee daa uh,
auh nazar andar mantar lakhadaa e |
auh nigaah naal nanakaanaa chhuddaa legaa,
tere jiheean dee lorr naa rakhadaa e |
mere jorriaan hathaan noo vekh veeraa,
beh jaa kol koee kar dtang laange |
andar baitth ke bhain bharaa doven
aseen khair naanakaane dee mang laange |
sunadaa rihaa veeraa galaan bhain deean,
aipar moonh vichon ukaa boliaa naa |
jhakharr bhain ne moh de barre chhadde,
anpara uhade sidak vaalaa barraa ddoliaa naa |
chhithaa pai ke ant noo kahin lagaa,
kiharree gal ute aadte laae hoe neen|
lasee hove taan chhiddee hee nikal aave,
bathe paanee vich rorrake paae hoe neen |
dhan bhaag naa karaan main lakh veree,
sone naal naseebaa naa tul jaave |
mere sees nagoone dee balee lai ke,
jekar jindaa nanakaane daa khulh jaave |
mere naanak de janam asathaan ute,
je kureeteean noo bhaine mauarr koee naheen |
es jag te jiau ke kee lainaa,
mere jiheean dee guroo noo lorr koee naheen|
kiharre kilhe vich mainoo chhupaa lavengee
aaee mauat bhaine kise ddakanee naheen |
jiharree raat masaanaan de vich aaunee,
kadee baahar uh raat main takanee naheen |
saae paratade kise naheen rokane ne,
jithe dhup othe chhaavaan bhauaneean ne |
chauanh dinaan dee bhain jee chaananee e,
raataan ant hanereean aauneean ne |
nekee karadiaan noo jiharraa rokadaa e,
kauamaan us noo sach kee kahindeean ne,
jinhaan bhainaan daa jag te veer koee naheen,
auh bhainaan vee jahaan te rahindeean ne |
chhadd de es muttiaar daa bharam arree,
chaar chan ihade mathe laa diaangaa,
paa ke amar shaheedee dee zindagaanee,
eihanoo sadaa suhaagan banaa diaangaa|
amrit chhakiaa see jadon dashames daa main,
tad ton mauat vaale sabak parrhe hoe ne |
tainoo ron vichhorre daa aa rihaa e,
saanoo chaa shaheedee de charrhe hoe ne,
bhaine kamalee veer naa jaan ikalaa,
meraa raah shaheed uleekade ne |
baladee shamhaa jad dise patangiaan noo,
kadon kise daa saath uddeekade ne
saakaadaareean jag te kurreean ne,
moonh te hasanaa, thukanaa kandd ute |
eikatthe raat guzaar ke uddan panchhee,
koee boharr ute, koee jandd ute |
meraa sees je guroo paravaan keetaa,
tereean kul udaaseean haranageea |
naale hovegaa maan daa dudh safalaa,
eikee kulaan aasaaddeean taranageean |
enee aakh ke fateh bulaaee veere,
hasade moonh doven hath jorr ke te |
chaare kaneean jhaarr ke giaa panchhee,
galon rondeean baahaan tarorr ke te |
bhain kharree banere te rahee vihandee,
rishamaan chunmeean veer de kandd deean|
chaanan bujh giaa bhain deean akheean daa,
lanbaan nikaleean vekh ke jandd deean|
de ke sunihaa jalaadaan noo veer lachhaman,
aapanee bhain daa tauakhalaa door keetaa,
bhainaan lakh vadhaaeean neen, guroo naanak,
tere veer daa sees manazoor keetaa |
saradaar shaam singh attaaree
jindaan naal jakalanb de likhee chitthee,
pai chalee aa shaam ve saam singhaa |
jo toon baitthe taan utth khale chhetee,
jhabade ghorree noo chaarrh lagaam singhaa |
tere rosiaan daa kis ne maan karanaa,
jekar ho giaa desh gulaam singhaa |
anakh uche dumaale dee jaaoo kithe,
karanee pee jad tainoo salaam singhaa |
jo kujh mudakee vich keetaa farangeean ne,
tainoo sun sun ke charrhiaa naheen roh arriaa |
ghar de deeve ne hee ghar noo ag laaee,
tainoo aje vee lagee naheen lai arriaa|
singhaa anakh vakhaa panjaabeean dee,
teree gairat te kise noo shak koee naheen |
sakaa so jo desh lee sees deve,
laahane sakiaan de kise sak koee naheen |
singhaa kol panjaab naa rahiaa jekar,
rahinaa khaalase de moonh ton nak koee naheen |
vasade rahin saare, par panjaab ute,
binaan singhaan de kise daa hak koee naheen |
jhukan lee naheen akheean sikh deean,
eih ne baneean shaheedee khumaareean lee|
denh galaan lee sikh daa sees baniaan,
jaan taan aareean lee jaan saradaareean lee |
parrh ke chitthee saradaar ne vatt khaadhaa,
auhade hathaan deean hathe reh geean|
murrhakaa aa giaa uhade ddoliaan noo,
chinagaan saare sareer vich pai geean |
akhaan uhadeean chon laattaan nikal ke te,
jaa ke bijaleean de naal kheh geean|
vatt pai giaa uhade bharavattiaan te,
kandhaan kilhe deean tak ke dteh geean|
tate fatt miaan chon teg kadtee,
aungal fer ke dhaar ton paas keetee|
hentth farrakade jeebh bathalaaundee rahee,
gal vich paa ke palaa aradaas keetee|
kalagee vaaliaa vatan dee laaj rakheen,
jaae kandd naa lag panjaabeean dee|
panjaan nadeean dee aab naa saarr sutte,
ghar dee chandaree ag panjaabeean dee|
mathe ttikaa gulaamee daa lag giaa je,
bhanddee karegaa jag panjaabeean dee |
aapanee kalagee dumaale daa vaasataa ee,
lath jaae naa pag panjaabeean dee|
kihaa saatheean noo hun naheen rahiaa jaandaa,
enee vekh ke at farangeean dee |
dhukhadee rahinee ranajeet dee marrhee tad tak,
jad tak paaee naa rat farangeea dee |
autthe jodhio anakh daa mul paaeee,
rakh leee aazaadee daa maan singh |
aao tegaan kattaaraan dee virree laahee,
