Back ArrowLogo
Info
Profile

ਲਗਦਾ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਦੇ ਸਮਕਾਲੀ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਫ਼ਲ ਲੇਖਨ, ਕਹਾਣੀਆਂ, ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਨਾਵਲਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਰਹਿਣ-ਸਹਿਣ ਦੇ ਤੌਰ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਸਨ ਕਰ ਰਹੇ।

ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਕੋਈ ਅਖ਼ਬਾਰ ਜਾਂ ਰਸਾਲਾ ਇਹੋ ਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਜਿਸ ਵਿਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਦੇ ਰਹਿਣ-ਸਹਿਣ ਜਾਂ ਲੇਖਣੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੋਈ ਵਿਵਾਦੀ ਗੱਲ, ਕੋਈ ਮਿਥਿਆ ਅਰੋਪ ਜਾਂ ਨਿੰਦਿਆ ਨਾ ਛਪੀ ਹੋਵੇ। ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਨਿੰਦਣਯੋਗ ਗਰਦਾਨ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਉੱਤੇ ਰੋਕ ਵੀ ਲਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਖੱਜਲ ਹੋਏ ਨਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਉੱਚੀਆਂ ਹੋਈਆਂ, ਪਰ ਇਮਰੋਜ਼ ਨੇ ਹਰ ਵੇਲੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੱਤਾ। ਹਰ ਚੰਗੇ ਮਾੜੇ ਵੇਲੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਹੱਥ ਮਜਬੂਤੀ ਨਾਲ ਫੜੀ ਰੱਖਿਆ ਤੇ ਹਰ ਤੱਤੀ ਵਾ ਤੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਂਦੇ ਰਹੇ। ਇਮਰੋਜ਼ ਦੇ ਸਾਥ ਵਿਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਸੁਰਖੁਰੂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਸੁਤੰਤਰ ਅਤੇ ਹਾਲਾਤ ਦੀ ਕੈਦ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਵੀ।

ਇਮਰੋਜ਼ ਬਾਰੇ ਉਹ ਲਿਖਦੇ ਹਨ, "ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਬਾਰੇ ਪੂਰਨ ਜਾਂ ਸੰਪੂਰਨ ਵਰਗੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿਚ ਠਰੇ ਠਰੇ ਤੇ ਸਖਤ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਹਨਾਂ ਤੋਂ ਮੈਨੂੰ ਕੰਬਣੀ ਛਿੜਦੀ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੁਝ ਵਧਾਇਆ ਜਾਂ ਘਟਾਇਆ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਪਰ ਤੇਰੇ ਸਾਥ ਵਿਚ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਸਹਿਜਤਾ ਨਾਲ ਕਹਿ ਸਕਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਮੇਰੇ ਵਜੂਦ ਦਾ ਹਰ ਸਾਹ ਤੇਰੇ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਤੇਰੇ ਵਿਚੋਂ ਹੀ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਥੇ ਪ੍ਰਦੇਸ ਵਿਚ ਬੈਠੀ ਹੋਈ, ਤੈਨੂੰ ਇਹ ਲਿਖਦਿਆਂ ਸੋਚ ਰਹੀ ਹਾਂ ਕਿ ਅੱਜ ਪੰਦਰਾਂ ਅਗਸਤ ਹੈ, ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ। ਕੀ ਕਿਸੇ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਦੇ ਨਾਂ ਇਹ ਦਿਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਇਹੀ ਕਹਾਂਗੀ ਕਿ ਤੂੰ ਹੀ ਮੇਰਾ ਪੰਦਰਾਂ ਅਗਸਤ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲੀ ਹੈ, ਮੇਰੇ ਮੈਂ ਨੂੰ।"

ਸ਼ਾਇਦ ਇਮਰੋਜ਼ ਜਾਣਦੇ ਸਨ ਕਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਚਾਹੀਦੀ ਸੀ। ਇਸੇ ਲਈ ਉਹ ਇਕ ਫੁਹਾਰੇ ਵਾਂਗੂੰ ਪਿਆਰ ਦੀ ਫੁਹਾਰ ਸੁਟਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਉਸ ਵਿਚ ਭਿੱਜਣ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।

ਇਮਰੋਜ਼ ਇਕ ਦਿਨ ਦੱਸਣ ਲੱਗ ਪਏ। ਇਕ ਵਾਰ ਅਸੀਂ ਕਾਰ ਵਿਚ ਮੱਧ- ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘ ਕੇ ਬੰਬਈ ਜਾ ਰਹੇ ਸਾਂ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਹੱਦ ਉੱਤੇ ਸਾਨੂੰ ਪੁਲਸ ਨੇ ਰੋਕ ਲਿਆ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿਚ ਉਹਨੀਂ ਦਿਨੀਂ ਨਸ਼ਾਬੰਦੀ ਸੀ। ਪੁਲਸ ਨੇ ਇਹ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕਿਧਰੇ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਸ਼ਰਾਬ ਵਗੈਰਾ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹ ਲਭਦੇ ਰਹੇ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ, ਪਰ ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਸਕੇ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਨਸ਼ਾ ਇਕ-ਦੂਸਰੇ ਦੇ ਸਾਥ ਕਰਕੇ ਸੀ, ਸ਼ਰਾਬ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੌਣ ਪੁਛਦਾ ਕਿ ਕੀ ਉਹ ਸਾਡਾ ਨਸ਼ਾ ਉਤਾਰ ਸਕਦੇ ਸਨ।"

63 / 112
Previous
Next