ਹਰਿਭਜਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਰਚਨਾ-ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਸਰਬਗ੍ਰਾਹੀ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਵਾਦ-ਧਰਮੀ ਵੀ। ਉਸਦੀ ਸਿਰਜਣਾਤਮਕ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦੇ ਸੋਮੇ ਬਹੁ-ਮੁਖੀ ਹਨ । ਉਸਦਾ ਕਾਵਿ-ਸੰਸਾਰ ਇਕ ਸੰਘਣਾ ਜੰਗਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ-ਧਾਰਾ, ਗੁਰਬਾਣੀ, ਸੂਫ਼ੀ ਕਲਾਮ ਤੇ ਕਿੱਸਾ ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਹਿੰਦੀ, ਉਰਦੂ ਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕਾਵਿ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀਧੁਨੀਆਂ ਵੀ ਸੁਣਾਈ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਉਸਦਾ ਕਮਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵਿਭਿੰਨ ਸਾਹਿਤਕ, ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਤੇ ਭਾਸ਼ਾਈ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਅੰਤਰ-ਧਾਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਆਤਮਸਾਤ ਕਰਕੇ ਅਸਲੋਂ ਮੌਲਿਕ ਤੇ ਸੁਹਜਵੰਤ ਕਾਵਿ-ਮੁਹਾਵਰੇ ਵਿਚ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਰਚਨਾ-ਸੰਸਾਰ ਬਹੁਰੰਗੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਲੋਕ-ਵੇਦੀ ਸਰਲਤਾ ਵੀ ਹੈ, ਛਾਇਆਵਾਦੀ ਹਿੰਦੀ ਕਵਿਤਾ ਵਰਗੀ ਸੁਗਮ ਸੰਗੀਤਕਤਾ ਵੀ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦੀ ਕਾਵਿ ਵਾਲੀ ਜਟਿਲ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਤਾ ਵੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਾਠਕ ਵਰਗ 'ਅਨਪੜ੍ਹ ਤੇ ਭੋਲੇ ਭਾਲੇ ਉੱਮੀ ਵੀ ਹਨ ਅਤੇ ਜਟਿਲ ਭਾਵ-ਬੋਧ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਾਲੇ ਸਮਕਾਲੀ ਕਵੀ ਤੇ ਕਾਵਿ-ਚਿੰਤਕ ਵੀ। ਉਸਨੇ ਸਮਕਾਲੀ ਸਾਹਿਤਕ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਜੀਅ-ਜਾਨ ਨਾਲ ਦਸਤਪੰਜਾ ਲਿਆ। ਸਮਕਾਲੀ ਵੰਗਾਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤਿਉਤਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੀ ਉਸਦੀ ਕਵਿਤਾ ਜਟਿਲ ਹੁੰਦੀ ਹੋਈ ਵੀ ਸੰਚਾਰ-ਮੁੱਖ ਹੈ।

ਸਮਕਾਲੀ ਸਾਹਿਤਕ ਲਹਿਰਾਂ ਦੇ ਵਹਿਣ ਵਿਚ ਵਹਿਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਸਨੇ ਇਹਨਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਫ਼ਾਸਲਾ ਪਸੰਦੀ ਦਾ ਰਾਹ ਚੁਣਿਆ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ''ਹਰ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਪਰ ਸੁਖਾਵੀਂ ਲਹਿਰ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਬੂਲਣ' ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ (ਜਿਵੇਂ ਡਾ: ਅਤਰ ਸਿੰਘ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ) ਸਗੋਂ ਇਹਨਾਂ ਨਾਲ ਸੰਵਾਦ ਰਚਾਉਣ ਕਰਕੇ ਹੈ। ਉਹ ਸਮਕਾਲੀ ਕਾਵਿ-ਚਿੰਤਨ ਵਿਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਦੈਵੀ ਸੰਵੇਦਨ-ਸ਼ਾਸਤਰ, ਰੁਮਾਂਟਿਕ, ਪ੍ਰਯੋਗਵਾਦੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਤੀਵਾਦੀ ਕਾਵਿ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਤ ਪ੍ਰਤੀਮਾਨਾਂ ਅੱਗੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਚਿੰਨ੍ਹ ਲਾਉਂਦਾ ਹੈ । ਹਰਿਭਜਨ ਸਿੰਘ- ਕਾਵਿ ਵਿਚ ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ 'ਰੱਬ ਦੀ ਜਾਤ' ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦਾ ਦਾਹਵਾ ਕਿਧਰੇ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ । ਕਵਿਤਾ, ਉਸ ਲਈ ਨਾ ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਵਾਂਗ 'ਉਚੇ ਨਛੱਤਰੀਂ ਵਸਦੇ ਰੱਬੀ ਸੁਹਜ' ਦਾ ਨਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਪ੍ਰੋ. ਪੂਰਨ ਸਿੰਘ ਵਾਂਗ 'ਰੱਬੀ ਮੇਹਰ ਦਾ ਮੀਂਹ । ਉਹ ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਦੈਵੀ-ਆਵੇਸ਼ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਹਿਜ ਮਨੁੱਖੀ ਯੋਗਤਾ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ''ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਧੁਰੋਂ ਵਰੋਸਾਇਆ ਸ਼ਾਇਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦਾ। ਮੇਰੀ ਸ਼ਾਇਰੀ ਅਸਮਾਨੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਦਾ ਫਲ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਮਨੁੱਖੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿਚੋਂ ਉੱਪਜ ਕੇ ਹੀ ਮੈਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਹਾਂ ਇਸਦੇ ਉਪਜਾਉਣ ਵਿਚ ਮੇਰਾ ਵੀ ਕੋਈ ਹੱਥ ਹੈ।.. ਸ਼ਾਇਰੀ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਵੀ ਸਮਾਜਕ ਯੋਗਤਾ ਦਾ ਇਕ ਅੰਸ਼ ਹੈ, ਜੋ ਸਭਨਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ।'' (ਚੇਲਾ ਟਾਕੀਆਂ ਵਾਲਾ, ਪੰਨਾ 57) ਚਾਮਸਕੀ ਤੇ ਸੋਸਿਊਰ ਆਦਿ ਆਧੁਨਿਕ ਭਾਸ਼ਾ-ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ, ਰੋਲਾਂ ਬਾਰਥ ਆਦਿ ਸੰਰਚਨਾਵਾਦੀ ਚਿੰਤਕਾਂ ਅਤੇ ਮਾਰਕਸੀ ਚਿੰਤਨ ਪਲੈਖਾਨੋਵ ਆਦਿ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਉਹ ਕਾਵਿ-ਸਿਰਜਣਾ ਦੇ ਮਨੁੱਖ-ਬਾਹਰੇ ਧੁਰੇ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਮਿੱਥ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਸ਼ਾ-ਯੋਗਤਾ ਵਾਂਗ ਸਾਹਿਤ-ਯੋਗਤਾ ਵੀ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਸੁਭਾਵਿਕ ਮਨੁੱਖੀ ਕਰਮ ਹੈ। ਰੋਲਾਂ ਬਾਰਥ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ: