**
।। ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ॥
॥ ਪਰਸਨਲ ਬਲਾਗ ॥ ਵਿਮਲ ਕੀਰਤੀ ॥
ਇਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਜਦੋਂ ਰਾਹ ਕੱਚੇ ਸਨ। ਰਾਹਾਂ 'ਤੇ ਕਾਰਾਂ ਜੀਪਾਂ ਨਹੀਂ ਸਨ ਦੌੜਦੀਆਂ, ਜਦੋਂ ਰਾਜਿਆਂ ਦੇ ਰਾਜ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਕਾਲ ਪੈਂਦੇ ਸਨ ਤੇ ਮਹਾਂ ਮਾਰੀਆਂ ਫੈਲਦੀਆਂ ਸਨ ਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੇ ਮਰਨ ਨਾਲ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਖ਼ਾਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।
ਜਦੋਂ ਰਾਹ ਬਹੁਤਾ ਸਮਾਂ ਸੁੰਨੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਕਦੇ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਘੋੜੇ ਦੀ ਟਾਪ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਰਾਜੇ ਦੀ ਲੰਘਣ ਵਾਲੀ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਘੋੜਿਆਂ ਦੇ ਪੌੜਾਂ ਦੀ ਖੜੱਪ ਖੜੱਪ ਰਾਹਾਂ ਦੀ ਸੁੰਨ ਤੋੜਦੀ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਪੱਖੋਂ ਨਹੀਂ ਸਨ ਤੇ ਹਵਾ ਹੁਣ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਠੰਡੀ ਸੀ। ਦਰੱਖਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਨ ਤੇ ਹਵਾ ਬਹੁਤੀ ਸਾਫ਼ ਸੀ।
ਬਹੁਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਸਨ ਪਰ ਮਨਾਂ 'ਚ ਮੈਲ ਘੱਟ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਔਰਤਾਂ ਹੋਛੀਆਂ ਨਹੀਂ ਸਨ ਤੇ ਆਦਮੀ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਸਨ।
ਮਨੁੱਖ ਉਦੋਂ ਵਿਹਲੇ ਬੈਠੇ ਬੋਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਗੱਲਾਂ ਸਨ। ਉਦੋਂ ਔਰਤਾਂ ਜਾਂ ਤਾਂ ਸ਼ਾਂਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ ਜਾਂ ਪਾਗਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਵਿਚਲੀ ਕੋਈ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਬੱਚੇ ਉਦੋਂ ਇੰਨੀ ਜਲਦੀ ਵੱਡੇ ਨਹੀਂ ਸਨ ਹੁੰਦੇ ਤੇ ਵੱਡੇ ਇੰਨੀ ਛੇਤੀ ਬਚਕਾਨਾ ਗੱਲਾਂ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਉੱਤਰਦੇ। ਉਦੋਂ ਖੇਡਾਂ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਦਾ ਮੁਖੌਟਾ ਨਹੀਂ ਸਨ।
ਉਦੋਂ ਕਿਸੇ ਸਿਆਣੇ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਕੋਈ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕੋਈ ਗਿਆਨ ਦੀ ਗੱਲ ਦੱਸੋ। ਕੋਈ ਗੁਰੂ ਆਖ਼ਰੀ ਪ੍ਰਾਣ ਛੱਡਣ ਵੇਲੇ ਕੋਈ ਸੂਤਰ ਕਿਸੇ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਮਨ ਦੀ ਹਥੇਲੀ 'ਤੇ ਧਰ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਉਦੋਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਓਹਨਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ ਜਿਹੜੀਆਂ ਸੋਚਦੀਆਂ ਸਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਮੈਂ ਗੈਰ ਮਰਦ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਲੈ ਆਂਦਾ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਖੂਨ ਗੰਦਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।
