ਗਰਾਮ ਜੀਵ-ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ 500 ਕਰੋੜ (ਅਣਗਿਣਤ) ਸੂਖ਼ਮ ਜੀਵਾਣੂ ਪਾਉਂਦੇ ਹਾਂ। ਉਹ ਸਾਰੇ ਪੌਦਿਆਂ ਲਈ ਖ਼ੁਰਾਕ ਪਕਾਉਣ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਭੂਮੀ ਤਾਂ ਪੂਰਨ ਪਾਲਣਹਾਰ ਹੈ ਹੀ। ਪਰੰਤੂ ਭੂਮੀ ਵਿੱਚ ਜੋ ਖ਼ੁਰਾਕ ਹੈ ਉਹ ਪੱਕੀ ਹੋਈ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਕਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਇਹ ਜੀਵਾਣੂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜੀਵ-ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪਾਉਂਦੇ ਹੀ ਹਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਖ਼ੁਰਾਕੀ ਤੱਤ (ਨਾਈਟਰੋਜਨ, ਫਾਸਫੇਟ, ਪੋਟਾਸ਼, ਲੋਹਾ, ਗੰਧਕ, ਤਾਂਬਾ, ਜਿਸਤ ਆਦਿ) ਪੱਕ ਕੇ ਜੜ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਪਲੱਭਧ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਭੂਮੀ ਵਿੱਚ ਜੀਵ-ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪਾਉਂਦੇ ਹੀ ਇਕ ਹੋਰ ਚਮਤਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਭੂਮੀ ਵਿੱਚ ਅਣਗਿਣਤ ਗੰਡੋਏ ਆਪਣੇ ਆਪ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਗੰਡੋਏ ਭੂਮੀ ਵਿੱਚ ਪੰਦਰਾਂ ਫੁੱਟ ਤਕ ਦੇ ਖ਼ੁਰਾਕੀ ਤੱਤ ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਮਲ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਰਾਹੀਂ ਭੂਮੀ ਦੀ ਸਤਹ 'ਤੇ ਲੈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਫਸਲਾਂ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਵਰਤ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸੰਘਣੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਣਗਿਣਤ ਫਲ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਪੇੜ ਕਿਵੇਂ ਜਿਊਂਦੇ ਹਨ? ਉਹ ਖ਼ੁਰਾਕੀ ਤੱਤ ਕਿਥੋਂ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ? ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੰਡੋਏ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜੀਵ- ਜੰਤੂ ਹੀ ਖੁਆਉਂਦੇ-ਪਿਆਉਂਦੇ ਹਨ।

ਇਹ ਅਣਗਿਣਤ ਜੀਵ-ਜੰਤੂ ਅਤੇ ਗੰਡੋਏ ਤਾਂ ਹੀ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭੂਮੀ ਦੀ ਉਪਰਲੀ ਸਤਾ ਵਿੱਚ 25 ਤੋਂ 32 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ 65 ਤੋਂ 72 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨਮੀ ਅਤੇ ਭੂਮੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹਨੇਰਾ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤ ਵਾਤਾਵਰਣ ਮਿਲੇ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਭੂਮੀ ਉਪਰ ਅਸਾਧਣ/ਢੱਕਣਾ ਪਾ ਕੇ ਭੂਮੀ ਨੂੰ ਢੱਕ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਇਹ ਲੋੜੀਂਦਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਅਛਾਧਣ ਜਾਂ ਢੱਕਣ ਦੇ ਤਿੰਨ ਤਰੀਕੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ

1.       ਮਿੱਟੀ ਨਾਲ ਢੱਕਣਾ - Soil Mulching  

2.       ਸੁੱਕੇ ਪੱਤਿਆਂ, ਪਰਾਲੀ ਆਦਿ ਨਾਲ ਢੱਕਣਾ - Straw Mulching

3.       ਜੀਵਤ ਫ਼ਸਲਾਂ ਆਦਿ ਨਾਲ ਢੱਕਣਾ - Live mulching

ਜਦ ਅਸੀਂ ਹਲ ਨਾਲ ਜਾਂ ਹੈਰੋ ਨਾਲ ਭੂਮੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਭੂਮੀ ਉੱਪਰ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਢੱਕਣਾ ਪਾ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਨਾਲ ਭੂਮੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੀ ਨਮੀ ਅਤੇ ਤਾਮਮਾਨ ਠੀਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਬਣਿਆ