ਕਿਉਂਕਿ ਕੁਦਰਤ ਕੋਲ ਸਭ ਨੂੰ ਦੇਣ ਵਾਸਤੇ ਬਥੇਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਜ਼ੋਰਬਾ ਬੜਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ। ਇਹ ਸੀ ਉਹ ਆਦਮੀ ਜਿਸ ਕੌਲ ਕੁਝ ਪਾਗਲਪਣ ਸੀ ਤੇ ਅਥਾਹ ਬੰਦਗੀ।
ਬੰਦਗੀ ਵਿਚ ਏਨਾ ਗਹਿਰਾ, ਕਿਹਾ :
ਮਾਲਾ ਜਪਉਂ ਨ ਕਰ ਜਪਉਂ ਜਿਤੀਆ ਜਪਉ ਨ ਰਾਮ।
ਸਿਮਰਨ ਮੇਰਾ ਹਰਿ ਕਰੇ ਮੈਂ ਪਾਇਆ ਬਿਸਰਾਮ।
ਕਥਨ ਹੈ- ਨਾ ਮੈਂ ਰਬ ਦਾ ਨਾਮ ਲਵਾਂ ਨਾ ਮਾਲਾ ਫੇਰਾਂ। ਮੈਂ ਪੂਜਾ ਕਰਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ। ਇਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਫਜੂਲ ਰਸਮਾਂ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੌਣ ਕਰੇ? ਰੱਬ ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਜਪਦਾ ਹੈ, ਮੈਂ ਕਿਉਂ ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਲਵਾਂ? ਦੇਖਿਆ? ਥੋੜਾ ਪਾਗਲਪਣ, ਬਹੁਤੀ ਬੰਦਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚੋਂ ਹੈ ਮਲੂਕਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਮੈਂ ਬੇਝਿਜਕ ਹੋ ਕੇ ਕਹਿ ਸਕਦਾਂ ਕਿ ਉਹ ਗਿਆਨ ਤੋਂ ਪਾਰ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਦਸ ਚੰਨੇਂ ਸਾਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਸ ਕਾਰਡਾਂ ਵਿਚਲੀ ਤਸਵੀਰ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਉਹ।
ਦੂਜੀ ਕਿਤਾਬ ਸਿਖਾਂ ਦਾ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ । ਇਹ ਕਿਸੇ ਇਕ ਮਨੁਖ ਦਾ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਨਹੀਂ ਇਸ ਕਰਕੇ ਕਹਿ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ ਇਸਦਾ ਲੇਖਕ ਕੌਣ ਹੈ। ਇਹ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਰ ਪੀੜ੍ਹੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੀ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸ੍ਰੋਤ ਹਨ। ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗ੍ਰੰਥ ਹੋਰ ਨਹੀਂ। ਪੁਰਾਣੀ ਇੰਜੀਲ ਕੇਵਲ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀ ਹੈ, ਨਵੀਂ ਇੰਜੀਲ ਈਸਾਈਆਂ ਦੀ, ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ ਸਿਰਫ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੀ ਹੈ, ਧਮਪਦ ਬੋਧੀਆਂ ਦਾ, ਜਿਨ ਸੂਤਰ ਜੈਨੀਆਂ ਦੇ ਹਨ ਪਰ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਇਕੋ ਇਕ ਗ੍ਰੰਥ ਹੈ ਜਿਥੇ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਪੰਰਾਵਾਂ ਦੇ ਸ੍ਰੋਤ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਵਿਚ ਹਿੰਦੂ, ਮੁਸਲਮਾਨ, ਜੈਨੀ, ਬੌਧੀ, ਈਸਾਈ ਸਭ ਹਨ। ਇਨੀ ਦਰਿਆ ਦਿਲੀ, ਕੋਈ ਕੱਟੜਤਾ ਨਹੀਂ।
ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਿਰਲੇਖ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਗੁਰੂਆਂ ਦੇ ਗ੍ਰੰਥ, ਮਾਸਟਰ ਬੁੱਕ। ਇਸ ਵਿਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਬੀਰ, ਨਾਨਕ, ਫਰੀਦ ਅਤੇ ਵਿਭਿੰਨ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਸਾਧਕ ਮਿਲਣਗੇ, ਅਨੇਕ ਸੰਪਰਦਾਵਾਂ ਦੇ, ਜਿਵੇਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਨਦੀਆਂ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿਚ ਮਿਲ ਜਾਣ। ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਮੁੰਦਰ ਹੈ।
ਮੈਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦਾ ਇਕ ਵਾਕ ਉਲਥਾਵਾਂਗਾ। ਉਹ ਮੋਢੀ ਹੈ ਇਸ ਕਰਕੇ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਵਿਚ ਉਸਦੀ ਬਾਣੀ ਹੋਣੀ ਹੀ ਸੀ। ਉਹ ਸਿਖਾਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਗੁਰੂ ਹੈ, ਉਸ ਪਿਛੋਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਹੋਰ ਹੋਏ। ਗੁਰਮਤਿ ਦਸ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਦਿੱਤੀ ਸੁਗਾਤ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਕਰਕੇ ਵਿਲੱਖਣ ਧਰਮ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਬਾਕੀ ਧਰਮ ਇਕ ਇਕ ਗੁਰੂ ਨੇ ਚਲਾਏ ਸਨ।