piaasee rahe naa koee kirapaan singh |
aunaan baazaan noo mihanaa en pinjare daa,
gaahe jinhaan ne hon aasamaan singho |
sheraan vaasate gaal adheen honaa,
golee khaa ke maran vich shaan singh|
ghorre fadakarre maar ke hinak utthe,
soorabeer palaakeean maar ttur pe|
shaam singh saradaar dee chhatar chhaaven,
labhan mauat noo singh saradaar ttoor pe |
raah vich ral ge jathe paravaaniaan de,
jithe kite vee kise ne lana vekhee|
os jang vich asal panjaabeean dee,
vekhan vaaliaan ne anakhee kha vekhee|
othe shaah muhamad ne likhiaa see,
roh vich bharee vekhee akh jo vekhee|
auh see jang panjaab de vaarasaan dee,
aapanee kauam par karadee dharoh vekhee |
aus ne kihaa see sikh panjaab katthe,
koee naheen dehaan taaeen kar vakh sakadaa |
ghar de bhetee jo sanhaan naa laaun ihanoo,
rab vee ihanoo gulaam naheen rakh sakadaa |
jadon nibaliaa jathaa paravaaniaan daa,
dhunmaan pai geean pinddaan, garaavaan de vich|
tak ke keean dee anakh haloon ghatee,
lahoo khol utthiaa keean baahavaan de vich |
kee mahindeean gholeean reh geean,
pai ge keerane hundeean laavaan de vich |
ant jaa ke sheraan daa pirr bajhaa,
pai gee mauat dee chhinj sabharaavaan de vich |
odhar charrhee see haatth saamaraajeean dee,
edhar dtol aajaadee daa kharrakadaa see |
odhar gidarraan daa dil see bemuhaaraa,
edhar sher attaaree daa barrhakadaa see |
charrhiaa hoeaa see kattak farangeea daa,
aipar singhaan dee fauaj savaaee haisee|
fir vee dooliaa sheraa panjaabeean ne,
baazee siraan te dharraan dee laaee haisee |
ddig ke ant saradaar shaheed hoeaa,
vaadtee raj ke siraan dee paaee haisee|
jiharree kadee itihaas ne bhulanee naheen,
auh sabharaavaan vich hoee larraaee haisee |
hundee kol sarakaar te mul paaundee,
jiharreean khaalase ne tegaan maareean see |
shaah muhamadaa ik sarakaar baajhon,
fauajaan jit ke ant noo haareean see |
shaheed aoodham singh
aoodham singh saradaar ne maar golee,
dditthaa jadon moozee hilane reh giaa e |
lagaa kahin nee anakhe panjaab dee,
teraa karaz mere sir ton leh giaa e|
panj vaar pasataual noo chunm ke te,
kihaa teraa satikaar ravaa sajanaa |
veeh varhe tainoo hik te dharee firiaa,
lagaa hon aj taithon judaa sajanaa |
meraa karaz luhaan vich hath teraa,
mereean toon laaheean zinmenvaareean ne |
sadaa tere te maan hai anakheean noo,
maradaan naal tireean mudton yaareean ne |
ttuttaa lohe daa aakhade lok tainoo,
par toon aapanee bedaradee te maan karanai |
bhaaven chandaree mauat daa roop hain toon,
para kade kade toon zindagee vee daan karanai |
jiharree aj piaalee main rat tainoo,
samajhee jaam ih anakhee sharaabeean de |
seene es kauamabakhat de chhek paa ke,
seete dil toon lakhaan panjaabeean de|
aakheen dhauan uchee karake umar saaree,
ki kise marad ne mainoo vangaariaa see |
jidhe naal karorraan dee anakh jee pee,
eik main aise mar jaane noo maariaa see |
fir pasataual farraa ke kahin lagaa,
o vapaareeo | saanvaan vihaar kar lo|
aao buzadilo maar lo hath karreean,
chit kar je taan seene te vaar kar lo |
paa ke ghooreean vekho naa sarre mathe,
main koee kilhaa tuhaaddaa naheen torriaa e |
eihanoo samajhe naa dosato naveen bhaajee,
aje saanvaan niaundaraa morriaa e |
lainaa lo, denaa dio khudagaraz
kiharree gal ute cheenaan chhattade o|
badale saiaan niradoshaan de ik moeiai,
tuseen aje vee nak pe vattade o |
bhagat singh hundaa jekar thaan moree,
pichhale vahee khaate saare fol laindaa |
jalhiaanvaale de baag ton saanveean uh,
laashaan gin laindaa lahoo tol laindaa |
saaddee gairat noo goleean maareean soo,
chhek chhek panjaab dee pauan ho gee|
para de ke sees main inj mahisoos karanaa,
auchee panjaan dariaavaan dee dhauan ho gee|
gee hoee aazaadee taan parat aaundee,
rahindaa sadaa gulaamee daa pakh vee naheen |
para jiharree kauam ne anakh guaa chhaddee,
auhade kal samajh rihaa kakh vee naheen|
chaananaveer guaa ke jinhaan hathon,
ro ro akheean daa noor khoriaa see |
aunhaan sainkarre bhainaan namaaneean ne,
mainoo rakharree banh ke toriaa see|
jiharree maan ne nooh de baag jagaa,
palakaan jihaa nikaa sootar katiaa see,
badalaa put daa lain lee os mainoo,
maan de dudh daa vaasataa ghatiaa see |
thit laavaan dee ginadee muttiaar jiharree,
jidhee maang naa jootthaa sandhoor keetaa |
mahindee khunon uhade hathaan kariaan ne,
eihadee rat lee mainoo majaboor keetaa |
panj peer ne panj dariaa saadde,
auhanaan kihaa see thaaparraa maar ke te |
saaddee anakh daa neer hangaal ghate,
parateen putaraa uhanoo nataar ke te |
badhaa anakh daa saagar main cheer aaeaa,
kadee pair panjaab ton kadtadaa naanh|
par jaanaa paindaa je narak ch magar ihade,
taan vee badalaa shaheedaan daa chhaddadaa naanh |
rasaa faansee daa paa ke gal aapane,
gilaa door keetaa moeaan haaneean daa,
keetaa maan panjaaban daa dudh safalaa,
keetaa neer safalaa panjaan paaneean daa|
