ਜਹਾਨੋਂ ਕੂਚ ਕਰ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇਨਸਾਨ ਦੇ ਮਨ ਦਾ ਭਰਮ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪਿੱਛੋਂ ਤੁਹਾਡਾ ਕੀ ਬਣੂੰ? ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦਾ ਪਹੀਆ ਨਿਰੋਲ ਆਪਣੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਅਨੁਸਾਰ ਗਿੜਦਾ ਹੀ ਰਹਿਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਜਗਿਆਸੂ ਦਾ ਚਲਾਇਆ ਨਹੀਂ ਚੱਲਦਾ। ਲਾ ਕੀੜੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬ੍ਰਹਮਾਂ ਤੱਕ ਉਸੇ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੀ ਹੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਤੁਰੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਹਰ ਇਕ ਨੇ ਰੂਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਦ ਸਾਰੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੇ ਤਾਂ ਇਕ ਪਾਸਿਓ ਸਪੀਕਰ 'ਚੋਂ ਅਵਾਜ ਆ ਰਹੀ ਸੀ:
ਆਪੇ ਦੇਸੁ ਨ ਦੇਈ ਕਰਤਾ ਜਮੁ ਕਰਿ ਮੁਗਲੁ ਚੜਾਇਆ।।
ਏਤੀ ਮਾਰ ਪਈ ਕੁਰਲਾਣੇ ਤੈਂ ਕੀ ਦਰਦੁ ਨ ਆਇਆ।।
ਬਿੱਲੇ ਅੰਦਰਲਾ ਹੜ੍ਹ ਹਿੱਲ ਪਿਆ।
-''ਹੇ ਸੱਚੇ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹ । ਓਹ ਮੇਰੇ ਮਿਹਰਾਂ ਦੇ ਸਾਈ! ਪੱਥਰਾਂ ਚ ਕੀੜਿਆਂ ਨੂੰ ਐਨ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆ ਮੇਰਿਆ ਦਾਤਿਆ! ਐਡੇ ਐਡੇ ਕਹਿਰ? ਇੱਕ ਵਾਰ ਦੋ ਦੋ ਮੋਤਾਂ? ਉਹ ਵੀ ਬੇਕਸੂਰ...! ਮੇਰਿਆ ਸਤਿਗੁਰਾ ਏਤੀ ਮਾਰ ਪਈ ਕੁਰਲਾਣੇ ਤੈਂ ਕੀ ਦਰਦੁ ਨ ਆਇਆ....!
-ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੀ ਰਜ਼ਾ ਵਿਚ ਰਾਜੀ ਰਹਿ ਸ਼ੇਰਾ। ਉਸ ਦਾ ਭਾਣਾ ਮਿੱਠਾ ਕਰ ਕੇ ਮੰਨ। ਉਸ ਤੋਂ ਬੇਮੁੱਖ ਹੋ ਕੇ ਅਸੀਂ ਭੱਜ ਵੀ ਕਿਧਰ ਸਕਦੇ ਐਂ..? ਪੰਜਵੇਂ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਤੱਤੀ ਤਵੀ 'ਤੇ ਬੈਠਿਆ ਪੁਕਾਰਿਆ ਸੀ ਤੇਰਾ ਕੀਆ ਮੀਠਾ ਲਾਗੈ ॥ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਪਦਾਰਥੁ ਨਾਨਕ ਮਾਰੀ।। ਗਰੰਥੀ ਸਿੰਘ ਨੇ ਬਿੱਲੇ ਨੂੰ ਧਰਵਾਸ ਦਿੱਤਾ।
ਬਿੱਲੇ ਦੇ ਮਨ ਨੇ ਕੁਝ ਹੌਸਲਾ ਫੜਿਆ।
-"ਧੰਨ ਐਂ ਸੱਚੇ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹ ਤੇਰੀ ਕਮਾਈ !'
-ਤੇਰਾਂ ਤੇਰਾਂ ਤੋਲਣ ਵਾਲਾ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਸਭ ਦਾ ਭਲਾ ਹੀ ਸੋਚਦੇ ਸ਼ੇਰਾ... ਦਸਮੇਸ਼ ਪਿਤਾ 'ਤੇ ਜਦੋਂ ਭਾਣਾ ਵਰਤਿਆ-ਚਾਰੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ-ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ-ਨਾਲ ਦੇ ਸਿੰਘ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ-ਫਿਰ ਵੀ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਉਦਾਸੀ ਨਹੀਂ ਆਈ-ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਕਰਜ ਉਤਾਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੁਰਖ਼ਰੂ ਹੋਇਆ ਕਿਹਾ । ਜਦ ਮਾਤਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚਾਰ ਲਾਲਾ ਬਾਰੇ
