ਵਿਕਰਮ ਬੇਤਾਲ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ
ਸੰਪਾਦਕ- ਅਮਰਜੀਤ ਕੌਰ
ਤਰਤੀਬ
ਮਹਾਰਾਜਾ ਵਿਕਰਮਾਦਿਤ ਅਤੇ ਬੇਤਾਲ ਦਾ ਮਿਲਾਪ
ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕਾਲ 'ਚ ਧਾਰਾ ਨਗਰੀ 'ਚ ਮਹਾਰਾਜ ਵਿਕਰਮਾਦਿੱਤ ਦਾ ਰਾਜ ਸੀ । ਉਹਦੇ ਰਾਜ ਵਿਚ ਹੀ ਇਕ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਸੀ ਜਿਹਨੇ ਪੂਜਾ-ਪਾਠ ਅਤੇ ਤਪੱਸਿਆ ਕਰਕੇ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਅਮਰ ਹੋਣ ਦਾ ਵਰਦਾਨ ਮੰਗਿਆ। ਦੇਵੀ ਨੇ ਉਹਨੂੰ ਇਕ ਅਮਰ ਫਲ ਦਿੱਤਾ । ਫਲ ਲੈ ਕੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਆਪਣੇ ਘਰ ਗਿਆ ਤੇ ਬਾਹਮਣੀ ਨੂੰ ਸਾਰੀ ਗੱਲ ਦੱਸੀ । ਬਾਹਮਣੀ ਨੇ ਉਹਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਅਮਰ ਹੋ ਕੇ ਕੀ ਕਰਾਂਗੇ, ਅਮਰਤਾ ਤਾਂ ਰਾਜਾ ਵਿਕਰਮ ਨੂੰ ਮਿਲਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ । ਤੁਸੀਂ ਇਕ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਹੋ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਤਾਂ ਮੁਕਤੀ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਧਨਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ । ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗ਼ਲਤੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਹਨੇ ਉਹ ਫਲ ਲਿਜਾ ਕੇ ਰਾਜਾ ਵਿਕਰਮ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸਾਰੀ ਗੱਲ ਦੱਸ ਦਿੱਤੀ।
ਰਾਜਾ ਵਿਕਰਮ ਆਪਣੀ ਛੋਟੀ ਰਾਣੀ ਚੰਦ੍ਰਪ੍ਰਭਾ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਹ ਫਲ ਉਹਨੂੰ ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਮੇਰੀ ਪਿਆਰੀ ਪਤਨੀ ਅਮਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ । ਪਤਨੀ ਆਪਣੇ ਰਥਵਾਨ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੀ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਅਮਰਫਲ ਸਾਰਥੀ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਅਮਰ ਹੋ ਜਾਵੇ । ਰਥਵਾਨ ਇਕ ਵੇਸਵਾ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਉਹਨੇ ਉਹ ਅਮਰਫਲ ਉਹਨੂੰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਵੇਸਵਾ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਇਸ ਜਨਮ ਵਿਚ ਮੈਂ ਅਮਰ ਹੋ ਕੇ ਕੀ ਕਰੂੰਗੀ। ਇਹ ਫਲ ਉੱਤੇ ਤਾਂ ਰਾਜਾ ਵਿਕਰਮ ਵਰਗੇ ਨੇਕ ਆਦਮੀ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਅਮਰ ਹੋ ਕੇ ਯੁਗਾਂ-ਯੁਗਾਂ ਤਕ ਪਰਜਾ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਉਹ ਅਮਰਫਲ ਲੈ ਕੇ ਰਾਜੇ ਕੋਲ ਗਈ ਅਤੇ ਅਮਰਫਲ ਰੱਖ ਲੈਣ ਲਈ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ।
ਉਸ ਵੇਸਵਾ ਦੇ ਹੱਥਾਂ 'ਚ ਅਮਰਫਲ ਵੇਖ ਕੇ ਰਾਜਾ ਵਿਕਰਮ ਗੁੱਸੇ 'ਚ
ਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਪੁੱਛਣ ਲੱਗਾ, “ਕਿ ਇਹ ਫਲ ਤੇਰੇ ਕੋਲ ਕਿਵੇਂ ਆਇਆ।”
