اک اونکار سری واهِگُرُو جی کی پھته۔۔

ِاس جنم ساکھی دی وِتھےا

سری گُرُو نانک دےو جی دی جیون وِےا نُوں 'جنم ساکھی' آکھدے هن۔ کدوں پهِلی جنم ساکھی لِکھی گای, ِاس دا اجے تّک ٹھیک پتا نهیں لّگا۔ بالے والی جنم ساکھی وِچ اُس دا لِکھِآ جانا پراچین دّسِآ هَے, پر اُس دا مُتالےا دّس دےںدا هَے کِ اُه اَےتنی پُرانی نهیں هَے, اُه تاں دسمےں ستِگُراں دے سمےں اکھیر ےا رتا مگروں دی جاپدی هَے۔ بھاای منی سِںگھ جی دی ساکھی, جے بڑی پُرانی سمجھی جاوے تاں بی, دسمےں پاتساه جی دے سمےں توں پُرانی نهیں هو سکدی۔

ِاه جنم ساکھی, جو آپ دے هّتھ وِچ هَے, آپنی اںدرلی اُگاهی توں چھےوےں ستِگُراں دے وےلے دے لگ پگ دی سِآنِآں نے سهی کیتی هَے (دےکھو اںت وِچ اںکتا پهِلی دی دُوجی ٹُوک)۔ پر اّگے چّل کے اسیں دّساںگے کِ ِاس ساکھی وِچ بی دسوےں پاتساه دے سمےں جا پَےن دا ِاک ِاسارا مَوجُود هَے۔ جے گُرُو اںگد ساهِب جی دے سمےں ساکھیآں لِکھیآں گایآں سن, تد اُهناں دا اجے تک پتا نهیں چلدا۔ ِاه پُراتن رواےت هَے ار کںم وِچ پروِرت هَے کِ اسل جنم ساکھی نُوں هِںدالیآں نے وِگاڑ کے ساکھی لِکھی تے اُس دا نااُں بالے والی ساکھی هی پروِرت کیتا۔ اُس ساکھی دے پڑھن توں پتا لگدا هَے کِ لِکھن والے پاس ِاه جنم ساکھی, جِسدی وِےا اسیں لِکھ رهے هاں, مَوجُود سی, کِاُںکِ

مَوجُودا بالے والی جنم ساکھی وِچ ِاس ساکھی دے پھِکرے اتے ستراں مِلدیآں هن, ار اُتا کھںڈ دی تیسری اُداسی تاں هُوبهُو ِاسے دی نکل کرکے لِکھی هَے, سو هو سکدا هَے کِ اسل جنم ساکھی ِاهو هووے; جِس توں مَوجُودا بالے والی تے هور نکلاں هوایآں, پر مُمکِن هَے کِ ِاس توں پهِلاں کوای هور جنم ساکھی بی هووے جو ِاس دا بی مُول هووے, ِاه گل اجے کھوج دی مُتھاج هَے۔ بالے والی جو پرسِدھ هَے سو ِاسے نُوں وِگاڑ کے, ےا جے کوای هور بی سی- جو مِلدی نهیں - تاں دوهاں نُوں, وِگاڑ کے هِںدالیآں نے آپنا متلب سادھن لای, هِںدال دی اُنھاں نال برابری تے وڈِآای دے واک پااُن کھاتر لِکھی۔ ِاه گّل بابے هِںدال دی آپنی جنم ساکھی پڑھِآں سهی هو جاںدی هَے۔

ِاس جنم ساکھی دی, جو آپ دے هّتھاں وِچ هَے, مُڑکے پروِرتی ِاس ترھاں هوای کِ کالبک نامے ِاک اںگرےج نُوں ِاس دا ِاک پُراتن نُسکھا هّتھ آيا, اُس نے ِاه 'ایسٹ ِاںڈیآ کمپنی نُوں دِّتا, جِنھاں نے ِاس نُوں 'ِاںڈیآ آپھِس لںڈن' دی لاِابرےری وِچ رکھِآ۔ سنّ ۱۸۸۳ ای: وِچ اںمرِتسر دے سِّکھاں نے لَےپھٹینَےںٹ گورنر پاس بِنَے کیتی کِ اُهناں دے پڑھن لای ِاه جنم ساکھی ِاںڈیآ آپھِس لںڈن توں مںگوا دِتی جاوے۔ سو 'مِسٹر راس' لاِابرےریان دی کِرپا نال ِاه ساکھی اُسے سال دی سااُنی رُتے پںجاب وِچ گھّلی گای, تاں جو لاهَور تے اںمرِتسر وِچ پڑتال هو سکے۔

*دےکھو دیباچا, جنم ساکھی پھوٹو هوای هوای دا, ۱۸۸۵ ای:۔