ਛੇ

ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਵਿਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਧਰਮ-ਵਿਰੋਧੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਵਿਚ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪਰਗਟਾਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜੀਵਿਆ ਵੀ ਹੈ।

ਅਜ ਅਸੀਂ ਇਕ ਦੁਨੀਆਂ ਵੇਚੀ

ਤੇ ਇਕ ਦੀਨ ਵਿਹਾਜ ਲਿਆਏ

ਗੱਲ ਕੁਫ਼ਰ ਦੀ ਕੀਤੀ...

ਸੁਪਨੇ ਦਾ ਇਕ ਥਾਨ ਉਨਾਇਆ

ਗਜ਼ ਕੁ ਕੱਪੜਾ ਪਾੜ ਲਿਆ

ਤੇ ਉਮਰ ਦੀ ਚੋਲੀ ਸੀਤੀ

 

ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਵਿਚ ਉਹਨਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਧਰਮ ਵਿਰੋਧੀ ਕੰਮ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸਗੋਂ ਉਸਤੋਂ ਵੀ ਵੱਡਾ ਅਪਰਾਧ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਕ ਸ਼ਾਦੀਸ਼ੁਦਾ ਔਰਤ ਹੋ ਕੇ, ਸਮਾਜ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੀ ਕਿਸੇ ਦੂਸਰੇ ਮਰਦ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹੇ ਜਿਸਨੂੰ ਉਹ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ।

ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਅਤੇ ਇਮਰੋਜ਼ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਦੀ ਵੀ ਕਿਸੇ ਸਮਾਜ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਕ ਵਾਰ ਮੈਂ ਇਮਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਸਾਫ਼ ਪੁੱਛ ਲਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਬੋਲੇ, "ਉਹ ਜੋੜੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰ ਉੱਤੇ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਸਮਾਜ ਦੀ ਤਸਦੀਕ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਆਪਣਾ ਮਨ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ, ਫਿਰ ਸਮਾਜ ਦੀ ਕੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਸਮਾਜ ਦੀ ਕੋਈ ਭੂਮਿਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਸਮਾਜ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਜਾ ਕੇ ਕਿਉਂ ਕਹਿੰਦੇ ਰਹੀਏ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਕ ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਇਕ-ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।"

ਉਹ ਆਪਣੇ ਰੌਂਅ ਵਿਚ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸਨ, "ਅਸੀਂ ਇਕ ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ, ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਇਹਨਾਂ ਦੋਹਾਂ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਸਮਾਜ ਸਾਡੀ