ਵੇਸਵਾ ਨੇ ਸਾਰਾ ਕੁਝ ਸੱਚ ਸੱਚ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ। ਹੁਣ ਉਸ ਨੂੰ ਸਮਝਦਿਆਂ ਦੇਰ ਨਾ ਲੱਗੀ ਕਿ ਮੇਰੀ ਪਿਆਰੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਉਹਦੇ ਸਾਰਥੀ ਵਿਚਕਾਰ ਨਜਾਇਜ਼ ਸੰਬੰਧ ਹਨ। ਇਹ ਗੱਲ ਮਨ 'ਚ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਉਹਨੂੰ ਇੰਨਾ ਗੁੱਸਾ ਆਇਆ ਕਿ ਉਹਦਾ ਦਿਲ ਕੀਤਾ ਕਿ ਹੁਣੇ ਜਾ ਕੇ ਉਹ ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦੇਵੇ । ਪਰ ਉਹ ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਰਾਜਾ ਇੰਝ ਨਾ ਕਰ ਸਕਿਆ। ਪਰ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਉਹਦਾ ਮੋਹ ਭੰਗ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਹਨੇ ਜਾ ਕੇ ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਬੁਰਾ-ਭਲਾ ਆਖਿਆ ਤਾਂ ਰਾਣੀ ਉਹਦੇ ਕੋਲੋਂ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗਣ ਲੱਗੀ । ਪਰ ਰਾਜੇ ਨੇ ਉਹਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਨਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਵਿਯੋਗੀ ਹੋ ਕੇ ਜੰਗਲ 'ਚ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਉਹਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਬਾਕੀ ਬਚੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਅਰਾਧਨਾ 'ਚ ਗੁਜ਼ਾਰਾਂਗਾ।
ਰਾਜ ਦਰਬਾਰ ਦਾ ਸਾਰਾ ਕੰਮ ਲਾਇਕ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੇ ਸਾਂਭ ਲਿਆ ਅਤੇ ਸ਼ਰਮਿੰਦਗੀ ਕਾਰਨ ਰਾਣੀ ਨੇ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਲਈ । ਤਕਰੀਬਨ ਇਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਦੈਵੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਨਾਲ ਰਾਜੇ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਪਰਜਾ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਜਾਗੀ ਤਾਂ ਉਹ ਸਾਧੂ ਬਣ ਕੇ ਆਪਣੀ ਨਗਰੀ ਵੱਲ ਤੁਰ ਪਿਆ। ਉਧਰ ਇੰਦਰ ਦਾ ਇਕ ਦੇਵ ਇੰਦਰ ਦੇ ਹੁਕਮ 'ਤੇ ਰਾਜਾ ਵਿਕਰਮ ਦੇ ਰਾਜ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਰਾਜਾ ਵਿਕਰਮ ਆਪਣੀ ਨਗਰੀ 'ਚ ਘੁੰਮਣ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਦੇਵ ਨੇ ਉਹਨੂੰ ਲਲਕਾਰਿਆ-"ਕੌਣ ਹੈਂ ?"
"ਮੈਂ ਰਾਜਾ ਵਿਕਰਮ ਹਾਂ।”
"ਜੇਕਰ ਤੂੰ ਵਿਕਰਮ ਹੈ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਯੁੱਧ ਕਰ। ਮੈਂ ਦੇਵ ਇੰਦਰ ਦੁਆਰਾ ਭੇਜਿਆ ਦੇਵ ਹਾਂ ਜੋ ਤੇਰੀ ਨਗਰੀ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਜੇਕਰ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਯੁੱਧ 'ਚ ਹਰਾ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਮੈਂ ਮੰਨ ਲਵਾਂਗਾ ਕਿ ਤੂੰ ਹੀ ਵਿਕਰਮਾਦਿੱਤ ਏਂ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇੰਦਰ ਦੇ ਹੁਕਮ ਅਨੁਸਾਰ ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਰਾਜ ਤੈਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿਆਂਗਾ।"
ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਬੜਾ ਭਿਆਨਕ ਯੁੱਧ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਦੇਵ ਹਾਰ