ਟੇਬਲ ਤੋਂ ਚੁੱਕਕੇ ਆਪਣੀ ਜੇਬ 'ਚ ਰੱਖ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਮੈਂ ਕਿਰਤਗ ਹਾਂ। ਰਾਤ ਨੂੰ ਮੈਂ ਕੀ ਕਰਦਾ ਹਾਂ? ਆਪਣੀ ਜੇਬ ਖਾਲੀ ਕਰਣ ਵੇਲੇ ਇਹ ਮੈਨੂੰ ਉੱਥੇ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁੱਝ ਅਦਭੁੱਤ ਅਨੁਭਵ ਹੋਏ ਹਨ। ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਮੇਰੇ ਇਸ ਪੱਥਰ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਪੁੱਛਿਆ, "ਇਹ ਕੀ ਹੈ?" ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇਕਦਮ ਕਿਰਤਗਤਾ ਪੱਥਰ ਦਾ ਨਾਂ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਦੋ ਹਫਤਿਆਂ ਬਾਅਦ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਤੋਂ ਉਸਦਾ ਈਮੇਲ ਆਇਆ, "ਮੇਰਾ ਪੁੱਤਰ ਮੌਤ ਦੇ ਸਿਰੇ ਤੇ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਹੈਪਟਾਇਟੀਸ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਤਿੰਨ ਕਿਰਤਗਤਾ ਪੱਥਰ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਹੋ?" ਮੈਂ ਕਿਹਾ, "ਬਿਲਕੁਲ।" ਸੜਕ 'ਤੋਂ ਆਮ ਪੱਥਰ ਹੀ ਮਿਲ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਚੂੰਕਿ ਮੈਨੂੰ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਪੱਥਰ ਭੇਜਣੇ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਜਾ ਕੇ ਸਹੀ ਪੱਥਰ ਚੁੱਕੇ ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਭੇਜ ਦਿੱਤੇ।

ਚਾਰ-ਪੰਜ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਮੈਨੂੰ ਫਿਰ ਉਸਦਾ ਈਮੇਲ ਮਿਲਿਆ, "ਮੇਰੇ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਹਾਲਤ ਸੁਧਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਉਹ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਹੈ।" ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ, "ਲੇਕਿਨ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁੱਝ ਹੋਰ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਦਸ ਡਾਲਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਇਕ ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਰਤਗਤਾ ਪੱਥਰ ਵੇਚ ਚੁੱਕੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਪੈਸੇ ਨੂੰ ਪਰੋਪਕਾਰ ਲਈ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਹਾਂ। ਤੁਹਾਡਾ ਬਹੁਤ ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ।"

"ਕਿਰਤਗਤਾ ਦਾ ਨਜਰੀਆ" ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।

ਮਹਾਨ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਅਲਬਰਟ ਆਇਨਸਟੀਨ ਨੇ ਸਮੇਂ, ਸਥਾਨ ਤੇ ਗੁਰਤਾ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਦੇ ਸਾਡੇ ਤਰੀਕੇ 'ਚ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਰੀਬ ਪਿਛੋਕੜ ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਇਹ ਅਸੰਭਵ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਉੱਨਾਂ ਸਾਰਾ ਕੁੱਝ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿੰਨਾ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੀਤਾ। ਆਇਨਸਟੀਨ ਕਾਫ਼ੀ ਹਦ ਤਾਂਈ ਰਹੱਸ ਜਾਣਦੇ ਸਨ ਤੇ ਹਰ ਦਿਨ ਸੈਂਕੜੇ ਵਾਰੀ "ਧੰਨਵਾਦ" ਦਿੰਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਪੁਰਾਣੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ਦਿੰਦੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਿੱਖਣ ਤੇ ਹਾਸਲ ਕਰਣ 'ਚ ਸਮਰਥ ਬਣਾਇਆ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਖਰਕਾਰ ਉਹ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਮਹਾਨਤਮ ਵਿਗਿਆਨਿਕਾਂ 'ਚੋਂ ਇਕ ਬਣ ਗਏ।