Back ArrowLogo
Info
Profile

ਸਰੀਰ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਦਾ ਸਜਾਵਟ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸੰਬੰਧ ਨਹੀਂ। ਮੇਨੋ ਦੇ ਸੰਵਾਦ ਵਿਚ ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਕੋਲੋਂ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਦਾ ਹੈ, “ਜਿਵੇਂ ਤਨ ਦੇ ਗਹਿਣੇ ਕੱਪੜੇ à ਧਾਤਾਂ ਹਨ, ਰੂਹ ਦਾ ਗਹਿਣਾ ਕੀ ਹੈ?" ਜਵਾਬ ਨਾ ਮਿਲਣ 'ਤੇ ਆਪ ਹੀ ਕਹਿੰਦ ਹੈ ਕਿ, "ਰੂਹ ਦਾ ਗਹਿਣਾ ਨੇਕੀ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਹਨ।" ਉਸਨੇ ਨੇਕੀ ਦੇ ਵਿਚਰ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਏ ਸਨ। ਇਸ ਲਈ ਪਲੈਟੋ ਤੇ ਜ਼ੀਨੋਫੋਨ ਦੇ ਸੰਵਾਦਾਂ ਦਾ ਪਾਤਰ ਸੁਕਰਾਤ ਕੱਪੜਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਪਰਾਮਤਾ ਧਾਰਨ ਕਰੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਏਥਨਜ਼ ਦੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਵਿਚ ਦੁਕਾਨਾਂ ਦੇ ਚਬੂਤਰਿਆਂ ਜਾਂ ਮੰਦਰਾਂ ਦੀਆਂ ਛੱਡ ਹੇਠਾਂ ਇਕ ਗਿੱਠਾ ਜਿਹਾ ਬਜ਼ੁਰਗ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਘੁੰਮਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਪਹਿਰਾਵਾ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੀ। ਹੁਨਾਲ-ਸਿਆਲ ਉਹ ਪਤਲਾ ਜਿਹਾ ਕਾਲਾ ਚੋਗਾ ਪਾਈ ਰੱਖਦਾ ਤੇ ਨੰਗੇ ਪੈਰੀਂ ਏਧਰ-ਓਧਰ ਭਟਕਦਾ ਰਹਿੰਦਾ। ਸਿਰੋਂ ਗੰਜਾ, ਵੱਡਾ ਸਾਰਾ ਗੋਲ ਚਿਹਰਾ, ਚੌੜੀਆਂ ਨਾਸਾਂ ਤੇ ਬਾਹਰ ਵੱਲ ਉੱਭਰੀਆਂ ਦੋ ਚੌਕਸ ਅੱਖਾਂ ਜੋ ਉਹ ਗੋਲ-ਗੋਲ ਘੁੰਮਾਉਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਇਹ ਰੂਪ ਬੜਾ ਬਦਸੂਰਤ ਤੇ ਕਿਸੇ ਵਣ-ਮਾਣਸ ਜਿਹਾ ਸੀ। ਬੇਮਕਸਦ ਟੇਢੀ ਜਿਹੀ ਚਾਲ ਉਸਦੀ ਵਿਲੱਖਣਤਾ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ PP ਸਾਰਾ ਵਕਤ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸੰਵਾਦ ਵਿਚ ਜਾਂ ਸਵੇ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ ਮਗਨ ਰਹਿਣ ਕਾਰਨ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਨਿੱਜੀ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿਚ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦਿਲਚਸਪੀ ਲਈ। ਉਸਨੇ ਦੌਲਤ ਦੀ ਇੱਛਾ ਵਿਚ ਕੋਈ ਮੱਠ ਜਾਂ ਗਿਆਨ ਦੀ ਸੰਸਥਾ ਵੀ ਸਥਾਪਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜੈਸਾ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੋਫਿਸਟ ਚਿੰਤਕ ਕਰਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਕੋਲ ਬੱਝਵੀਂ ਕਿਸੇ ਆਮਦਨ ਦੀ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਅਣਹੋਂਦ ਹੀ ਰਹੀ। ਭਾਵੇਂ ਪਲੈਟ ਤੇ ਸੁਕਰਾਤ ਨੇ ਅਰਿਸਤਫੇਨਸ ਵਾਂਗ ਉਸਨੂੰ ਘਰੇਲੂ ਕਲੇਸ਼ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਇਆ ਤਾਂ ਵੀ ਇਹ ਸੁਭਾਵਿਕ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਮਰ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਅਜਿਹੇ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਾਤ ਵਿਚ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਤਾਂ ਤੈਸ਼ ਵਿਚ ਆ ਹੀ ਜਾਂਦੀ ਹੋਵੇਗੀ।

ਸੁਪਨਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੁਕਰਾਤ ਬਾਰੇ ਇਕ ਗੱਲ ਜੋ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਉਹ ਹੈ ਉਸਦੀ ਜਾਗਦਿਆਂ ਖ਼ਿਆਲਾਂ ਵਿਚ ਗਵਾਚ ਜਾਣ ਦੀ ਰੁਚੀ। ਪਲੈਟੇ ਸੁਕਰਾਤ ਦੀ ਇਸ ਆਦਤ ਬਾਰੇ ਕਈ ਸੰਵਾਦਾਂ ਵਿਚ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਸਾਹਮਣੇ ਵਾਲੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਉਸਦੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਵੀ ਕਰਦਾ ਸੀ ਤੇ ਗਹੁ ਨਾਲ ਸੁਣਦਾ ਵੀ ਸੀ ਪਰ ਜਦ ਇਕੱਲਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਅਕਸਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜ਼ਿਹਨ ਵਿਚ ਰਿੜਕਣ ਲੱਗਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਘੰਟਿਆਂ ਬੱਧੀ ਮੌਨ ਤੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਗ੍ਰਿਤ ਸਮਾਧੀ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਕਹੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ

41 / 105
Previous
Next