

ਸਤਾਈ
31 ਅਕਤੂਬਰ, ਦੁਪਹਿਰ ਢਲੇ ਜਦੋਂ ਅਚਾਨਕ ਮੇਰੇ ਫੋਨ ਦੀ ਘੰਟੀ ਵੱਜੀ ਤਾਂ ਮੈਂ ਤ੍ਰਭਕ ਗਈ। ਕੁਝ ਵਾਪਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਇਨਾਤ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਸੁਚੇਤ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਜਿਉਂ ਹੀ ਰਸੀਵਰ ਚੁੱਕਿਆ, ਇਮਰੋਜ਼ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣਾਈ ਦਿੱਤੀ। "ਉਮਾ ਜੀ !" ਉਹ ਕੁਝ ਰੁਕੇ ਤੇ ਫਿਰ ਬੋਲੇ "ਮਾਜਾ ਚਲੀ ਗਈ।" ਮੈਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਬੋਲੀ, ਸ਼ਾਇਦ ਬੋਲ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕੀ। ਬੱਸ ਏਨਾ ਹੀ ਕਿਹਾ, "ਮੈਂ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹਾਂ।"
ਇਸਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਪਿਆ, ਜਿਵੇਂ ਮੈਂ ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਨੂੰ ਸੁਣ ਚੁਕੀ ਸਾਂ ਜਾਂ ਸੁਣਨ ਦਾ ਹੀ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਸਾਂ। ਇਹ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹੀ ਸਾਂ ਕਿ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਖ਼ਬਰ ਆਉਣੀ ਬਾਕੀ ਸੀ। ਉਂਜ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਜਾ ਹੀ ਚੁਕੀ ਸੀ, ਅਦਬ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ, ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਹੁਣ ਉਹ ਨਾ ਕੁਝ ਬੋਲਦੇ ਸਨ ਤੇ ਨਾ ਕੁਝ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ, ਬੱਸ ਵੇਖਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕਦੀ ਕਦਾਈਂ 'ਇਮਾ' 'ਇਮਾ' ਕਹਿਕੇ ਇਮਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਹਾਕ ਮਾਰਦੇ ਸਨ। ਇਮਰੋਜ਼ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਲੈਂਦੇ। ਸਮਝ ਲੈਂਦੇ ਕਿ ਉਹ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੀ ਉਹ ਸਭ ਪੂਰਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਜੋ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਇਮਰੋਜ਼ ਮੁਸਕਰਾਉਂਦੇ, ਕਦੀ ਕਦੀ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਦੱਸ ਦਿੰਦੇ ਕਿ ਉਹ ਕੀ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ, "ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਬੋਲਦੀ, ਪਰ ਉਸਦੇ ਨੈਣ ਨਕਸ਼ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।" ਇਸੇ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਲਿਖੀ ਹੋਈ ਆਪਣੀ ਕਵਿਤਾ ਵੀ ਇਮਰੋਜ਼ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਸੁਣਾਈ ਸੀ।
ਕਲ੍ਹ ਰਾਤੀਂ ਸੁਪਨੇ ਵਿਚ ਇਕ ਔਰਤ ਵੇਖੀ
ਜਿਸਨੂੰ ਮੈਂ ਪਹਿਲੇ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਵੇਖਿਆ
ਪਰ ਮਿਲਦਿਆਂ ਹੀ ਲੱਗਾ-
ਇਸ ਬੋਲਦੇ ਨੈਣ-ਨਕਸ਼ਾਂ ਵਾਲੀ ਨੂੰ
ਕਿਤੇ ਵੇਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਦੋ ਮਨੁੱਖ ਜਦੋਂ ਇਕ-ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਏਨਾ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹੋਣ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਉਹਨਾਂ