جےکر کار دا ِاّک پهیآ ٹُّٹ کے باهر نِکل جاوے تاں کار رُّک جاںدی هَے چلدی نهیں۔ ِاّداں هی کُدرتی کھےتی کرن لای اُّپر دِّتیآں چارے گّلاں کرنیآں جرُوری هن۔ بیج-اںمرِت کِوےں بناایاے ? بِجاای کرن توں پهِلاں بیجاں نُوں ٹریٹ کرنا جاں سودھنا جرُوری هَے۔ ِاس مکسد لای بیج-اںمرِت بهُت هی اُّتم هَے۔ جیو-اںمرِت واںگ بیج اںمرِت وِّچ وی مَےں اُهی چیجاں پاایآں هن جو ساڈے کول بِناں کِسے کیمت توں مَوجُود هن۔ ِاه هےٹھ لِکھیآں چیجاں توں بندا هَے :- 1. دےسی گاں دا گوبر-5 کِلو (جےکر گاں دا گوبر نا مِلے تاں دےسی بَےل جاں مّجھ دا گوبر وی چّلےگا۔)

2. گاُو-مُوتر -5 لیٹر (مانوی مُوتر وی چّلےگا)

3. چُونا جاں کلی -250 گرام

4. پانی -20 لیٹر

ِانھاں چیجاں نُوں پانی وِّچ گھولھ کے چَووی گھںٹے رّکھو۔ دِن وِّچ دو بار لّکڑی نال هِلااُنا هَے۔ اُس توں بااد بیجاں اُّپر بیج-اںمرِت پا کے اُنھاں نُوں سودھنا هَے۔ اُس اُپرںت چھاں وِّچ سُّکا لَےنے هن اتے پھِر بیج دےنے هن۔

بیج-اںمرِت نال سودھے هواے بیج جلدی اتے جِآدا ماترا وِّچ اُّگدے هن۔ جڑھاں تےجی نال ودھدیآں هن۔ بھُومی وِّچ لّگن والیآں بِماریآں نهیں لّگدیآں اتے پَودے اّچھی ترھاں وّدھدے پھُّلدے هن۔ کےلے دے کںد اتے گنّے دیآں گّٹھاں لااُن توں پهِلاں اُنھاں نُوں بیج-اںمرِت وِّچ ڈُبو کے تُرںت لگا دےنے هن۔ جےکر جیری, پِآج, ٹماٹر, بَےںگن جاں کِسے وی پَودے دی پنیری لگااُنی هَے تاں اُنھاں دیآں جڑھاں بیج- اںمرِت وِّچ ڈوب کے لگا ديو۔

جدوں اسیں دھرتی وِّچ جیو-اںمرِت پااُںدے هاں تاں ِاک

گرام جیو-اںمرِت وِّچ 500 کروڑ (انگِنت) سُوکھم جیوانُو پااُںدے هاں۔ اُه سارے پَودِآں لای کھُراک پکااُن والے هُںدے هن۔ بھُومی تاں پُورن پالنهار هَے هی۔ پرںتُو بھُومی وِّچ جو کھُراک هَے اُه پّکی هوای نهیں هَے۔ پکااُن دا کںم ِاه جیوانُو کردے هن۔ جیو-اںمرِت پااُںدے هی هر پرکار دے کھُراکی تّت (ناایٹروجن, پھاسپھےٹ, پوٹاس, لوها, گںدھک, تاںبا, جِست آدِ) پّک کے جڑھاں نُوں اُپلّبھدھ هو جاںدے هن۔ بھُومی وِّچ جیو-اںمرِت پااُںدے هی ِاک هور چمتکار هُںدا هَے۔ بھُومی وِّچ انگِنت گںڈواے آپنے آپ کںم کرن لّگدے هن۔ ِاه گںڈواے بھُومی وِّچ پںدراں پھُّٹ تک دے کھُراکی تّت مِّٹی اتے مل دے مادھِام راهیں بھُومی دی سته 'تے لَے آاُںدے هن۔ ِانھاں تّتاں نُوں پھسلاں دیآں جڑھاں آپنی لوڑ انُسار ورت لَےںدیآں هن۔ سںگھنے جںگلاں وِّچ انگِنت پھل دےن والے پےڑ کِوےں جِاُوںدے هن? اُه کھُراکی تّت کِتھوں لَےںدے هن ? اُنھاں نُوں گںڈواے اتے هور جیو- جںتُو هی کھُآاُںدے-پِآاُںدے هن۔

ِاه انگِنت جیو-جںتُو اتے گںڈواے تاں هی کںم کردے هن جدوں اُنھاں نُوں بھُومی دی اُپرلی ستا وِّچ 25 توں 32 ڈِگری سَےلسیاس تاپمان اتے 65 توں 72 پرتیست نمی اتے بھُومی دے اںدر هنےرا اتے ساںت واتاورن مِلے۔ جدوں اسیں بھُومی اُپر اسادھن/ڈھّکنا پا کے بھُومی نُوں ڈھّک دِںدے هاں تاں ِاه لوڑیںدا واتاورن تِآر هو جاںدا هَے۔

اچھادھن جاں ڈھّکن دے تِنّ تریکے هو سکدے هن

1.       مِّٹی نال ڈھّکنا - Soil Mulching  

2.       سُّکے پّتِآں, پرالی آد نال ڈھّکنا - Straw Mulching

3.       جیوت پھسلاں آد نال ڈھّکنا - Live mulching

جد اسیں هل نال جاں هَےرو نال بھُومی دی کاست کردے هاں تاں بھُومی اُّپر مِّٹی دا ڈھّکنا پا دِںدے هاں۔ ِاس نال بھُومی دے اںدر دی نمی اتے تاممان ٹھیک پّدھر 'تے بنِآ