ਫਸਲ ਦੁਆਲੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਫੁੱਲ ਵਾਲੇ ਪੌਦੇ ਦੀਆਂ ਕਤਾਰਾਂ ਲਾਉਣਾ: ਜਿਆਦਾਤਰ ਕੀਟਾਂ ਦੇ ਬਾਲਗ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਵੱਲ ਵਧੇਰੇ ਆਕ੍ਰਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ 'ਤੇ ਹੀ ਅੰਡੇ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਸੋ ਜੇਕਰ ਕਿਸਾਨ ਖੇਤਾਂ ਦੁਆਲੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਲੇ ਪੌਦੇ ਜਿਵੇਂ ਗੇਂਦਾ, ਸੂਰਜਮੁਖੀ, ਜੰਗਲੀ ਸੂਰਜਮੁਖੀ ਆਦਿ ਲਗਾ ਦੇਣ ਤਾਂ ਫਸਲ 'ਤੇ ਕੀਟ ਹਮਲੇ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਖਤਮ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਖੇਤਾਂ ਦੁਆਲੇ ਅਰਿੰਡ ਦੀ ਕਤਾਰ ਲਗਾਉਣਾ: ਨਰਮਾ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ 4-5 ਬੂਟੇ ਅਰਿੰਡ ਦੇ ਜਰੂਰ ਲਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਤੰਬਾਕੂ ਦੀ ਸੁੰਡੀ ਟੋਕੇ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਦਾ ਬਹੁਤ ਕਾਰਗਰ ਤੇ ਨਾਯਾਬ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹਨਾਂ ਦੋਹਾਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਸੁੰਡੀਆਂ ਦੇ ਪਤੰਗ ਅਰਿੰਡ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਉੱਤੇ ਅੰਡੇ ਦੇਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਿਸਾਨ ਨੇ ਸਿਰਫ ਅਰਿੰਡ ਦੇ ਬੂਟਿਆਂ ਦਾ ਨਿਰੀਖਣ ਹੀ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਨਿਰੀਖਣ ਦੌਰਾਨ ਜਿੰਨੇ ਵੀ ਪੱਤਿਆਂ 'ਤੇ ਸੁੰਡੀਆਂ ਦੇ ਅੰਡੇ ਜਾਂ ਲਾਰਵੇ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਉਹਨਾਂ ਪੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਤੋੜ ਕੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਦੱਬ ਦਿਓ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗੀ।

ਲਾਈਟ ਟ੍ਰੈਪਸ- ਉਪ੍ਰੋਕਤ ਦੋਹੇਂ ਕਿਰਿਆਂਵਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁੰਡੀਆਂ ਦੇ ਪਤੰਗਿਆਂ ਦੇ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ । ਸੋ ਹੋਰ ਵੀ ਜਿਆਦਾ ਪਤੰਗਿਆਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮੋਟਰਾਂ ਵਾਲੇ ਕੋਠਿਆਂ 'ਤੇ ਲਾਈਟ ਟ੍ਰੈਪਸ ਲਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਸਤੇ ਇੱਕ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ 5 ਲਿਟਰ ਵਾਲੀ ਪੀਪੀ ਦਾ ਉਪਰੋਂ ਥੋੜਾ ਛੱਡ ਕੇ ਕੱਟਿਆ ਹੋਇਆ ਹੇਠਲਾ ਹਿੱਸਾ, ਇੱਕ ਹੋਲਡਰ, 60 ਜਾਂ 100 ਵਾਟ ਦਾ ਇੱਕ ਬੱਲਬ, ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਸਧਾਰਣ ਤਾਰ, ਇੱਕ ਬੱਠਲ, ਕੁੱਝ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਥੋੜੇ ਜਿੰਨੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦਾ ਬੰਦੋਬਸਤ ਕਰੋ। ਕੱਟੀ ਹੋਈ ਪੀਪੀ ਵਿੱਚ ਹੋਲਡਰ ਫਿੱਟ ਕਰਕੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਬੱਲਬ ਚੜ੍ਹਾ ਕੇ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਦਿਓ। ਲਾਈਟ ਟ੍ਰੈਪ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਹੁਣ ਬੱਠਲ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਤੇਲ ਮਿਲਿਆ ਪਾਣੀ ਪਾ ਕੇ ਇਸਨੂੰ ਲਾਈਟ ਟ੍ਰੈਪ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਰੱਖ ਦਿਓ। ਬੱਠਲ ਤੇ ਬੱਲਬ ਵਿੱਚ ਫਾਸਲਾ 1 ਜਾਂ 1.5 ਫੁੱਟ ਹੀ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਤੰਗੇ ਬੱਲਬ ਵੱਲ ਆਕ੍ਰਸ਼ਿਤ ਹੋਣਗੇ।

