ਕਿਹਾ, "ਦਾਤੀਆਂ ਵਾਲਾ ਪੱਖਾ…" ਮਾਂ ਨੇ ਨਿੱਕੇ ਦੀ ਗੱਲ ਤੇ ਪੋਲਾ ਜਿਹਾ ਮਾਰ ਕੇ ਕਿਹਾ, "ਊਈਂ ਨਾ ਮੰਗਤਾ ਬਣਿਆ ਕਰ ...” ਨਿੱਕਾ ਮਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣ ਨਾਨੀ ਨੂੰ ਸਫਾਈਆਂ ਦੇਣ ਲੱਗਾ ਕਿ ਨਾਨੀ ਮੱਛਰ ਤੇ ਗਰਮੀ ਬਹੁਤ ਏ ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ, ਮੇਰਾ ਦਿਲ ਕਰਦਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਵੀ ਥੋਡੇ ਕੋਲ ਹੀ ਘਰ ਖੁੱਗ ਲਿਆਈਏ ਤੇ ਜਦੋਂ ਗਰਮੀ ਆਵੇ ਭੱਜ ਕੇ ਕੂਲਰ ਮੂਹਰੇ ਪੈ ਜਾਈਏ। ਨਾਨੀ ਨੇ ਨਿੱਕੇ ਦੀ ਗੱਲ ਦਿਲ 'ਤੇ ਲਾਈ ਤੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਹੀ ਮਾਮੇ ਨੂੰ ਹੁਕਮ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਦਾਤੀਆਂ ਵਾਲਾ ਪੱਖਾ ਲਿਆ ਕੇ ਕੁੜੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਛੱਡ ਕੇ ਆਉਣਾ। ਸੂਟ ਬਣਾਉਣ ਸ਼ਹਿਰ ਗਏ ਤੇ ਮਾਮੇ ਨੇ ਪੱਖਾ ਖਰੀਦਣਾ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਸੂਟਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚਾਅ ਪੱਖੇ ਦਾ ਸੀ। ਮਾਂ ਨੂੰ ਜਦ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਮਾਮਾ ਪੱਖਾ ਲੈਣ ਗਿਆ ਤਾਂ ਮਾਂ ਨੇ ਮਾਮੀ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਪਾਉਣ 'ਤੇ ਇਕੱਲੇ ਸਾਡੇ ਸੂਟ ਬਣਾ ਲਏ ਤੇ ਆਵਦਾ ਸੂਟ ਨਾ ਬਣਾਇਆ। ਅਸੀਂ ਘਰ ਆ ਗਏ ਅਤੇ ਉਹ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦਾ ਪੱਖਾ ਰਿਕਸ਼ੇ ਤੇ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪੱਖਾ ਘਰ ਆਇਆ ਤੇ ਮੇਰਾ ਤੇ ਨਿੱਕੇ ਵੀਰ ਦਾ ਚਾਅ ਨਹੀ ਸੀ ਚੁੱਕਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਕਿ ਸਕੂਲ ਜਾ ਕੇ ਦੱਸਾਂਗੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਕਿ ਅਸੀਂ ਵੀ ਪੱਖੇ ਮੂਹਰੇ ਸੌਂਨੇ ਆ। ਹੁਣ ਸਾਨੂੰ ਕਾਹਲ ਸੀ ਕਿ ਪਿੰਡ ਜਾਈਏ ਤੇ ਪੱਖਾ ਚਲਾ ਕੇ ਦੇਖੀਏ।

ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਏ ਤੇ ਮਾਂ ਤੇ ਨਾਨੀ ਸੰਦੂਕ ਵਾਲੇ ਕਮਰੇ 'ਚ ਸੀ। ਨਾਨੀ ਆਵਦੇ ਸੂਟ ਕੱਢ ਕੇ ਦਿਖਾ ਰਹੀ ਸੀ ਨਾਨੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਸੂਟਾਂ 'ਚੋਂ ਕਈ ਮਰਜ਼ੀ ਪਸਿੰਦ ਕਰ ਲੈ ਤੇ ਮਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਸੂਟ ਲੈ ਲਿਆ। ਨਾਨੀ ਨੇ 100-00 ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਈ ਨੋਟ ਮਾਂ ਦੀ ਮੁੱਠੀ 'ਚ ਦੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੱਸਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨੀ ਕਿਸੇ ਨੂੰ, ਇਹ ਪੈਸੇ ਵਰਤ ਲੀ। ਕੁੜੀਆਂ ਨੇ ਤਾਂ ਹੱਥੀਂ ਦਿੱਤਾ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਾ। ਮਾਂ ਨੂੰ ਲਾਲਚ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦਾ ਵੀ ਪਰ ਮਾਂ ਦਾ ਦਿਲ ਰੱਖਣ ਲਈ ਉਹਨੇ ਦਿੱਤੇ ਪੈਸੇ ਰੁਮਾਲ ਚ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਵੀਰੇ ਦੀ ਜੇਬ 'ਚ ਪਾ ਦਿੱਤੇ। ਅਸੀਂ ਮਾਮੇ ਨਾਲ ਪਿੰਡ ਵਾਲੀ ਬੱਸ ਚੜ੍ਹ ਗਏ। ਪੱਖੇ ਉੱਤੇ ਲਿਫ਼ਾਫ਼ਾ ਚੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਤੇ ਮੈਂ ਤੇ ਵੀਰਾ ਟੋਹ-ਟੋਹ ਕੇ ਪਟਾਕੇ ਪਾਉਂਦੇ ਰਹੇ। ਮਾਂ ਨੇ ਵੀ ਨਾ ਹਟਾਇਆ ਕਿ ਚੰਗਾ ਲਾਲਚ ਲੱਗੇ ਆ। ਉਸ ਦਿਨ ਅਸੀਂ ਚੀਜ਼ੀ ਲੈਣ ਦੀ ਵੀ ਕੋਈ ਜ਼ਿੱਦ ਨਾ ਕੀਤੀ।

ਪਿੰਡ ਆ ਗਿਆ ਤੇ ਅਸੀਂ ਉੱਤਰ ਗਏ। ਮਾਮੇ ਨੇ ਪੱਖਾ ਬੱਸ 'ਚੋਂ ਬੋਚ ਕੇ ਜਿਹੇ ਉਤਾਰ ਲਿਆ। ਘਰ ਪੁੱਜੇ ਤੇ ਦਾਦੀ ਸਾਡੇ ਵੱਲ ਭੱਜੀ ਆਈ। ਸਿਰ ਪਲੋਸੇ ਤੇ ਪੱਖੇ ਨੂੰ ਦੇਖ ਮਣਾਂਮੂੰਹੀ ਖੁਸ਼ ਹੋਈ। ਮਾਮਾ ਵਾਪਸ ਮੁੜ ਗਿਆ। ਅਸੀਂ ਰਾਤ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਵਿਹੜੇ 'ਚ ਪੱਖਾ ਲਾਇਆ ਤੇ ਦਾਦੀ ਨੇ ਆਵਦਾ ਮੰਜਾ ਮੂਹਰੇ ਡਾਹ ਲਿਆ ਦੂਜੇ 'ਤੇ ਭੂਆ ਦਾ ਮੰਜਾ, ਤੀਜੇ 'ਤੇ ਬਾਪੂ ਦਾ ਮੰਜਾ ਤੇ ਚੌਥੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਡੈਡੀ ਦਾ ਮੰਜਾ ...। ਦਾਦੀ ਸਾਹਮਣੇ ਕੌਣ ਬੋਲਦਾ। ਮਾਂ ਨੇ ਅੰਦਰੇ ਅੰਦਰ ਘੁਸੰਨ ਜਿਹੀ ਵੱਟ ਨੇ ਆਵਦਾ ਮੰਜਾ ਪੰਜਵੇਂ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਡਾਹ ਲਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਹਵਾ ਨਾਮਾਤਰ ਹੀ ਆਉਂਦੀ ਸੀ ਤੇ ਨਿੱਕਾ ਵੀਰਾ ਮੰਮੀ ਨਾਲ ਹੀ ਸੌਂਦਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਭੂਆ ਨਾਲ ਸੌਂਦੀ ਸੀ।