ਸੋਚਾਂ ਵਿਚ ਡੁੱਬੇ ਮੁਣਸ਼ੀ ਨੇ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਅੰਗੂਠਾ ਪਾ ਲਿਆ। ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਮੁਣਸ਼ੀ ਨੂੰ ਕਦੇ ਅੰਗੂਠਾ ਚੁੰਘਣ ਦੀ ਭੈੜ੍ਹੀ ਬਾਣ ਰਹੀ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਵੀ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਉਸ ਦਾ ਅੰਗੂਠਾ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਜਾ ਧੁਸਦਾ ਸੀ। ਮੁਣਸ਼ੀ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਸੀ। ਖੋਟੀ ਆਦਤ ਕਦੋਂ ਹੱਟਦੀ ਹੈ..? ਮੁਣਸ਼ੀ ਸੋਚਾਂ ਵਿਚ ਗੁੰਮ ਸੀ। ਉਹ ਬਿੱਲੇ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢੇ ਜਾਂ ਨਾਂ..? ਸੀਤੋ ਨੂੰ ਲਾਰਾ ਮਾਰਨਾ ਉਸ ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਅਵਾਜ਼ ਦੇਣਾਂ ਸੀ। ਫਿਰ ਦਰਸ਼ਣ ਅਤੇ ਮਿੰਦੀ ਤਾਂ ਕੱਲ੍ਹ ਦੇ ਛੋਕਰੇ ਸਨ। ਉਹ ਉਸ ਦਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਵਿਗਾੜ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਸੀਤ ਦੀ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਬੇਹੱਦ ਪਹੁੰਚ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ, ਕੋਈ ਵੀ ਕੰਮ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਾ ਪੱਤਾ ਚੱਲਦਾ ਸੀ। ਦਰਸ਼ਣ ਦਾ ਬਾਪ ਤਾਂ ਨੇਕ, ਸਾਊ ਸੁਭਾਅ ਦਾ ਬੰਦਾ ਸੀ। ਨਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਠਾਣੇ ਆਉਣਾ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਨੇ ਮੁਣਸ਼ੀ ਨੂੰ ਕੁਝ ਆਖਣਾਂ ਸੀ। ਉਹ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਘਰ ਦੀ ਬਿੱਲੀ ਘਰੇ 'ਮਿਆਉਂ ਸੀ। ਪਰ ਸੀਤੋ ਤਾਂ ਇਲਾਕੇ ਦੀ ਇਕ ਮੰਨੀ ਤੰਨੀ ਹਸਤੀ ਸੀ। ਵਣਾਂ ਦਾ ਸ਼ੇਰ ਸੀ। ਨਰ ਬੰਦਾ ਸੀ। ਬਚਨ ਕਰ ਕੇ ਮਰ ਮਿਟਣ ਵਾਲਾ ਫ਼ੌਲਾਦੀ ਇਨਸਾਨ!
-"ਬਿੱਲੇ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਲਿਆਓ ਬਈ.. ।" ਮੁਣਸ਼ੀ ਨੇ ਹੋਕਰਾ ਮਾਰਿਆ।
-"ਹੈ ਮੇਰਾ ਸਾਲਾ ਕੰਜਰੀ ਦੀਆਂ ਟੰਗਾਂ ਮਾਂਗੂੰ ਘੁਕਦਾ ? ਉਹ ਛੋਟਾ ਸਾਲਾ ਆਇਆ, ਤਾਂ ਕਹਿੰਦਾ ਗਿ੍ਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਕੇ ਲਿਆਓ..! ਹੁਣ ਇਹ ਮੁੱਛਾਂ ਚੱਕ ਕੇ ਆ ਗਿਐ, ਹੁਣ ਕਹਿੰਦੈ ਛੇਤੀ ਬਾਹਰ ਕੱਢੋ..!" ਇਕ ਸਿਪਾਹੀ ਨੇ ਦੂਜੇ ਦੇ ਕੰਨ 'ਚ ਕਿਹਾ।
-"ਕਦੇ ਮਰ ਚਿੜੀਏ - ਕਦੇ ਜਿਉਂ ਚਿੜੀਏ..!"
-"ਐਮੇਂ ਡਰੂ ਐ ਸਾਲਾ ਬੋਂਡੀ..!"
-"-"ਜੇ ਡਰੂ ਨਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਅੱਜ ਨੂੰ ਧੌਲਰ ਨਾ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਹੁੰਦੇ.. ?"
-"ਉਏ ਕੀ ਗੁਰਮਤੇ ਕਰੀ ਜਾਨੇ ਐਂ..? ਬਿੱਲੇ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕਿਉਂ ਨ੍ਹੀ ਲਿਆਉਂਦੇ ?" ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਦੇ ਕੰਨਾਂ ਨਾਲ ਮੁਣਸ਼ੀ ਦੀ ਕਰੜੀ ਅਵਾਜ਼ ਟਕਰਾਈ।
-"ਕੱਢ ਯਾਰ ਬਾਹਰ ਮੇਰੇ ਸਾਲੇ ਨੰਗ ਜੇ ਨੂੰ! ਬਾਧੂ ਅੜਾਹਟ ਪਾਈ ਜਾਂਦੈ ਧੀ ਦਾ ਖ਼ਸਮ.. ! ਸਿਪਾਹੀ ਖਿਝ ਕੇ ਬੋਲਿਆ।
-"ਮੇਰਾ ਸਾਲਾ ਡਰਦਾ ਕੱਟੇ ਮਾਂਗੂੰ ਦੇਖ ਕਿਵੇਂ ਰਿੰਗਦੈ..!"
-"ਵੱਡੇ ਜੁਆਈਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਸੰਘ ਅੱਡਣ ਡਹਿਜੂ..!"
-"ਇਹਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਫੜਲੇ...।"
