ਘੁੱਟੀ ਹੋਈ ਸੰਘੀ
ਘਰ ਕਿਵੇਂ ਦੱਸਦੀ ? ਹੋਰ ਜਾਤ ਦਾ ਮੁੰਡਾ ਤੇ ਪਿਆਰ ਕਰਦੀ ਆਂ ਉਹਨੂੰ, ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦੇਣਗੇ ਮੈਨੂੰ ਤੇ ਨਾਲੇ ਉਹਨੂੰ ਪਰ ਛੱਡ ਵੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ ਉਹਨੂੰ, ਨਾ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ। ਇੱਕ ਨੂੰ ਪਾਵਾਂਗੀ ਤਾਂ ਦੂਜਾ ਛੁੱਟ ਜਾਊਗਾ। ਉਹਦੇ ਮਾਂ ਜਿਉਂ ਦਾ ਤਾਂ ਧਰਮ ਵੀ ਹੋਰ ਆ .. ਕਿੱਥੇ ਮੰਨਣਾ ਨਾ ਬਾਪੂ ਜੀ ਦਾ ਤਾਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਛਕਿਆ.. ਕੀ ਪਤਾ ਮੰਨ ਜਾਣ ਉਹਨੇ ਵੀ ਤਾਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਛਕ ਲਿਆ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਤੇਰੇ ਘਰਦੇ ਧਰਮ ਦਾ ਰੌਲਾ ਨਾ ਪਾਉਣ ਪਰ ਜਾਤ ਕਿਵੇਂ ਬਦਲਾ ਉਸਦੀ .. ਧਰਮ ਤਾਂ ਬਦਲ ਲਿਆ ਉਹਨੇ.. ਬਾਪੂ ਜੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸਮਝਾਵਾਂ ਕਿ ਸਭ ਦੀ ਜਾਤ ਮਨੁੱਖ ਏ। ਕਿਵੇਂ ਦੱਸਾਂ ਉਹ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਦੀ ਜਾਤ ਦੇ ਏ ਖੱਤਰੀ....ਕਿਵੇਂ ਮੰਨ ਜਾਣਗੇ.. ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੇ.. ਮਾਂ ਰੋਵੇਗੀ, ਬਾਪੂ ਨੂੰ ਕਿਤੇ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਹੀ ਨਾ ਪੈ ਜਾਵੇ ਪਰ ਉਹ ਵੀ ਹੈ ਵਿਚਾਰਾ ਜੋ ਮੈਨੂੰ ਜਾਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਤੇ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਨਾ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਮਰ ਜਾਵੇਗਾ .. ਮਾਂ ਪਿਉ ਦਾ ਇਕੱਲਾ-ਇਕੱਲਾ ਪੁੱਤ..ਜੇ ਉਹ ਮਰ ਗਿਆ ਉਸਦੇ ਮਾਂ-ਪਿਉ ਤਾਂ ਜਿਉਂਦੇ ਜੀਅ ਮਰ ਜਾਣਗੇ .. ਕੀ ਕਰਾਂ... ਬਾਪੂ ਜੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਾਂ... ਸਵੇਰੇ ਉੱਠਦੇ ਐਨਾ ਕੁਛ ਸੋਚਦੀ ਨੇ ਮਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।
ਬੌਕਰ ਮਾਰ ਕੇ ਉਹ ਰੋਟੀਆਂ ਪਕਾਉਂਦੀ ਮਾਂ ਕੋਲ ਜਾ ਬੈਠੀ ਤੇ ਕਹਿੰਦੀ, "ਮਾਂ ਇੱਕ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਸੀ, ਮੈਨੂੰ ਮੁੰਡਾ ਪਸੰਦ ਆ ਇੱਕ, ਨਾਲ ਪੜ੍ਹਦਾ ਏ ਮੇਰੇ।" ਮਾਂ ਨੇ ਰੋਟੀ ਵੇਲ੍ਹ ਕੇ ਤਵੇ ਤੇ ਪਾਉਂਦੇ ਉਸ ਕੰਨ੍ਹੀ ਝਾਕਦੇ ਕਿਹਾ, "ਧੀਏ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਕਰਤੀ ਤੂੰ ਆਹ ਗੱਲ, ਬੱਸ ਇੱਥੇ ਹੀ ਦੱਬ ਦੇ... ਨਹੀਂ ਤੇਰੇ ਪਿਉ ਨੇ ਤੈਨੂੰ ਕਾਲਜੋਂ ਹਟਾ ਲੈਨਾ ਤੇ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੀ ਕਿ ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਵਾਂਗ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਛੱਡੇ.. ਐਨਾ ਸਮਝ ਨੇ ਕਿ ਮਰਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਚੱਲਦੀ ਧੀਆਂ ਦੀ...। ਉਹ ਅੱਖਾਂ ਭਰ ਮਾਂ ਕੋਲੋਂ ਉੱਠ ਗਈ ਤੇ ਜਾਤ ਧਰਮ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਤਾਂ ਹਾਲੇ ਉਸਨੇ ਕਰਨੀ ਸੀ ਪਰ ਮਨਮਰਜ਼ੀ ਦਾ ਵਰ ਲੱਭਣਾ ਵੀ ਗੁਨਾਹ ਸੀ ਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਵੀ ਏਹੀ ਦੁੱਖ ਹੰਢਾਇਆ ਸੀ।