ਇਕਤਾਲ਼ੀਵਾਂ
ਬੋਰਿਸ ਲਵਰੇਨਿਓਵ
ਅਨੁਵਾਦਕ : ਸਵਜੀਤ
ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਬਾਰੇ
ਬੋਰਿਸ ਲਵਰੇਨਿਓਵ (1891-1959) ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੋਵੀਅਤ ਨਾਵਲਕਾਰ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਫ਼ਦੇਯੇਵ, ਫ਼ੇਦਿਨ, ਅਲੈਕਸੇਈ ਤਾਲਸਤਾਏ, ਸ਼ੋਲੋਖੋਵ ਆਦਿ ਨਾਲ ਗੋਰਕੀ ਤੋਂ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਮੋਢੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਲੇਖਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਲਵਰੇਨਿਓਵ ਦਾ ਜਨਮ ਕਾਲੇ ਸਾਗਰ ਦੇ ਤਟ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਖੇਰਸੋਨ ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਮਾਸਕੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ-ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਪਹਿਲੇ ਸੰਸਾਰ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ, ਕੌਮੀ ਸੰਕਟ ਦੀ ਲਹਿਰ ਦੌਰਾਨ, ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਚੇਤਨਾ ਦਾ ਇਨਕਲਾਬੀਕਰਨ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਉਮਰ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨੌਜਵਾਨ ਸੈਨਿਕਾਂ ਵਾਂਗ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇਨਕਲਾਬ ਦਾ ਪੱਖ ਚੁਣਿਆ। ਇਨਕਲਾਬ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਉਲਟ ਇਨਕਲਾਬੀਆਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਜੰਗੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ।
ਲਵਰੇਨਿਓਵ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸਾਹਿਤਕ ਰਚਨਾ 1924 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ। 1924 ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਇਹ ਨਾਵਲਿਟ 'ਇਕਤਾਲੀਵਾਂ' ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ। ਅੱਜ ਇਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਉਹਨਾਂ ਕ੍ਰਿਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਹਨਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕਲਾਸੀਕੀ ਰੂਸੀ ਸੋਵੀਅਤ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕਰਨਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ। ਇਹ ਮਹਾਨ ਅਕਤੂਬਰ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਇਨਕਲਾਬ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੱਲ ਰਹੇ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇਸਤਰੀ ਲਾਲ ਸੈਨਿਕ ਮਰਿਊਤਕਾ ਦੇ ਸਾਹਸੀ ਚਰਿੱਤਰ ਅਤੇ ਇਨਕਲਾਬ ਪ੍ਰਤੀ ਅਡਿੱਗ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧਤਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਨਕਲਾਬੀ ਨਿਹਚਾ ਅਤੇ ਕਠੋਰ ਕਰਤੱਵਪਾਲਣਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਲਬਰੇਜ਼ ਉਹਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਪਿਆਰ ਦੀ ਤੀਬਰ ਅਤੇ ਕੋਮਲ ਭਾਵਨਾ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਮਰਿਊਤਕਾ ਦਾ ਪਿਆਰ ਇਨਕਲਾਬ ਪ੍ਰਤੀ ਉਸਦੇ ਨਿਹਚੇ ਨੂੰ ਰੱਤੀ ਭਰ ਵੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ। ਇੱਕ ਇਨਕਲਾਬੀ ਦੇ ਚਰਿੱਤਰ ਦੀ ਸਰਲਤਾ ਅਤੇ ਉੱਤਮਤਾ ਦਾ ਇਹ ਕ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚਿਤਰਣ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਲਵਰੇਨਿਓਵ ਦੀ ਇਸ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਰਚਨਾ ਉੱਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫਿਲਮ ਵੀ ਬਣੀ ਸੀ; ਜਿਸ ਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਮੁਲਕ ਵਿੱਚ ਸਗੋਂ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਹੋਰਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਿਆਪਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਮਿਲੀ ਸੀ।
ਪਾਵੇਲ ਦਮਿਤ੍ਰੀਏਵਿਚ ਜ਼ੂਕੋਵ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