ਵਲ ਪਰਤਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ । ਨਿਰਾਕਾਰ ਸਦਾ ਆਕਾਰ ਵਿਚ ਹੋਣਾ ਲੋਚਦਾ ਹੈ। ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਆਕਾਸ਼ ਵਿਚ ਅਣਗਿਣਤ ਚਮਕਦੇ ਤਾਰੇ ਇਕ ਦਿਨ ਅਨੇਕਾਂ ਸੂਰਜਾਂ ਤੇ ਚੰਦਰਮਾਂ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲੈਣਗੇ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਤਲਾਸ਼ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ, ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਵਾਲੇ ਉਭੜ-ਖਾਭੜ ਟਾਪੂ ਵਲ ਪਰਤੇ ਹਾਂ। ਸਾਨੂੰ ਇਕ ਵਾਰੀ ਫਿਰ ਧੁੰਦ ਵਿਚ ਵਿਲੀਨ ਹੋ ਜਾਣਾ ਤੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਨਵੀਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵਿਲੀਨ ਕਰ ਲਵੇਗਾ ਉਹੀ ਨਵ-ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਕੇ ਉੱਚੀਆਂ ਸਿਖ਼ਰਾਂ ਤਕ ਪੁੱਜ ਸਕੇਗਾ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਜੋ ਕੁਝ ਬਚੇਗਾ ਉਹ ਵੇਗ ਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰ ਲਵੇਗਾ?

“ਅਸੀ ਸਦਾ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਵਿਚ ਰਹਾਂਗੇ, ਅਸੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਗੀਤ ਗਾਵਾਂਗੇ ਤੇ ਦੂਸਰੇ ਸਾਡੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਸੁਣਨਗੇ, ਪਰ ਉਸ ਲਹਿਰ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਹੀਏ ਜੋ ਉੱਠਦੀ ਹੈ ਤੇ ਕਿਨਾਰੇ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਕੇ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਕੋਈ ਉਸ ਲਹਿਰ ਦੇ ਵੇਗ ਤੇ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋਣ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਸੁਣੇਗਾ ? ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸੁਣਾਈ ਨਹੀਂ ਦੇਂਦੀ ਤੇ ਉਹੀ ਸਾਡੇ ਧੁਰ ਅੰਦਰ ਦੇ ਡੂੰਘੇ ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪਲੋਸਦਾ ਹੈ। ਹਾਂ, ਇਹ ਵੀ ਅਣਸੁਣਿਆ ਹੀ ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੀ ਰੂਹ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਬਖ਼ਸ਼ਦਾ ਅਤੇ ਤਕਦੀਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਦਾ ਹੈ।”

ਫਿਰ ਮਲਾਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਮਲਾਹ ਅੱਗੇ ਵਧਿਆ ਤੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ, “ਮੇਰੇ ਮਾਲਕ, ਇਸ ਕਿਨਾਰੇ ਤਕ ਪੁੱਜਣ ਲਈ ਸਾਡੀ ਤਾਂਘ ਦੀ ਤੁਸੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵੇਖੋ ਅਸੀ ਆਪਣੇ ਮਕਸਦ ਵਿਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਏ ਹਾਂ। ਪਰ ਤੁਸੀ ਹਾਲਾਂ ਵੀ ਗ਼ਮ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਦਿਲਾਂ ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋ।”

ਮਲਾਹ ਦੀ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਜੁਆਬ ਦੇਂਦੇ ਹੋਏ ਉਹ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ, "ਕੀ ਮੈਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ? ਉਸ ਧੁੰਦ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਜੋ ਸਾਡੀ ਅਸਲ ਆਜ਼ਾਦੀ ਹੈ ? ਪਰ ਇਹ ਮੇਰੇ ਲਈ ਤਕਲੀਫ਼ਦੇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸ ਟਾਪੂ ਤਕ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਮੇਰਾ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਯਾਤਰਾ ਮੈਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਇਕ ਕਤਲ ਹੋਏ (ਮਨੁੱਖ)