ਨਹੀਂ ਲਿਖੀ, ਭਾਸ਼ਣ ਇੱਕਠੇ ਕਰਕੇ ਬਾਰਾਂ ਜਿਲਦਾਂ ਵਿਚ ਛਪਵਾ ਦਿੱਤੇ। ਥਾਂ ਥਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਸੁੰਦਰਤਾ ਖਿਲਰੀ ਪਈ ਹੈ। ਖਿਮਾ ਕਰਨਾ, ਮੈਂ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਰੇ ਦਾ ਸਾਰਾ ਮਸਾਲਾ ਸੁੰਦਰ ਹੈ ਪਰ ਸੁੰਦਰਤਾ ਥਾਂ ਥਾਂ ਲੱਭ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਦੋਂ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸੂਫੀ ਸਾਖੀ ਸੁਣਾਉਂਦਾ ਹੈ,ਉਦੋਂ ਬਿਹਤਰੀਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਵੀ ਸੀ, ਉਸਤਾਦ ਸੰਗੀਤਕਾਰ। ਰੂਹਾਨੀ ਜਹਾਨ ਵਿਚ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁੱਜਿਆ ਹੋਇਆ ਨਹੀਂ ਕਹਿ ਸਕਦੇ, ਸੰਗੀਤ ਵਿਚ ਜਰੂਰ ਪੁੱਜਿਆ ਹੋਇਆ। ਇਕ ਵਾਰ ਉਹ ਰੂਹਾਨੀ ਅਨੁਭਵ ਸਦਕਾ ਬੱਦਲਾਂ ਤੋਂ ਉਪਰ ਚਲਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਠਾਹ ਕਰਕੇ ਡਿੱਗਾ। ਸੱਟ ਲੱਗੀ ਹੋਣੀ ਦੇਵਰਾਜ ... ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ, ਹੱਡੀਆਂ ਟੁੱਟ ਗਈਆਂ ? ਹਾਂ ਸਹੀ ਕਿਹੈ ਮੈਂ। ਮਲਟੀਪਲ ਫਰੈਕਚਰ।

ਅੱਠਵਾਂ ਹੈ ਹਜ਼ਰਤ ਇਨਾਇਤ ਖਾਨ ਦਾ ਬੇਟਾ। ਪੱਛਮ ਦੇ ਪਾਂਧੀਆਂ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਪਤਾ ਹੈ, ਹਜ਼ਰਤ ਵਿਲਾਇਤ ਅਲੀ ਖਾਨ। ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮਨੁਖ। ਜਿਉਂਦੈ ਅਜੇ। ਉਸ ਦੇ ਅੱਬਾ ਦਾ ਤਾਂ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਐ, ਵਿਲਾਇਤ ਜਿਉਂਦੇ, ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਜਿਉਂਦਾ ਕਹਿਨਾ ਤਾਂ ਸਮਝੋ ਜਿਉਂਦੈ। ਕੇਵਲ ਸਾਹ ਲੈਣ ਨੂੰ ਜਿਉਣਾ ਨਹੀਂ ਕਹਿੰਦੇ, ਸਾਹ ਵੀ ਲੈ ਰਿਹੈ, ਪਰ ਕੇਵਲ ਸਾਹ ਨਹੀਂ ਲਈ ਜਾਂਦਾ। ਉਸਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵੀ ਮੈਂ ਲਿਸਟ ਵਿਚ ਰੱਖ ਲਈਆਂ। ਅੱਬਾ ਵਾਂਗ ਵਿਲਾਇਤ ਵੀ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਹੈ ਪਰ ਅੱਬੂ ਤੋਂ ਬਰੀਕ, ਡੂੰਘਾ, ਉਚਪਾਏ ਦਾ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਾਕਤਵਰ, ਧਿਆਨ ਦਿਉ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਮੋਸ਼ ਵੀ।

ਨੌਵਾਂ, ਫਿਰ ਮੈਂ ਖਲੀਲ ਜਿਬਰਾਨ ਦੀ ਇਕ ਹੋਰ ਕਿਤਾਬ ਨੋਟ ਕਰਵਾਉਣੀ ਹੈ, ਈਸਾ, ਮਨੁਖ ਦਾ ਬੇਟਾ JESUS THE SON OF MAN. ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚੋਂ ਹੈ ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਜਿਹੜੀਆਂ ਨਜ਼ਰੰਦਾਜ਼ ਹੋਈਆਂ। ਈਸਾਈਆਂ ਨੇ ਨਜ਼ਰੰਦਾਜ਼ ਕਰਨੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਈਸਾ ਨੂੰ ਆਦਮੀ ਦਾ ਬੇਟਾ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ। ਨਜ਼ਰੰਦਾਜ਼ ਕਾਹਨੂੰ, ਈਸਾਈਆਂ ਨੇ ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਨੂੰ ਲਾਹਨਤਾਂ ਪਾਈਆਂ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਈ ਐ ਈਸਾ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਹ ਕਿਸ ਨੂੰ ਹੈ? ਜਿਹੜੀ ਕਿਤਾਬ ਈਸਾਈਆਂ ਨੇ ਦੁਰਕਾਰ ਦਿੱਤੀ ਹੋਰ ਕੌਣ ਇਸ ਵਲ ਧਿਆਨ ਦਏਗਾ ਫਿਰ?

ਜੇਰੂਸਲਮ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ, ਖਲੀਲ ਜਿਬਰਾਨ ਸੀਰੀਆ ਦਾ ਹੈ। ਸੀਰੀਆ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਉਪਰ ਵਸਦੇ ਕੁਝ ਲੋਕ, ਥੋੜੇ ਜਿਹੇ ਲੋਕ ਅਜੇ ਵੀ ਆਰਾਮੀ ਬੋਲੀ ਬੋਲਦੇ ਹਨ, ਈਸਾ ਦੀ ਬੋਲੀ। ਅਸਮਾਨ ਛੂੰਹਦੇ ਦਿਉਦਾਰਾਂ ਵਿਚ ਜਾ ਕੇ ਮੂਰਖ ਵੀ ਵਿਸਮਾਦ ਵਿਚ ਆ ਜਾਏ, ਵਜਦ ਵਿਚ। ਤਾਰਿਆਂ ਤੱਕ ਅਪੜਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਉਦਾਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਜੰਮਿਆ ਸੀ ਖਲੀਲ ਜਿਬਰਾਨ। ਈਸਾ ਦਾ ਸਰੂਪ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਿਚ ਉਹ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਬੀਨ ਹੈ, ਈਸਾ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਖੌਤੀ ਚੇਲਿਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚਾਰ ਗਾਸਪਲ ਲਿਖੇ, ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਵਧੀਕ ਨੇੜੇ ਹੈ ਖਲੀਲ। ਗਾਸਪਲ ਤਾਂ ਬਾਣੀ ਘੱਟ ਗਪੌੜ ਜਿਆਦਾ ਹਨ। ਖਲੀਲ ਜਿਬਰਾਨ