ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਮਾਂ ਦੇ ਫਿਕਰਾਂ 'ਚ ਸੁੱਧ-ਬੁੱਧ ਭੁੱਲ ਗਈ ਸੀ। ਡਾਕਟਰ ਕੁਛ ਨਾ ਦੱਸਦੇ ਕੀ ਹੋਇਆ ਕੀ ਨਾ ਹੋਇਆ ਮਾਂ ਨੂੰ। ਭੂਆ ਨੇ ਸਾਡਾ ਬਹੁਤ ਡੰਗ ਸਾਰਿਆ। ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਜੇ ਕੋਈ ਮੇਰਾ ਚੂੜਾ ਵੇਖ ਪੁੱਛਦਾ ਕਿ ਹੁਣੇ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਲੱਗਦਾ। ਮੇਰਾ ਰੋਣ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦਾ ਤੇ ਭੂਆ ਮੇਰੇ ਅੱਗੇ ਦੀ ਹੋ ਸਾਰੀ ਘਟਨਾ ਸੁਣਾ ਦਿੰਦੀ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਵੀ ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਢਿੱਡ ਫਰੋਲਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਬੈਠੀ ਹੋਵੇ ਤੇ ਭੂਆ ਅੱਖਾਂ ਭਰ ਆਖਦੀ ਕਿ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਤਾਂ ਨਿੱਕੀ ਹੁੰਦੀ ਦੀ ਹੀ ਮੁੱਕ ਗਈ ਸੀ। ਬਚਪਨ ਕੰਧਾਂ ਕੌਲਿਆਂ ਨਾਲ ਲੱਗ ਕੱਢਿਆ ਤੇ ਫਿਰ ਜਦ ਵੀਰੇ ਦਾ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਕੰਧਾਂ ਕੌਲਿਆਂ ਰੋਣ ਨੂੰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਸਗੋਂ ਦਿਨ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਤੇ ਮੋਰ ਬੂਟੀਆਂ ਵਾਹੀਦੇ ਆ...। ਭੂਆ ਆਵਦਾ ਤੇ ਮੇਰਾ ਸਾਂਝਾ ਜਿਹਾ ਦੁੱਖ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਮਣ-ਮਣ ਰੋਂਦੀ ਤੇ ਮੈਂ ਭੂਆ ਨੂੰ ਚੁੱਪ ਕਰਾਉਂਦੀ ਆਖਦੀ ਕਿ ਨਾ ਭੂਆ ਰੋ ਨਾ, ਤੇਰਾ ਅੱਖ ਦਾ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਹੋਏ ਨੂੰ ਹਾਲੇ ਥੋੜ੍ਹਾ ਵਖ਼ਤ ਤਾਂ ਹੋਇਆ.. ਹੋਰ ਨਾ ਕੰਮ ਵਧਾ ਲਵੀ। ਭੂਆ ਚੁੱਪ ਹੋ ਜਾਂਦੀ। ਚੁੰਨੀ ਦਾ ਰੁਗ ਜਿਹਾ ਬਣਾ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਧਰ ਆਵਦੇ ਆਪ ਨੂੰ ਚੁੱਪ ਕਰਾਉਂਦੀ।

ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਰੋਟੀ ਖਾਂਦੇ ਤਾਂ ਮੂੰਹ 'ਚ ਫੁੱਲਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ? ਮੈਂ ਇੱਕ ਰੋਟੀ ਖਾ ਕੇ ਬੱਸ ਕਰ ਜਾਂਦੀ। ਫਿਕਰ ਮਾਂ ਦਾ ਢਿੱਡੀ ਜੋ ਵਸਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਭੁੱਖ ਪਿਆਸ ਦਾ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਤਾ।

ਪੰਚੀ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਮਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲੋਂ ਛੁੱਟੀ ਮਿਲੀ। ਮਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਰੌਣਕ ਸੀ ਪਰ ਸਰੀਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਘਰ ਆਉਣ ਤੀਕ ਮਾਂ ਰਸਤੇ 'ਚ ਮੇਰੇ ਹੱਥ ਨੂੰ ਘੁੱਟ ਕੇ ਫੜ੍ਹੀ ਬੈਠੀ ਰਹੀ। ਮੇਰੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਸਕਰਾਹਟ ਸੀ। ਸੱਤ ਕੁ ਦਿਨ ਮਾਂ ਕੋਲ ਰਹਿਣ ਮਗਰੋਂ ਭੂਆ ਹੋਣੀ ਕਹਿਣ ਲੱਗ ਗਏ ਕਿ ਹੁਣ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਸਹੁਰੀਂ 'ਛੱਡ ਆਈਏ। ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਮੈਂ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਈ ਤੇ ਮਾਂ ਕੋਲ ਜਾ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੰਗਾ ਮੈਂ ਛੇਤੀ ਗੇੜਾ ਮਾਰੂ। ਖਿਆਲ ਰੱਖਿਉ। ਮਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥ 'ਚ ਪਾਈ ਸ਼ਾਪ ਮੱਲੋ ਮੱਲੀ ਮੇਰੀ ਉਂਗਲ 'ਚ ਪਾ ਕੇ ਕਿਹਾ, "ਤੇਰੇ ਲਈ ਪਿਆਰ ਏ .. ਤੰਦਰੁਸਤ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਸੰਦੂਕ 'ਚੋਂ ਹੋਰ ਵੀ ਕੁਛ ਦਿੰਦੀ ਕੱਢ ਕੇ ... ਇੱਕ ਸੋਨੇ ਦੇ ਬਟਨ ਪਏ ਆ, ਤੂੰ ਲੈ ਜਾਵੀਂ .. ਸੂਟ ਸਵਾ ਕੇ ਲਵਾ ਲਵੀਂ.. ਤੇਰੇ ਵਾਸਤੇ ਸਾਂਭੇ ਹੋਏ ਸੀ... ਅਗਲੀ ਵਾਰ ਸਹੀ....। ਮੈਂ ਬੇਬੇ ਦਾ ਮੱਥਾ ਚੁੰਮਿਆ ਤੇ ਫਟਾਫਟ ਉਸ ਕਮਰੇ 'ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਗਈ ਕਿ ਕਿੱਧਰੇ ਰੋਣ ਹੀ ਨਾ ਨਿਕਲ ਜਾਵੇ। ਬਾਪੂ ਤੇ ਫੁੱਫੜ ਜੀ ਮੈਨੂੰ ਸਹੁਰੀਂ ਛੱਡ ਆਏ।

ਸਹੁਰੇ ਘਰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਆਉਣ ਦਾ ਮੇਰਾ ਲੋਹੜੇ ਦਾ ਚਾਅ ਕੀਤਾ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਚੰਗੇ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਕੇ ਮੇਰਾ ਦਿਲ ਲੱਗਣ ਲੱਗ ਗਿਆ। ਸੱਸ ਪੁੱਤ ਪੁੱਤ ਕਰਕੇ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਲੱਗਣਾ ਕਿ ਇੱਕ ਮਾਂ ਛੱਡ ਕੇ ਆਈ ਤੇ ਦੂਜੀ ਮਿਲ ਗਈ। ਦਸ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਦਿਨ ਰਾਤ ਨੂੰ ਰੋਟੀ ਖਾ ਕੇ ਵਿਹੜੇ 'ਚ ਗੇੜੇ ਕੱਢ ਰਹੇ