ਤੱਕ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਵੀ ਸਮਝ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਕਾਈਨੈਸਿਕ ਮਾਡਲ ਦਾ ਅਗੋਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਕੈਲੇਫੋਰਨੀਆ ਦੇ ਪਾਲ ਐਕਮੈਨ ਅਤੇ ਵੈਲਸ ਫਰੀਸਨ ਨੇ 1970 ਵਿਚ ਕੀਤਾ। ਅਸੀਂ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਹਾਵ- ਭਾਵ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਖੋਜ ਬਾਰੇ ਦੂਜੇ ਅਧਿਆਇ ਵਿਚ ਵੀ ਗੱਲ ਕਰਾਂਗੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੋਜੀਆਂ ਨੇ ਹਰਕਤਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਇਸ਼ਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਪੰਜ ਮੁੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿਚ ਵੰਡਿਆ। ਇਹ ਕਿਸਮਾਂ ਸਾਨੂੰ ਇਸ਼ਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿਚ ਸਹਾਈ ਹੋਣਗੀਆਂ।

1. ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਾਂਤਕ (Illustrators)

ਇਹ ਉਹ ਇਸ਼ਾਰੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਅਕਸਰ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਵਰਤਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਉਹ ਇਸ਼ਾਰੇ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਅਸੀਂ ਕਹੀ ਜਾ ਰਹੀ ਗੱਲ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਾਂਤ ਜਾਂ ਚਿਤਰ- ਰੂਪ ਸਰੋਤੇ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਵਰਤਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂਕਿ ਸਾਡੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਬਲ ਮਿਲ ਸਕੇ। ਇਹ ਇਸ਼ਾਰੇ ਅਕਸਰ ਸਾਡੇ ਅਚੇਤ ਮਨ ਵਿਚੋਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਕ ਉਦਾਹਰਣ ਲੈ ਲਈਏ-ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਮਕਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਪਿਛਲੇ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਵਧੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਤਲੀ ਉਪਰ ਵਲ ਨੂੰ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਨੂੰ ਉੱਪਰ ਵੱਲ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦੇ ਹੋ।

2. ਚਿੰਨ੍ਹ (Emblems)

ਇਹ ਉਹ ਇਸ਼ਾਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਅਕਸਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅੰਗੂਠਾ ਉਪਰ ਵੱਲ ਨੂੰ ਕਰ ਕੇ ਮੁੱਠੀ ਬੰਨ੍ਹਣਾ (Thums up), ਇਕ ਆਮ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਚਿੰਨ੍ਹ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਹ ਚਿੰਨ੍ਹ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸਮਝ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਰਤਣ ਲੱਗਿਆਂ ਇਕ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣੀ ਬੜੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇਕੋ ਹੀ ਚਿੰਨ੍ਹ, ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਕਈ-ਵਾਰੀ ਉਹੀ ਚਿੰਨ੍ਹ ਉੱਥੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਗੱਲ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਕਈ ਵਾਰੀ ਮਤਲਬ ਹੋਰ ਦਾ ਹੋਰ ਹੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਇੱਕੋ ਹੀ ਚਿੰਨ੍ਹ ਦੇ ਕਈ ਮਤਲਬ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ:

• ਇੱਕ ਪੇਂਡੂ ਸੁਆਣੀ

• ਖੋਤਿਆਂ ਦਾ ਝੁੰਡ

• ਮੂੰਹ ਦਾ ਭੰਨਿਆ ਜਾਣਾ

3. ਭਾਵਨਾ-ਚਿੰਨ੍ਹ (Affect displays)

ਇਹ ਉਹ ਹਰਕਤਾਂ ਹਨ ਜਿਹੜੀਆਂ ਤੁਹਾਡੇ ਅੰਦਰ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਛੋਪਲੇ ਹੀ ਪਰਗਟ ਕਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਅਚੇਤ ਹੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਕਿਸਮ ਵਿਚ ਚਿਹਰੇ ਤੇ ਆ ਰਹੇ ਹਾਵ-ਭਾਵ, ਲੱਤਾਂ-ਬਾਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹਿਲਜੁਲ ਦੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ, ਮੁਦਰਾ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ, ਗਿਣ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਸੀਂ ਬਾਰ ਬਾਰ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਾਂਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਜੋ ਵੀ ਅਸੀਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਉਸ ਬਾਰੇ ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਵੀ, ਅਤੇ ਦੇਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਦਸਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ 'ਲੀਕ' ਹੋਣ