aoodham singh jamade marade lakh rahisan,
mauat zindagee dee gaddee thamanee naheen|
rakhe anakh panjaab dee rab sachaa,
je ih mar gee parat ke jamanee naheen |
baag jalhiaan vaale do ful kaleean,
sidhe jo gore shaahee addeean ne,
mainoo is tarhaan jaapade aj uthe,
suke ttahinaan karoonbalaan kadteean ne |
larriaan naal hanereean ddaah chhaatee,
hun ih jhakharr par parat ke vaganaa naheen |
tthanddaa ho ke chaliaan jag ute,
mainoo marrhee daa sek vee laganaa naheen |
vatanaan meriaa mataan koee ih aakhe,
mereean akhaan ch teree tasaveer naheen see |
teraa naan main chunmadaa jaa rihaa haan,
tainoo vekhanaa meree takadeer naheen see |
meree aakharee khaarash je puchhanee je,
taan fir jaalamaan enaa ku pakh denaa |
panjaab dee dharatee daa khich nakashaa,
mere mane dee chhaatee te rakh denaa|
laajapat raae
mere vatan de tapadiaan viharriaan vich,
ban boharr jinhaan veeraan chhaan keetee |
lahoo aapanaa ddohal ke khirre mathe,
jinhaan baag chon door khichaan keetee |
bhaaratavarash noo jindagee den khaatar,
jinhaan jodhiaan maran lee haan keetee|
zulam jabar sahaar ke goriaan daa,
laaj pat vaalee bhaarat maan keetee |
khafan banh jo mauat dee khedd khedde,
maan samaan noo jinhaan surangiaan daa |
laajapat panjaab daa sher dulaa,
moharee hundaa see unhaan patangiaan daa|
chhinj anakh dee jadon vee pee kidhare,
laangarr banh kushatee larran aa giaa uh |
kidhare balee jad shamhaan kurabaaneean dee,
pahilaan saariaan ton sarran aa giaa uh |
jad vee kite manasooraan dee parakh hoee,
rasaa chunm faansee charrhan aa giaa uh |
jhakharr jadon vee zulam de kite bhule,
seenaa taan saahaven kharran aa giaa uh |
auhadeean karaneean de sadake niaun niaun ke,
desh poojadaa e subaa saam uhanoo |
eih manakh ton reh ge ik paase,
karan devate pe paranaam uhanoo |
de sees, sir vatan daa arash teekar,
auchaa karan vaale namasakaar tainoo |
chaitt, kauam dee anakh noo vekh lagadee,
chottaan jaran vaale namasakaar tainoo |
bhaarat maan age ful haddeean de,
bhettaa dharan vaale namasakaar tainoo |
mere vatan dee laaj te pat uton
has has maran vaale namasakaar tainoo |
ddig, ddaangaan dee varadee buchhaarr age,
ddigade desh de man noo bamiaa toon |
namasakaar us maan noo lakh vaaree,
jiharree sheranee dee kukhon jamiaa toon |
ditee vatan taaee niree jind naa toon,
laaj desh noo, kauam noo pat ditee |
dhon lee gulaamee de daag moonh ton,
bhaaratavaras noo aapanee rat ditee|
ddaangaan naal naheen kauamaan dee anakh maradee,
eih toon moorakh saamaraaj noo mat ditee |
aunhaan ddaangaan de naal hee ser maradaa
gore shaahee dee kabar toon chhat ditee |
auh san ful saamaraaj de chune hoe,
teree laash te haar jo paae ge see |
putt ke kil angarez de takhat vichon,
teree arathee de takhate noo laae ge see |
sheraa goonjadee rahegee barrak teree,
kukhaan zulam deean chhineean jaanageean |
tereean lameean manzilaan sadaa tarree,
naal akheean de mineean jaanageean |
teree marrhee de kol saamaraaj deean,
marrheean lakh vaaree chineean jaanageean|
saadde dilaan te tereean ddaangaan deean,
laasaan hashar teekar gineean jaanageean|
naaharaa jihaa aazaadee daa maariaa toon,
paatte kan ghogal kane ddoriaan de |
ddaangaan vajeean tere sareer ute,
ttutte lak valant vich goriaan de |
tenoo maariaa see maran jogiaan ne,
aipar unhaan daa vaar vee amar hoeaa |
toon te hoeaa see amar shaheed ho ke,
teraa pindd parivaar vee amar hoeaa|
teree ghaal sansaar te safal ho gee,
teraa desh piaar vee amar hoeaa|
teree mauat mar jaanee de sir sadakaa,
bhagat singh saradaar vee amar hoeaa|
vaj ge jandare zulam de mahil ute,
mil giaa saanoo guchhaa chaabeean daa |
aa gee bhaaven aazaadee panjaab andar,
buttaa ho giaa desh panjaabeean daa |
teree jhalak noo aj vee yaad kar ke,
parabat ddolade sheraa panjaab diaa|
tereean ttahineean noo aa aa aj teekar,
bhanvare chunmade, fulaa gulaab diaa|
deshabhagataan noo jhunajhunee aa jaandee,
tere naan naal ghuttaa sharaab diaan|
saaddeean raataan noo aje vee noor deven,
o sahizaadiaa vatan de khaab diaa|
teree hik dee kandh noo yaad kar ke,
kaangaan aje teek attak jaandeean ne |
teraa aahalanaa bijaleean vekh ke te,
haalaan teekaraan vee bisee khaandeean ne |
bhaarat de nauajavaanaan
o aman de upaashak,
o nauajavaan sheraa
bipataa ch fas giaa e,
fir savarag desh teraa |
teree aazaadee ute daitaan ne baanh ulaaree,
sone dee is chirree te ilaan ne jhapatt maaree
chanaan tiaag de toon ih khushagavaar chhaanvaan,
tere vatan te charrheean fir kaaleean ghattaavaan |
barachhaan chon bharrak utthee sangaraam dee javaalaa,
autth jaag, sarr naa jaae kidharo teraa himaalaa |
dashames jee ne laaeean jithe samaadheean ne,
aus hem kunjh ute chhaaeean upaadheean ne |
baarood naal bhareean risheean deean gufaavaan,
rat naal bhijeean ne shivajee deean jattaavaan |
paar de mahindee range jithe see pair lage,
aj unhaan chotteean te rat dee nadee pee vage |
bhaarat ute cheen de hamale samen likhee gee vangaar |
jo aatamaan noo dhondaa gangotaree daa paanee,
auhade ch zahir vagadaa hai kandtiaan de taanee|
jis maanasar de kandte, motee chugan parinde,
kahinde manakhataa noo othe pe darinde |
autth hind de javaanaan tainoo pukaaradaa haan
teree anakh noo sheraa murr murr vangaaradaa haan |
parataap daa supatr dashames daa toon jaaeaa,
teree anakh de hise, kite haaranaa naheen aaeaa|
arajan daa khoon hai toon, sevaa dee toon nishaanee,
tereean ragaan ch veeraa nalave dee hai javaanee |
gairat de putaliaa oe jhakharr jihaa jhulaa de,
patharaan noo choor karade, barafaan ch ag laa de |
kaaeir dee pahilee golee, tere desh noo jagaaeaa,
eik ik lahoo dee boondon lashakar ho nikal aaeaa |
janataa hai jaag utthee garadash vee bhon gee e,
buzadil dee jaapadaa e takadeer son gee e |
beraan dee gaar age us ne vajaaee taalee,
baarood kol aa ke us ne chinag hai baalee|
tere aman daa matalab us hor jaaniaa en,
kaaeir ne tainoo sheraa kamazor jaaniaan en|
baniaan e sher maradaa teree anakh daa takaazaa,
tere modtiaan te une aj os daa janaazaa |
vairee noo keh de fir toon gal mauat de jaan paindon,
moorakh toon pahilaan aapanaa khachhan savaa te lainden|
baneean ne fer bheerraan tere vatan de ute,
jhule ne fer jhakharr tere vatan de ute|
autth jaag desh bhagataa sir dharr dee lagaa de baazee,
jaan toon shaheed ho jaa, ban jaa naheen te gaazee|
dolat de ih khazaane, maaeaa de ih bhanddaare,
kauamee vakaar uton kurabaan karade saare |
je desh bach rihaa taan sabh kujh banaa lavaange,
naheen te ih poonjee setthaa kithe lukaa lavaange |
sir lab gaazeea oe, talavaar taan tanee en,
bhaarat deean betteean dee izat te aa banee en |
tere te aas veeraa, gairat bachaa lavengaa,
dushaman de hathon aapanee dharatee chhuddaa lavengaa |
aavengaa jit ke jaan, khusheean luttaa diaange,
tere raah ute danaan, akheean vichhaa diaange|
mere vatan
deshaan vichon des suneendaa, sohanaa hindusataan piaaraa |
saaree duneean naalon sohanaa, saare jag de naalon niaaraa|
son chirree koee aakhe is noo dolat daa koee kahe bhanddaaraa |
koee aakhe dharatee ute, suragaan aa ke liaa utaaraa |
abadaalee dee neendar uddee, gazanee de moonh aaeean raalaan|
paar samundar daa vanajaaraa aaeaa kidharon maaradaa chhaalaa |
gandtaa kapeean, buchake khube, sanhaan laaeean, torre taale|
mitthaa maas vekh ke saare ilaan vaangoon hoe duaale|
aap dharraapee, hath bharrathee, andar faile, viharre putte |
eihadaa deevaa aje vee baladaa, chanraan de ghar tel nikhutte |
lahoo peetaa jad jankaan vaangoon saabat thaan naa chhaddiaa pottaa |
aakhar kise langottee vaale ih keh ke kas liaa langottaa|
desh aapane noo piaar diaange,
sabh kujh is ton vaar diaange |
motee vaare heere vaare, vaareean kee laalaan deean larreean|
desh chon nheraa kadtan khaatar baal leean veeraan deean marrheean |
maangaan daa sandhoor vaariaa, vaar chhaddo kee chaa kuaare |
sir vaare pagaan dee khaatar, vaare pat lee put piaare |
desh de bandhan kattan khaatar, gal paaeaa faansee daa rasaa |
chansaa pairaa pairaa hoeaa, aipar ishak naa hoeaa matthaa |
bhooe hoeean kaangaan andar tthul ditee kaagaz dee berree
lakhaan panchheean aalhane chhadde, lakhaan hansaan chog khaleree |
desh de parade kajan badale pindd uton pos luhaaeaa|
put dhiaaeaa maradaa dditthaa, par naa akhon neer vahaaeaa |
maualee vaaree, mahindee vaaree, husan javaanee sadake keete|
sohal hathaan vich chhane farr ke jaa chhaparraan de kanghal peete |
vaar chhadde pariaan de saathee, vaar chhadde bachapan de haanee|
fir vee hasade hasade bole lai chale jad kaale paanee |
vatan piaariaa jithe jaago tainoo aapanaa piaar diaange |
sabh kujh vaar ke jo kujh bachiaa uh vee taithon vaar diaange |
jadon vaariaa sabh kujh aapanaa, badal geean jitaan vich haaraan|
desh diaan baagaan vich murr ke parat peea rangeen bahaaraan|
dharatee dee hikarree vichon, futt pe par chaa puraane|
sadeean ton chhuttarr dee gandee kheddan lag pe baal niaane |
aaddaan de vich saaoo ban ke vag peean fir maaroo chhalaan|
jhugeean dee kanjhee kukh vichon, janam liaa fir taaj mehalaan |
maaroo raag deean rokaan ne paae jinhee kaneen jhape |
aunhaan kanaan de vich goon je, chir pichhon gidhiaan de ttape |
fir goree dee raangalee addee jhaanjar vichale bor jagaae |
fir kajale ne nainaan de vich deeve naven nakor jagaae|
fir kangheean ne choon deean vadd vadd zulafaan de sap bhooe keete |
fir lauangaan lishakaare maare fir mahindee ne laae paleete |
fir chhinjaan val murree javaanee hikaan taneean ddole farrake|
heeraan saseean de naan lai lai fir pirraan vich chimatte kharrake |
fir reejhaan naal munddiaan gaaeaa, desh aapanaa sanvaar diaange |
