ਫ਼ਿਕਰ ਸੀ ਤੇ ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਤਕਲੀਫ਼ ਘਟਾਣਾ ਚਾਹਦਾ ਸੀ। ਤੇ ਇਹਨਾਂ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਉਹਨੂੰ ਆਪਣਾ ਫ਼ਿਕਰ ਸੀ। ਉਹ ਆਪ ਵੀ ਏਸੇ ਢਾਰੇ ਵਿੱਚ ਬਲਦਾਂ ਦੇ ਲਾਗੇ ਨਾੜ ਵਿਛਾ ਕੇ ਰਾਤੀਂ ਸੌਂਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਤੇ ਉਸ ਕੋਲ ਉੱਪਰ ਲੈਣ ਨੂੰ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜੇ ਕਿਤੇ ਉਹਦੇ ਕੋਲ ਕੱਪੜੇ ਤੇ ਇੱਕ ਕੋਟ ਹੁੰਦਾ! ਉਹਨੂੰ ਪੱਕ ਸੀ, ਇੱਕ ਦਿਨ ਉਹਦੇ ਕੋਲ ਇਹ ਸਭ ਹੋ ਜਾਏਗਾ। ਪਰ ਓਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਨਾ ਕਿਵੇਂ ਇਹਨਾਂ ਲੀਰਾਂ ਦੇ ਬੁੱਕ ਨਾਲ ਝੱਟ ਲੰਘਾਣਾ ਹੀ ਪੈਣਾ ਸੀ।
ਇੱਕ ਦਿਨ ਜਗੀਰਦਾਰ ਦੀ ਵਹੁਟੀ ਉਹਨੂੰ ਮਿਲ਼ ਪਈ। ਉਹ ਜਵਾਨ ਸੀ—ਤ੍ਰੈ- ਨੱਕੇ ਦੀ ਤੀਜੀ ਵਹੁਟੀ। ਉਹਨੇ ਮੋਟੀਆਂ ਕਾਲੀਆਂ ਅੱਖਾਂ, ਸੁਹਣੇ ਨਕਸ਼ਾਂ, ਤੇ ਸੁਡੌਲ ਲੱਕ ਵਾਲ਼ੇ ਚੰਗੇ-ਚੰਗੇ ਲੱਗਦੇ ਗੱਭਰੂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰ ਭਰ ਤੱਕਿਆ। ਉਹ ਨਿਮਾਣਾ ਹੋ ਕੇ ਉਹਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਖਲੋਤਾ ਰਿਹਾ।
"ਤੇਰਾ ਨਾਂ ਕੀ ਏ ?"
"ਮੀਤ੍ਰਿਆ।"
"ਤੂੰ ਓਥੇ ਕੀ ਲੁਕੋਇਆ ਹੋਇਆ ਏ ?"
ਓਹਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੰਗਰੋੜ ਦੇ ਥੱਲੇ ਦੇ ਸਿਰੇ ਵਿੱਚ ਚੀਰਵੀਂ ਠੰਢ ਜਹੀ ਜਾਪੀ ਤੇ ਫੇਰ ਓਸ ਆਪਣੀ ਨਫ਼ਰਤ ਦੀਆਂ ਡੂੰਘਾਣਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ (ਨਾਲ ਹੀ ਉਹਨੂੰ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਇਹਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਏਨਾ ਕੂ ਹੀਆ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ — ਉਹਦੀ ਮੁਸਕਾਨ ਨੇ ਹੀ ਤਾਂ ਇਹ ਹੀਆ ਜਗਾਇਆ ਸੀ):
"ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਲੰਗਾਰ ਲੁਕੋ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਆ ਜਾ ਕੇ ਇਹੀ ਤਾਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਕੋਲ..."
ਉਹ ਅਚੰਭੇ ਵਿੱਚ ਭਕੀ ਪਰ ਗੁੱਸੇ ਨਾ ਹੋਈ ਤੇ ਹੱਸ ਪਈ।
ਮੀਤ੍ਰਿਆ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਕੱਪੜੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ, ਤੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮਾਲਕਣ ਉਹਨੂੰ ਵੇਖਣ ਆਈ।
"ਮੀਤ੍ਰਿਆ - ਹੁਣ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਚੰਗਾ ਹਾਲ ਈ ?" "ਈ।"
“ਬਸ ਏਨਾ ਹੀ ਕਹਿਣਾ ਈਂ ?”
"ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕੁਹਾਣਾ ਚਾਂਹਦੇ ਓ ?"
"ਕਹਿ 'ਤੁਹਾਡੀ ਮਿਹਰਬਾਨੀ'।"
ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਘਾਬਰੇ ਮੀਤ੍ਰਿਆ ਨੇ ਨੀਵੀਂ ਪਾ ਲਈ ਤੇ ਹੌਲੀ ਜਹੀ ਕਿਹਾ, “ਤੁਹਾਡੀ ਮਿਹਰਬਾਨੀ।" "ਸਾਬਾਸ਼! ਇਹ ਠੀਕ ਏ। ਤੂੰ ਸਾਊਆਂ ਵਾਂਗ ਬੋਲਣਾ ਸਿੱਖ ਲੈ। ਜਦੋਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਿਆ ਕਰੇਂ ਤਾਂ ਉਤਾਂਹ ਖੁੱਲ੍ਹਕੇ ਮੇਰੇ ਵੱਲ ਤੱਕਿਆ ਕਰ।"
ਉਹ ਚਲੀ ਗਈ, ਨੀਲੀ ਰਿਬਨਾਂ ਵਾਲੀ ਨਾੜ ਦੀ ਵੱਡੀ ਸਾਰੀ ਟੋਪੀ ਵਿੱਚ ਉਹਦਾ ਮੂੰਹ ਬੜਾ ਗੋਰਾ-ਗੋਰਾ ਦਿੱਸ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਕੋਠੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਲੋਕੀਂ ਏਸ ਮਾਦਾਮ