ਪੈਨਿਗੀਆਂ।' ਓਨ ਆਖਿਆ: ਭਲਾ ਗੁਰੂ ਜੀ! ਜੇ ਆਪ ਕੀ ਰਜਾਇ।' ਫੇਰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ: 'ਜੀ ਗਰੀਬ ਨਿਵਾਜ! ਗੁਰੂ ਕਾ ਪੁਰਬ ਕਿਹੜਾ ਹੈ ਜੀ ?

ਗੁਰੂ ਜੀ ਕਹਿਆ: 'ਪ੍ਰਿਥਮੇ ਤਾ ਬਸਾਖੀ ਗੁਰੂ ਪੂਜਾ ਕਾ ਦਿਨ ਹੈ। ਦੂਜਾ ਦਿਵਾਲੀ ਗੁਰ ਪੂਜਾ ਕਾ ਦਿਨ ਹੈ। ਸੰਗ੍ਰਾਦ ਮਾਘ ਦੀ। ਪੂਰਨਮਾਂ, ਦਸਮੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਕਾ ਪੁਰਬ ਹੈ। ਜਿਸ ਦਿਨ ਸਾਧ ਸੰਗਤ ਕਾ ਜੋੜ ਮੇਲ ਹੋਵੇ, ਓਸ ਦਿਨ ਸਦੀਵ ਹੀ ਗੁਰ ਪੁਰਬ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਤੇ ਸੰਗਤ ਏਕ ਰੂਪ ਹੈ, ਓਤ ਪੋਤ ਕਛੁ ਭੇਦ ਨਹੀਂ।'

ਤਿਸ ਸਿਖ ਨੇ, ਦਸਮੀ ਕੇ ਦਿਨ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰੀ। ਕੜਾਹ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਥੀ ਆਦ ਲੈ ਸਭ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਕਰੇ, ਏਕ ਰਸਨਾਂ ਕਿਆ ਕੋਈ ਕਹਿ ਸਕੈ। ਫੇਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਅਗੇ ਅਨਿ ਬੇਨਤੀ ਕਰੀ: 'ਜੀ ਗਰੀਬ ਨਿਵਾਜ! ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਤਿਆਰ ਹੈ, ਰੁਖਾ ਮਿਸਾ, ਦਾਸ ਕੇ ਘਰਿ ਚਰਨ ਪਾਵੇ ਜੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਕੇ।'

ਗੁਰੂ ਜੀ ਤਿਸਕਾ ਪ੍ਰੇਮ ਦੇਖਕੇ ਅੰਦਰ ਗਏ। ਮਾਤਾ ਜੀ ਭੀ ਗਏ। ਸਰਬਤ ਸਾਧ ਸੰਗਤ ਭੀ ਗਈ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਚੌਕੀ ਉਤੇ ਬੈਠਾਇਆ। ਹੇਠ ਰੇਸਮੀ ਵਸਤ੍ਰ ਵਿਛਾਇਆ। ਹੋਰ ਸਾਧ ਸੰਗਤ ਹੇਠ ਉਤੇ ਸਾਰੇ ਬੈਠਿ ਗਏ, ਬਡੀ ਭੀੜ ਹੋਈ। ਭਾਈ ਗੁਰਦਿਤੇ ਰਮਦਾਸ ਅਰਦਾਸ ਕੀਤੀ, ਅਨੰਦ ਪੜ ਕੇ ਅਰਦਾਸ ਕੀ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਥਾਲ ਰਖਿ ਪਰੋਸਕੇ, ਸਰਬਤ ਨੂੰ ਬਰਤਾਇਆ ਪ੍ਰਸਾਦਿ। ਫੇਰ ਚੁਲ੍ਹਾ ਕਰਾਇਆ। ਜਥਾ-ਸਕਤਿ ਭੇਟਾ ਰਖੀ, ਚਰਨਾਂ ਉਤੇ ਮੱਥਾ ਟੇਕਿਆ। ਹਥ ਜੋੜਕੇ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ: 'ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਦਾਸ ਹਾਂ, ਤੂ ਗਰੀਬ ਨਿਵਾਜ ਹੈਂ ਜੀ।'

* ਕਵੀ ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਜੀ ਇਸ ਨਗਰ ਕੈਂਥਲ ਵਿਚ ਚਿਰ ਕਾਲ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਗੁਰ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰਚਨਾ ਏਥੇ ਹੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਆਪ ਲਿਖਦੇ ਹਨ:- ਤਿਸ ਕੈਂਥਲ ਪੁਰਿ ਮਹਿ ਕਵਿ ਬਸੇ। ਗੁਰ ਜਸੁ ਕਰਤ ਅਘ ਨਸੇ। ਇਸ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਖੋਜ ਤੋਂ ਜੋ ਪ੍ਰਸੰਗ ਆਪ ਨੇ ਸਹੀ ਕੀਤੇ ਓਹੀ ਅੰਸੂ ੪੩ ਵਿਚ ਦਿਤੇ ਹਨ ਤੇ ਇਸ ਸਾਖੀ ਦੀ ਇਹ ਕਥਾ ਗ੍ਰਹਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਦਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਆਪ ਦੀ ਖੋਜ ਬੜੀ ਵਿਤ੍ਰੇਕਵੀਂ ਸੀ।