eis dee sundarataa dee khaatar sabh kujh aapanaa vaar diaange |
eik vaaree fir jhaakan lageean desh mere val kaireean akhaan |
aunj te aiddee gal naheen koee, vatan mere noo rab deean rakhaan|
dandaan naal koee chab legaa, aidde te naheen solh makhaane |
vairee naal salook kee karanaa ih naa saaddaa vairee jaano|
saaddaa hai eemaan aje vee, asaan shaantee bhang naheen karanee|
aman dee khaatar tang chukanee laalach de lee jang naheen karanee |
par saaddee aazaadee de val, je koee moorakh muke taane |
saaddee aman dee neetee taaneen, jo saaddee kamazoree jaane|
taan uh sun le kan kholhake, sheehaneean de dudh kise naheen changhe |
auh naheen maan ne jamiaa haale jiharraa saaddee gairat langhe|
sheraan de vag saant khalote, jis daa dil chaahe azamaae|
par je kise zarooree aaune khachhan daa bhaa puchh ke aae|
aiven naa koee daabe maare, aiven naa koee mahuraa chakhe |
aapane thaan sabhe sataraane sabh noo rab salaamat rakho |
vairee de naal vair karaange, sajan noo satikaar diaange|
par je banee desh te bheerraa sabh kujh is ton vaar diaange |
ajanaale de shaheed
so varhiaan dee gal puraanee,
jad ih kaare hoe avale |
jad see desh mere dee gairat,
gore dee jutee de thale |
charrhade joban ute haisee,
jadon gulaamee khasamaan khaanee|
aazaadee daa naan lainaa vee,
mauat naal see jafee paanee |
ful farangee dee sobhaa daa,
baagaan de vich ttahik rihaa see,
bhaarat daa svaimaan vichaaraa,
paanee hathon sahik rihaa see |
babh rihaa see desh mere daa,
sabhiataa daa faanoos puraanaa |
einj lagadaa see is budtarre daa
deevaa vee naheen kise jagaanaa |
sutee gairat ute choraan,
dhoorr chhaddee kabaraan dee mittee |
moonhaan de rang kaale pai ge,
naarraan dee rut ho gee chittee |
bhale dinaan daa sufanaa ban ke,
yaad aazaadee dee see reh gee|
buree gulaamee paaraa ban ke,
janiaan de haddaan vich beh gee |
jadon musatakabal ne aoondhee paaee,
saahas ho giaa nimen jhoonaa |
fira bhaarat de sute gabharoo noo,
vajaa aa ke jihaa hilhanaa |
murr bujhee gairat diaun marrheeo |
lishak piaa kee kanakalaa |
jhul piaa koee amaree jhakharr,
bhaanbarr ho giaa anhaan belaa |
nheree bhulee badal garrhake,
bijalee lishakee ttutte taare |
nadeean de uch kaangaan aaeean,
aapo vich mil ge kinaare |
nikee nikee lahir rumakadee,
ban giaa ik andolan bhaaraa|
jaag piaa sutaa mulakheea,
lishak piaa saraghee daa taaraa |
apanaa khusiaa desh lain lee,
janiaan ne chunm leean mutthaan |
marreean de vich bale mavaate,
roshan hoeean chaare gutthaan |
tthul ditee jaaniaan ne berree,
chapooo binaan toofaanaan andar |
ddoron binaan patang charrhaae,
jhakharraan bhare asamaanaan andar|
aazaadee dee neenh chaa rakhee,
gabharooaan aapaneea hikaan ute |
beet gee par raat namaradee,
supane reh ge adh varate |
saamaraaj deean maaroo tegaan
reejhaan laah laah charrheean jaane |
eij bandookaan bande bhune
maachhan jeekoon bhunadee daane |
bhaarat dee dharatee dee hik te,
bhaarat dee rat enee ddulhee |
gore de chitte bulhaan noo,
aj teek naheen laalee kulee |
vaahanaan de vich lathaan ruleean,
rukhaan de ute sir ttange|
baadashaan deean hikaan ute,
chhaalaan laa laa kute langhe |
jinhaan hooraan pareean haisan
pairaan hetthaan patt vachhaae |
aunhaan nangeean lothaan ute,
eilaan kaanvaan jhuramatt paae|
jinhaan gutaan de vich bajhe,
balee shahizaade kadee naa hale |
auh vis bhareean julafaan khulheean,
ruladeean ddittheean pairaan thal |
khooh vich sutt ke jiaoonde bande
panddaan moonhee mittee paaee|
gore ne akhalaak aapane dee,
ajanaale vich kabar banaaee|
bheerriaan burajaan de vich bande,
ddak chhadde bhukhe tirahaae |
pachham dee inasaaneeat noo,
kiven bhalaa inasaan bhulaae|
saamaraaj ne peengh julam dee,
enee laa ke ttil charrhaaee,
kanb ge arashaan de taare,
ddol gee mazaloom khudaaee |
aazaadee dee es lahir noo,
gadar kihaa jihanaan itihaasaan |
desh naal gadaaree keetee,
aunhaan saamaraaj diaan daasaan |
aazaadee dee lahir pavatar,
eih ttoree see inhaan shaheedaan |
gadar aakh ke bhanddiaa aipar,
einoo gore diaan mureedaan |
rat cho cho jo boottaa laaeaa |
desh diaan veeraan saradaaraan |
ose bootte ute aaeean,
sadeean pichhon aj bahaaraan |
bhul naheen sakadaa kade asaanoo
paralo teekar upakaar unhaan daa |
saadde sir mathe de ute,
nachegaa satikaar unhaan daa |
einhaan burajaan khoohaan ute,
jhuladaa rahegaa aman tarangaa |
saamaraaj noo maanakhataa ton
sadaa rahegee aaundee sangaa |
einhaan shaheedaan de sir sadakaa,
aseen bane haan aj subhaage |
einhaan dee kurabaanee sadakaa,
bhaarat meraa jeeve jaage |
mere panjaab
bhaarat de suhaj sohane, panjaab desh mere,
tere main zariaan ton heere nisaar karanaan |
kurabaaneean de samen, aazaadeean de aashak,
bhagataan de desh tainoo main namasakaar karanaan |
tere paheean dee mittee, moonh te jo uddadee e,
