ਦੂਰ ਨੇੜੇ ਖਬਰਾਂ ਧੁੰਮ ਗਈਆਂ ਤੇ ਸਿਖ ਸੰਗਤਾਂ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਆਉਣ ਲਗ ਪਈਆਂ। ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਤੇ ਅਨੰਦਪੁਰ ਦੀ ਵੈਰਾਨੀ ਦੇ ਹਾਲ ਤੇ ਸਾਰੇ ਸ਼ੋਕ ਕਰਦੇ ਪਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਧੀਰਜ ਦਿੰਦੇ ਤੇ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਪਿਆਰ ਤੇ ਸ਼ੁਕਰ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਕਰਦੇ। ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਹੁਣ ਫੇਰ ਇੱਥੇ ਹੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਹੋਰ ਫ਼ੌਜ ਬਨਾਉਣੀ ਆਰੰਭ ਦਿਤੀ। ਚੰਗੀ ਰੌਣਕ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਭਾਈ ਰੂਪੇ ਦੀ ਬੰਸ ਦੇ ਪਰਮ ਸਿੰਘ ਧਰਮ ਸਿੰਘ ਨਾਮੇ ਦੋ ਪ੍ਰੇਮੀ ਸਿੰਘ ਸਤਿਗੁਰ ਦਾ ਆਉਣਾ ਸੁਣ ਕੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਾਸਤੇ ਆਏ ਤੇ ਇਕ ਘੋੜਾ, ਪੁਸ਼ਾਕਾ ਤੇ ਮਾਇਆ ਭੇਟਾ ਆਣ ਧਰੀ। ਖਾਨਦਾਨੀ ਪ੍ਰੇਮ ਹੋਣ ਕਰ ਕੇ ਤੇ ਆਪ ਤਿਆਰ ਬਰਤਿਆਰ ਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਧਾਰੀ ਸਿੰਘ ਹੋਣ ਕਰ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਤਿਗੁਰਾਂ ਨਾਲ ਡਾਢੇ ਗੂੜ੍ਹੇ ਪ੍ਯਾਰ ਦੇ ਭਾਵ ਸੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਤਿਗੁਰਾਂ ਪਾਸ ਆਪਣਾ ਵੈਰਾਗ ਬਹੁਤ ਕੀਤਾ ਪਰ ਅਹਿੱਲ ਦਾਤਾ ਜੀ ਨੇ ਜਗਤ ਅਨਿਸਥਿਰਤਾ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੇ ਧੀਰਜ ਬੰਨ੍ਹਾਇਆ।

ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੁਣ ਦੀਨੇ (ਕਾਂਗੜ) ਬਹੁਤ ਰੌਣਕ ਰਹਿਣ ਲਗ ਪਈ। ਸਿਆਣੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਇਹ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰ ਰਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਮਿਲਣ ਆਵੇ ਬਾਹਰ ਉਤਾਰਾ ਦੇਣਾ, ਆਪਣੀ ਤਸੱਲੀ ਕਰ ਲੈਣੀ ਤਾਂ ਸਤਿਗੁਰਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਬਰ ਦੇਣੀ, ਫੇਰ ਆਗਿਆ ਪਾ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਨ ਵਾਸਤੇ ਉਸ ਘਰ ਲੈ ਆਉਣਾ ਜਿੱਥੇ ਕਿ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਡੇਰਾ ਕਰਵਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸੇਵਾ ਤਾਂ ਤ੍ਰੈਏ ਭਰਾ ਵਧ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਕਰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਸਮੀਰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰੇਮ ਨਾਲ ਤੇ ਅਕਲ ਨਾਲ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਸ ਦੀ ਸੇਵਾ ਪਰ ਆਪ ਰੀਝ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਇਕ ਦਿਨ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਤ ਗੁਦੜ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਿਆਲ ਦਾਸ ਜੀ (ਭਾਈ ਰੂਪੇ ਦੇ) ਇਕ ਸੁੰਦਰ ਪੁਸ਼ਾਕ ਲੈ ਕੇ

_______________________

1. ਇਕ ਤਿਖਾਣ ਦੇ ਘਰ ਉਤੇ ਸੁੰਦਰ ਚੁਬਾਰਾ ਸੀ, ਸਾਹਿਬਾਂ ਦੇ ਰਹਿਣੇ ਲਈ ਇਹ ਪਸੰਦ ਆਇਆ ਤੇ ਆਪ ਏਥੇ ਠਹਿਰੇ। (ਸੂਰਜ ਪ੍ਰਕਾਸ਼) ਤਿਖਾਣ ਦਾ ਨਾਉਂ ਦੇਸੂ ਸੀ ਤੇ ਚੁਬਾਰਾ ਇਕਲਵੰਜੇ ਸੀ। (ਗਿਆਨੀ ਨਾਹਰ ਸਿੰਘ ਜੀ)

2. ਇੱਥੇ ਹੁਣ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਹੈ, ਯਥਾ:- 'ਜਿਸ ਥਾਂ ਸਤਿਗੁਰਾਂ ਨੇ ਨਿਵਾਸ ਕੀਤਾ ਸੀ ਉਸ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦਾ ਨਾਉਂ ਲੋਹਗੜ੍ਹ ਹੈ।' (ਭਾਈ ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ ਜੀ)