ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਬਸ ਥੋੜੇ ਕੁ ਪੰਨੇ... ਹੋਰ ਵੀ ਬੜੇ ਕੰਮ ਨੇ ਕਰਨ ਵਾਲੇ। ਇਡਾ ਵੱਡਾ ਧੋਖਾ। ਕੋਣ ਪੜ੍ਹੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਪੰਨੇ... ਸਭ ਕਚਰਾ ਕੂੜਾ, ਨਾ ਤਰਕ ਨਾਲ ਲਿਖੀ ਨਾ ਦਲੀਲ ਨਾਲ। ਜਿਵੇਂ ਕੋਈ ਪਾਗਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੋਵੇ ਜਿਵੇਂ। ਜੋ ਵੀ ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਆਉਂਦਾ ਗਿਆ ਕਾਰਲ ਮਾਰਕਸ ਲਿਖੀ ਗਿਆ। ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਬਰਿਟਿਸ਼ ਮਿਊਜ਼ਿਅਮ ਵਿਚ ਬੈਠਾ ਲਿਖੀ ਗਿਆ।

ਬਿਨਾ ਰੁਕੇ, ਚਲ ਸੋ ਚਲ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਇਉਂ ਹੁੰਦਾ, ਹਾਂ ਇਕ ਰਸਮ ਵਾਂਗ ਹਰ ਰੋਜ, ਉਸ ਨੂੰ ਧੂਹ ਕੇ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਵਿਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਜਾਂਦਾ। ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੋ ਜਾਦਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਖਿਚ ਕੇ ਕਢੋ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲੇਗਾ। ਇਕ ਵਾਰ ਤਾਂ ਬੇਹੋਸ਼ੀ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਬਾਹਰ ਲੈ ਗਏ ਸਨ।

ਹੁਣ ਇਹ ਬੰਦਾ ਦੇਵਤਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਕ ਪਾਪੀ ਤਿਕੜੀ ਬਣ ਗਈ : ਕਾਰਲ ਮਾਰਕਸ, ਫਰੈਡਰਿਕ ਏਂਗਲਜ਼ ਤੇ ਬਿਨਾ ਸ਼ੱਕ ਲੇਨਿਨ। ਇਹ ਤਿੰਨ ਬੰਦੇ ਧਰਤੀ ਉਪਰ ਵਸਦੇ ਲੱਖਾਂ ਬੰਦਿਆਂ ਵਾਸਤੇ ਦੇਵਤੇ ਹਨ। ਆਫਤ ਵੱਡੀ ਹੈ ਪਰ ਕਿਤਾਬ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਨਾ ਪਏਗਾ, ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਹਿੰਦਾ ਕਿ ਪੜ੍ਹਨੀ ਪਏਗੀ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਕਰਕੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਕਿ ਨਾ ਪੜ੍ਹੋ। ਨੋਟ ਕਰ ਲਉ ਜੋ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਹੈ- ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਪੜ੍ਹਨੀ ਨਹੀਂ। ਤੁਸੀਂ ਤਾਂ ਪਹਿਲੋਂ ਹੀ ਉਲਝਣਾਂ ਵਿਚ ਫਸੇ ਹੋਏ ਹੋ, ਬਹੁਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਦਾਸ ਕੰਪੀਟਲ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ।

ਚੌਥੀ ਕਿਤਾਬ। ਚੇਤੇ ਰੱਖਿਓ ਕਾਰਲ ਮਾਰਕਸ ਵੀ ਯਹੂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਤਾਂ ਸਾਰੀਓ ਕਤਾਰ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀ ਹੈ। ਚੌਥਾ ਸਿਗਮੰਡ ਫਰਾਇਡ ਵੀ ਯਹੂਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਮਹਾਨ ਕਾਰਜ ਹੈ ਮਨੋਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਉਪਰ ਭਾਸ਼ਣ LECTURES ON PSYCHOANALYSIS. ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਲਫਜ਼ ਮੈਨੂੰ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ, ਨਾ ਇਹ ਆਦਮੀ ਚੰਗਾ ਲਗੇ। ਕਾਰਲ ਮਾਰਕਸ ਵਾਂਗ ਉਸ ਨੇ ਵੀ ਇਕ ਜਬਰਦਸਤ ਲਹਿਰ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਵੀ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਤਿਭਾਵਾਨ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚੋਂ ਹੈ।

ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਹਮੇਸ਼ ਸੁਫਨਾ ਰਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆਂ ਉਪਰ ਰੁਹਬ ਪਾਈਏ। ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ ਰੁਹਬ ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ। ਮਾਰਕਸ ਦਾ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਗਲਤ ਹੈ ਉਵੇਂ ਹੀ ਫਰਾਇਡ ਗਲਤ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਕਰਦਾ, ਅਮੈਂ ਦੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਵਾਸਤੇ ਮਨ ਨੂੰ ਤਾਂ ਲਾਂਭੇ ਰੱਖ ਦੇਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਸਾਪੇਖਤਾ ਸਿਧਾਂਤ ਵਿਚ ਅਲਬੇਅਰ ਆਈਨਸਟੀਨ ਬਿਲਕੁਲ ਠੀਕ ਸੀ ਪਰ ਉਦੋਂ ਉਹ ਪੂਰਨ ਮੂਰਖ ਸਾਬਤ ਹੋ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਐਟਮ ਬੰਬ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਲਈ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰੂਜ਼ਵੈਲਟ ਨੂੰ ਖਤ ਲਿਖ ਦਿੱਤਾ। ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਤੇ ਨਾਗਾਸਾਕੀ ਵਿਚ ਮਰੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ, ਜਿਉਂਦੇ