chanaan main uhanoo chanan daa boor samajhadaa haan|
sijade karaan main niaun niau, tere parabataan noo,
teraa main har zaraa kanh noor samajhadaa haan |
nadeean daa neer teraa, lokaan lee hai paanee,
auhade chon mainoo aipar aabe hiyaat miladai |
chaakar samajh ke poojaan tere main patharaan noo,
auhanaan de vich mainoo rab saakhiaat miladai |
tere banaan de andar roohaaneeat dee vason,
eikhalaak teree jooh vich, pal ke javaan hoeaa|
sheraan te haraneean ne ethe piaar vekhe,
baazaan noo ghugeean ton ethe giaan hoeaa|
auchaa banaavattaan ton pinddaan daa husan teraa,
dendee e aap kudarat is noo shangaar ethe |
jad baajare chon jattee tote uddaavandee e,
ddigade ne kee panchhee kee aamuhaar ethe |
koeilaan daa geet birrake, taalon hai khunjh jaandee,
jad tin janaan ch koee muttiaar gaavandee e |
bijalee hai tarrap utthadee, badalaan de paradiaan vich,
jad peengh kee alarrh, nath paa charrhaavandee e |
panihaaranaan de ttole, dhar ke gharre siraan te,
jad patanaan de laage bharrakee khalerade ne|
saare jahaan dee tad, hai teh bharrak utthadee,
badal vee tak ke bulhaan te jeebh ferade ne |
o chhanakadee madhaanee, o charakhiaan dee ghoon ghoon,
ralavaan ih raag bhagataan daa chit tthagadaa e |
o kholiaan ch baitthe raakho hakoomataan de
aunaan roorreean te dteraan vich rizak jag daa e|
parabhaat de samen jaan ishanaan bhagat karade |
koee chakeean te beh ke ih geet gaavandaa e |
jeeve panjaab raajaa, duneean daa anadaataa,
eih patharaan de moonh vich vee rizak paavandaa e |
chauane charaa ke shaameen, jad paratade ne vaagee,
maahee uddeekade noo maaheea sunaavande ne |
keean saletteean dee chooree hai ddulh paindee,
keean ranjhottiaan de dil paatt jaavande ne |
o botteean de boothe, dudhee bhare havaane,
jiharre kadee naheen aae minatar hisaab andar |
janat ch rahin vaale tak tak ke aakhade ne,
peenaa hai dudh jekar chalo panjaab andar |
sone de tol saanveen vikadee e teree mittee,
mittee de khet tere sonaa ugaalade ne |
motee khaleradaa e koee tere baniaan te,
nadeean de neer tere chaandee uchhaalade ne |
o botiaan jihe neengar tere jo kheddade nen,
bhaaroo unhaan ne honon ik ik hazaar ute |
kee bhagat singh khavaro, einhaan chon nikalane nen,
jihanaan ne nachanaa en charrh charrh ke daar ute |
vele kavele hadaan te uh maarade ne feraa,
jaan aamuhaare jangal kolon dee langhade ne |
tad sheranee vee hik te bache chamorr laindee,
haathee vee ttur jaande, laanbhon dee langhade ne |
jeendaa rahe javaanaan tere hee ddoliaan val,
bhaarat varash dee suhanee takadeer vekhadee e |
tere hee kholiaan val karataar jaanadaa e,
auh savarag dee shareekan kasmeer vekhadee e|
aazaadee daa sooraj
mere vatan de vaaseea bhaagavaanaan
aa jaa, aj khusheean baar baar karee |
jiharre din moon h dditthaa jamahooreeat daa,
ral ke aj uhanoo namasakaar karee |
jis din jan saadhaaran noo maan miliaa,
aj daa din uh barraa sulakhanaa en |
de ke gandt itihaas dee ddab andar,
eihadee yaad noo saanbh ke rakhanaa en|
janam din aazaadee daa karo ihanoo,
bhaaven es noo kauamee tahivaar keh lai |
eihanoo barasee gulaamee dee aakh bhaaven,
jaan shaheedaan dee yaadagaar keh lai |
aipar mananaa pavegaa ant tainoo,
aumaraan gaal ihanoo aseen saajiaa e |
panddaan moonhee de de motee laal heere,
saanvee takarree ihanoo vihaajiaa e |
bhalaa es dihaarre dee bhaal andar,
aseen kiharreean mitteean chhaaneean naheen
kithon tture te kis tarhaan aparre saan,
eih koee chhotteean darad kahaaneean naheen|
eihadaa chaananaa labhadiaan, jhakharraan chon,
jotaan kee narotamee bujh geean|
eihadee ddaachee de khure dee bhaal pichhe,
lakhaan saseean thal vich bhuj geean|
jehalaan vich beh beh lakhaan tap keete,
par ih devataa kise te visiaa naanh |
keean aapanee chikhaa dee lo keetee,
par ih chaananaa fer vee disiaa naanh |
kukarr rahe baangaan dede, kise aipar,
kalamaa naheen aazaadee daa parrhan ditaa,
jihade raaj ch sooraj naa ddubadaa see,
din naa os aazaadee daa charrhan ditaa |
vekhan lee is sooraj dee kiran pahilee,
arash faras ne baahavaan ulaar chhaddeean|
es ik dihaarre dee deed badale,
ro ro kauam ne sadeean guzaar chhaddeean|
bukal saragheean dee roz folade rahe,
para kise taaraa takadeer daa ddak chhaddiaa,
lahinde vaaliaan ne charrade vaaliaan daa,
sadeean tak charrhadaa sooraj ddak chhaddiaa |
sataan vaaraan te baaraan maheeniaan de,
akhaan naal muhaandare tol sutte |
es bit lee paandhe dee pataree ton,
ghokh ghokh ke patare ful sutte |
aaeean puniaan, chaanane lakh langhe,
par haneraa gulaamee daa mukiaa naa |
kee vaar patajharraan ne boor jhanbe,
para paraadheenataa daa birachh sukiaa naa |
keea raanjhiaan ihade lee jag dhaare,
keean shaahaan ne put fakeer kar le |
lakeen banh langotteean bane saadhoo,
leerr chhadd juse leero leer kar le |
keean laarreean dee mahindee ghulee reh gee,
gaane torr le, maualeean vadt aae|
saahiaa heer aazaadee dee mithan khaatar,
laanvaan adh varateean chhadd aae|
raah veeraan de vihandeean kee bhainaan,
aje teek khalo dahileez ute,
aje teek vee atharoo ker raheean,
aapane daaj dee suchee kameez ute |
kee vahutteean khaleean baneriaan te,
paan aauanseean, kise uddeek pichho |
khore aj de din hee aa jaave,
gharon giaa see ese tareek pichhe |
jiaun jiaun rahe vihande pabaan bhaar ho ke,
rishamaan es sooraj mahaaraaj deean|
tiaun tiaun ucheean hundeean hor geean,
kandhaan es khoonee saamaraaj deean|
dabee rakhiaa chiraan teek ih sooraj,
auhanaan topaan te banbaan de dhoon thale |
kithon teek par bhalaa chhupaa sakadai,
koee bharrakadee ag noo roon thale |
aisaa anakh dee kunee ch garrhak aaeaa,
lanbaan paar samundaron dhaa geean |
sooraj raj ke jihaa jakalanb khaadhaa,
gore taaneen tareleean aa geean|
sadeean beeteean de pichhon bhaag lage,
fir takhat hazaare de viharriaan noo |
saahiaa heer aazaadee daa piaa mithanaan,
ant kaidoaan, adaleean, kherriaan noo |
fir vee rab daa shukar e lakh vaaree,
aseen aj aazaadee pe maanade haan |
mul es daa rajavaan taar ke vee,
es sauade noo sasatiaan jaanade haan |
jad tak rahinage sooraj te chan taare,
jad tak dinaan pichhon raataan painageean |
yaadaan sohaniaan aj de din deean
saadde dilaan vich nachadeean rahinageean|
kasamaan khaadheean raavee de patanaan te,
charrheean torr jahaan ne vekh leean|
dhoorraan nasade buzadil saamaraaj deean,
aj de din sansaar ne vekh leean|
panjaab dee sulakhanee dharatee
aus vich laalee panjaab de khoon dee e,
jo aazaadee daa khirriaa gulaab disadai |
karadee naach javaanee jo parabataan te,
bhagat singh daa us vich shabaab disadai |
pitaa, putaan noo mauat daa raah dasadai,
pooraa hundaa dashames daa khaab disadai |
auddadaa piaa tarangaa jo arash ute
auhade vich samachaa panjaab disade |
jiharre desh ne nalhave noo janam ditaa,
auh panjaab dee dharat sulakhanee en |
jis ne desh dee anakh lee sees ditaa,
auchee pag asaan uhadee rakhanee en |
ral ke aao panjaabeeo sauanh khaaeee,
neenvaan desh daa maan naheen hon denaa|
lahoo dee nadee ch rorrhane vaireean noo,
maan dee hik te naheen khalon denaa |
tarrap rahe piaasiaan dushamanaan de,
moonh vich paanee naheen kise noo chon denaa |
poonjhan denee naheen maang suhaaganaan dee,
hun naheen kise yateem noo ron denaa |
dhurrakoo vaireean daa chhadd de desh meraa,
pandd saaree panjaab ne chuk lee e |
bhaaratavarash piaare dee rakhiaa lee,
zinmevaaree panjaab ne chuk lee e |
jalhiaan vaale de baag ch sute hoe,
bhaarat varash de ik ik farazand dee sauanh |
aseen rorrhaange ful niraasataa de,
gobind saagar vich, puree aanand dee sauanh |
naheen deevaar himaalaa dee ttapan denee,
saanoo paavan sarahand dee kandh dee sauanh |
bandhan desh noo naven naheen pain dene |
manee singh de band band dee sauanh |
saanoo sauanh panjaab de paaneean dee,
dushaman taaneen piaasiaan maaranaa en |
aman lee uddaae kabootaraan noo,
changaa vairee de maas daa chaaranaa en|
aseen dasane uhadaa kee haal hundai,
jiharraa dagaa kumaandaa e yaaraan de naal |
vaddaa moorakh e kakhaan dee chhan thale,
beh ke kheddadai jiharraa angiaaraan de naal |
karanee us kanbakhat de naal oho,
hundee aaee jo mudton gadaraan de naal |
haaraan naal suaagat see kadee keetaa,
eisatakabaal karanain hun talavaaraan de naal |
aus sap dee samajh lo aaee shaamat,
jo chauaraahe ch fan khalaaradaa e |
gidarr chandare dee jadon mauat aaundee,
pindd val moonh karake cheekaan maaradaa e |
anakhee sher panjaabeea des taanee,
barraa maan en teree shamaseer ute |
tere peeddiaan ddoliaan aje teekar,
rakhee aas naheen kadee takadeer ute |
odhar neefaa ladaakh te chhaae badal,
odhar charrhee e ghattaa kashameer ute|
teree jind noo bijaleean taarr raheean,
bhaaroo samaan en tere sareer ute |
fir vee keh de panjaab de rahinumaa noo,
teraa kaafalaa kite naheen rukan denaa |
naal mauat de te mathaa laa lavaange,
par naheen sees panjaab daa jhukan denaa |
desh noo tatee vaa naa lage
kiaun naa sabh kujh vaaree is ton
vatan hee dhan jaageer asaaddee|
vatan hee zindagee daa saramaaeaa,
vatan hee hai takadeer asaaddee |
eis mittee vich sachakhandd saaddaa,
eih zare sangaat asaaddee |
vatan deean joohaan vich vasadee,
mukatee ate nijaat asaaddee |
vatanon baahar naa saaddaa kaabaa,
vatan asaaddaa teerath mandar |
desh rihaa naa je kar kithe
rahine kaashee te haramandar |
vatan binaan aseen nireean lothaan,
saaddee anakh te aan naa koee|
lakh pe japajee geetaa parree
saaddaa dharam eemaan naa koee|
dharam mazahab te rang nasal dee,
sadeean pichhon tturee kahaanee|
panjaabee bangaalee, magaron,
pahilaan haan aseen hindusataanee |
vatan piaare de naan age,
sabhanaan de sir jhuk jaande ne |
desh ton sadake hovan lagiaan,
