-"ਕੀਹਨੇ ਬਕਵਾਸ ਕੀਤੈ ਇਹੇ...?'
-......।" ਕੋਈ ਨਾ ਬੋਲਿਆ। ਸਾਰੇ ਚੁੱਪ ਕਰ ਗਏ ਸਨ।
-"ਜੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਮੁਕੰਦ ਸਿਉਂ ਨੂੰ ਮੰਦਾ ਬਚਨ ਬੋਲਿਆ - ਆਬਦਾ ਪੜ੍ਹਿਆ ਬਿਚਾਰ ਲਏ - ਜੀਭ ਪੱਟਦੂੰ ਜੀਭ..।" ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਰੱਤੀਆਂ ਗੇਰੂ ਸਨ।
-"ਜਾਹ ਮੁਕੰਦ ਸਿਆਂ - ਘਰ ਨੂੰ ਜਾਹ..! ਭੌਂਕੀ ਜਾਣਦੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਐਵੇਂ ਫ਼ਿਕਰ ਨਾ ਕਰੀਂ..! ਤੈਨੂੰ ਕੋਈ ਬੁਰਾ ਬੋਲੇ - ਸਿੱਧਾ ਮੇਰੇ ਕੋਲੇ ਆਜੀ..!"
ਮੁਕੰਦ ਸਿੰਘ ਚਲਾ ਗਿਆ।
ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਅੰਦਰ ਚਲਾ ਗਿਆ।
ਮੁਕੰਦ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰੀਵਾਰ ਦੇ ਸਾਹ ਪਰਤੇ ਸਨ।
ਰੋਟੀ ਕੁ ਵੇਲਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਕਿ ਬਿੱਲਾ ਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਘਰ ਦੀ ਚੁੱਪ ਭਾਂਪੀ। ਘਰ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਕੁਝ ਸੁਖਾਵਾਂ ਨਹੀਂ ਜਾਪਦਾ ਸੀ। ਬਾਪੂ ਉਸ ਵੱਲ ਕੌੜ ਕੁੱਤੇ ਵਾਂਗ ਝਾਕਿਆ ਸੀ।
-"ਗੰਦੀਏ 'ਲਾਦੇ - ਕਦੋਂ ਮਰ ਕੇ ਸਾਡੇ ਮਗਰੋਂ ਲਹੇਂਗਾ.. ?" ਬਾਪੂ ਭੜ੍ਹਾਕੇ ਵਾਂਗ ਚੱਲਿਆ।
-.........।'' ਬਿੱਲਾ ਖ਼ਾਮੋਸ਼ ਸੀ।
-"ਸਾਨੂੰ ਨਮੋਸ਼ੀਆਂ ਈ ਦੁਆਉਨਾ ਰਹਿੰਨੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸਿਓਂ ਚਾਰ ਭਰਾਵਾਂ 'ਚ ਖੜ੍ਹਨ ਜੋਕਰਾ ਵੀ ਛੱਡੇਂਗਾ ਕਿ ਨਹੀਂ..?"
-"ਕੁੱਤੀ 'ਲਾਦ ਵੀ ਨਾ ਜੰਮੇ ਕਿਸੇ ਦੇ..!
-"ਤੂੰ ਕਿੱਡਾ ਕੁ ਸਾਹਣ ਐਂ ਉਏ - ਜਣੇ ਖਣੇ ਨਾਲ ਪੰਗੇ ਲੈਣ ਲੱਗ ਪੈਨੈਂ..?" ਉਠ ਕੇ ਬਾਪੂ ਨੇ 'ਠਾਹ' ਕਰਦਾ ਥੱਪੜ ਬਿੱਲੇ ਦੇ ਮੂੰਹ 'ਤੇ ਮਾਰਿਆ।
-"ਵੇ ਬੱਸ ਵੀ ਕਰ ਹੁਣ - ਬਹੁਤ ਹੋਗੀ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ !" ਮਾਂ ਨੇ ਤਰਲਾ ਪਾਇਆ। ਉਸ ਦਾ ਕਾਲਜਾ ਫੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜੁਆਨ ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਥੱਪੜ ਮਾਰਨਾ ਘਰ ਦੀ ਤਬਾਹੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਸੀ।
-"ਨ੍ਹੀ ਇਹੇ ਤੇਰੇ ਸਿਰ ਚਾੜ੍ਹੇ ਵੇ ਐ..।" ਬਾਪੂ ਉਸ ਨੂੰ ਵੀ ਚਾਰੇ ਚੁੱਕ ਕੇ ਪਿਆ।
