ਵੀ ਸੀ। ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਡੂੰਘੀ ਸੱਟ ਲੱਗੀ ਸੀ ਕਿ ਤੂੰ ਕਿੰਨਾ ਨਿਕੰਮਾ ਏਂ, ਬਿਲਕੁਲ ਕਾਇਰ ਹੈਂ। ਮੈਨੂੰ ਦੁੱਖ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੂੰ ਅਜਿਹਾ ਏਂ। ਤੂੰ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਵਸ ਗਿਆ ਏਂ, ਮੇਰਾ ਦਿਮਾਗ ਖਰਾਬ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਏ, ਨੀਲੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਾਲੇ ਸ਼ੈਤਾਨ!"

ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਠਹਾਕਾ ਮਾਰਿਆ ਅਤੇ ਗਰਮ ਰੇਤ 'ਤੇ ਚਿਤ ਲੇਟ ਕੇ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਲੱਤਾਂ ਲਹਿਰਾਉਣ ਲੱਗਿਆ।

"ਤੇਰਾ ਦਿਮਾਗ ਤਾਂ ਠੀਕ ਏ ?" ਮਰਿਊਤਕਾ ਨੇ ਕਿਹਾ।

ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਨੇ ਫਿਰ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਠਹਾਕਾ ਮਾਰਿਆ।

"ਓਏ ਓਹ, ਗੂੰਗੇ। ਕੁਝ ਬੋਲਦਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ?"

ਪਰ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਤਦ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਠਹਾਕੇ ਮਾਰਦਾ ਰਿਹਾ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਮਰਿਊਤਕਾ ਨੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਪਸਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਘਸੁੰਨ ਨਹੀਂ ਮਾਰਿਆ।

ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਉੱਠਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਹਾਸੇ ਕਾਰਨ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਣ ਵਾਲ਼ੇ ਹੰਝੂਆਂ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਸਾਫ਼ ਕੀਤੀਆਂ।

"ਤੂੰ ਇਹ ਠਹਾਕੇ ਕਿਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਲਗਾ ਰਿਹਾ ਏਂ ?"

"ਕਮਾਲ ਦੀ ਕੁੜੀ ਏਂ ਤੂੰ, ਮਰੀਆ ਫਿਰਲਾਤੋਵਨਾ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਸਾ ਸਕਦੀ ਹੈਂ। ਮੁਰਦਾ ਵੀ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਨੱਚਣ ਲੱਗ ਪਵੇ!"

"ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ? ਤੇਰੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਤਾਂ ਉਸ ਲੱਕੜੀ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਵਾਂਗ ਮੰਝਧਾਰ ਵਿੱਚ ਗੇੜੇ ਕੱਢਣਾ ਠੀਕ ਹੈ, ਜੋ ਨਾ ਇੱਕ ਕਿਨਾਰੇ, ਨਾ ਦੂਸਰੇ ? ਖ਼ੁਦ ਵੀ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਰਹੋ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿਓ ?"

ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਨੇ ਫਿਰ ਠਹਾਕਾ ਮਾਰਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਮਰਿਊਤਕਾ ਦਾ ਮੋਢਾ ਥਾਪੜਿਆ।

"ਤੇਰੀ ਜੈ ਹੋਵੇ, ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ। ਮੇਰੀ ਪਿਆਰੀ ਫਰਾਇਡੇ। ਤੂੰ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਹੀ ਬਦਲ ਦਿੱਤੀ, ਮੇਰੀਆਂ ਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਤੇਰੀ ਉਪਮਾ ਅਨੁਸਾਰ ਮੈਂ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਲੱਠ ਵਾਂਗ ਮੰਝਧਾਰ ਵਿੱਚ ਗੇੜੇ ਨਹੀਂ ਖਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ। ਮੈਂ ਖ਼ੁਦ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਕਿ ਅਜੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਪਰਤਣ ਦਾ ਵੇਲਾ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਨਹੀਂ, ਮੈਂ ਅਜੇ ਹੋਰ ਜਿਉਂਣਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਦੰਦ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨੇ ਹਨ। ਭੇੜੀਏ ਵਾਂਗੂੰ ਵੱਢਦੇ ਫਿਰਨਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਮੇਰੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਲੋਕ ਮੇਰੇ ਦੰਦਾਂ ਤੋਂ ਡਰ ਜਾਣ।"

"ਕੀ ਮਤਲਬ! ਕੀ ਸੱਚਮੁਚ ਤੇਰੀ ਅਕਲ ਠਿਕਾਣੇ ਆ ਗਈ ?"

"ਹਾਂ, ਮੇਰੀ ਅਕਲ ਠਿਕਾਣੇ ਆ ਗਈ, ਪਿਆਰੀ! ਠਿਕਾਣੇ ਆ ਗਈ ਮੇਰੀ ਅਕਲ! ਸ਼ੁਕਰੀਆ, ਤੂੰ ਕੁਝ ਰਾਸਤਾ ਦਿਖਾ ਦਿੱਤਾ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲੈ ਕੇ ਬੈਠ ਜਾਵਾਂਗੇ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਵਾਂਗਡੋਰ ਸੌਂਪ ਦਿਆਂਗੇ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਤਾਂ ਅਜਿਹਾ ਬੇੜਾ ਗਰਕ ਕਰੋਗੇ ਕਿ ਬਸ! ਬਿਲਕੁਲ ਬੁੱਧੂ ਏ ਤੂੰ, ਮੇਰੀ ਪਿਆਰੀ। ਜਦੋਂ ਦੋ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