kul vakheven muk jaande ne |
vatan hee afazal, vatan mukadam,
vatan hee pahilaan vatan hee age |
guroo arajan sarrade hoe bole,
vatan noo tatee vaa naa lage |
lorr pee taan hikaan te fir,
desh de mahil usaar diaange |
sauanh dashames dee hasadiaan hasadiaan,
desh ton bacharre vaar diaange |
panjaabee daa vaarasabalagan
|balagan jee de dosataan daa daaeiraa barraa vishaal see | unhaan dee mauat te har saahitakaar ne aapanee kaav sradhaanjalee bhentt keetee see | unhaan vichon kujh ku ttukarre tuhaaddee bhettaa keete jaa rahe han | inhaan vichon balagan jee dee kaavaskhaseeat de jhalakaare painde han||
auh saalaarae kaafalaa uh musaafir kidhar giaa
kahinde san jis noo balagan, auh shaaeir kidhar giaa
aavaaz see uh ganjadee, aubhaaradee, lalakaaradee,
aavaaz see uh jaag rahe panjaab dee, hindusataan dee |
ddaa rauashan laal aahoojaa
panjaan paaneean dee raanee, nainee bhariaa hai paanee,
main haan peerraan dee kahaanee, mainoo daso kee karaan
peerraan kis tarhaan jaraan
vidhaataa singh teer
ful aisaa ttahineeo jharriaa e,
gulazaar dee akh vich atharoo ne |
kaleean taan chham chham ronaa see,
aj khaar dee akh vich atharoo ne |
panjaabee saahit de andar,
mere vadd parivaare veeraa e
tere vichharran te aj kavitaa de,
sansaar de akh vich atharoo ne |
darashan singh aavaaraa
duneean vich naheen miladee misaal koee,
be misaal aakhaan, yaa kumaal aakhaan |
vaaris dilaan daa saaddaa ikabaal sain toon,
vaaris aakhaan jaan tainoo ikabaal aakhaan |
aoodham singh dee jadon toon vaar chherree,
bhaanbarr ttemaz dee hik te mach utthe |
jad toon rataa visaakhee daa geet gaaeaa,
sitte kanak de khetaan ch nach utthe |
hazaaraa singh mushataak
dil daa barraa niramal, moonh daa barraa mitthaa,
dhanee kalam daa ttur giaa yaan saaddaa|
auhade naal hee kavitaa dee see mahifal,
auhade naal see kavee darabaar saaddaa |
lokeen kahinde panjaabee daa see vaaras,
auh te kavitaa daa haisee avataar saaddaa|
sunjhaan ho giaa kaveean daa jagat saaraa,
kiaunk tur giaa vichon karataar saaddaa|
raam naraaein singh daradee
ai mere mahiboob is duneean chon ttur jaanaa tiraa |
aashakaan dee mauat hai jaa ke naa fir aanaa tiraa |
o sugandhee vaaliaa fulaa tiree khushaboo dee sahun,
baag vich patajharr liaa devegaa murajhaanaa tiraa |
deepak jaitoee
rondee rahee bahaar dee khushabo tere bagair |
keekar samaan guzaaradee khushabe tere bagair |
surajeet, raamapuree
karataar mar giaa, kavee darabaar mar giaa |
diladaar de viyog vich diladaar mar giaa |
maidaan vich mahaan patarakaar mar giaa |
kavitaa dee rakashaa karadiaan saalaar mar giaa |
tthaakur bhaaratee
baag mere dee jooh vich koee zahiree akhar ghol giaa e,
ro ro miladee ttahinee ttahinee, pataa pataa ddal giaa e |
bhooshan dhiaanapuree
tainoo lokeen vaaras kahinde, toon kar giaun laa vaaras |
manaan moon hee rondee is maan noo, kauan banhaave dtaaras |
guranaam singh teer
khetaan vich chhaaee hariaalee, je chukee kalam kisaan lee|
vairee de sir daa kaal banee jo kavitaa likhee javaan lee|
je chhohe geet piaaraan de dharrakan jaagee, dil machal utthe,
jo rachanaan rachee balagan ne har rachanaa hai inasaan lee|
haracharan singh paravaanaa
murr chetiaan de vich balagan je dosat
murr uh pichhalee raat dee kan man je dosato
gulaam yaakoob anavar paakisataana
saanjhaa zakham is vandd ajihaa laaeaa,
jidhaa hisanaa duvale naa ddak sake |
moeaa sharaf naa vekhiaa tuseen saabara
te naa aseen balagan noo tak sake |
alaa ditaa saabar paakisataana
akheean daa paanee paa paa ke, dhotaa is maan de charanaan noo,
kavitaa ton balagan baniaa see, eih banee shingaar balagan daa |
koee shaaeir kaho, adeeb aakhe, koee bhagat kahe, fanakaar kahe,
koee uchee shai see, taanheen taan rove paravaar balagan daa |
saaeen hayaat pasaroor paakisataana
teree mauat dee sunee jaan khabar, yaaraa,
dtaahaan maar ke har ahibaab roeaa |
tere dukhaan noo raabanaan laa seene,
vaaras tthap ke heer kitaab roeaa|
hoeaa sog aj sukhan de baag andar,
kaale maatamee rutaan ne vais keete|
tere gam vich dasaan, balaganaa kee,
tainoo raj ke saaraa panjaab roeaa |
asharaf batt paakisataana
lokeen suniaan jaan yaar karataar moeaa,
karadaa har ik afasos karataar daa e |
bolee mittharree boladaa piaar vaalee,
rang rangiaa kise avataar daa e |
vich majalasaan de chaanan karan vaalaa,
deevaa bujhiaa kavee darabaar daa e |
muhamad bakhash din raat afasos karadaa,
ro ro ke te aaheen maaradaa e |
muhamad bakhash, balagana paakisataana
tere kol naa lafazaa dee thorr haisee,
maalak san toon sukhan khazaaniaan daa |
bharrak samhaa dee haisee mahisoos tainoo,
vaakafakaar seen dukhee paravaaniaan daa |
aj kiven naa tere vijog andar,
raavee sataluj, biaas chanaab hove |
teree mauat dee sun ke khabar kiaun naa,
sane jihalam de saaraa panjaab hove |
taalab chishatee paakisataana