ਸੁਣਿ ਸੁਣਿ ਆਖੈ ਕੇਤੀ ਬਾਣੀ ॥ ਸੁਣਿ ਕਹੀਐ ਕੋ ਅੰਤੁ ਨ ਜਾਣੀ ॥
ਜਾ ਕਉ ਅਲਖ ਲਖਾਏ ਆਪੇ ਅਕਥ ਕਥਾ ਬੁਧਿ ਤਾਹਾ ਹੇ ॥੧॥
ਮਾਰੂ ਮ: ੧, ਪੰਨਾ ੧੦੩੨
ਇਸ ਗੁਰਵਾਕ ਦਾ ਸਾਰ ਭਾਵ ਭੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ। ਗੁਰ-ਦੀਖਿਆ ਬਿਹੂਨ ਨਿਗੁਰੀ ਲੁਕਾਈ ਕੇਤੀ ਹੀ ਆਪ-ਹੁਦਰੀ ਜਾਂ ਨਿਗੁਰੇ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਸੁਣੀ ਸੁਣਾਈ ਬਾਣੀ ਆਖਦੀ ਫਿਰਦੀ ਹੈ । ਸੁਣੇ ਸੁਣਾਏ ਤੋਂ ਯਾ ਆਪੇ ਕਹੇ ਕਹਾਏ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਥਹੁ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ । ਜਿਸ ਵਡਭਾਗੇ ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਨ ਨੂੰ ਨਦਰੀ ਨਦਰ ਨਿਹਾਲ ਹੋ ਕੇ ਆਪਿ ਕਰਤਾ ਪੁਰਖ ਨਿਰੰਕਾਰ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਦਇਆਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਤਿ ਦਇਆਲ ਹੋ ਕੇ ਅਲੱਖ ਵਖਰ ਨੂੰ ਲਖਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਿਸ ਨੂੰ ਹੀ ਨਦਰ ਪਾਤਰ ਸਮਝ ਕੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਮਿਲਾਇ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤਿਸੇ ਨੂੰ ਹੀ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੀਖਿਆ ਦੁਆਰਾ ਅਕੱਥ ਕਥਾ ਦੀ ਸਬੁੱਧੀ ਵਿਦਤਾਇ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਅਥਵਾ ਗੁਰ-ਦੀਖਿਆ ਦਾਨ ਕਰਾਇ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ।
ਸਚੁ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਸਚੁ ਹੈ ਸਰਣਾ ॥ ਸਚੁ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਜਿਤੰ ਲਗਿ ਤਰਣਾ ॥
ਅਕਥੁ ਕਥੈ ਦੇਖੈ ਅਪਰੰਪਰੁ ਫੁਨਿ ਗਰਭਿ ਨ ਜੋਨੀ
ਜਾਇਆ ॥੪॥ ਮਾਰੂ ਮ: ੧, ਪੰਨਾ ੧੦੪੦
ਤੱਤ ਵਿਆਖਿਆ-'ਸਚੁ ਵਖਰੁ ਧਨੁ ਨਾਮ ਹੈ * ਗੁਰ-ਵਾਕ ਦੇ ਭਾਵ ਅਨੁਸਾਰ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਦਾ ਨਾਮ (ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਨਾਮ) ਹੀ ਸਚੁ ਵਖਰੁ ਹੈ । ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਸਚੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦੀ ਸਰਣਿ ਹੀ ਸਚੁ ਸਰੂਪ ਹੈ । ਗੁਰ-ਸ਼ਬਦ ਗੁਰ-ਦੀਖਿਆ ਹੀ ਸਚੁ ਸਰੂਪ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਲਗ ਕੇ ਭਵ-ਸਾਗਰੋਂ ਤਰੀਦਾ, ਪਾਰਿ ਉਤਰੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਗੁਰਦੀਖਿਆ ਗੁਰ-ਸ਼ਬਦ ਰੂਪੀ ਅਕੱਥ ਕਥਾ ਦੇ ਕਥਿਆਂ (ਅਤੁਟ ਅਭਿਆਸ ਕੀਤਿਆਂ) ਅਪਰੰਪਰ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਦਾ ਦਰਸ਼ਨ, ਅਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਦਰਸ਼ਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਜਨ ਨੇ ਇਸ ਬਿਧਿ ਅਕੱਥ ਨੂੰ ਕੱਥ ਕੇ ਅਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਨਿਰੰਕਾਰ ਦਾ ਦਰਸ਼ਨ ਪਾਇਆ ਹੈ, ਉਹ ਫੋਰ ਗਰਭ ਜੋਨੀ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ। ਜੰਮਣ ਮਰਣ ਉਸ ਦਾ ਮੁੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਨਾਮ ਤੋਂ ਵਿਹੂਣਾ ਗੁਰ-ਦੀਖਿਆ ਹੀਣਾ, ਨਿਗੁਰਾ ਪੁਰਸ਼ ਐਵੇਂ ਕਥਾਵਾਂ ਪਾ ਪਾ ਕੇ ਕਥੋਗੜ ਬਣਿ ਬਣਿ ਬਹਿੰਦਾ ਹੈ । ਉਸ ਤੋਂ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਸਰਦਾ ਸਰਾਉਂਦਾ 1 ਐਵੇਂ ਆਪਣਾ ਦਿਲ ਪਰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ । ਚਰਚਾ ਪਰਚਾ ਪਾ ਕੇ
* ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮ: ੧, ਪੰਨਾ ੪॥੨੧, ਪੰਨਾ ੨੨