ਦ੍ਰਿਸ਼ 5
(ਸਤਿਆਵ੍ਰਤ ਦੀ ਝੌਂਪੜੀ। ਝੌਂਪੜੀ ਨੂੰ ਸੈਨਿਕਾ ਨੇ ਘੇਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮਹਾਂਰਿਸ਼ੀ ਵਸਿਸ਼ਠ ਦਾ ਮੁੱਖ ਚੇਲਾ ਵੀ ਹੈ। ਸੈਨਿਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਤੇ ਮੁੱਖ ਚੇਲਾ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੇ ਝੌਂਪੜੀ ਦੇ ਬੂਹੇ ਕੋਲ ਆਉਂਦੇ ਨੇ । ਸੈਨਿਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਆਦਰ ਨਾਲ "ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਸਤਿਆਵ੍ਰਤ" ਕਹਿੰਦਾ ਹੋਇਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਆਵਾਜ਼ ਦੇਂਦਾ ਹੈ। ਸਤਿਆਵ੍ਰਤ ਅਤੇ ਚਿਤ੍ਰਲੇਖਾ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ। ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।)
ਸਤਿਆਵ੍ਰਤ - ਕੀ ਗੱਲ ਏ ?
ਸੈਨਿਕ-ਅਧਿਕਾਰੀ : (ਆਦਰ ਨਾਲ) ਪ੍ਰਣਾਮ ਯੁਵਰਾਜ! ਯੁਵਰਾਜ, ਧਰਮ ਗੁਰੂ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਹੋਵੇ।
ਚਿਤ੍ਰਲੇਖਾ: (ਇਕਦਮ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਵਾਲੇ ਭਾਵ ਵਿਚ) ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਨਗਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਨਗਰ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਚ ਕੋਈ ਦਖਲ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ । ਫਿਰ ਧਰਮ ਗੁਰੂ ਨੇ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਸੱਦਿਆ ਏ ?
ਸੈਨਿਕ ਅਧਿਕਾਰੀ : ਆਦਰਨੀਯ ਰਾਜਵਧੂ ! ਇਸ ਦੀ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ। ਮੈਂ ਸਿਰਫ ਆਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰ ਰਿਹਾ।
ਮੁੱਖ ਚੇਲਾ : (ਉਹਦੇ ਬੋਲਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਿਚ ਆਦਰ ਤਾਂ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਜਿਵੇਂ ਸੈਨਿਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੇ ਲਹਿਜ਼ੇ ਵਿਚ ਸੀ - ਉਸ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਘੱਟ) ਮੈਂ ਦੱਸਦਾ ਹਾ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ! ਪਤਾ ਲੱਗੈ ਚਾਰ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਸੀਂ ਧਰਮ ਗੁਰੂ ਵਸਿਸ਼ਠ ਦੇ ਆਸ਼ਰਮ 'ਚ ਗਏ ! ਓਥੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਿਆਰੀ ਗਊ ਨੰਦਨੀ ਚੋਰੀ ਕੀਤੀ! ਉਹਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕੀਤੀ ਤੇ ਉਹਦਾ ਮਾਸ ਖਾਧਾ। ਇਹ ਘੋਰ ਅਪਰਾਧ ਹੈ। ਏਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਧਰਮ-ਸਭਾ 'ਚ ਪੇਸ਼ ਹੋਣ ਲਈ ਸੱਦਿਆ ਗਿਐ।