ਅਜੇ ਦੁਕਾਨਾਂ ਬੰਦ ਨਹੀਂ ਸਨ ਹੋਈਆਂ, ਇਸ ਲਈ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤੀ ਭੀੜ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਗੱਡੀ ਆਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਪਿੱਛੇ ਅਸੀਂ ਵੀ ਡੱਬੇ ਵਿਚ ਜਾ ਵੜੇ ਅਤੇ ਸੀਟਾਂ ਉੱਤੇ ਜਾ ਬੈਠੇ। ਡੱਬੇ ਵਿਚ ਇਕੱਲੀਆਂ ਇਕੱਲੀਆਂ ਕਈ ਸੀਟਾਂ ਖਾਲੀ ਸਨ ਪਰ ਇਕੱਠੀਆਂ ਦੋ ਸੀਟਾਂ ਕੇਵਲ ਇਕ ਥਾਂ ਉੱਤੇ ਹੀ ਸਨ। ਪਤੀ ਪਤਨੀ ਝਕਦੇ ਝਕਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੀਟਾਂ ਵੱਲ ਵਧੋ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਵਾਲੀਆਂ ਦੋ ਸੀਟਾਂ ਉੱਤੇ ਇਕ ਮੁਟਿਆਰ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਮਿੱਤਰ ਮੁੰਡਾ ਬੈਠੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਬੈਗ ਦੋਹਾਂ ਖ਼ਾਲੀ ਸੀਟਾਂ ਉੱਤੇ ਰੱਖੇ ਹੋਏ ਸਨ ਅਤੇ ਆਪ ਆਪਣੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਤੋਂ ਅਭਿੱਜ, ਗੱਡੀ ਵਿਚ ਬੈਠੇ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮਾਜਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਆਦਰ ਮਾਣ ਤੋਂ ਸਮੁੱਚੇ ਸੱਖਣੇ, ਸ੍ਵੈ-ਸਤਿਕਾਰ ਨਾਂ ਦੀ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਤੋਂ ਉੱਥੇ ਅਣਜਾਣ ਹੋ ਕੇ ਕਾਮ ਦੇਵ ਦੀ ਉਂਗਲੀ ਫੜੀ, ਸਭਿਅਤਾ ਦੀ ਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰ ਕੇ ਪਸ਼ੂਪੁਣੇ ਦੇ ਓਨਾ ਨੇੜੇ ਪੁੱਜੇ ਹੋਏ ਸਨ ਜਿੰਨਾ ਕੁ ਨੇੜੇ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਡੱਬੇ ਵਿਚ ਬੈਠੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਉੱਤੇ ਗੁੱਸੇ, ਗਿਲਾਨੀ, ਬੇ-ਬਸੀ, ਸ਼ਰਮ ਅਤੇ ਤ੍ਰਿਸਕਾਰ ਦੇ ਰਲੇ ਮਿਲੇ ਭਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪ੍ਰਤੱਖ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਕੋਈ ਆਮ ਦਿਨ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਲੋਕ ਨੀਵੀਆਂ ਪਾ ਕੇ ਪੁਸਤਕਾ ਅਖਬਾਰਾਂ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹੋਣ ਦੇ ਬਹਾਨੇ, ਇਸ ਕੋਝ ਨੂੰ ਨਾ ਵੇਖਦੇ ਹੋਣ ਦਾ ਨਾਟਕ ਕਰ ਲੈਂਦੇ। ਉਸ ਦਿਨ ਇਉਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਕੋਈ ਕਿਤਾਬ ਜਾਂ ਅਖ਼ਬਾਰ ਨਹੀਂ ਸੀ । ਉਹ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਕਰਨ ਆਏ ਸਨ। ਉਸ ਕਤੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਤੋਂ ਬੇ-ਧਿਆਨ ਹੋਣ ਦਾ ਹਰ ਅਸਫਲ ਯਤਨ ਇਹ ਸਿੱਧ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਵੇਖ ਰਹੇ ਸਨ।
ਮਿੱਤਰ ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਪਤੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਆਉਂਦੇ ਵੇਖ ਕੇ, ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲਿਪਟੀ ਮੁਟਿਆਰ ਨੂੰ ਜ਼ਰਾ ਪਰੇ ਕਰਨ ਦਾ ਜਤਨ ਕਰਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਖ਼ਾਲੀ ਸੀਟਾਂ ਉੱਤੇ ਆਪਣਾ ਸਾਮਾਨ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ। ਮੁਟਿਆਰ ਨੇ ਅਨਾਦਰ ਭਰੀ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਪਤੀ ਪਤਨੀ ਵੱਲ ਵੇਖਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰ ਮੁੰਡੇ ਦਾ ਹੱਥ ਫੜ ਕੇ ਆਪਣੇ ਮੋਢੇ ਉੱਤੇ ਰੱਖ ਲਿਆ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ-ਜਗਤ ਵਿਚ ਪਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਜਤਨ ਵਿਚ ਜੁੱਟ ਗਈ।
ਪਤੀ ਪਤਨੀ ਪਿੱਛੇ ਮੁੜ ਕੇ ਡੱਬੇ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਕੋਲ ਆ ਖਲੋਤੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ੈਲੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫ਼ਰਸ਼ ਉੱਤੇ ਰੱਖ ਲਏ। ਡੱਬੇ ਵਿਚ ਬੈਠੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 'ਇਨ੍ਹਾਂ' ਵੱਲ ਵੇਖਣ ਦੇ ਬਹਾਨੇ 'ਉਨ੍ਹਾਂ' ਵੱਲ ਵੇਖਦੇ ਹੋਣ ਦੀ ਸ਼ਰਮਿੰਦਗੀ ਤੋਂ ਪਿੱਛਾ ਛੁਡਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲ ਗਿਆ।
ਪਤੀ ਪਤਨੀ ਨੇ ਸੁਭਾਵਕ ਹੀ ਉਸ ਮੁਟਿਆਰ ਵੱਲ ਵੇਖਿਆ। ਠੀਕ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਉਸ ਕੁੜੀ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਪਈਆਂ। ਪਤੀ ਪਤਨੀ ਨੇ ਧਿਆਨ ਪਰੇ ਕਰ ਲਿਆ। ਕੁਝ ਪਲਾਂ ਪਿੱਛੋਂ ਪਤਨੀ ਨੇ ਪਤੀ ਵੱਲ ਵੇਖਿਆ; ਉਹ ਇਉਂ ਨੀਵੀਂ ਪਾਈ ਖਲੋਤਾ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਪੁਰਸ਼ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਉਸ ਲਈ ਸ਼ਰਮਿੰਦਗੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਗਏ ਹੋਣ। ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਭੁਕਿਆ ਸਿਰ ਪਾਰਬਤੀ ਕੋਲੋਂ ਵੇਖਿਆ ਨਾ ਗਿਆ। ਉਮਾ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਕੁੜੀ ਵੱਲ ਵੇਖਿਆ। ਦੋਹਾਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਮਿਲੀਆਂ।
