ਸੰਗੀਤ ਦਿਤਾ ਜੋ ਦੂਸਰੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਸੀ। ਮੁੱਢਲ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਬੀਆਬਾਨ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਸ਼ਾਨ ਦੇ ਗੀਤ ਗਾਏ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਰਾਜਿਆਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਨੂੰ ਧੂਹ ਪਾਈ ਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਤਖਤ ਛਡਕੇ ਤੁਰ ਪਏ।
ਸਾਡੀਆਂ ਰੂਹਾਂ ਮਾਸੂਮ ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਂਗ ਹਨ ਜੋ ਤਕਦੀਰ ਦੀਆਂ ਹਵਾਵਾਂ ਦੇ ਰਹਿਮੋ ਕਰਮ ਤੇ ਹੋਣ। ਉਹ ਪ੍ਰਭਾਤ ਵੇਲੇ ਦੀ ਹਵਾ ਨਾਲ ਬਰਥਰਾਂਦੇ ਅਤੇ ਆਕਾਸ਼ ਤੋਂ ਪੈਂਦੀ ਤ੍ਰੇਲ ਹੇਠ ਆਪਣਾ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਦੇਂਦੇ ਹਨ।
ਪ੍ਰਭਾਤ ਵੇਲੇ ਪੰਛੀ ਦੀ ਚਹਿਚਹਾਟ ਦਾ ਗੀਤ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਤੋਂ ਜਗਾ ਦੇਂਦਾ ਅਤੇ ਸਦੀਵੀ ਖ਼ੁਦਾ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਵਿਚ ਗਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਭਜਨਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦੇਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਪੰਛੀ ਦੇ ਗੀਤ ਦੀ ਸਿਰਜਨਾ ਕੀਤੀ।
ਅਜਿਹਾ ਗੀਤ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸ੍ਵੈ ਕੋਲੋਂ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਪੁਸਤਕਾਂ ਵਿਚ ਦਰਜ ਰਹੱਸਾਂ ਦੇ ਅਰਥ ਸਮਝਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਦਾ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਪੰਛੀ ਗਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਕੀ ਉਹ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਫੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਸੱਦਦੇ ਹਨ, ਜਾਂ ਦਰਖ਼ਤਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ ਜਾਂ ਨਦੀਆਂ ਦੀ ਕਲਕਲ ਦੀ ਗੂੰਜ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ? ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੀ ਸਮਝ ਸਦਕਾ ਇਹ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਸਕਦਾ ਕਿ ਪੰਛੀ ਕੀ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਨਾ ਹੀ ਇਹ ਕਿ ਨਦੀ ਕੀ ਕਹਿ ਰਹੀ ਹੈ, ਨਾ ਹੀ ਇਹ ਕਿ ਲਹਿਰਾਂ ਕੀ ਘੁਸਰ ਮੁਸਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਦੋਂ ਉਹ ਧੀਮੇ ਜਿਹੇ ਕਿਨਾਰੇ ਨੂੰ ਛੁਹੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਸਕਦੀ ਕਿ ਦਰਖ਼ਤਾਂ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਉਤੇ ਡਿਗਦੀ ਜਾਂ ਖਿੜਕੀ ਦੇ ਸ਼ੀਸ਼ਿਆਂ ਉਤੇ ਟਪਕਦੀ ਬਰਸਾਤ ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਸਕਦਾ ਕਿ ਵਗਦੀ ਹਵਾ ਬਾਗ਼ ਵਿਚ ਫੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਪਰ ਮਨੁੱਖੀ ਮਨ, ਆਪਣੇ ਜਜ਼ਬਿਆਂ ਨਾਲ ਖੇਡਦੀਆਂ ਇਹਨਾਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਅਰਥ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਸਕਦਾ ਤੇ ਆਪਣੀ ਗਰਿਫਤ ਵਿਚ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਮੇਸਰੀ ਸੋਚ ਅਕਸਰ ਉਸ ਨਾਲ ਰਹੱਸਮਈ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਗਲ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਰੂਹ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਤੀ ਆਪਸ ਵਿਚ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਬੇਜ਼ਬਾਨ ਅਤੇ ਹੈਰਾਨ ਹੋਇਆ ਵੇਖਦਾ ਹੈ।
