ਤੁਰੀਆ ਅਵਸਥਾ ਨੂੰ ਪੁਗ ਖੜੋਤੇ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨ, ਗੁਰਮਤਿ ਗਿਆਨੀ, ਗੁਰਮੁਖ ਜਨ ਏਸ ਨਿਰਗੁਣ ਕਥਾ ਦੇ ਪਾਰਾਵਾਰ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹਨ। ਇਸ ਅਵਸਥਾ ਤੋਂ ਅਨਜਾਣ ਅਗਿਆਨੀ ਪੁਰਸ਼ ਨਾ ਹੀ ਪ੍ਰੇਮ-ਪਲੀਤੇ ਦੇ ਜਾਣੂ ਹਨ, ਨਾ ਹੀ ਜੋਤੀਸ਼ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਦੀਆਂ ਜੋਤਿ-ਝਲਕਾਂ ਦੇ ਪਛਾਣੂ ਹਨ । ਓਹ ਜਾਣੂ ਪਛਾਣੂ ਹੋ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ, ਬਿਨਾਂ ਨਾਮ ਅਭਿਆਸ ਦੀ ਅਗਾਧ ਕਮਾਈ ਤੇ ਨਿਰਗੁਣ ਕਥਾ ਦੀ ਤੱਤ ਰਸਾਈ ਤੋਂ। ਇਸੇ ਭਾਵ ਦੀ ਪ੍ਰੋੜਤਾ ਲਈ ਅਗਲੇਰਾ ਗੁਰਵਾਕ ਖੂਬ ਰੋਸ਼ਨੀ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ:-

ਸਹਜ ਕੀ ਅਕਥ ਕਥਾ ਹੈ ਨਿਰਾਰੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥੪੮॥

ਗਉੜੀ ਕਬੀਰ ਜੀਉ, ਪੰਨਾ ੩੩੩

ਕਿਥੇ ਇਹ ਸਹਜ ਪੱਦ ਨੂੰ ਪੁਚਾਉਣ ਵਾਲੀ ਨਿਰਾਰੀ ਅਕੱਥ ਕਥਾ ਤੇ ਕਿਥੇ ਫੋਕਟ ਅਰਥਾ-ਬੰਦੀ ਕਰਨਹਾਰਿਆਂ ਦੀ ਨਿਕਾਰੀ ਗੱਲ-ਗਲੋਚੜੀ-ਕਥਾ।

ਹਰਿ ਰਸੁ ਛੋਡਿ ਹੋਛੈ ਰਸਿ ਮਾਤਾ॥

ਘਰ ਮਹਿ ਵਸਤੁ ਬਾਹਰਿ ਉਠਿ ਜਾਤਾ ॥੧॥

ਸੁਨੀ ਨ ਜਾਈ ਸਚੁ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਾਥਾ ॥

ਰਾਰਿ ਕਰਤ ਝੂਠੀ ਲਗਿ ਗਾਥਾ ॥੧॥ਰਹਾਉ॥੨੨॥

ਆਸਾ ਮਹਲਾ ੫, ਪੰਨਾ ੩੭੬

ਜਿਹੜੇ ਪੁਰਸ਼ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਨਾਮ ਦੇ ਸੱਚੇ ਵਿਚਿ ਖਲਤ ਮਲਤ ਹੋਏ ਹੋਏ ਹਨ, ਓਹਨਾਂ ਨੂੰ ਰਸ ਨੂੰ ਛਡ ਕੇ ਹੋਛੇ ਰਸਾਂ ਨਿੱਜ ਘਟ ਅੰਦਰਿ ਵਸ ਲਗਦਾ, ਰਸ ਤਾਂ ਕੀ ਖਪਤ ਹੋਏ ਹੋਏ ਹਨ। ਰਹੀ ਸੱਚੀ ਵਸਤੂ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਥਾ ਦਾ ਪਤਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਆਉਣਾ ਸੀ। ਓਹ ਬਾਹਰ-ਮੁਖੀ ਫੋਕੇ ਅਰਥਾਂ ਵਿਚਿ ਹੀ ਗੱਲ-ਗਲੋਚੜੀ-ਕਥਾ ਤਾਂ ਓਹ ਸੁਣ ਲੈਣਗੇ, ਪਰ "ਸੁਨੀ ਨ ਜਾਈ ਸਚੁ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਾਥਾ" ਦੇ ਗੁਰਵਾਕ ਵਾਲੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਰੂਪੀ ਸੱਚੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਥਾ ਨਹੀਂ ਸੁਣੀ ਜਾਂਦੀ । ਐਵੇਂ ਝੂਠੀ ਗੰਧਲ ਕਥਾ ਵਿਚ ਲਗ ਕੇ ਰਾੜਾ ਬੀੜੀ ਕਰ ਛਡਦੇ ਹਨ । ਇਉਂ ਵਕਤ ਟਪਾ ਛਡਦੇ ਹਨ, ਦਰ ਅਸਲ ਬਿਰਥਾ ਹੀ ਗੁਆ ਛਡਦੇ ਹਨ।

ਊਠਤ ਬੈਠਤ ਸੋਵਤ ਧਿਆਈਐ ॥

ਮਾਰਗਿ ਚਲਤ ਹਰੇ ਹਰਿ ਗਾਈਐ ॥੧॥

ਮ੍ਰਵਨ ਸੁਨੀਜੈ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਥਾ ।।

ਜਾਸੁ ਸੁਨੀ ਮਨਿ ਹੋਇ ਅਨੰਦਾ ਦੁਖ ਰੋਗ ਮਨ ਸਗਲੇ ਲਥਾ ॥੧॥

ਰਹਾਉ॥੬੧॥

ਆਸਾ ਮਹਲਾ ੫, ਪੰਨਾ ੩੮੬