ਪੈਗ਼ੰਬਰ ਦਾ ਬਗੀਚਾ
ਖ਼ਲੀਲ ਜਿਬਰਾਨ
ਸਿਜਦਾ
ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ’ਚ ਅੱਧਵਾਟੇ
ਛੱਡ ਕੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ 'ਹਮਸਫ਼ਰ' ਲਈ
ਚਾਨਣ ਲੀਕਾਂ
- ਮਾਨਵਤਾ ਰੌਸ਼ਨੀ 'ਚ ਦਰਿਆ ਹੈ ਜੋ ਅਸਦੀਵਤਾ ਤੋਂ ਸਦੀਵਤਾ ਵੱਲ ਨੂੰ ਵਹਿੰਦਾ ਹੈ।
- ਉਦੋਂ ਮੇਰਾ ਦੂਸਰਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਮੇਰੀ ਆਤਮਾ ਤੇ ਮੇਰੇ ਸਰੀਰ ਨੇ ਆਪਸ ਵਿਚ ਮੁਹੱਬਤ ਕੀਤੀ ਤੇ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ।
- ਕੋਈ ਵੀ ਪਹੁਫੁਟਾਲੇ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪੁੱਜ ਸਕਦਾ, ਬਿਨਾਂ ਰਾਤ ਦੇ ਰਾਹ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਕੀਤਿਆਂ ।
- ਭੁੱਲ ਜਾਣਾ ਇਕ ਰੂਪ ਹੈ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ।
ਯਾਦ ਕਰਨਾ ਇਕ ਰੂਪ ਹੈ ਮਿਲਣੀ ਦਾ।
- ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸਾਰਥਕਤਾ ਇਸ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਕੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਵਿਚ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ?
- ਇਸਤਰੀ ਮੁਸਕਰਾਹਟ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਪਰਦਾ ਕਰ ਲੈਂਦੀ ਹੈ।
- ਮਹਾਨ ਗਵੱਈਆ ਉਹ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਡੇ ਮਨਾਂ ਦੀ ਚੁੱਪ ਨੂੰ ਗਾਉਂਦਾ ਹੈ।
- ਪਿਆਰ ਚਾਨਣ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਹੈ, ਚਾਨਣ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਦੁਆਰਾ, ਚਾਨਣ ਦੇ ਪੰਨੇ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
- ਜੇਕਰ ਇਹ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਲਈ ਨਹੀਂ ਹਨ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਘਰ ਕਬਰਾਂ ਹੋਣਗੇ।
- ਉਡੀਕ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸੁੰਮ ਹੈ।
—ਖ਼ਲੀਲ ਜਿਬਰਾਨ
ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ
ਡਾ. ਜਗਦੀਸ਼ ਕੌਰ ਨਾਲ ਕਈ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਸਾਂਝ ਹੈ। ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਹੀ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋ ਕੇ ਘਰ ਬੈਠੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਸੁਪਨੇ ਲੈ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਹਨਾਂ ਲੰਮੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਜਿੰਨਾ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦਾ ਯਤਨ ਕੀਤਾ ਉਹ ਉੰਨੇ ਹੀ ਡੂੰਘੇ ਹੁੰਦੇ ਗਏ। ਇਹਨਾਂ ਅੰਦਰ ਅੰਬਰਾਂ ਵਿਚ ਉਡਾਰੀਆਂ ਮਾਰਨ ਦੀ ਲਾਲਸਾ ਸੀ ਤੇ ਭਟਕਣ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਮੂਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਬੜਾ ਕੁਝ ਦੇਖਿਆ, ਮਾਣਿਆ, ਹੰਡਾਇਆ ਤੇ ਫਿਰ ਮਨ ਟਿਕ ਗਿਆ। ਇਕ ਵਾਰ ਮੈਂ ਇਹਨਾਂ ਪਾਸ ਕਪੂਰਥਲੇ ਗਿਆ ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਆਖਿਆ ਮੇਰੇ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਅਥਾਹ ਜੋਸ਼ ਹੈ, ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ। ਵਿਹਲ ਹੈ! ਦੱਸੋ ਕੀ ਕਰਾਂ ? ਸੁਆਲ ਬੜਾ ਗੰਭੀਰ ਸੀ । ਮੈਂ ਆਖਿਆ “ਖ਼ਲੀਲ ਜਿਬਰਾਨ ਦੀਆਂ ਅਮਰ ਕਿਰਤਾਂ ਦਾ ਸ਼ੁੱਧ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰੋ । ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਵਿਲੱਖਣ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਮਿਲੇਗਾ ! ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਮਨਾਂ ਵਿਚ ਵਾਸਾ ਮਿਲੇਗਾ ਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਉਮਰਾ ਇਕ ਸਦੀ ਹੋਰ ਵੱਧ ਜਾਵੇਗੀ।" ਡਾਕਟਰ ਵਾਡੀਆ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲਿਆ ਤੇ ਫਿਰ ਚਲ ਸੋ ਚਲ ! ਖ਼ਲੀਲ ਜਿਬਰਾਨ ਦੀਆਂ ਲਗਭਗ ਸਾਰੀਆਂ ਅਤਿ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਲਿਖਤਾਂ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਸੁਚੱਜਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ ਸਾਹਿਤ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਮਾਣਯੋਗ ਥਾਂ ਬਣਾ ਲਈ। ਅਸਲ ਵਿਚ ਗੱਲ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪ ਖ਼ਲੀਲ ਜਿਬਰਾਨ ਦੀਆਂ ਦੋ ਕੁ ਪੁਸਤਕਾਂ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਸੀ ਤੇ ਪਾਠਕਾਂ ਨੇ ਬੜਾ ਪਿਆਰ ਦਿੱਤਾ। ਮੇਰੇ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਮਿੱਤਰ ਪ੍ਰੋ. ਹਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਹਿਬੂਬ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਆਖਿਆ, “ਪਿਆਰੇ ਇਸ ਮਹਾਨ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਦੀਆਂ