ਮੈਂ ਧਾੜਵੀਆਂ (ਡਾਕੂਆਂ) ਅਤੇ ਚੋਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿਹਲੜ ਨਹੀਂ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ। ਮੇਰੀ ਜਾਚੇ ਉਹ ਦੇਖੇ ਉੱਦਮੀ ਲੋਕ ਸਨ ਅਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਹਨ । ਜਿਥੋਂ ਤਕ 'ਘਾਲਣਾ' ਜਾਂ 'ਮਿਹਨਤ' ਦਾ ਸੁਆਲ ਹੈ, ਉਹ ਕਿਸੇ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਮਿਹਨਤੀ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਮਿਹਨਤੀਆਂ ਵਿਚ ਫਰਕ ਕੇਵਲ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਅੰਨ ਉਪਜਾਉਣ ਦੇ ਕੰਮ ਆਉਣ ਦੀ ਥਾਂ ਦੂਜਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਉਪਜਾਏ ਹੋਏ ਅੰਨ ਨੂੰ ਖੋਹਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਅੰਨ ਉਪਜਾਉਣ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਵੀ ਇਕ ਰਜੋ-ਗੁਣੀ ਕਿਰਿਆ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਜਤਨ ਵਿਚ ਅਤੇ ਖੋਹਣ ਦੇ ਜਤਨ ਵਿਚ ਪਾਸਵਿਕਤਾ ਦੀ ਹੋਂਦ ਅਣਹੋਂਦ ਦਾ ਅੰਤਰ ਹੈ। ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਜਾਂ ਕਮਾਈ ਉੱਤੇ ਜੀਣ ਦੀ ਰੁਚੀ ਦੇ ਉਹ ਤਿੰਨ ਰੂਪ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੈਂ ਹੁਣੇ ਹੁਣੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਸੱਭਿਅਤਾ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਵਿਕਸਦੇ ਗਏ ਹਨ। ਅੱਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰੂਪ ਏਨਾ ਬਦਲ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਵਿਚੋਂ ਮੁੱਢਲੇ ਰੂਪ ਦੀ ਨੁਹਾਰ ਵੇਖੀ ਜਾਣੀ ਸੌਖੀ ਨਹੀਂ। ਧੱਕੇ ਨਾਲ ਦੂਜੇ ਦੀ ਰੋਟੀ ਖੋਹਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਮੈਂ ਧਾੜਵੀ ਜਾਂ ਡਾਕੂ ਆਖਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹੋ ਡਾਕੂ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਯੋਧੇ, ਜਰਨੈਲ ਅਤੇ ਵਿਜੇਤਾ ਬਣ ਕੇ ਜਾਗੀਰਦਾਰ, ਰਾਜੇ, ਮਹਾਰਾਜੇ, ਸਮਰਾਟ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਨਸ਼ਾਹ ਬਣੇ ਹਨ। ਵੱਡੇ ਹਿੰਸਕ ਪਸੂਆਂ ਦੀ ਆਗਿਆ ਜਾਂ ਅਰਧ-ਆਗਿਆ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਾਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸ਼ਿਕਾਰ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਰੁਚੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਵਿਆਪਕ ਵੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਹੜੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਸ਼ਵ-ਵਿਜੇਤਾ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਤੁਰਨ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਧਰਮ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਆਪਣਾ ਸੁਭਾਗ ਵੀ ਸਮਝਦੇ ਆਏ ਹਨ।
ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੁਚੀਆਂ ਦੇ ਪਾਸਾਰੇ ਅਤੇ ਵਰਤਾਰੇ ਨੂੰ ਨਿਰਖਣਾ-ਪਰਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਇਸ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕੰਮ ਲਈ ਸਮਾਂ ਕੱਢਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਇਸ ਲੇਖ ਵਿਚ ਮੇਰਾ ਮਨੋਰਥ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਉੱਤੇ ਜੀਣ ਦੀ ਰੁਚੀ ਦੇ ਉਸ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੈਂ 'ਚੋਰੀ' ਆਖਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਮੈਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਹਿ ਚੁੱਕਾ ਹਾਂ ਕਿ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਜਾਂ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਉੱਤੇ ਜੀਣ ਦੀ ਰੁਚੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰੂਪ ਵਿਚ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਹਿੰਸਕ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਰੁਚੀ ਹੈ। ਹਿੰਸਾ ਬਿਨਾਂ ਇਉਂ ਹੋਣਾ ਜਾਂ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਸੰਭਵ ਹੀ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਜਤਨ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਜੇ ਅਤੇ ਜਦੋਂ
