ਹੁਈ ਨੇਂਗ ਐਵਰੈਸਟ ਹੈ, ਉਚੀ ਤੋਂ ਉਚੀ ਗੂੰਜ, ਕੋਈ ਆਦਮੀ ਜਿੰਨੀ ਉਚਾਈ ਤੇ ਜਾ ਸਕੇ ਉਨਾ ਉਚਾ। ਵਧੀਕ ਗੱਲਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਰਮਜ਼ਾਂ ਹਨ, ਇਸ਼ਾਰੇ ਮਾਤਰ। ਪਰ ਹਨ ਕਾਫੀ, ਜਿਵੇਂ ਪੈੜਾਂ ਹੋਣ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੈੜਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਦੇਖ ਤੁਰਦੇ ਰਹੇ ਤਾਂ ਮੰਜ਼ਲ ਤੇ ਅੱਪੜ ਜਾਉਗੇ। ਉਸ ਦੇ ਕਥਨ ਬੁੱਧ ਜਾਂ ਈਸਾ ਤੋਂ ਵਖਰੇ ਨਹੀਂ ਹਨ ਪਰ ਗਲ ਕਹਿਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਉਸ ਦਾ ਅਪਣਾ ਹੈ, ਨਿਰੋਲ ਮੌਲਿਕ। ਕਿਉਂਕਿ ਆਪਣੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਗਲ ਕਰਦਾ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਤੋਤਾ ਨਹੀਂ, ਪੋਪ ਨਹੀਂ, ਪੁਜਾਰੀ ਨਹੀਂ।
ਹੁਈ ਨੇਂਗ ਨੂੰ ਸੰਕੋਚਣਾ ਆਸਾਨ ਹੈ, ਅਨੁਭਵ ਉਹੀ ਕਰਨਗੇ ਜਿਹੜੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਖਤਰਿਆਂ ਵਿਚ ਪਾਉਣ ਦਾ ਹੌਸਲਾ ਕਰਨ। ਉਹ ਏਨੀ ਕੁ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਬਸ- ਸੋਚੋ ਨਾ, ਹੋ ਜਾਉ। ਇਹ ਗਲ ਅਮਲ ਵਿਚ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਕਈ ਜਨਮ ਲਗ ਸਕਦੇ ਨੇ। ਅਕਲ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਜਾਉ ਹੁਣੇ, ਇਸ ਛਿਣ ਇਥੇ ਇਸੇ ਥਾਂ ਤੱਤ ਸੱਤ ਹੋ ਜਾਉ। ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਇਹ ਸੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹਾਜ਼ਰ ਹੈ, ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ? ਤੁਹਾਥੋਂ ਸਿਵਾ ਇਸ ਦੇ ਰਸਤੇ ਵਿਚ ਹੋਰ ਕੋਈ ਰੁਕਾਵਟ ਨਹੀਂ।
ਦਸਵੀਂ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਕਿਤਾਬ। ਮੇਰੇ ਮਨ ਵਿਚ ਡਰ ਸੀ, ਝਿਜਕਦਾ ਰਿਹਾ ਇਸ ਬੰਦੇ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਾਂ ਕਿ ਨਾ। ਮੁੱਲਾ ਨਸੀਰੁੱਦੀਨ ਕਲਪਿਤ ਪਾਤਰ ਨਹੀਂ ਉਹ, ਸੂਫੀ ਸੀ, ਕਬਰ ਅਜੇ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਦਮੀ ਸੀ ਕਿ ਕਬਰ ਵਿਚ ਪਿਆ ਮਜ਼ਾਕ ਕਰਨੋ ਨਾ ਹਟ ਸਕਦਾ। ਉਸ ਨੇ ਵਸੀਅਤ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਕਬਰ ਉਪਰ ਪੱਥਰ ਨਹੀਂ, ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਲਾਕੇ ਜੰਦਰਾ ਮਾਰਿਆ ਜਾਏ ਤੇ ਚਾਬੀ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿਚ ਸੁੱਟੀ ਜਾਏ।
ਕਮਾਲ ਹੈ ! ਲੋਕ ਉਸ ਦੀ ਕਥਰ ਦੇਖਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਦਰਵਾਜੇ ਦੁਆਲੇ ਚੱਕਰ ਕੱਟੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕੰਧ ਕੋਈ ਨਹੀਂ, ਦਰਵਾਜਾ ਹੈ ਬੰਦ, ਜੰਦਰਾ ਵਜਿਆ ਹੋਇਆ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਰਿਕਰਮਾ ਕਰਦੇ ਦੇਖ ਕੇ ਮੁੱਲਾ ਨਸੀਰੁੱਦੀਨ ਕਬਰ ਵਿਚ ਹੱਸੀ ਜਾਂਦਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਨਸੀਰੁੱਦੀਨ ਜਿੰਨਾ ਚੰਗਾ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਹੋਰ। ਜਿਹੜੇ ਆਦਮੀ ਧਰਮ ਅਤੇ ਹਾਸਾ ਜੋੜ ਕੇ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਹੈ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਧਰਮ ਅਤੇ ਹਾਸਾ ਇਕ ਦੂਜੇ ਵਲ ਪਿਠ ਕਰੀ ਖਲੋਤੇ ਰਹੇ ਹਮੇਸ਼ਾ। ਨਸੀਰੁੱਦੀਨ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁਰਾਣੀ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਛੱਡਣ ਵਾਸਤੇ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋ ਧਰਮ ਅਤੇ ਹਾਸਾ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਬੰਦਗੀ ਹੱਸਦੀ ਹੈ ਤੇ ਜਦੋਂ ਹਾਸਾ ਬੰਦਗੀ ਕਰਨ ਲਗਦਾ ਹੈ, ਕਰਾਮਾਤ ਵਾਪਰਦੀ ਹੈ, ਕਰਾਮਾਤਾਂ ਦੀ ਕਰਾਮਾਤ।
ਮੇਰੇ ਵਾਸਤੇ ਕੇਵਲ ਦੋ ਮਿੰਟ ਹੋਰ।
ਜਦੋਂ ਅਨੁਭਵ ਸਿਖਰ ਤੇ ਪੁਜਿਆ ਹੋਵੇ, ਉਦੋਂ ਰੁਕਣਾ ਮੈਨੂੰ ਚੰਗਾ ਲਗਦਾ ਹੈ।
