ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਪਹੁੰਚੀ ਤਾਂ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਖੜੇ ਮੈਨੂੰ ਉਡੀਕ ਰਹੇ ਸਨ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਜੀ ਇਮਰੋਜ਼ ਜੀ ਦਾ ਹੱਥ ਫੜ ਕੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਤੁਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਮੈਂ ਦੇਰ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗੀ ਤਾਂ ਉਹ ਹਸਦੇ ਹੋਏ ਬੋਲੇ, "ਤੈਨੂੰ ਆਉਣ ਵਿਚ ਦੇਰ ਨਹੀਂ ਹੋਈ, ਅਸੀਂ ਹੀ ਵਕਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆ ਗਏ ਹਾਂ।"
ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਜੀ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕਾਰ ਦੀ ਅਗਲੀ ਸੀਟ ਉੱਤੇ ਬੈਠ ਗਏ ਤੇ ਇਮਰੋਜ਼ ਜੀ ਪਿੱਛੇ। ਅੱਜ ਉਹ ਕੁਝ ਕਮਜ਼ੋਰ ਜਿਹੇ ਲੱਗ ਰਹੇ ਸਨ, ਪਰ ਖੁਸ਼ ਸਨ। ਉਹ ਦੱਸ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਖੁਲ੍ਹੀ ਹਵਾ ਵਿਚ ਨਿਕਲਣਾ ਕਿੰਨਾ ਚੰਗਾ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਦੇ ਕਦੇ ਵਿਚ-ਵਿਚਾਲੇ ਉਹ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਦੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਗੱਲ ਵੀ ਕਰ ਲੈਂਦੇ। ਫੇਰ ਉਹਨਾਂ ਮੈਨੂੰ ਮੇਰੇ ਕੰਮ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ ਅਤੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮੇਰੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਪਸੰਦ ਆਈਆਂ ਸਨ। ਮੇਰਾ ਹੌਸਲਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਤਿੱਖੀ ਆਲੋਚਨਾ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਤੋਂ ਬਗੈਰ ਖੁਲ੍ਹ ਕੇ ਲਿਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਦਸਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਨੇਚਰੋਪੈਥੀ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲਾਭ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਇਲਾਜ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਉੱਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਸੀ। ਫਿਰ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ ਕਿ ਜਦੋਂ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਠੀਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇਸਦੀ ਬਿਲਕੁਲ ਪਰਵਾਹ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਸਾਨੂੰ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਉਦੋਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਹ ਵਿਗੜਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਨੂੰ ਕਤਈ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਕਿ ਕਦੀ ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਕੋਈ ਸਰੀਰਿਕ ਦੁੱਖ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਪੀੜ ਤਾਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਜੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਚਾਰ ਚੁਫੇਰੇ ਉਹਨਾਂ ਏਨਾ ਦਰਦ ਅਤੇ ਪੀੜ ਵੇਖੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸਾਰੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਲੇਖਣੀ ਨੇ ਜੀਰ ਲਈ।
ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਦਾ ਵੇਲਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਰਸਤੇ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਕਾਰ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਤੁਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਸੇ ਬਹਾਨੇ ਮੈਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਦਾ ਅਵਸਰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਹ ਹੋਰ ਕਵੀਆਂ ਅਤੇ ਲੇਖਕਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਏ ਸਨ। ਕਵੀ ਸ਼ਿਵ ਬਟਾਲਵੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਏ ਸਨ। ਕਵੀ ਸ਼ਿਵ ਬਟਾਲਵੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣਨ ਵਿਚ ਮੇਰੀ ਖਾਸ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਮਾਂ ਮੈਨੂੰ ਕੀਲ ਲੈਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਉਹ ਦੱਸਣ ਲੱਗ ਪਏ ਕਿ ਸ਼ਿਵ ਬਟਾਲਵੀ ਨੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਰਦ ਝੱਲਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਉਤਾਰ ਲਿਆ।
ਹੋਰਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹਨਾਂ ਦੋਹਾਂ ਕਵੀਆਂ ਦਾ ਹੀ ਦਰਦ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਗਹਿਰਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੈ।
ਮੈਨੂੰ ਸ਼ਿਵ ਬਟਾਲਵੀ ਦੇ ਦਰਦ ਉਪਰ ਲਿਖੇ ਗਏ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਜੀ ਦੇ ਬੋਲ ਯਾਦ ਆ ਗਏ।