ਬੀਜਾਈ ਕਰ ਦਿਓ। ਦਾਲਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਨਰਮ ਸੁਭਾਅ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਲਈ ਬੀਜ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਉਸ ਵਿੱਚ ਚੂਨਾ ਨਾ ਮਿਲਾਓ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹਿੰਗ ਦੇ ਪਾਣੀ, ਖੱਟੀ ਲੱਸੀ ਅਤੇ ਕੱਚੇ ਦੁੱਧ ਨਾਲ ਵੀ ਬੀਜ ਉਪਚਾਰ ਕਰਨਾ ਵੀ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੈ।

ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਭਿਓਂ ਕੇ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਵਧੀਆ ਫੁਟਾਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ 'ਚ ਭਿਓ ਕੇ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਬੀਜ ਦੇ ਉਪਰੀ ਖੋਲ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਫਿਰ ਵੀ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਭਿਓਂਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਝੋਨਾ                                  12 ਘੰਟੇ

ਮੱਕੀ                                  12 ਘੰਟੇ

ਕਣਕ                                 07 ਘੰਟੇ

ਮੂੰਗਫਲੀ                                       1-2 ਘੰਟੇ

ਲੋੜੀਂਦੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਭਿਓਂਤੇ ਗਏ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਕੱਢ ਕੇ ਬੀਜ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਲਾਉਣ ਉਪਰੰਤ 4-5 ਘੰਟੇ ਛਾਂਵੇ ਸੁਕਾ ਕੇ ਬਿਜਾਈ ਕਰ ਦਿਓ। ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੀਜ ਉਤੇ 1:9 ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਵਿੱਚ ਦੇਸੀ ਗਊ ਦਾ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਮਿਲਾ ਕੇ ਛਿੜਕ ਕੇ ਛਾਂਵੇ ਸੁਕਾਉ। 100 ਕਿਲੋ ਬੀਜ ਲਈ 2 ਲਿਟਰ ਗਊ ਮੂਤਰ ਬੀਜ ਉਪਚਾਰ ਲਈ ਕਾਫੀ ਹੈ। ਇਸਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬੀਜਾਂ ਉੱਤੇ ਪਾਥੀਆਂ ਦੀ ਰਾਖ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਘੋਲ ਛਿੜਕ ਕੇ ਵੀ ਬੀਜ ਉਪਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਬੀਜਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਤਰਬੂਜ, ਕਰੇਲਾ ਅਤੇ ਫਲੀਦਾਰ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਰਾਤ ਭਰ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਭਿਉਂ ਕੇ ਬੀਜੀਏ ਤਾਂ ਬੀਜ ਤੇਜੀ ਨਾਲ ਉਗਦੇ ਹਨ। ਜਦਕਿ ਮੂਲੀ ਅਤੇ ਚੁਕੰਦਰ ਆਦਿ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਰਾਤ ਭਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਭਿਉਂ ਕੇ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਉਤਪਾਦਾਂ ਦਾ ਉਚਿਤ ਭੰਡਾਰਨ: ਨਿਮਨਲਿਖਤ ਅਨੁਸਾਰ ਵੱਖ ਫਸਲਾਂ ਦਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਭੰਡਾਰਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ:

- ਮੱਕੀ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਮੰਡੀ ਦੇ ਡੰਢਲਾਂ ਦੀ 20 ਕਿੱਲੋ ਰਾਖ 1 ਕੁਵਿੰਟਲ ਮੱਕੀ 'ਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਮੱਕੀ ਨੂੰ ਕੋਈ ਕੀੜਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ।

- ਸਾਰ ਅਨਾਜਾਂ ਦਾ ਭੰਡਾਰਣ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਨਿੰਮ੍ਹ ਦੇ ਸੁੱਕੇ ਪੱਤੇ, ਲਸਣ ਦੀਆਂ ਗੱਠੀਆਂ ਅਤੇ ਮਾਚਿਸਾਂ ਅਤੇ ਥੋੜੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਥੀਆਂ ਦੀ ਰਾਖ ਪਾਉਣ ਨਾਲ ਅਨਾਜ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।

- ਕਣਕ ਦਾ ਭੰਡਾਰਣ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕਣਕ ਵਿੱਚ 2 ਕਿੱਲੋ ਅਰੀਠੇ ਮਿਲਾ ਦਿਉ। ਇਸ ਨਾਲ ਕਣਕ ਨੂੰ ਘੁਣ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਣਕ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਏ ਗਏ ਰੀਠੇ 5 ਸਾਲ ਤੱਕ ਵਰਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਨਿਰਗੁੰਡੀ ਦਾ ਕਾੜ੍ਹਾ

ਨਿਰਗੁੰਡੀ ਬਹੁਤ ਖਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਇਸਨੂੰ ਕੀਟ ਅਤੇ ਉੱਲੀਨਾਸ਼ਕ ਦੋਹਾਂ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਸਮੱਗਰੀ

ਨਿਰਗੁੰਡੀ ਦੇ ਪੱਤੇ                              5 ਕਿੱਲੋ

ਪਾਣੀ                                           10 ਲਿਟਰ

ਰੀਠਾ ਪਾਊਡਰ                                 200 ਗ੍ਰਾਮ

ਵਿਧੀ: ਨਿਰਗੁੰਡੀ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਨੂੰ 10 ਲਿਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਅੱਧਾ ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਉਬਾਲੋ। ਉਬਾਲਦੇ ਸਮੇਂ ਘੋਲ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਹਿਲਾਉਂਦੇ ਰਹੋ। ਠੰਡਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਘੋਲ ਨੂੰ ਪਤਲੇ ਕੱਪੜੇ ਨਾਲ ਪੁਣ ਲਵੋ। ਹੁਣ ਇਸ ਵਿੱਚ 500 ਗ੍ਰਾਮ ਰੀਠਾ ਪਾਊਡਰ ਮਿਲਾ ਦਿਓ। ਨਿਰਗੁੰਡੀ ਦਾ ਕਾੜ੍ਹਾ ਤਿਆਰ ਹੈ । 100 ਲਿਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਫਸਲ 'ਤੇ ਛਿੜਕ ਦਿਓ। ਛਿੜਕਾਅ ਸ਼ਾਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਹੀ ਕਰੋ।

ਸਾਵਧਾਨੀ: ਕਾੜ੍ਹਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਕੱਪੜੇ ਨਾਲ ਢੱਕ ਕੇ ਰੱਖੋ। ਫਸਲ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਕੀਟਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ 2-3 ਵਾਰ ਇਸਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਭੰਡਾਰਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ।

ਨਿੰਮ੍ਹ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦਾ ਘੋਲ

ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਰਸ ਚੂਸਣ ਵਾਲੇ ਕੀਟਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕੀਟਾਂ ਦੇ ਅੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਸਮਗਰੀ

ਨਿੰਮ੍ਹ ਦੇ ਪੱਤੇ ਜਾਂ ਧਰੇਕ/ਡੇਕ/ਬਰਮਾ ਡੇਕ ਦੀਆਂ ਹਰੀਆਂ ਨਿੰਮੋਲੀਆਂ                  5 ਕਿੱਲੋ

ਪਸ਼ੂ ਮੂਤਰ                                                                                     3 ਲਿਟਰ

ਰੀਠਾ ਪਾਊਡਰ                                                                       250 ਗ੍ਰਾਮ

ਵਿਧੀ: ਨਿੰਮ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਜਾਂ ਨਿਮੋਲੀਆਂ ਨੂੰ ਕੁੱਟਕੇ ਤਿੰਨ ਲਿਟਰ ਪਸ਼ੂ ਮੂਤਰ ਵਿੱਚ 2-3 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਘੋਲ ਦਿਓ। 2-3 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਮਿਸ਼ਰਣ ਨੂੰ ਪਤਲੇ ਕੱਪੜੇ ਨਾਲ ਪੁਣ-ਨਿਚੋੜ ਲਵੋ। ਹੁਣ ਇਸ ਵਿੱਚ 250 ਗ੍ਰਾਮ ਰੀਠਾ ਪਾਊਡਰ ਮਿਲਾ ਦਿਓ । ਨਿੰਮ੍ਹ ਦਾ ਘੋਲ ਤਿਆਰ ਹੈ । ਪ੍ਰਤੀ ਪੰਪ ਅੱਧਾ ਲਿਟਰ ਨਿੰਮ੍ਹ ਦੇ ਘੋਲ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰੋ । ਸਮੱਸਿਆ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।

ਬ੍ਰਹਮ ਅਸਤਰ

ਫਸਲਾਂ 'ਤੇ ਸੁੰਡੀਆਂ ਦੇ ਹਮਲੇ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਲਈ ਬ੍ਰਹਮ ਅਸਤਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਸਮੱਗਰੀ

ਪਸ਼ੂ ਮੂਤਰ                                               10 ਲਿਟਰ                                            

ਨਿੰਮ ਦੇ ਪੱਤੇ                                             02 ਕਿੱਲੋ

ਕਨੇਰ ਦੇ ਪੱਤੇ                                            02 ਕਿੱਲੋ

ਅਰਿੰਡ ਦੇ ਪੱਤੇ                                           02 ਕਿੱਲੋ

ਗਿਲੋ ਜਾਂ ਅਮਰੂਦਾਂ ਦੇ ਪੱਤੇ                               02 ਕਿੱਲੋ         

ਵਿਧੀ: ਸਾਰੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦੀ ਚਟਣੀ ਬਣਾ ਕੇ 10 ਲਿਟਰ ਪਿਸ਼ਾਬ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਦਿਓ। ਹੁਣ ਇਸ ਮਿਸ਼ਰਣ ਨੂੰ ਲੋਹੇ ਜਾਂ ਪਿੱਤਲ ਦੇ ਬਰਤਨ ਵਿੱਚ ਪਾ ਕੇ ਪੂਰੇ ਚਾਰ ਉਬਾਲੇ ਦੇ ਕੇ ਠੰਡਾ ਕਰ ਲਵੋ। ਠੰਡਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਮਿਸ਼ਰਣ ਨੂੰ ਕੱਪੜੇ ਨਾਲ ਪੁਣ ਕੇ ਸਾਫ ਭਾਂਡੇ ਵਿੱਚ ਭਰ ਕੇ ਰੱਖ ਲਵੋ। ਇਸ ਦੀ ਮੁਨਿਆਦ 6 ਮਹੀਨੇ ਹੈ ।

ਵਰਤੋਂ: ਹਰੇਕ ਫਸਲ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਪੰਪ ਇੱਕ ਤੋਂ ਡੇਢ ਲਿਟਰ ਬ੍ਰਹਮ ਅਸਤਰ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰੋ। ਪੱਤੇ ਖਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸੁੰਡੀਆਂ ਦਾ ਸਫਾਇਆ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।

ਅਗਨੀ ਅਸਤਰ

ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤਣਾ ਛੇਦਕ, ਟੀਂਡੇ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਦੀਆਂ ਸੁੰਡੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।

ਸਮੱਗਰੀ

ਪਸ਼ੂ ਮੂਤਰ ਦੇਸੀ ਗਾਂ ਜਾਂ ਮੱਝ ਦਾ                                  10 ਲਿਟਰ

ਨਿੰਮ ਦੀਆਂ ਨਿੰਮ੍ਹੋਲੀਆਂ                                            03 ਕਿੱਲੋ

ਪੂਰੀਆਂ ਕੌੜੀਆਂ ਹਰੀਆਂ ਮਿਰਚਾਂ                                  02 ਕਿੱਲੋ

ਵਿਧੀ: ਉਪਰੋਕਤ ਸਾਰੀ ਸਮਗਰੀ ਨੂੰ ਲੋਹੇ ਜਾਂ ਪਿੱਤਲ ਦੇ ਬਰਤਨ ਵਿੱਚ ਪਾ ਕੇ ਚਾਰ ਉਬਾਲੇ ਦਿਵਾਓ। ਉਪਰੰਤ ਇਸ ਘੋਲ ਨੂੰ ਠੰਡਾ ਹੋ ਜਾਣ 'ਤੇ ਕੱਪੜੇ ਨਾਲ ਪੁਣ ਲਵੋ। ਅਗਨੀ ਅਸਤਰ ਤਿਆਰ ਹੈ।

ਵਰਤੋਂ : ਫਸਲ 'ਤੇ ਕੀਟਾਂ ਦੇ ਹਮਲੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਪ੍ਰਤੀ ਪੰਪ ਅੱਧ ਤੋਂ ਇੱਕ ਲਿਟਰ ਅਗਨੀ ਅਸਤਰ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰੋ।