ਗੁਰਜਿਫ ਨੇ ਆਪਣੀ ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮਨੁਖਾਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤਾਂ ਵਿਚ ਯਾਦਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਸੂਫੀਆਂ, ਭਾਰਤੀ ਸਾਧੂਆਂ, ਤਿਬਤ ਦੇ ਲਾਮਿਆਂ, ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਚੰਨ ਭਿਖੂਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਅਜਨਬੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਯਾਦਾਂ ਹਨ। ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਜਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਰਿਆਂ ਉਪਰ ਨਹੀਂ ਲਿਖ ਸਕਿਆ ਉਹ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵੇਰਵੇ ਅਤੇ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਛਡ ਦਿਤੇ ਕਿਉਂਕਿ ਕਿਤਾਬ ਨੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਅੱਪੜਨਾ ਸੀ, ਮੰਡੀ ਦੀਆਂ ਜਰੂਰਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨੀਆਂ ਸਨ।

ਮੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਪੈਣੀ। ਮੈਂ ਉਹ ਬੰਦਾ ਨਹੀਂ ਜਿਹੜਾ ਮੰਡੀ ਦਾ ਫਿਕਰ ਕਰੇ, ਇਸ ਕਰਕੇ ਕਹਿ ਸਕਦਾਂ ਕਿ ਆਪਣੇ ਬਿਰਤਾਂਤਾਂ ਵਿਚ ਉਹ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਲੋਕ ਛੱਡ ਗਿਆ। ਤਾਂ ਵੀ ਜੋ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ, ਕਮਾਲ ਲਿਖਿਆ। ਉਸ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚੌਂ ਹੰਝੂ ਸਿੰਮ ਆਉਂਦੇ ਨੇ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਸੁੰਦਰ ਚੀਜ਼ ਦੇਖਾਂ ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਭਰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਨੇ, ਦਾਦ ਦੇਣ ਦਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਵੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਨਾ।

ਇਹ ਹੈ ਉਹ ਕਿਤਾਬ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੇਵਲ ਪੜ੍ਹਨਾ ਨਹੀਂ, ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਪਾਠ ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਇਕੋ ਚੀਜ਼ ਬਾਰ ਬਾਰ ਪੜ੍ਹਦੇ ਰਹੋ। ਇਸ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ reading ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ, ਪੱਛਮ ਵਿਚ ਤਾਂ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਜਿਥੇ ਪੇਪਰਬੰਕ ਕਿਤਾਬ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਸੁੱਟ ਦਿਉ, ਜਾਂ ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਵਿਚ ਹੀ ਛੱਡ ਆਉ। ਪਾਠ ਨੂੰ ਅਧਿਐਨ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਕਿਉਂਕਿ ਅਧਿਐਨ ਇਕ ਇਕ ਸ਼ਬਦ, ਇਕ ਇਕ ਵਾਕ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਮਨ ਇਕਾਗਰ ਕਰਕੇ। ਪਾਠ ਨਾ ਰੀਡਿੰਗ ਹੈ ਨਾ ਸਟੱਡਿੰਗ, ਇਸ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵਧੀਕ।

ਇਹ ਤਾਂ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਸਹਿਤ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਦੁਹਰਾਉ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਦਿਲ ਅੰਦਰ ਉਭਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤੁਹਾਡਾ ਸਾਹ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਲੇਖੇ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਤਾਬ, ਅਸਲ ਕਿਤਾਬ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦਾ ਇਹੋ ਤਰੀਕਾ ਹੈ, ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮਨੁਖਾਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤਾਂ ਗੁਰਜਿਫ ਦੀ ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਕਿਤਾਬ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਪਾਠ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਡਾਨ ਜੁਆਂ DON JUAN ਵਰਗੀ ਗਲਪ ਨਹੀਂ ਹੈਜੋ ਅਮਰੀਕਣ ਲੇਖਕ ਕਾਰਲੋ ਕਾਸਟਨੇਡਾ Carlos Castaneda ਨੇ ਲਿਖੀ। ਇਸ ਬੰਦੇ ਨੇ ਮਨੁਖਤਾ ਦਾ ਬੜਾ ਨੁਕਸਾਨ ਕੀਤਾ। ਰੂਹਾਨੀ ਗਲਪ ਨਹੀਂ ਲਿਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਲੋਕ ਸੋਚਣ ਲਗਦੇ ਨੇ ਰੂਹਾਨੀ ਗੱਲਾਂ ਗੱਪ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮਨੁਖਾਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤਾਂ ਅਸਲੀ ਕਿਤਾਬ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬੰਦਿਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਈ ਅਜੇ ਜਿਉਂਦੇ ਨੇ। ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਮੈਂ ਮਿਲਿਆ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਇਸ ਤੱਥ ਦਾ ਗਵਾਹ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